Την διεύρυνση της λίστας με τις ασφαλείς χώρες προέλευσης επιδιώκει η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας. Σε αυτό το πλαίσιο, το υπουργικό συμβούλιο ενέκρινε χθες ένα σχέδιο νόμου του ομοσπονδιακού υπουργείου Εσωτερικών, βάσει του οποίου σε ασφαλείς χώρες προέλευσης πρέπει να αναβαθμιστούν τρία κράτη του Μαγκρέμπ, η Τυνησία, το Μαρόκο και η Αλγερία, αλλά και η Γεωργία στον Καύκασο.
Στόχος της πρότασης είναι η επίσπευση των διαδικασιών ελέγχου των αιτήσεων ασύλου. Παράλληλα, θεωρείται ότι θα λειτουργήσει αποτρεπτικά για όσους επιθυμούν να έρθουν στην ΕΕ.
Το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο πιθανό εμπόδιο
Απαραίτητη είναι η έγκριση από το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο αλλά και το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο της Γερμανίας, το οποίο είναι πολύ πιθανό να μπλοκάρει την πρόταση του Χορστ Ζέεχοφερ, ομοσπονδιακού υπουργού Εσωτερικών. Το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, η Άνω Βουλή της Γερμανίας, είναι νομοθετικό σώμα στο οποίο εκπροσωπούνται τα 16 κρατίδια σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Το 2017 δεν ενέκρινε μία ακόμη προσπάθεια αναβάθμισης κρατών του Μαγκρέμπ και δεν αποκλείεται να γίνει το ίδιο και σε αυτή την περίπτωση, καθώς στο Συμβούλιο την πλειοψηφία κατέχουν εκπρόσωποι κρατιδίων, στις περιφερειακές κυβερνήσεις των οποίων συμμετέχουν οι Πράσινοι. Οι Πράσινοι όπως και η Αριστερά έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους και αναμένεται να καταψηφίσουν.
Περαιτέρω διεύρυνση και τελική απόφαση το φθινόπωρο
Ο Ζέεχοφερ δήλωσε ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα και ότι η τελική απόφαση θα ληφθεί το φθινόπωρο, ενώ, έως τότε, θα καταθέσει νέο σχέδιο νόμου στο οποίο θα προτείνεται να συμπεριληφθούν στη λίστα και άλλα κράτη, χωρίς να διευκρινίσει πόσα και ποια θα είναι αυτά. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για την Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες (Bamf), οι αιτούντες που προέρχονται από αυτά τα τέσσερα κράτη στην πλειονότητά τους λαμβάνουν απορριπτικές απαντήσεις: το 2017 θετική απάντηση έλαβε μόλις το 0,6% των αιτούντων που προέρχονται από την Γεωργία, το 2% από την Αλγερία, το 2,7% από την Τυνησία και το 4% από το Μαρόκο. Με αυτά τα δεδομένα, ο Ζέεχοφερ επεσήμανε ότι στο νέο σχέδιο νόμου θα περιλαμβάνονται και άλλα κράτη που το ποσοστό των θετικών απαντήσεων δεν ξεπερνά το 5%, ρύθμιση που προβλέπεται και από την κυβερνητική συμφωνία του μεγάλου συνασπισμού.
Ποιες είναι οι ασφαλείς χώρες προέλευσης
Ασφαλείς χώρες προέλευσης, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της ΕΕ, θεωρούνται εκείνες στις οποίες δεν διεξάγονται ένοπλες συγκρούσεις και στις οποίες οι αιτούντες άσυλο που επιστρέφουν δεν διατρέχουν τον κίνδυνο να πέσουν θύματα πολιτικής δίωξης, βασανιστηρίων ή άλλου είδους απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης. Η λίστα αποτελείται, αυτή τη στιγμή, από τα κράτη-μέλη της ΕΕ, τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, πΓΔΜ, Σερβία, Μαυροβούνιο, Αλβανία και Κόσοβο, καθώς και τα αφρικανικά κράτη Γκάνα και Σενεγάλη.
Οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο από τη Συρία
Πάντως, οι τέσσερις χώρες που περιλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου, σύμφωνα με τις επίσημες στατιστικές, παίζουν δευτερεύοντα ρόλο σε σύγκριση με τη Συρία, το Ιράκ ή το Αφγανιστάν, χώρες από τις οποίες προέρχονται οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο στη Γερμανία. Μόνο η Γεωργία περιλαμβάνεται στα δέκα κράτη με τους περισσότερους αιτούντες άσυλο το πρώτο εξάμηνο του 2018, κατά το οποίο κατατέθηκαν 2.260 αιτήσεις. Από την Τυνησία, το Μαρόκο και την Αλγερία ήρθαν στη Γερμανία συνολικά 1.750 άτομα. Επομένως, η προωθούμενη ρύθμιση αφορά μόλις 4.000 ανθρώπους, τη στιγμή που την ίδια περίοδο οι αιτήσεις χορήγησης ασύλου από Σύρους ξεπέρασαν τις 22.000.
Η υπόθεση του Σάμι Α.
Η συζήτηση αυτή συμπίπτει με ένα θέμα που απασχολεί έντονα τη γερμανική κοινή γνώμη τις τελευταίες ημέρες. Πρόκειται για την απέλαση του Σάμι Α., Τυνήσιου φερόμενου ως σωματοφύλακα του Οσάμα Μπιν Λάντεν και θεωρούμενου από τις αρχές της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας δυνάμει τρομοκράτη, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν απτές αποδείξεις για τη συμμετοχή του σε τρομοκρατική ενέργεια.
Το μέλλον της Γερμανικής Διάσκεψης για το Ισλάμ
Εν τω μεταξύ, το ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών σκοπεύει να προχωρήσει από τον Σεπτέμβριο στην εκ βάθρων ανανέωση της “Γερμανικής Διάσκεψης για το Ισλάμ ” (“Deutsche Islamkonferenz“, „DIK”), θεσμού που στοχεύει στην μακροπρόθεσμη διατήρηση του διαλόγου ανάμεσα στο γερμανικό κράτος και τους μουσουλμάνους που ζουν στη Γερμανία και καθιερώθηκε από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, την εποχή που ήταν ομοσπονδιακός υπουργός Εσωτερικών. Σύμφωνα με το υπουργείο, στόχος της διάσκεψης είναι “η καλύτερη ενσωμάτωση των μουσουλμανικών πληθυσμών σε θρησκευτικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο και η καλύτερη συνύπαρξη όλων των ανθρώπων που ζουν στη Γερμανία, ανεξαρτήτως θρησκείας”.
Στο πλαίσιο της ανανέωσης της DIK, οι μουσουλμάνοι θα κληθούν να ορίσουν ένα Ισλάμ “το οποίο θα έχει θέση στη Γερμανία”, αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση του υπουργείου, η οποία παραπέμπει ευθέως σε παλαιότερη δήλωση του Ζέεχοφερ ότι το Ισλάμ δεν έχει θέση στη χώρα. Οι μουσουλμάνοι, σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, θα κληθούν να ορίσουν ένα “γερμανικό Ισλάμ” το οποίο “θα βασίζεται στο γερμανικό σύνταγμα”. Πρακτικά, στο σχέδιο του ΥΠΕΣ περιλαμβάνεται ο περιορισμός της επιρροής που ασκούν συντηρητικοί σύλλογοι μουσουλμάνων αλλά και η προάσπιση των συμφερόντων των μουσουλμάνων που ζουν στη Γερμανία και δεν ανήκουν σε καμία οργάνωση.
Ο Εζντεμίρ καλεί σε ουσιαστικές αλλαγές
Ο Τζεμ Εζντεμίρ, πρώην επικεφαλής και νυν βουλευτής των Πρασίνων ο οποίος είναι γερμανός υπήκοος τουρκικής καταγωγής, σε άρθρο του στην “die Welt”, επισημαίνει ότι το σχέδιο του ομοσπονδιακού υπουργείου Εσωτερικών δεν είναι επαρκές. “Η Γερμανική Διάσκεψη για το Ισλάμ δεν χρειάζεται απλώς μία νέα αρχή, χρειάζεται συγκεκριμένο στόχο και έναν δεσμευτικό οδικό χάρτη”, γράφει ο Εζντεμίρ, ο οποίος διευκρινίζει: “Δεν πρέπει να βρούμε μία λύση εναντίον των συλλόγων, αλλά μία λύση σε συνεργασία με αυτούς. Φυσικά, μόνο με όσους σέβονται το γερμανικό σύνταγμα”, υπογράμμισε, ενώ τόνισε ότι ο ίδιος επιθυμεί να δει ένα Ισλάμ με το βλέμμα στραμμένο στην κοινωνία και χωρίς παρωπίδες. Πάντως, ο Ζέεχοφερ έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην συνεχιστεί η διεξαγωγή της Διάσκεψης.
Δομίνα Διαμαντοπούλου
