Μία βόλτα στην Πατησίων με τον Δημήτρη Φύσσα, γνωστότερο ως city lover της Athens Voice, έκαναν η Χριστιάννα Κούσιου και η Καλλιόπη Ασλανίδου.
Η Πατησίων έχει υμνηθεί από πολλούς σύγχρονους πεζογράφους, ποιητές, καλλιτέχνες και σκηνοθέτες. Γενεές Αθηναίων βαπτίστηκαν στα νάματα της κεντρικής αυτής οδού των Αθηνών.
Ακόμα και σήμερα όμως κρατάει μυστικά στα λιγοστά αρχοντικά της. Που αν το ψάξετε θα βρείτε και λίγες παλιές αρχοντικές οικογένειες που πολλά ξέρουν και λίγα λένε..
Ως προς την ονομασία «Πατήσια», πολλές εκδοχές έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς: από τον αρχαίο δήμο Bαττής/Bάττης, από το τοπωνύμιο «Παραδείσια», από ένωση των λέξεων «Πάτα ίσια», από τον Tούρκο κτηματία Πατής αγά.
Tο χωριό Πατήσια, για το οποίο πολλές μνείες έχουμε σε κείμενα της τουρκοκρατίας και της επανάστασης, αναπτύχθηκε αργότερα ως εξοχικό προάστιο της Αθήνας, «κόπηκε» από τη διαπλάτυνση του μεγάλου δρόμου σε «Άνω» και «Kάτω» Πατήσια, και μπήκε στο Σχέδιο Πόλεως το 1871 (τα Άνω) και το 1879 (τα Κάτω).
Tο αρχικό κομμάτι της Πατησίων κάποτε μετονομάστηκε σε «28ης Οκτωβρίου». H μετονομασία δεν έπιασε, όμως.
Η Λεωφόρος Πατησίων φιλοξενεί μερικά από τα σπουδαιότερα ιστορικά κτήρια της Αθήνας, όπως το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το κτήριο της ΑΣΟΕΕ, το σπίτι της Μαρίας Κάλλας.
Είναι ένας δρόμος που άλλαξε πολλές φορές μορφή. Ξεκίνησε ως μεγαλοαστικός, συγκέντρωσε κατά περιόδους πολλά σινεμά και θέατρα και στην συνέχεια έζησε και αυτός την παρακμή του κέντρου και στα σημάδια της εγκατάλειψης μετά τα λουκέτα.
Το ποσοστό των κλειστών καταστημάτων στον μεγαλύτερο αστικό και πολιτιστικό δρόμο της πόλης, φθάνει στο 26%, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας για το εμπόριο που παρουσιάστηκε στην εκπομπή η Επόμενη Δόση με την Δώρα Σαρρή και τον Γιάννη Παπαγεωργίου.
Η Χριστιάννα Κούσιου και η Καλλιόπη Ασλανδίδου περιηγήθηκαν στην Πατησίων με ξεναγό τον Δημήτρη Φύσσα, γνωστότερο ως city lover της Athens Voice.
Δημήτρης Φύσσας: «Τα Πατήσια ήταν ένα χωριό τον 19ο αιώνα αναφέρεται στον Μακρυγιάννη στην εποχή της επανάστασης. Κατείχε την περιοχή από την σημερινή Κυψέλη και πέρα . Οι δρόμοι, όπως πολλές φορές συμβαίνει, παίρνουν το όνομα τους από την περιοχή που πάνε. Ο συγκεκριμένος δρόμος έχει το όνομα γιατί πάει στα Πατήσια, Από κει και πέρα χωρίζεται σε 3-4 μεγάλα μέρη.
Εδώ ήταν το γαλακτοπωλείο του Μπερνίτσα, (το κτήριο της Εθνικής Τράπεζας στην αρχή της οδού Πατησίων, στην μονή Πατησίων, στην Πατησίων το δυτικό κομμάτι έχει μονά νούμερα και το ανατολικό έχει ζυγά.
Η ίδια η Πατησίων κατευθύνεται βόρεια, η κατεύθυνση της είναι από νότιο προς Βορρά. Ήταν λοιπόν το γαλακτοπωλείο του Μπερνίτσα, μετά ήταν το ξενοδοχείο Εξελις και σήμερα είναι η Εθνική τράπεζα. Είναι διατηρητέο κτήριο δεν πρόκειται να πάθει τίποτα.
Στο Νο4 που βλέπεται απέναντι ήταν τα περιφημότερα σινεμά της Αθήνας το Ρεζικλέρ, ο μόνος λόγος που δεν πρόλαβε να γίνει τσοντάδικο είναι γιατί έκλεισε πριν γίνουν τα τσοντάδικα. Ήταν λαϊκό σινεμά, αναφέρεται σε πάρα πολλά Αθηναϊκά βιβλία, μυθιστορήματα, το Ροζικλέρ κράτησε μέχρι την δεκαετία του 60. Κολλητά εδώ που βλέπετε το GLOU ήταν το επίσης λαϊκό διαβόητο σινεμά ΑΛΑΣΚΑ . Αυτό πρόλαβε να γίνει τσοντάδικο γιατί πρόλαβε την εποχή της τσόντα. Λειτουργούσε κανονικότατα μέχρι την δεκαετία του 90.
Η Στοά της πείνας, Πατησίων 5, λεγόταν έτσι γιατί ήταν γεμάτη φαγάδικα ή στοά Πιγκουίνου( από ένα μαγαζί που λεγόταν έτσι) Βγαίνει διαμπερώς από την Πατησίων προς την Ομόνοια , τώρα λαϊκά καταστήματα.
Πατησίων 8 και Γλάσκωνος είναι τα γραφεία της ΕΣΠΟ , την ανατίναξε η ΠΕΑΝ στην δεκαετία του 40.
Χ.Κ: Βλέπουμε τα πρώτα ξενοίκιαστα μαγαζιά. Η Πατησίων έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια ως προς την εμπορική της φύση;
Δ.Φ: ναι έχει αλλάξει., έχει αλλάξει πολλές φορές όχι μία. Στο ξεκίνημα της ήταν μεγαλοαστικός δρόμος ,μετά έγινε εμπορικός και μικροαστικός και τώρα γίνεται πολύ λαϊκός και φτωχικός .
Κ.Α: Υπάρχουν πλέον μαγαζιά που απευθύνονται κυρίως σε ξένους;
Δ.Φ: Δεν θα το έλεγα, εγώ προσωπικά εδώ ψωνίζω, είναι μαγαζιά πάρα πολύ φθηνά, αν έχει κάποιος λεφτά να χαλάει για ρούχα ας έχει.
Αυτό εδώ πέρα ήταν ένα μαγαζί που πούλαγε είδη ταξιδιού, τσάντες κλπ κλπ επί δεκαετίες. Τώρα έγινε ΒΕΝΕΤΗΣ , δεν βλέπω καμιά εγκατάλειψη.
Εκεί είναι ο Ναυπλιώτης δίπλα, που πουλάει είδη ζαχαρώδη. Η Σοφία Μαρούση έκλεισε γιατί πέθανε. Ήταν κόρη του Μαρούση. Ήταν οικογενειακή επιχείρηση.
Το Μινιόν δεν ξέρω σε τι κατάσταση βρίσκεται. Επί δεκαετίες φτιάχνεται ,δεν ξέρω αν ποτέ θα λειτουργήσει ,Αυτό είναι που δίνει την εικόνα της εγκατάλειψης κυρίως, το μεγάλο γιαπί.
Το Ακτίνιον εδώ σκίζει, μια χαρά πάει. δώ είναι η Στοά ΦΕΞΗ , εδώ έχει αρκετά παρατημένα μαγαζιά αλλά παραμένει μια γνωστή πιάτσα ηλεκτρονικών ειδών… Εδώ γύρω οι δρόμοι έχουν πάρει το όνομα τους από φιλέλληνες: Γλάσκων, Μιραζέρ κλπ κλπ.
Η Βερανζέρου και Κάνιγγος ήταν μια τεράστια φροντιστηριακή πιάτσα. Από ένα σημείο και πέρα τα φροντιστήρια διαλύθηκαν διότι ο άλλος δεν θέλει να στείλει το παιδί του στην εστία των επεισοδίων.
Όπως βλέπεται τα μισά φροντιστήρια είναι σε συνοικίες πλέον.
Έχω άποψη για τις κινητοποιήσεις και τα επεισόδια αλλά μάλλον δεν θα σας αρέσει….Η αριστερά ως αντικαπιταλιστική είναι και αντιεμπορική. Δεν την νοιάζει αν υπάρχει εμπόριο , αν υπάρχει κίνηση, αν υπάρχει αλισβερίσι και τα λοιπά. Όσο πιο πολλά καταστήματα κλείσουν τόσο το καλύτερο, μακάρι να μπορούσαν να τα κάνουν όλα κρατικά. Απέναντι μας βλέπεται το φοβερό κτήριο της 7ης Τέχνης, ήταν το κτήριο των κινηματογραφικών εταιριών, όταν υπήρχαν βέβαια κινηματογραφικές εταιρίες και υπήρχε και ακμαίο ελληνικό σινεμά. Σήμερα δεν υπάρχει και πολύ…
Χ.Κ.: Φτάνουμε στο σημείο με τα ξενοδοχεία, Χαλκοκονδύλη και Πατησίων…Grand Hotel …
Δ.Φ: έχει αλλάξει πολλές φορές όνομα αυτό. Αυτό και το διπλανό του είναι από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έχουν γίνει τελευταία στην πόλη. Πολύ αξιόλογη ανακαίνιση μπορώ να πω. Έχει κλείσει, κρίμα γιατί χάλασαν πάρα πολλά λεφτά και έκαναν μια πάρα πολύ καλή δουλειά. Περαστικά τους. Το γωνιακό ήταν το παλιό θέατρο -κινηματογράφος ΑΛΑΜΠΡΑ .Τσακίστηκε στα Δεκεμβριανά, αργότερα γκρεμίστηκε και έγινε αυτό που βλέπετε. Από δω και πέρα 2 τετράγωνα πολύ ποδήλατο.
Χ.Κ: Είμαστε Πατησίων 25
Δ.Φ: Ναι είμαστε Πατησίων 25 στις στοές λίγο πριν από την Καποδιστρίου πολύ ποδηλατάδικο παλιά τώρα δεν το βλέπω , έχει πέσει. Από δω και πέρα υπάρχουν μερικά πολύ ενδιαφέροντα κτήρια . Αυτό είναι το κτήριο του ΕΛΚΕΠΑ, παρόλο που είναι μεταπολεμικό έχει το χαρακτηριστικό του «έρκερ», βλέπετε τα εξογκώματα; Αυτό είναι αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικό του μεσοπολέμου , μετά το Μπάουχάουζ. Τα «έρκερ» είναι κατοικημένα εξογκώματα , είναι πολύ σπάνιο, αν το παρατηρήσετε δεν το βλέπετε και πολύ στην Αθήνα, μόνο σε καλές γειτονιές στυλ Κολωνάκι, Κυψέλη κλπ κλπ
Αν πάτε από την άλλη μεριά της Πατησίων θα δείτε πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία νεοκλασικισμού, με τα μπαλκονάκια τους , αλλά και στοιχεία μοντερνισμού …
Σολωμού και Πατησίων έχουν γίνει φοβερές μάχες στα Δεκεμβριανά αν και την Σόλωνος την δείτε προς τα πάνω θα δείτε πολλά κτήρια με τρύπες, είναι από τότε.
Το πρώτο πραγματικό νεοκλασικό της Πατησίων είναι τα έπιπλα ΣΥΡΡΙΓΟΣ , γνήσιο νεοκλασικό. Είναι διατηρητέο δεν μπορούν να το γκρεμίσουν αλλά για να μπορέσει να φτιαχτεί χρειάζονται λεφτά, ποιος θα βάλει λεφτά για να φτιάξει ένα κτήριο στην Πατησιών, Ποιος θα επενδύσει;Μόνο μικρομάγαζα λειτουργούν, σουβλάκι 1 ευρώ φτηνά πράγματα ….Βλέπετε όλα τα χαρακτηριστικά του νεοκλασικισμού, αετώματα, ανάγλυφες κολώνες…
Στουρνάρα και πατησιών δείχνει ότι ο δρόμος υπήρξε μεγαλοστασικός δρόμος και θα το δείχνει ακόμα μέχρι την Αγ. Μελετίου…
Χ.Κ: Βρισκόμαστε απέναντι από το Πολυτεχνείο, πολλά κλειστά μαγαζιά αφενός λόγω υψηλών ενοικίων και ασφαλίστρων…
Δ.Φ: Αυτό συγκεκριμένα είναι κλειστό πολλά χρόνια πουλούσε ηλεκτρονικά . Αυτό το προκάλεσαν τα επεισόδια και κανένας Αλβανός, ξένος ή πρεζόνι. Άνοιξε, ξανάκλεισε, τα Goody’s το ίδιο, δεν θα ανοίξουνε ποτέ. Το Πολυτεχνείο είναι ένα ετήσιο πανηγύρι βλακείας. Το περιμένουν οι άνθρωποι με χαρά για να τα κάνουνε λίμπα. Αφού το βρίσκουν έτσι και το υποτιθέμενο κράτος μας, θεωρεί πως είναι δικαίωμα τους εμένα μου περισσεύει. Αυτό εδώ έχει να ανοίξει πολλά χρόνια. Τρεις φορές το επισκεύασαν οι άνθρωποι, κάποια στιγμή βαρέθηκαν , είπαν ότι θα πάρουν αποζημιώσεις, να μην πω τι πήρανε…
Αυτή είναι η περίφημη Κάζα Ντι Ιτάλια Πατησίων 47 . Είναι ένα κτήριο από τα λίγα της Αθήνας με βυζαντινό ρυθμό …».
Newsroom Αθήνα 9.84
