Το κορυφαίο θέμα στην ατζέντα του κόσμου του βιβλίου, η Ενιαία Τιμή Βιβλίου, επιστρέφει μετά από τέσσερα χρόνια μερικής κατάργησής της.
Το σχετικό σχέδιο νόμου θα περιληφθεί στο πολυνομοσχέδιο, που θα πάει προς ψήφιση στη Βουλή εντός της επόμενης εβδομάδας.
Πλαστάρας: «Ανάσα στον κλάδο του βιβλίου»
Μιλώντας στον Αθήνα 9.84 ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου, Γρηγόρης Πλαστάρας τόνισε η επαναφορά της Ενιαίας Τιμής Βιβλίου θα δώσει μια μεγάλη ανάσα στον κλάδο του βιβλίου, ιδίως στα μικρά βιβλιοπωλεία, πολλά από τα οποία με την κατάργησή της οδηγήθηκαν σε κλείσιμο.
“Η Ενιαία Τιμή Βιβλίου θα ισχύει για 18 μήνες από την έκδοση κάθε νέου βιβλίου σε όλη την Ελλάδα” εξήγησε ο κύριος Πλαστάρας. Πρόσθεσε ότι το βιβλίο θα προστατεύεται και ένα εκδότης θα μπορεί να εκδίδει πια ποιοτικά βιβλία, γιατί όπως είπε “οι πιέσεις από τους βιβλιοπώλες είναι μεγάλες για εκπτώσεις με αποτέλεσμα ο εκδότης να μην μπορεί να προχωρήσει στην έκδοση ενός ποιοτικού βιβλίου”.
Θα μπορούσε βέβαια κάποιος να απαντήσει στον κύριο Πλαστάρα, πως η πολύ μεγάλη πλειοψηφία των μικρών βιβλιοπωλείων δεν έχουν κλείσει, λόγω της μη Ενιαίας Τιμής Βιβλίου αλλά από το γεγονός πως και όσοι Έλληνες συνεχίζουν να διαβάζουν βιβλία, τους φαίνεται πιο πολύ “της μόδας” να πηγαίνουν σε “πολυμεγαλοβιβλιοπωλεία”, έστω και αν εκεί η πλειοψηφία των υπαλλήλων δεν έχει ιδέα για αυτό που πουλάει, είτε φτηνά best seller είτε Ντοστογιέφσκι.
…Άσε που πολύ θεωρούν ακόμα πιο πολύ της μόδας να διαβάζουν βιβλία στο ίντερνετ παρά τυπωμένα στο χαρτί. Όσο για τα ποιοτικά βιβλία, που όπως δηλώνει ο κύριος Πλαστάρας μπορεί κάποιος εκδότης να βγάλει με την Ενιαία Τιμή Βιβλίου, είναι σίγουρο πως τα πραγματικά ποιοτικά βιβλία έχουν ένα κοινό, μικρό μέν αλλά σταθερό, και γιαυτό πιο ασφαλή για μια περιορισμένη έκδοση από ένα best seller, που δεν ξέρεις αν θα πουλήσει τελικά ή όχι.
«Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η ενιαία τιμή»
…Όσο για τις εκπτώσεις, που όπως είπε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εκδοτών Βιβλίου απαιτούν τα “πολυμεγαλοβιβλιοπωλεία” νομίζω για να είμαστε λογικοί και ειλικρινείς σε αυτά που λέμε πως το πρόβλημα που το ξέρουν όλοι οι παροικούντες στην Ιερουσαλήμ είναι πως κάνουν πολύ πολύ καιρό, μπορεί και δύο και τρία χρόνια να πληρώσουν τους εκδότες για τα βιβλία τους που έχουν καλοπουλήσει όλον αυτό τον καιρό.
Γι αυτό λοιπόν το πρόβλημα του βιβλίου στην Ελλάδα δεν είναι η Ενιαία Τιμή του μόνο, αλλά πολλά άλλα που μπορεί να είναι και πιο σημαντικά.
Αναλυτικά το Σχέδιο νόμου
Άρθρο 33(1) Πεδίο εφαρμογής και ορισμοί
Ως βιβλίο νοείται για την εφαρμογή του παρόντος Τμήματος, η έντυπη έκδοση, το CD-ROM, το DVD ROM, οποιοσδήποτε τύπος ψηφιακού κειμένου (αρχείου) που αναπαράγει ακριβώς το περιεχόμενο συγκεκριμένου βιβλίου, καθώς και το ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book).
Ως εκδότης νοείται για την εφαρμογή του παρόντος Τμήματος κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που εκδίδει βιβλία στην Ελλάδα σε οποιαδήποτε γλώσσα ή που εκδίδει βιβλία στο εξωτερικό στην ελληνική γλώσσα και τα οποία διατίθενται στην Ελλάδα,
Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος εφαρμόζονται σε βιβλία που κυκλοφορούν στην Ελλάδα από εκδότη που έχει την έδρα του στην Ελλάδα και τα οποία έχουν εκτυπωθεί ή αναπαραχθεί στο εξωτερικό για λογαριασμό του εκδότη.
Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος δεν εφαρμόζονται σε μεταχειρισμένα και ελαττωματικά βιβλία.
Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος δεν εφαρμόζονται στον καθορισμό τιμής βιβλίου μετά την παρέλευση δεκαοκτώ (18) μηνών από την πρώτη έκδοση του, με εξαίρεση την περίπτωση της παρ. 9 του άρθρου 34 του παρόντος.
Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος δεν εφαρμόζονται στην τιμή διάθεσης βιβλίων στο συγγραφέα τους, στο Δημόσιο, στα Ν.Π.Δ.Δ., σε κάθε νομικό πρόσωπο που εξυπηρετεί κοινωφελείς ή πολιτιστικούς ή επιστημονικούς σκοπούς ή παρέχει τέτοιες υπηρεσίες στο κοινό, καθώς και στις επαγγελματικές οργανώσεις συγγραφέων, εκδοτών και βιβλιοπωλών, εφόσον η διάθεση των βιβλίων δεν γίνεται με σκοπό την εμπορική τους εκμετάλλευση.
Άρθρο 34(2)Καθορισμός τιμής βιβλίου
Ο εκδότης οφείλει να καθορίζει την τιμή διάθεσης του βιβλίου του και τις ενδεχόμενες πρόσθετες παροχές που μπορούν να προσφέρονται στο κοινό και να ενημερώνει για τα ανωτέρω όσους προμηθεύονται αντίτυπα του βιβλίου για διάθεση στο κοινό.
Απαγορεύεται η διάθεση βιβλίων στο κοινό από τον ίδιο τον εκδότη τους ή από τρίτο:
α. σε τιμή που υπερβαίνει την τιμή που καθορίστηκε από τον εκδότη ή
β. σε τιμή που είναι μικρότερη του ενενήντα τοις εκατό (90%) της τιμής αυτής.
Κατά την διάθεση του βιβλίου, ο εκδότης δεν προβαίνει σε προσφορά προσθέτων παροχών, αν αυτές δεν καθορίζονται σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2. Απαγορεύεται επίσης η διαφήμιση παροχών που δεν καθορίζονται σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο.
Όταν η επιχείρηση διάθεσης βιβλίων στο κοινό είναι εγκατεστημένη σε απόσταση μεγαλύτερη των πενήντα χιλιομέτρων από την έδρα του εκδότη του διατιθέμενου βιβλίου, η διάθεσή του μπορεί να γίνεται σε τιμή που υπερβαίνει έως και πέντε τοις εκατό (5%) την καθορισμένη από τον εκδότη τιμή διάθεσης στο κοινό.
Ο εκδότης μπορεί να αναπροσαρμόζει την τιμή διάθεσης του βιβλίου στο κοινό. Στην περίπτωση αυτή, οφείλει να ενημερώσει για την αναπροσαρμογή της τιμής όσους προμηθεύονται ή έχουν προμηθευτεί αντίτυπα του βιβλίου για διάθεσή τους στο κοινό.
Όσα φυσικά ή νομικά πρόσωπα προμηθεύονται ή έχουν προμηθευτεί αντίτυπα βιβλίου για περαιτέρω διάθεση τους στο κοινό υποχρεούνται να τα διαθέτουν σε τιμή:
α. που δεν υπερβαίνει τη νέα τιμή που καθορίστηκε από τον εκδότη ούτε
β. είναι μικρότερη του ενενήντα τοις εκατό (90%) της τιμής αυτής.
Η υποχρέωση του προηγούμενου εδαφίου ισχύει μετά την παρέλευση δεκαπέντε (15) ημερών από την ημέρα που το φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο διαθέτει τα βιβλία στο κοινό, έλαβε γνώση του ανακαθορισμού της τιμής.
Σε περίπτωση αναπροσαρμογής της τιμής διάθεσης του βιβλίου σε ύψος χαμηλότερο της τιμής που είχε αρχικά καθοριστεί ο εκδότης οφείλει:
α. είτε να καταβάλει, ως αποζημίωση, στα φυσικά ή νομικά πρόσωπα της παρ. 6 τη διαφορά ανάμεσα στην παλαιά και στη νέα τιμή επί τον αριθμό των αδιάθετων αντιτύπων,
β. είτε να δεχθεί ανεπιφύλακτα την επιστροφή των αδιάθετων αντιτύπων στην τιμή στην οποία έγινε η προμήθεια των αντιτύπων.
Η επιλογή μεταξύ της αποζημίωσης ή της επιστροφής των αδιάθετων αντιτύπων, σύμφωνα με τις περιπτ. α και β γίνεται από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα της παρ. 6.
Δεν θεωρείται υπέρβαση της καθορισμένης από τον εκδότη τιμής διάθεσης του βιβλίου στο κοινό η αμοιβή για συμπληρωματικές υπηρεσίες που παρέχονται στο κοινό κατά τη διάθεση του βιβλίου.
Σε περίπτωση πραγματοποίησης ανατύπωσης του βιβλίου η τιμή διάθεσής του στο κοινό δεν μπορεί να είναι χαμηλότερη του 80% της καθορισμένης από τον εκδότη τιμής διάθεσης, επί δώδεκα μήνες. Το χρονικό διάστημα των δώδεκα μηνών ξεκινάει:
α. είτε μετά την παρέλευση δεκαοκτώ μηνών από την πρώτη έκδοση, όταν η ανατύπωση συντελείται πριν την συμπλήρωση των δεκαοκτώ μηνών από την πρώτη έκδοση,
β. είτε από την ημερομηνία της πρώτης ανατύπωσης, όταν αυτή συντελείται μετά την συμπλήρωση των δεκαοκτώ μηνών από την πρώτη έκδοση.
Σε περίπτωση που το βιβλίο επανεκδοθεί με σημαντικές αλλαγές από τον ίδιο ή άλλον εκδότη με διαφορετικό Διεθνή Μοναδικό Αριθμό Βιβλίου (ISBN) οι παρ. 1 έως 7 εφαρμόζονται, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν παρέλθει τουλάχιστον είκοσι τέσσερις (24) μήνες από την ημερομηνία κατά την οποία τα αντίτυπα του βιβλίου που διέθεσε ο εκδότης εξαντλήθηκαν. Τεκμήριο γι’ αυτό αποτελεί η σχετική δήλωση του εκδότη στη βάση δεδομένων κυκλοφορούντων βιβλίων «Βιβλιονέτ».
Όλα τα βιβλία που τίθενται στην αγορά θα πρέπει να φέρουν αναγραφή του μήνα και του έτους της τρέχουσας έκδοσης καθώς και τον αριθμό των αντιτύπων. Σε περίπτωση ανατύπωσης ή επανέκδοσης, εκτός των όσων ορίζονται στο προηγούμενο εδάφιο, τα βιβλία θα πρέπει να φέρουν και τον αύξοντα αριθμό της καθώς και το μήνα, και το έτος της πρώτης έκδοσης. Σε περίπτωση μη αναγραφής του μήνα έκδοσης, λογίζεται ως μήνας έκδοσης ο Ιανουάριος του έτους της έκδοσης του βιβλίου.
Άρθρο 35(3) Επιβολή κυρώσεων
Για τις παραβάσεις των παραγράφων 2, 3, 4, 5, 6, 9 και 11 του άρθρου 34 επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 22 του ν. 4177/2013 (Α΄ 173).
Η διαδικασία επιβολής προστίμων διενεργείται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 24 του ν. 4177/2013. 3. Τα ποσά των προστίμων που επιβάλλονται κατά την παρ. 1, εισπράττονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε. και μπορεί να αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών.
Άρθρο 36(4) Εξουσιοδοτικές διατάξεις
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Πολιτισμού και Αθλητισμού και Εσωτερικών ρυθμίζεται ο τρόπος γνωστοποίησης από τον εκδότη της τιμής διάθεσης του βιβλίου, οι αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο των παραπάνω και η διαδικασία πραγματοποίησης αυτού καθώς και κάθε αναγκαία για την εφαρμογή της διάταξης της παρούσας παραγράφου λεπτομέρεια.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Πολιτισμού και Αθλητισμού μπορεί να καθορίζεται κάθε χρονικό διάστημα, το οποίο δεν υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15) ημέρες συνολικά, κατά το οποίο δεν θα ισχύουν οι κανόνες τιμολόγησης του άρθρου 34.
Άρθρο 37(5) Μεταβατική διάταξη
Οι διατάξεις του παρόντος Τμήματος εφαρμόζονται στα βιβλία που θα εκδοθούν μετά την δημοσίευση της κοινής υπουργικής απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 36.
Άρθρο 38(6) Καταργούμενες διατάξεις
Με τη δημοσίευση του παρόντος νόμου καταργείται η παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2557/1997, η υποπερ. 1 της υποπαρ. ΣΤ4 της παρ. ΣΤ του πρώτου άρθρου του ν. 4254/2014 (Α΄ 85) και η παρ. 5 του άρθρου 186 του ν. 4261/2014 (Α΄ 107) καθώς και κάθε άλλη διάταξη νόμου αντίθετη προς τις διατάξεις του παρόντος Τμήματος.
Βίκυ Παπαστεφάνου
