back to top
23.1 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

23.1 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Έρευνα διαΝΕΟσις για τους νέους επιχειρηματικούς συνεταιρισμούς στην Ελλάδα: Ελπιδοφόρο κύμα ανάπτυξης στην ελληνική ύπαιθρο

Διαβάστε επίσης

Μια νέα δημοσιογραφική έρευνα της δαΝΕΟσις για τους νέους επιχειρηματικούς συνεταιρισμούς στην Ελλάδα παρουσίασε ο Αθήνα 9.84 και η εκπομπή «Αθήνα Σήμερα» με τη Νόνη Καραγιάννη.

Ο Θοδωρής Γεωργακόπουλος, διευθυντής Περιεχομένου και ο Κυριάκος Πιερρακάκης, διευθυντής Ερευνών της διαΝΕΟσις ανέλυσαν την έρευνα που πραγματοποιήθηκε με υπεύθυνο τον π.Υπουργό και δημοσιογράφο Πέτρο Ευθυμίου και η οποία χαρτογραφεί πρότυπα σχήματα συνεργατικότητας που αναπτύσσονται πάνω στα ερείπια των παλιών συνεταιρισμών και προκαλούν ένα νέο, ελπιδοφόρο κύμα ανάπτυξης στην ελληνική ύπαιθρο.

Είχε προηγηθεί η παρουσίαση της έρευνας της διαΝΕΟσις για τις περιοχές Natura 2000 η οποία αποτυπώνει πώς λειτουργούσε το σύστημα διαχείρισης των περιοχών αυτών μέχρι σήμερα και προτείνει ένα ρεαλιστικό σχέδιο καλύτερης προστασίας και αξιοποίησης αυτών.

Τι συνέβαινε μέχρι σήμερα;

Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί αποτελούσαν εργαλεία δημιουργίας πελατειακών σχέσεων και άσκησης πολιτικής επιρροής. Μεχρι το 2010 η χώρα μας εμφανιζόνταν στα χαρτιά ως μία ευρωπαϊκή υπερδύναμη στον κλάδο των αγροτικών συνεταιρισμών καθώς διαχρονικά είχαν κατατεθεί 6.770 καταστατικά ίδρυσης συνεταιρισμών. Όπως αποδείχθηκε όμως πολλοί ήταν «φαντάσματα». Κάποιοι κατάφεραν να αντλήσουν μεγάλα ποσά από επιδοτήσεις και τραπεζικό δανεισμό, πολλά από τα οποία κατασπαταλήθηκαν δημουργώντας γιγάντια χρέη.

Το 2011 θεσμοθετήθηκε, βάσει μνημονιακής υποχρέωσης, το Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και τα στοιχεία που προκύπτουν δείχνουν το πόσο προβληματικό είναι το τοπίο στον συγκεκριμένο τομέα. Από τους 6.770 συνεταιρισμούς χιλιάδες δεν εμφανίστηκαν καν να απογραφούν , ενώ 2.100 οδεύουν σε οριστική διαγραφή καθώς είναι ενενεργοί για πάνω από 3 χρόνια.

Μόλις 462 κατέθεσαν πλήρη φάκελο στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνταιρισμών και από αυτούς 50 βρέθηκαν μη επαρκείς ως προς τα δικαιολογητικά.

Απέναντι σε αυτή τη στρεβλή εικόνα όμως έρχονται οι νέοι αγρότες στους οποίους υπάρχει μια ριζική αλλαγή νοοτροπίας.

Μια «κάθετη» απόρριψη του κρατικοδίαιτου συνεταιριστικού ή αγροτικού «κινήματος», και η αναζήτηση νέων τρόπων παραγωγής και εμπορίας των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων.

Αυτοί είναι οι πρωταγωνιστές είτε καινοτόμων αγροτικών επιχειρήσεων, είτε επιχειρηματικών clusters είτε, ιδίως, νέου τύπου επιχειρηματικών συνεταιρισμών. Νέοι κυρίως αγρότες ή κτηνοτρόφοι δημιουργούν ενώσεις παραγωγών στηριγμένες στη λογική της επιχειρηματικότητας, του αντα γωνισμού, της καινοτομίας και της ποιότητας. Αυτοί οι αγρότες βρίσκονται στην αιχμή των μεγάλων ευρωπαϊκών ανακατατάξεων στον γεωργικό τομέα. Μόνον οι πρωταγωνιστές των νέου τύπου συνεταιρισμών είναι σε θέση να περάσουν στην εποχή της ψηφιακής γεωργίας, στις προδιαγραφές της γεωργίας ακριβείας. Ορισμένοι από τους συνεταιρισμούς νέου τύπου που παρουσιάζονται στην έρευνα, βρίσκονται σήμερα στην τεχνολογική πρωτοπορία της Ευρώπης, στον τομέα του ο καθένας.

Η μελέτη αυτών των περιπτώσεων καθιστά φανερό ότι μέσω των επιχειρηματικών -και όχι κρατικοδίαιτων- συνεταιρισμών μπορεί να διασφαλιστεί η καινοτομία στην παραγωγή και στην εμπορία, καθώς και η σύνδεση των παραγωγικών μονάδων με Πανεπιστήμια και ΤΕΙ (ναι, συμβαίνει και αυτό και έχει συνήθως εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα). Άλλωστε, λόγω του μικρού κλήρου (μέσος όρος 34 στρέμματα ανά παραγωγό), μόνο με τη δημιουργία ισχυρών συνεταιρισμών με επιχειρηματικό πνεύμα και λογική ανταγωνιστικότητας μπορεί να επιτευχθεί υψηλή εθνική παραγωγή, έτσι ώστε να υποκατασταθούν οι εισαγωγές και να ενισχυθούν οι εξαγωγές.

Επιπλέον, η έρευνα δείχνει ότι οι συνεταιρισμοί νέου τύπου καλλιεργούν τη λογική ευρύτερων συνεργειών. Για παράδειγμα, ο συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα στη Λάρισα υποστηρίζει και βοηθά έναν νέο επιχειρηματία, απόφοιτο των ΤΕΙ, στην προσπάθειά του να παράγει ζωοτροφές σε εναέριες, υδροπονικές, εν σειρά καλλιέργειες, ενώ έχει σύμβαση με επιχειρηματία, απόφοιτο του Πολυτεχνείου, ο οποίος, συλλέγοντας τις σβουνιές από τις φάρμες του συνεταιρισμού, τροφοδοτεί την μονάδα παραγωγής ενέργειας που έχει δημιουργήσει, πουλώντας ρεύμα από μεθάνιο στη ΔΕΗ.

Αυτό που κάνει ιδιαίτερη εντύπωση και κυριαρχεί στους συνεταιρισμούς νέου τύπου είναι η ισχυρή αυτοπεποίθηση εθνικών πρωταθλητών που τους διακρίνει, μαζί με έναν υγιή πατριωτισμό. Xωρίς να έχουν καμία συνεννόηση μεταξύ τους, διαπιστώνει κανείς ότι όλοι υπηρετούν έναν κοινό κανόνα, ένα κοινό πνεύμα: Αυτοί οι επιχειρηματίες επιδιώκουν παντού ακραία διαφάνεια στις προμήθειες κάθε είδους, αλλά η επιλογή γίνεται πάντοτε μεταξύ ελληνικών εταιρειών. Και όταν δεν υπάρχει εθνική παραγωγή, είτε κάποιας ζωοτροφής, είτε πχ. μιας ειδικής συσκευασίας, ενθαρρύνουν ελληνικές μονάδες να προχωρήσουν στην παραγωγή, παρέχοντας την εγγύηση της συμβολαιακής γεωργίας.

Δεν θέλουν καμία σχέση με το κράτος. Απαιτούν από αυτό να κάνει τη δουλειά του, όχι παρεμβαίνοντας καθ’ οποιονδήποτε τρόπο στους συνεταιρισμούς, αλλά αίροντας τα εκατοντάδες μικρά και μεγάλα γραφειοκρατικά εμπόδια που εμποδίζουν και στραγγαλίζουν κάθε υγιή επιχειρηματική προσπάθεια. Οι συνεταιρισμοί νέου τύπου, είναι υπόθεση πολιτών νέου τύπου. Υπόθεση μιας διαφορετικής κοινωνίας, και ενός διαφορετικού κράτους.

«Έπρεπε να συμβεί η κρίση για να ξεπηδήσουν οι υγιείς δυνάμεις», σημείωσε χαρακτηριστικά σε παρέμβαση του στον Αθήνα 9.84, ο Πέτρος Ευθυμίου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι το τοπίο της αγροτικής ανάπτυξης αλλάζει και το παλιό έχει πεθάνει οριστικά.

«Όλες αυτές οι επιχειρήσεις έχουν αυξήσει τον τζίρο και τα κέρδη τους τόσο ώστε δεν υπάρχει τέτοια αύξηση σε άλλο τομέα» σημείωσε ο πρώην υπουργός, επισημαίνοντας ωστόσο ότι παραμένει μεγάλο πρόβλημα η έλξη της μαύρης οικονομίας και της συναλλαγής κάτω από το τραπέζι. Ανέφερε χαρακτηριστικό παράδειγμα συνεταιρισμού, που από τους 150 παρέμειναν οι 56 καθώς -όπως είπε- πολλοί είναι αυτοί που προτίμησαν βουλγαρικά και αλβανικά τιμολόγια (στην Θράκη έχουν εμφανιστεί και τουρκικά τιμολόγια) υιοθετώντας τη λογική της αρπαχτής.

«Είναι ανατριχιαστικά απών το κράτος, καθώς θα μπορούσε να ελέξγει τη μαύρη οικονομία» πρόσθεσε. Τέλος ο κ. Ευθυμίου , θέλοντας να δείξει τις ευκαιρίες πο χάνονται στην Ελλάδα, τόνισε ότι το ΑΕΠ από τον αγροτικό τομέα ανέρχεται στα 7 δισ. ευρώ με 37 εκατομ. στρέμματα καλλιεργειών, όταν η Ολλανδία που είναι μισή από εμάς καλλιεργεί 45 εκατ. στρέμματα αλλά με σύγχρονες εναέριες, υδροπονικές καλλιέργειες, έχει καταφερει να παράγει 74 δισ. προϊόν και το Ισραήλ, μέσα στην έρημο έχει 5.800.000 καλλιεργήσιμα στρέμματα και βγάζει 7,5 δις.

«Ο συνεταιρισμός μας έχει διαφάνεια. Βασίζεται στις αρχές του συνεργατισμού και ξεκίνησε από ένα όραμα το οποίο ήταν να πάρουμε τα προϊόντα μας από τον τόπο μας, να τα συσκευάσουμε, να τα οδηγήσουμε στον τελικό καταναλωτή και να πάρουμε όλη την υπεραξία και να επιστρέψει στον τόπο μας» σημείωσε ο κ. Μάρκος Λέγκας πρόεδρος Αγροτικού συνεταιρισμού «Πήγασος – Αγροδιατροφή».

Ο κ. Λέγκας αναφέρθηκε και στις εξαγωγικές δυνατότητες του συνεταιρισμού λέγοντας ότι τα προϊόντα φτάνουν μέχρι τα βρετανικά σουπερ μάρκετ: «Εξάγουμε τα προϊόντα μας που είναι κυρίως επιτραπέζιο σταφύλι, το οποίο είναι ένα προϊόν πολύ δύσκολο στην καλλιέργεια. Κατά κύριο λόγο εξάγουμε στα βρετανικά σούπερ μάρκετ απευθείας» είπε ο κ. Λέγκας και συνέχισε: «Ζητούμενο δεν είναι μόνο η ποιότητα πλέον. Ο καταναλωτής δεν ενδιαφέρεται μόνο να πάρει ένα ποιοτικό προϊόν, θέλει και ένα προϊόν που έχει χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα».

Newsroom Αθήνα 9.84

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΑΘΗΝΑ +
spot_img

Συμβαίνει στην Αθήνα