Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, όπως έχει καθιερωθεί η 20ή Ιουνίου από τον ΟΗΕ, το Ελληνικό Κοινοβούλιο, το Ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού, η Πρεσβεία της Ελβετίας στην Ελλάδα και το Ίδρυµα Fluxum / Flux Laboratory επέλεξαν να παρουσιάσουν μια σειρά από πορτρέτα προσφύγων εκπονημένα από τον Ελβετό φωτογράφο Mark Henley στην πατρίδα του.
Η έκθεση, με τίτλο «Αντιμετωπίζοντας την προκατάληψη», φιλοξενείται στον προ του Περιστυλίου χώρο του Μεγάρου της Βουλής, με τη συνδιοργάνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Πρεσβείας της Ελβετίας στην Ελλάδα και του Ιδρύματος Fluxum/Flux Laboratory. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν στις 12:00 από την τρίτη αντιπρόεδρο της Βουλής Αναστασία Χριστοδουλοπούλου, την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού Λυδία Κονιόρδου και τον επιτετραμμένο της πρεσβείας της Ελβετίας στην Αθήνα, Mike Ammann.
«Η προσφυγιά κατάφερε να ενώσει τέχνη και πολιτική»
«Η είσοδος των προσφύγων υποχρεώνει κυβερνήσεις και καλλιτέχνες να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους. Η προσφυγιά κατάφερε να ενώσει τέχνη και πολιτική. Είδαμε καλλιτέχνες, συγγραφείς, φωτογράφους, ηθοποιούς να θέλουν να εκφραστούν μέσα από το προσφυγικό», επισήμανε η κ. Χριστοδουλοπούλου, η οποία τόνισε επίσης ότι «ενώ οι υπεύθυνοι του πολέμου δεν απολογούνται σε κανέναν, πρέπει να απολογηθούν τα θύματα. Αυτή η βαρβαρότητα δεν πρέπει να συνεχιστεί».
Από την πλευρά της, η κ. Κονιόρδου είπε ότι η έκθεση ξεπερνά κατά πολύ τα όρια ενός πολιτιστικού γεγονότος, ενώ πρόσθεσε πως «δίνεται ένα συμβολικό μήνυμα για τη σημασία του προσφυγικού ζητήματος και τον ρόλο του στη χάραξη πολιτικής». Συνεχίζοντας υπογράμμισε: «Το να ανοίγουμε την αγκαλιά μας στους πρόσφυγες δεν αποτελεί μονάχα ένα ανθρωπιστικό μας χρέος, αλλά κι έναν τρόπο για να έρθουμε κοντά στην πολιτιστική κληρονομιά μας».
Εκ μέρους της ελβετικής πρεσβείας, ο κ. Ammann είπε: «Δεν μπορούμε να αποστρέψουμε το βλέμμα απ’ ό,τι συμβαίνει, ακόμα και μετά από τρία χρόνια προόδου στο ζήτημα της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών. Δεν επιτρέπεται να εφησυχάζουμε. Η έκθεση αυτή μπορεί να μας βοηθήσει να καλλιεργήσουμε έναν εποικοδομητικό διάλογο. Η Ελλάδα μπορεί να βασιστεί στην υποστήριξη της ελβετικής κυβέρνησης και του ελβετικού λαού. Με τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης προσφύγων, 600 άτομα μεταφέρθηκαν από την Ελλάδα στην Ελβετία».
Μετά τις ομιλίες, ακολούθησε ξενάγηση στην έκθεση από τον ίδιο τον καλλιτέχνη.
Ο Mark Henley, ο οποίος δύο φορές τιμήθηκε µε τον τίτλο του Ελβετού Φωτορεπόρτερ της Χρονιάς, έχει έδρα του τη Γενεύη. Έχοντας περάσει πολλά χρόνια στον δρόµο, εξετάζοντας τις επιπτώσεις της οικονομικής και κοινωνικής αλλαγής στον κόσμο, το πρόσφατο έργο του παρατηρεί τις δομές και τις οργανώσεις που επηρεάζουν αυτές τις αλλαγές. Το έργο του εξετάζει και τους πρόσφυγες που κινούνται μέσα στην Ευρώπη και εκείνους που ζητούν άσυλο στην Ελβετία, ενώ ο ίδιος συνεργάζεται µε την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και το Hospice General της Ελβετίας. Γεννηµένος στην Οξφόρδη, σπούδασε λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο του York και έζησε για δέκα χρόνια στην Ασία.
Μια πρώτη μορφή της έκθεσης «Αντιμετωπίζοντας την Προκατάληψη» παρουσιάστηκε από το ίδρυμα Fluxum/Flux Laboratory στη Ζυρίχη το 2017. Στη συνέχεια, το έργο του Mark Henley εκτέθηκε στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου και Φόρουμ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (FIFDH) το 2018. Τα πορτρέτα του καλλιτέχνη θα παρουσιαστούν παγκοσμίως με στόχο την κοινωνική ευαισθητοποίηση. Πριν από την έκθεση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, κατά τη διάρκεια μιας ημέρας, 40 νέοι πρόσφυγες παρακολούθησαν τεχνικές φωτογράφισης πορτρέτων σε ένα εργαστήρι φωτογραφίας με επικεφαλής τον Mark Henley. Τα έργα τους θα παρουσιαστούν από τις 20 έως τις 27 Ιουνίου, παράλληλα με τα δικά του πορτρέτα, στην περιοχή του Κουκακίου, παράλληλα µε τα πορτρέτα του Ελβετού φωτογράφου (Φαλήρου 99, καθημερινά 14:00-20:00, είσοδος ελεύθερη).
Στόχος αυτής της δράσης είναι να διαδώσει την ελπίδα πως οι πρόσφυγες, οι κυνηγημένοι από την πατρίδα τους, μπορούν να βρεθούν στο κέντρο της πολιτικής πραγματικότητας μιας χώρας που τους υποδέχεται και τους αγκαλιάζει.
Το 2016, με τη συνεργασία και την υποστήριξη του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, το ίδρυμα Fluxum/Flux Laboratory δημιούργησε μια δράση, θεωρούμενη ως πολιτιστικό σύμβολο, καλωσορίζοντας 100 άτομα, οικογένειες προσφύγων και μεταναστών, από το Σχιστό και τον Ελαιώνα στην Ακρόπολη. Κατά τη διάρκεια της περιήγησης στον Παρθενώνα και στο Μουσείο της Ακρόπολης, τα παιδιά και οι γονείς ανακάλυψαν μαζί ένα μέρος της ελληνικής ιστορίας, την ιστορία της χώρας υποδοχής τους. Αυτή η συμβολική ενέργεια έχει γίνει από τότε παράδοση.
Γιώργος Κυριακίδης
