«Το δεκαετές ομόλογο διαπραγματεύεται περίπου στα σπρεντς του Απριλίου του 2010, που ήταν η τελευταία φορά που βγήκαμε στις αγορές πριν από την κρίση. Με άλλα λόγια είμαστε ακόμα στη ζώνη κινδύνου και όποιος το αγνοήσει αυτό, θα το αγνοήσει με τεράστιο κόστος για την χώρα», δήλωσε ο πρώην υπ. Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου.
Μιλώντας στην εκπομπή «Αθήνα Σήμερα» και στη Νόνη Καραγιάννη ο κ. Παπακωνσταντίνου διατύπωσε την άποψη ότι, η χώρας αποτελεί ειδική περίπτωση για μια σειρά από λόγους.
«Ο ευκολότερος» αιτιολόγησε, «είναι ότι εμείς ξεκινήσαμε,αντικειμενικά, από μια πολύ πιο δύσκολη κατάσταση. Κανένας δεν είχε τον οικονομικό εκτροχιασμό που είχε η Ελλάδα το 2009, κανένας δεν είχε το ελληνικό εξωτερικό έλλειμμα, κανένας δεν είχε το έλλειμμα αξιοπιστίας που είχε η χώρα μας εξαιτίας της γνωστής απάτης, με την απόκρυψη στοιχείων λόγω της ΕΛΣΤΑΤ το 2009».
Ο δεύτερος λόγος, που σύμφωνα με τον ίδιο είναι και ο δυσκολότερος, «είναι ότι εμείς , σε αντίθεση με τις άλλες χώρες όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία,είχαμε μια πρωτοφανή αδυναμία συμφωνίας στα βασικά. Στις άλλες χώρες οι κυβερνήσεις συμφώνησαν με τις εκάστοτε αντιπολιτεύσεις ότι κάποια πράγματα έπρεπε να γίνουν».
Το τρίτο στοιχείο, πρόσθεσε ο κ. Παπακωνσταντίνου, «είναι τα λάθη των έξω. Εμείς κάναμε πολλά λάθη, κυρίως πριν από την κρίση και κατά τη διάρκειά της, αλλά λάθη έγιναν και από την υπόλοιπη Ευρώπη».
Τα τρία λάθη των Ευρωπαίων
Όπως είπε ο πρώην υπ. Οικονομικών τα λάθη ήταν τρία
«Το πρώτο είναι λάθος καθυστέρησης. Η ΕΕ καθυστέρησε να καταλάβει το εύρος και τη φύση του προβλήματος. Το θεώρησε καθαρά ελληνικό ενώ δεν ήταν. Ήταν καθαρά συστημικό για την ΕΕ άρα επικεντρώθηκε μόνον στην Ελλάδα ενώ έπρεπε να επικεντρωθεί στα εργαλεία σε συλλογικό επίπεδο και για άλλες χώρες και όταν το αντελήφθησαν, η κατάσταση είχε εκτροχιαστεί. Η κρίση είχε εξαπλωθεί και οι πρώτες αποφάσεις που ελήφθησαν τον Μάιο του 2010 ήταν επαρκείς για να σταθεροποιήσουν την Ελλάδα τη συγκεκριμένη στιγμή, αλλά όχι για την υπόλοιπη Ευρώπη, όπως φάνηκε εξάλλου από το γεγονός ότι μόλις μια εβδομάδα μετά το ελληνικό πρόγραμμα οι ηγέτες χρειάστηκε να επανέλθουν για τη δημιουργία καινούργιων ευρωπαϊκών εργαλείων και για άλλες χώρες».
Το δεύτερο λάθος, ήταν -σύμφωνα πάντα με τον κ. Παπακωνσταντίνου- «ότι επελέγη η πολιτική της πολύ σκληρής γραμμής και εμπροσθοβαρούς δημοσιονομικής διόρθωσης, με συνέπεια μια πολύ μεγαλύτερη βύθιση του ΑΕΠ, απ’ όση θα έπρεπε να υπάρχει».
Εξέφρασε δε την πεποίθηση ότι, η Ελλάδα θα μπορούσε να βγει από την κρίση χωρίς πολύ μεγάλη μείωση του ΑΕΠ «γιατί η οικονομία ήταν εν είδει φούσκας και θα κατέρρεε. Είναι όμως πραγματικότητα ότι η μείωση ήταν πολύ μεγαλύτερη από αυτή που θα έπρεπε με λογικότερες πολιτικές».
Τρίτο λάθος, συνέχισε ο κ. Παπακωνσταντίνου, «ήταν η καθυστέρηση στη διευθέτηση του χρέους. Αλλά θεωρώ αφελή τη θέση όλων όσοι υποστήριζαν ότι θα έπρεπε να περικοπεί από τον Μάιο του 2010.Μα τότε δεν είχαν αντιληφθεί ότι θα έπρεπε να μας δανείσουν, πόσον μάλλον να μας χαρίσουν ένα τμήμα του χρέους».
Ο πρώην υπουργός κλήθηκε να περιγράψει το κομμάτι όσων ριζικών αλλαγών έπρεπε να γίνουν από το 2011 και μετά στο ευρύτερο πλαίσιο λειτουργίας του ελληνικού κράτους.
Όπως είπε, θα έπρεπε να έχουν προχωρήσει η «ταχύτερη δυνατότητα απονομής δικαιοσύνης, η σταθερότητα ως προς τη φορολογία και την επιχειρηματική δραστηριότητα, το άνοιγμα της οικονομίας προς τα έξω και η αποτελεσματικότητα στη Διοίκηση». Συμπλήρωσε μάλιστα ότι, οι προσπάθειες με τις οποίες έγιναν τα συγκεκριμένα βήματα ήταν «υπερβολικά δειλά, αργά και σταδιακά».
Τι μας περιμένει από εδώ και πέρα
Σύμφωνα με τον κ. Παπακωνσταντίνου, έχουμε μπροστά μας δύο βασικά ζητήματα. «Το πρώτο είναι ο ρυθμός ανάπτυξης και κατόπιν οι μεγάλες θεσμικές αλλαγές. Ούτε ένας Διεθνής Οργανισμός δεν λέει ότι μέσο και μακροπρόθεσμα η ελληνική οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί άνω του 1 με 1,5%.Αυτό είναι καταστροφικό. Είναι υπερβολικά χαμηλή πτήση, θα σερνόμαστε χρόνια. Αυτό μπορεί να αλλάξει αλλάξει αφενός με μαζικές επενδύσεις, κυρίως ξένες και με μια επανάσταση στην παραγωγικότητα. Όλα αυτά θέλουν αποφάσεις και πολλές είναι πολιτικά δύσκολες».
Όπως είπε, «η αγορά προϊόντων και υπηρεσιών είναι σημαντικότερη από την αγορά εργασίας, χωρίς να υποτιμώ την ανάγκη συνέχισης των αλλαγών που ξεκίνησαν προς αυτή την κατεύθυνση. Το δεύτερο, είναι οι θεσμοί. Η κρίση που γεννήθηκε ως απότοκο ενός άρρωστου πολιτικού συστήματος με θεσμούς που ουδέποτε λειτούργησαν ως αντίβαρο στην εκάστοτε κυβερνητική εξουσία».
Ειδικότερα για τις Ανεξάρτητες Αρχές, τη Δικαιοσύνη, και τον Τύπο, ο κ. Παπακωνσταντίνου επεσήμανε ότι, «η λειτουργία του Τύπου επιχειρείται πολλές φορές να ελέγχεται. Όλα αυτά τα θεσμικά αντίβαρα που σε μια δημοκρατία δίνουν διαφάνεια και εμπιστοσύνη στον πολίτη ότι οι επιχειρούμενες αλλαγές είναι προς όφελός του, στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έχουν λυθεί και φοβούμαι ότι στα δύο τελευταία χρόνια, έχουμε κάνει και βήματα προς τα πίσω».
Ερωτηθείς σχετικά με την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία ο κ. Παπακωνσταντίνου δήλωσε ότι, «φτάνει στα όρια μιας ανάπτυξης και αυτή με πήλινα πόδια. Είναι εξαιρετικά ευάλωτη σε συναλλαγματική κρίση, σε αλλαγές του διεθνούς περιβάλλοντος και αυτό έχει να κάνει και με το γενικότερο πολιτικό περιβάλλον στο οποίο κινείται ο Ερντογάν. Δεν μπορείς να μην έχεις μια πραγματικά ανεξάρτητη Κεντρική Τράπεζα και να θέλεις να προσελκύσεις επενδυτές. Οι εξελίξεις στην Τουρκία υπενθυμίζουν σε εμάς το πόσο μας προστατεύει το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, παρά τα κόστη και τις δυσκολίες. Σκεφθείτε πόσο ευάλωτη θα ήταν η Ελλάδα,αν είχαμε ακούσει τις σειρήνες των διαφόρων κατά καιρούς δραχμιστών».
Και κατέληξε λέγοντας χαρακτηριστικά: «Αυτή τη στιγμή το 10ετές ελληνικό ομόλογο διαπραγματεύεται στα σπρεντς του Απριλίου του 2010, οπότε ήταν λίγο πιο χαμηλά και παράλληλα ήταν η τελευταία μας έξοδος στις αγορές λίγο πριν από την κρίση. Με άλλα λόγια βρισκόμαστε ακόμη στη δίνη και όπως το αγνοήσει αυτό θα το αγνοήσει με τεράστιο κόστος για τη χώρα. Δεν μπορούμε να αθετήσουμε μονομερώς υποχρεώσεις που έχουν αναληφθεί και να πιστέψουμε ότι δεν θα έχει αντανάκλαση στο χειρισμό της χώρας από τις διεθνείς αγορές, όταν όλο το αφήγημα ήταν η επιστροφή στις διεθνείς αγορές».
Newsroom Αθήνα 9.84
