Το δάσος του Σχινιά στον Μαραθώνα, η Νέα Μάκρη στην έκταση των κατασκηνώσεων, ο Κάλαμος, τα Βίλια, εκτάσεις στην Κερατέα, η Πάρνηθα, καθώς και η Πεντέλη είναι οι περιοχές που κινδυνεύουν να καούν ανά πάσα στιγμή, αφού τα μέτρα αντιπυρικής προστασίας και οι συνθήκες δόμησης που επικρατούν εγκυμονούν κινδύνους για την ασφάλεια των κατοίκων.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η αντιπυρική προστασία που υπάρχει στην Πάρνηθα, στον Υμηττό αλλά και στην Πεντέλη στηρίζεται κυρίως στους εθελοντές, οι οποίοι επανδρώνουν τα πυροφυλάκεια στα βουνά, βοηθούν στις αποψιλώσεις και μετέχουν στις πρώτες ώρες κατάσβεσης της πυρκαγιάς. Οι δήμοι προσπαθούν, με τα λίγα μέσα που διαθέτουν, να λαμβάνουν μέτρα πρόληψης, αλλά αυτά δεν επαρκούν στο ενδεχόμενο που οι καιρικές συνθήκες θεριέψουν τις φωτιές. Όλα τα μέσα πυρόσβεσης που έχουν οι δήμοι των περιοχών αυτών είναι για τις πρώτες στιγμές που θα σημειωθεί η πυρκαγιά μέχρι να έρθει η πυροσβεστική. Αν τα μέσα των δήμων που εδρεύουν σε κομβικά σημεία των δασικών εκτάσεων δεν προλάβουν, τότε το παιχνίδι έχει χαθεί… Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Πάρνηθα που κάηκε το 2007 από μια φωτιά που είχε ξεκινήσει από τον Ασπρόπυργο και αφού διένυσε 80 χιλιόμετρα σε δύο μέρες έκαψε τον έναν από τους τρεις πνεύμονες πρασίνου της Αττικής.
Η κατάσταση που επικρατεί
Ο περιφερειακός σύμβουλος Ανατολικής Αττικής και πρώην αντινομάρχης της Χάρης Δαμάσκος, μιλώντας στον «Αθήνα 9,84», επισημαίνει ότι πρόβλημα με περιοχές παρόμοιες με αυτές στο Μάτι υπάρχουν πολλές στην Ανατολική Αττική, όπως για παράδειγμα τα Βίλια, το δάσος του Σχοινιά, η Νέα Μάκρη, το Ντράφι του Μαραθώνα αλλά και η Κερατέα. Ειδικά για το δάσος του Σχινιά οι συνθήκες προφύλαξης του είναι καθαρά τυπικές παρά τις προσπάθειες που είχαν γίνει από την εποχή των Ολυμπιακών Αγώνων με ένα… αμαρτωλό σύστημα πυρόσβεσης, η αξιοπιστία του οποίου αμφισβητείται.
«Κανονικά θα έπρεπε να έχουν ληφθεί δραστικά μέτρα εδώ και πολλά χρόνια σε όλη την Ανατολική Αττική εδώ και δεκαετίες» τονίζει ο κ. Δαμάσκος και συνεχίζει: «Όταν ξέρεις ότι μια περιοχή δίνει φωτιές πρέπει να λάβεις μέτρα, να φροντίζεις για εξοπλισμό, να μην ενδιαφέρεσαι για το πολιτικό κόστος και το πιο σημαντικό οι πολιτικοί να αφήνουν τους πυροσβέστες να κάνουν την δουλειά τους. Με λίγα λόγια η Πυροσβεστική ξέρει να σβήνει τις φωτιές, πρέπει όμως να έχει εξοπλισμό, προσωπικό και έμπειρους διοικούντες που να λογοδοτούν μόνο στους πολίτες και όχι στους πολιτικούς τους προϊστάμενους.»
Η «πυριταποθήκες» της Αττικής
Ο δασολόγος Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος, αποκαλύπτει ποιες περιοχές κινδυνεύουν να μετατραπούν σε «παγίδες θανάτου» σε περίπτωση πυρκαγιάς και εξηγεί τι μπορούν να κάνουν όσοι κατοικούν κοντά σε δασική βλάστηση.
«Δυστυχώς, τα δεδομένα δεν είναι ενθαρρυντικά. Στην Αττική, αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας, υπάρχουν οικισμοί και περιοχές που διατρέχουν κίνδυνο να έχουν την ίδια μοίρα με το Μάτι.» Ο Δρ. Γαβριήλ Ξανθόπουλος, δασολόγος, ειδικός στις δασικές πυρκαγιές και ερευνητής στο Ινστιτούτο Μεσογειακών και Δασικών Οικοσυστημάτων τόνισε ότι υπάρχουν πολλές περιοχές που βρίσκονται σε ανάλογο κίνδυνο.
Ο κίνδυνος, σύμφωνα με τον κ. Ξανθόπουλο, ελλοχεύει σε περιοχές όπου υπάρχει πυκνή βλάστηση και μερική τσιμεντοποίηση. Μπορεί να έχουμε πολλά, μεγάλα δέντρα τα οποία να φτάνουν πάνω από σπίτια που δεν είναι χτισμένα με ασφαλείς προδιαγραφές, δημιουργώντας έναν εκρηκτικό συνδυασμό. Αναφέρει ως παράδειγμα τον Νέο Βουτζά όπου τα σπίτια είναι καλύτερα κατασκευασμένα και έτσι οι καταστροφές ήταν μικρότερες απ’ ό,τι στο Μάτι.
«Στο παρελθόν είχαμε κάνει ανάλυση απειλής για κατοικίες στα Καλύβια», δηλώνει ο κ. Ξανθόπουλος και συμπληρώνει ότι υπάρχουν αρκετές παρόμοιες περιοχές «προς το Σούνιο και προς την περιοχή Αναβύσσου», αναφερόμενος στο δάσος του Κουβαρά.
Αρκεί κανείς, όπως λέει, να κοιτάξει και μόνος του στο Google Earth για να εντοπίσει τα επικίνδυνα σημεία. «Μπορείς να ψάξεις από το Πόρτο Γερμενό μέχρι τα περίχωρα των Βιλίων, ακόμη και στην περιοχή της Μάνδρας αν και εκεί δεν υπάρχει τόσο υψηλή βλάστηση. Υπάρχουν και κάποια χωριά στη βάση της ανατολικής περιοχής της Πάρνηθας που επίσης βρίσκονται σε κίνδυνο», υπογραμμίζει.
Ο κ. Ξανθόπουλος κάνει ιδιαίτερη αναφορά στην περιοχή της Σταμάτας, για την οποία είχε γίνει ειδική ανάλυση πριν μερικά χρόνια. «Είχαμε δει ποια σπίτια θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν στην περιοχή με βάση κριτήρια που ορίσαμε και βλέποντας σε modelling πού θα έφτανε με τον άνεμο η πυρκαγιά».
Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μελέτης («Ανάλυση Απειλής από Δασικές Πυρκαγιές Οικισμών που Βρίσκονται σε Μίξη με Δάση στην Αττική», Πλατανιανάκη, Μητσόπουλος, Ξανθόπουλος, Μαλλίνης, 2015), επιλέχθηκε τυχαία στην ευρύτερη περιοχή της Σταμάτας μία έκταση 6,2 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων αναλύθηκε ο κίνδυνος σε περίπτωση πυρκαγιών διαφορετικής έντασης.
Όπως προέκυψε από τις συνολικά 3.480 κατοικίες που χαρτογραφήθηκαν στην περιοχή, οι 888 (25,5% επί του συνόλου) κινδυνεύουν και απειλούνται να καταστραφούν σε ενδεχόμενο πυρκαγιών κάτω από ακραίες καλοκαιρινές συνθήκες καύσης.
Γιώργος Μανουσακάκης
