Πότε
Σήμερα στις 13.30 ώρα Ελλάδος προσγειώθηκε ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο αεροδρόμιο Tegel του Βερολίνου όπου έγινε δεκτός με στρατιωτικές τιμές. Κατέφθασε απευθείας από τη Νέα Υόρκη, όπου συμμετείχε στην 73η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και θα αναχωρήσει το Σάββατο.
Ποιους θα δει
Σήμερα ο τούρκος πρόεδρος θα επισκεφθεί την τουρκική πρεσβεία. Αύριο στις 12.30 ώρα Ελλάδος θα τον υποδεχθεί η Άνγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία και, εν συνεχεία, θα ακολουθήσει γεύμα εργασίας των δύο ηγετών.
Δεξίωση προς τιμήν του Ερντογάν θα παραθέσει αύριο το βράδυ ο γερμανός ομόλογός του, Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ, στο προεδρικό μέγαρο Bellevue.
Το Σάββατο ο τούρκος πρόεδρος θα συναντηθεί εκ νέου με την Άνγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία και αργότερα θα επισκεφθεί την Κολονία, όπου θα εγκαινιάσει ένα μουσουλμανικό τέμενος. Μετά από μία ομιλία που θα δώσει στο πλαίσιο της τελετής, θα αποχωρήσει.
Ποιοι τον συνοδεύουν
Η αντιπροσωπεία που συνοδεύει τον Ερντογάν απαρτίζεται από τους Μεβλούτ Τσαβούσογλου, υπουργό Εξωτερικών, Μεχμέτ Σιμσέκ, υπουργό οικονομικών, τον Χουλουσί Ακάρ, υπουργό Άμυνας, και την Ρουσάρ Πεκάν, υπουργό Εμπορίου.
Οι απουσίες στην προεδρική δεξίωση
Ηχηρές απουσίες θα σημειωθούν στην δεξίωση που θα παραθέσει ο Στάινμαϊερ, καθώς πολλοί βουλευτές, οικονομικοί παράγοντες και άνθρωποι των γραμμάτων αρνήθηκαν να παρευρεθούν. Δεν είναι πολλοί όσοι επιθυμούν να είναι ομοτράπεζοι με έναν ηγέτη που δεν επιδεικνύει τον απαιτούμενο σεβασμό στις αρχές του κράτους δικαίου. Αίσθηση έχει προκαλέσει η απουσία της καγκελαρίου λόγω ανειλημμένης υποχρέωσης, η οποία όμως, όπως προαναφέραμε, θα έχει δύο συναντήσεις με τον τούρκο πρόεδρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η καγκελάριος δεν θα ανταποκριθεί σε προεδρικό κάλεσμα, με πιο πρόσφατο το παράδειγμα του Ιουλίου του 2017, όταν δεν έδωσε το παρόν σε δεξίωση προς τιμήν του κινέζου προέδρου, Σι Τζινπίνγκ. Απόντες, μεταξύ άλλων, και ο επικεφαλής των γερμανών Φιλελευθέρων (FDP), Κρίστιαν Λίντνερ, αλλά και οι ηγέτες των Πρασίνων, Αναλένα Μπάερμποκ και Ρόμπερτ Χάμπεκ. Στη θέση των δύο τελευταίων θα έρθει ο τουρκικής καταγωγής νυν βουλευτής και πρώην ηγέτης του κόμματός τους, Τζεμ Εζντεμίρ.
Τα μέτρα ασφαλείας
Δρακόντεια, ως αναμένετο, είναι τα μέτρα ασφαλείας που έχουν λάβει οι αστυνομικές αρχές του Βερολίνου στην ευρύτερη περιοχή στην οποία θα κινείται ο Ερντογάν με τουλάχιστον 5.000 στους δρόμους, αντίστοιχης κλίμακας με εκείνα που είχαν ληφθεί πριν από δύο χρόνια, κατά την επίσκεψη του τότε αμερικανού προέδρου, Μπαράκ Ομπάμα, λίγο πριν την εκπνοή της θητείας του.
Διαδηλώσεις
O κουρδικός σύλλογος “Civaka Azad” έχει καλέσει σε συλλαλητήρια για αύριο σε Βερολίνο και Κολονία, εις ένδειξη διαμαρτυρίας για την έλλειψη σεβασμού στις αρχές της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, την καταπίεση των μειονοτήτων και τις διώξεις δημοσιογράφων που ασκούν κριτική στην τουρκική κυβέρνηση. Η διαδήλωση στη γερμανική πρωτεύουσα αύριο θα έχει τον τίτλο “Ο Ερντογάν δεν είναι ευπρόσδεκτος – Καμία βρώμικη συμφωνία με την Τουρκία”. Οι διοργανωτές υπολογίζουν ότι οι συμμετέχοντες θα φτάσουν τους 10.000. Αντίστοιχες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν στις 22 Σεπτεμβρίου σε πολλές γερμανικής πόλεις ενόψει της επίσκεψης Ερντογάν.
Θα εκφωνήσει ο Ερντογάν ομιλία;
Όχι. Σε αντίθεση με παλαιότερες επισκέψεις του, αυτή τη φορά ο τούρκος πρόεδρος δεν πρόκειται να μιλήσει ενώπιον χιλιάδων Γερμανών τουρκικής καταγωγής. Ο Ερντογάν θα μιλήσει δημοσίως μόνο στο πλαίσιο των εγκαινίων του τεμένους.
Γιατί η επίσκεψη είναι τόσο σημαντική
Η επίσκεψη Ερντογάν έρχεται μετά από δύο χρόνια τεράστιας έντασης στις γερμανοτουρκικές σχέσεις, έπειτα από την απόπειρα πραξικοπήματος. Ο τούρκος πρόεδρος λίγο πριν το ταξίδι του κατέστησε σαφείς τις προθέσεις του, κάνοντας λόγο για την ανάγκη μίας νέας αρχής στις σχέσεις Βερολίνου-Άγκυρας, λίγους μόλις μήνες μετά τη δήλωσή του ότι η σημερινή Γερμανία χρησιμοποιεί ναζιστικές τακτικές. Αυτά, όμως, πριν τις εκλογές.
Η Τουρκία έδειξε την καλή της θέληση με την απελευθέρωση του Ντενίζ Γιουτζέλ και της Μεζάλε Τόλου, μολονότι υπάρχουν ακόμη στην Τουρκία 30 πολιτικοί κρατούμενοι με γερμανική υπηκοότητα. Η πιο πρόσφατη σύλληψη έγινε τη Δευτέρα. Φυσικά, δεν έχουμε ακόμη απτά στοιχεία για την βελτίωση των διμερών σχέσεων, αλλά μία πρώτη βελτίωση του κλίματος.
Ιδιαίτερη σημασία για τη Γερμανία έχει η Τουρκία, μιας και φιλοξενεί τη μεγαλύτερη τουρκική κοινότητα στην Ευρώπη -περί τα 3.000.000, ενώ είναι στενές και οι εμπορικές σχέσεις των δύο κρατών, με γερμανικές τράπεζες και εταιρίες να δραστηριοποιούνται στην Τουρκία, αλλά και την Τουρκία να έχει πλέον ως προτεραιότητά της την προσέγγιση της ΕΕ με δεδομένη την τεράστια κρίση που έχει πλήξει την οικονομία της.
Ακανθώδες είναι το ζήτημα της ομιλίας του Ερντογάν στα εγκαίνια του τεμένους, δεδομένου ότι πέρυσι είχαν απαγορευθεί επί γερμανικού εδάφους όλες οι ομιλίες τούρκων πολιτικών ενόψει των τουρκικών εκλογών. Σύμφωνα με το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, οι ομιλίες απαγορεύθηκαν για λόγους ασφαλείας, η εξήγηση ωστόσο δεν κατεύνασε στο ελάχιστο την τουρκική αγανάκτηση.
Δεδομένου ότι πλέον ο Ερντογάν έχει κερδίσει τις εκλογές και έχει αποκτήσει τις υπερεξουσίες που επιθυμούσε, δεν έχει λόγο να πιέσει για μία μεγάλη ομιλία. Ο λόγος που θα εκφωνήσει στο πλαίσιο των εγκαινίων είναι πολύ πιο περιορισμένης κλίμακας και ως εκ τούτου θα επιτραπεί.
Δομίνα Διαμαντοπούλου
