του Βύρωνα Καρύδη
«Τι θα συμβεί αν το βρετανικό κοινοβούλιο απορρίψει τη συμφωνία Brexit;» Στο ερώτημα αυτό προσπαθεί να απαντήσει ο πολιτικός συντάκτης του BBC Μπεν Ράιτ (Ben Wright).
Προς το παρόν η προσπάθεια της Τερέζα Μέι να πείσει τη Βουλή των Κοινοτήτων να αποδεχθεί τη συμφωνία για την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ είναι – “απίστευτα σκληρή” – υπογραμμίζει ο Ράιτ.
Επί συνόλου 600 βουλευτών η Μέι χρειάζεται 320 θετικές ψήφους.
Η πρωθυπουργός , αναφέρει ο Ράιτ στην ανάλυση του, ηγείται μιας κυβέρνησης που διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία 13 βουλευτών και μόνο 7 “αντάρτες” βουλευτές επαρκούν για να ηττηθεί το κυβερνών κόμμα στο κοινοβούλιο.
Ήδη πριν ακόμη η Μέι υπογράψει με τους Ευρωπαίους ηγέτες τη συμφωνία Brexit, 81 βουλευτές του Συντηρητικού κόμματος είχαν κάνει σαφές ότι δεν την εγκρίνουν.
Με τους βουλευτές του Εργατικού κόμματος, τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, το Εθνικιστικό Κόμμα της Σκωτίας (SNP) και ίσως το κόμμα των Δημοκρατικών Ενωτικών της Βόρειας Ιρλανδίας (DUP) να προετοιμάζονται όλοι τους να καταψηφίσουν τη συμφωνία , είναι σχεδόν βέβαιο ότι η συμφωνία δεν πρόκειται να περάσει από τη Βουλή των Κοινοτήτων στις 11 Δεκεμβρίου, την ημέρα της κρίσιμης ψηφοφορίας όπως έχει προγραμματιστεί.
Τι θα γίνει λοιπόν σε αυτή την περίπτωση που είναι περισσότερο από πιθανή, αναρωτιέται ο Ράιτ.
Διαζύγιο με την ΕΕ χωρίς συμφωνία
Ελλείψει εναλλακτικών λύσεων, η καταψήφιση της υπάρχουσας συμφωνίας στο κοινοβούλιο μπορεί να οδηγήσει στην έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ χωρίς να υπάρξει συμφωνία.
Η κυβέρνηση θα έχει 21 ημέρες στη διάθεσή της να αποφασίσει και να διευκρινίσει τις θέσεις της στη Βουλή – “πως προτίθεται να προχωρήσει”.
Μετά από επτά μέρες, αφού οι υπουργοί κάνουν σαφείς τις προθέσεις τους , οι βουλευτές θα έχουν το δικαίωμα και πάλι να εκφέρουν γνώμη για τα νέα σχέδια κυβέρνησης.
Είναι σημαντικό ότι σε αυτό το στάδιο των κοινοβουλευτικών διεργασιών οι βουλευτές θα έχουν την ευκαιρία να θέσουν φραγμό στην αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ χωρίς να υπάρξει συμφωνία , αν αυτό επιθυμεί η κυβέρνηση , σημειώνει ο πολιτικός συντάκτης του BBC Μπεν Ράιτ.
Η κυβερνητική πρόταση κατά πάσα πιθανότητα δεν θα μπορεί να τροποποιηθεί , ούτε όμως και η απόρριψή της από την πλειοψηφία των βουλευτών δεσμεύει από νομική άποψη την κυβέρνηση να μη προχωρήσει τον επόμενο Μάρτιο στο διαζύγιο με την ΕΕ χωρίς συμφωνία, προσθέτει ο Ράιτ.
Αν η κυβέρνηση τώρα επιθυμεί η αποχώρηση της χώρας να γίνει -“κοινή συναινέσει” – να υπάρξει δηλαδή συμφωνία με το ευρωπαϊκό μπλοκ, τότε θα πρέπει να φέρει στη Βουλή προς ψήφιση νέα νομοθεσία που θα γίνει αποδεκτή από το σώμα των βουλευτών.
Διεξαγωγή δεύτερου δημοψηφίσματος
Είναι πιθανό οι Βρυξέλλες στην προσπάθεια να αλλάξουν γνώμη οι βρετανοί βουλευτές να κάνουν – “ορισμένες μικροαλλαγές” – όπως γράφει ο Ράιτ, στην αρχική συμφωνία.
Αλλά με τη Βουλή των Κοινοτήτων, συνεχίζει ο πολιτικός συντάκτης του BBC, τόσο πολύ κατακερματισμένη στις απόψεις για τις σχέσεις του Ηνωμένου Βασιλείου με την ΕΕ, είναι αμφίβολο αν η “υποχωρητικότητα” των Βρυξελλών θα έχει το αναμενόμενο αποτέλεσμα.
Ίσως τελικά ο πανικός που θα προκληθεί στις αγορές λόγω του αδιεξόδου υποχρεώσει τους βουλευτές να αλλάξουν γνώμη. Διαφορετικά είναι πιθανό ένας σημαντικός αριθμός εξ αυτών να υποστηρίξουν την ιδέα ενός δεύτερου δημοψηφίσματος και να ανοίξει ο δρόμος για την “ανατροπή” της αρχικής απόφασης του βρετανικού λαού τον Ιούλιο του 2016.
Πάντως ένα δεύτερο δημοψήφισμα μπορεί να γίνει μόνο αν η κυβέρνηση προωθήσει στη Βουλή τη σχετική νομοθεσία και η πλειοψηφία των βουλευτών την εγκρίνει.
Η Τερέζα Μέι παραμένει σταθερά αντίθετη στη διενέργεια ενός δεύτερου δημοψηφίσματος και θα είναι παρά πολύ δύσκολο – “να δούμε έναν άλλο αρχηγό των Τόρις να δέχεται να κρατήσει τη σκυτάλη για μια δεύτερη προσφυγή στις κάλπες για το ζήτημα της Ευρώπης” – υπογραμμίζει ο Μπεν Ράιτ του BBC.
Προκήρυξη πρόωρων εκλογών
Την προσφυγή στις κάλπες και την ανάδειξη νέας κυβέρνησης είναι μια λύση που προτιμά το Εργατικό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης , εφόσον απορριφθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων η υπάρχουσα συμφωνία Brexit.
Σε αυτή την περίπτωση, δύο είναι οι επιλογές με βάση τη νομοθετική διάταξη του κοινοβουλίου . Και δύο προβλέπουν την κατάθεση προτάσεων δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης.
Αλλά μετά την ενεργοποίηση του άρθρου 50 – το οριστικό διαζύγιο έχει καθοριστεί να γίνει στις 11 μμ. στις 29 Μαρτίου του 2019 – τα χρονικά περιθώρια είναι περιορισμένα για να υπάρξει αλλαγή σκυτάλης στη Ντάουνινγκ Στριτ και έπειτα να υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες της συμφωνίας αποχώρησης από την ΕΕ.
Εκτός και εάν το Λονδίνο ζητήσει την χρονική επέκταση της διαπραγματευτικής περιόδου , κάτι που μέχρι στιγμής το έχει αποκλείσει η κυβέρνηση της κ. Μέι.
Αναβολή της εξόδου για ένα έτος
Μια άλλη ιδέα που κυκλοφορεί στους διαδρόμους του κοινοβουλίου είναι το Ηνωμένο Βασίλειο να ζητήσει από της Βρυξέλλες – “αντί αμοιβής”- την παραμονή για ένα επιπλέον έτος στην ΕΕ πριν αποχωρήσει με τους όρους που προβλέπονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Ορισμένοι Brexiteers μπορεί να αρέσκονται σε αυτή την ιδέα αλλά είναι δύσκολο να δει κανείς πως το κοινοβούλιο μπορεί να αποδεχθεί μια τέτοια πρόταση της κυβέρνησης χωρίς να τεθεί στη δοκιμασία της ψηφοφορίας , επισημαίνει ο πολιτικός συντάκτης του BBC.
Σίγουρα η Βουλή των Κοινοτήτων πρέπει να συνέλθει για να εξετάσει αυτό το ενδεχόμενο , δηλ. να αρχίσουν συνομιλίες με την ΕΕ για να μην υπάρξει προς το παρόν συμφωνία και η χώρα να παραμείνει στο ευρωπαϊκό μπλοκ για άλλους 12 μήνες, καταλήγει η ανάλυση του συντάκτη του BBC Ben Wright.
Ανασκόπηση του βρετανικού τύπου
Brexit: “Μία είναι η συμφωνία και δεν υπάρχει άλλη”, τονίζει η Τερέζα Μέι. Τα πρωτόσελιδα των εφημερίδων της Κυριακής υπογράμμιζαν ότι η Τερέζα Μέι έχει να δώσει ακόμη μια μάχη μετά την άρνησή της να δημοσιοποιήσει το πλήρες περιεχόμενο της νομικής συμβουλής για το Brexit ενώ παράλληλα τονίζουν ότι η Βρετανιδά πρωθυπουργός είναι αποφασισμένη να συνεχίσει τον αγώνα ώστε η συμφωνία για την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ να γίνει αποδεκτή από το κοινοβούλιο.
Οι Sunday Times (02/12) ανέδειξαν μεν τις λεπτομέρειες της επίσημης νομικής γνωμάτευσης για τη συμφωνία που έγινε αποδεκτή από τους 27 στην έκτακτη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες (25 Νοεμβρίου) – “λεπτομέρειες που μπορεί να βυθίσουν την κ. Μέι” – από την άλλη όμως δημοσιεύουν αποκλειστική συνέντευξη της πρωθυπουργού στην οποία τονίζει – “σε αυτούς που συνωμοτούν πίσω από την πλάτη της, ότι στο τραπέζι υπάρχει μόνο μια συμφωνία”.
Η κ. Μέι επισημαίνει ότι η εννέα ημέρες που απομένουν μέχρι να έρθει η συμφωνία προς ψήφιση στη Βουλή των Κοινοτήτων θα είναι από τις πλέον σημαντικές της πρόσφατης ιστορίας της χώρας και ότι η καταψήφιση της συμφωνίας από την πλειοψηφία των μελών του κοινοβουλίου στις 11 Δεκεμβρίου θα οδηγήσει σε – “μεγαλύτερη αβεβαιότητα και μεγαλύτερο διχασμό”.
Αν αυτό γίνει, τότε σύμφωνα με τον Observer (02/12) μια ομάδα στελεχών μέσα στη σκιώδη κυβέρνηση πιέζει το Εργατικό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να προετοιμάζεται για ένα δεύτερο δημοψήφισμα που θα αφορά τη συμμετοχή ή μη της Βρετανίας στην ΕΕ.
Με άρθρο του στη Sunday Telegraph (02/12) , o Λίαμ Φοξ , υπουργός αρμόδιος για το Διεθνές Εμπόριο , παρότρυνε τους Brexiteers να στηρίξουν τη συμφωνία Brexit. “Η χώρα”, γράφει, “απέχει πολύ λίγο από το απαλλαχθεί από τα δεσμά της ΕΕ” , και ο ίδιος δεν θα ήθελε να βρεθεί σε μερικές μέρες στη δυσάρεστη θέση να αναρωτιέται – “πως τα καταφέραμε να αρπάξουμε την ήττα από τα σαγόνια της νίκης”.
Τερέζα Μέι: Δεν υπάρχει σχέδιο Β για το Brexit
Η Daily Telegraph (30/11) της πρασμένης Παρασκευής αναφέρει ότι 100 βουλευτές του Συντηρητικού κόμματος έχουν δηλώσει τώρα ότι θα ψηφίσουν κατά της συμφωνίας της Τερέζα Μέι για το Brexit τον επόμενο μήνα.
“Το επίκεντρο της δικής μου προσοχής και αυτής της κυβέρνησής μου βρίσκεται στην ψηφοφορία που διεξάγεται την 11η Δεκεμβρίου. Θα εξηγήσουμε στα μέλη του κοινοβουλίου γιατί πιστεύουμε πως αυτή είναι μια καλή συμφωνία για το ΗΒ”, είπε η πρωθυπουργός σε δημοσιογράφους που τη συνόδευαν στην πτήση προς την Αργεντινή, όπου θα συμμετάσχει στη σύνοδο της G20, ερωτηθείσα αν έχει εναλλακτικό σχέδιο.
Σύμφωνα με την Telegraph, υπουργοί της κυβέρνησης όλο και περισσότερο αναρωτιούνται γιατί η κ. Μέι αποφάσισε να αρχίσει περιοδείες στο Ηνωμένο Βασίλειο για να “πουλήσει” τη συμφωνία στο ευρύ κοινό, όταν χρειάζεται να κερδίσει τη στήριξη των συναδέλφων τους στο Ουέστμινστερ.
H i (30/11) επισημαίνει ότι οι υπεύθυνοι της κομματικής πειθαρχίας έχουν προειδοποιήσει τους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος ότι θα πρέπει -“να ξεχάσουν τις διακοπές των Χριστουγέννων” – στην περίπτωση που η συμφωνία Brexit απορριφθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων στη συνεδρίαση της 9ης Δεκεμβρίου.
Το Brexit συνέχισε και την περασμένη εβδομάδα να κυριαρχεί στα άρθρα γνώμης των εφημερίδων.
Η Daily Mail (30/11) προτρέπει τους βουλευτές – “να έρθουν στα συγκαλά τους” – και να υποστηρίξουν τη συμφωνία καθώς οι εναλλακτικές λύσεις είναι , όπως γράφει η Mail, ” πολύ, πολύ χειρότερες”.
Για τον Guardian (30/11) η αποτυχία της Μέι – “να προσαρμοστεί” – δημιούργησε το πρόβλημα που αντιμετωπίζει τώρα.
“Απλώς επαναλαμβάνει τα πιστεύω της , καθιστώντας την ήττα της περισσότερο πιθανή και τις εναλλακτικές λύσεις που αρνείται να αποδεχθεί πιο πραγματοποιήσιμες”, αναφέρει ο Guardian.
Η Sun (30/11) ισχυρίσθηκε ότι η “απάντηση” στο πρόβλημα της πρωθυπουργού είναι η κ. Μέι να επιστρέψει στις Βρυξέλλες και να ζητήσει μια ρήτρα τερματισμού που θα επιτρέπει στη βρετανική κυβέρνηση να αρχίσει όποτε το επιθυμεί τη διαδικασία για την κατάργηση του backstop , του σχεδίου που αφορά τα ιρλανδικά σύνορα, χωρίς η ΕΕ πάνω σε αυτό το θέμα να κράτα όμηρο το Λονδίνο εσαεί.
Αυξάνονται τα ζοφερά οικονομικά σενάρια
Οι επίσημες προειδοποιήσεις για τον αρνητικό αντίκτυπο που θα έχει στην πορεία της βρετανικής οικονομίας η έξοδος του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ ήταν κύριο θέμα στις περισσότερες εφημερίδες της περασμένης Πέμπτης .
Η “πορεία προς τον λαό” που άρχισε η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι για να πείσει το εκλογικό σώμα ότι η συμφωνία Brexit που επιτεύχθηκε στις Βρυξέλλες στις 25 Νοεμβρίου είναι η καλύτερη δυνατή για τα βρετανικά συμφέροντα, σύμφωνα με τον Guardian (29/11), αντιμετωπίζει και νέα “αναχώματα” μετά την εκτίμηση της Τράπεζας της Αγγλία αλλά και του υπουργείου των Οικονομικών ότι θα ήταν προτιμότερο για τη Βρετανία να παραμείνει στην ΕΕ.
H εφημερίδα i (29/11) εστίασε την προσοχή της στην επισήμανση της Τράπεζας της Αγγλίας ότι μια “μη- συμφωνία Brexit” , αποχώρηση δηλ. της χώρας από την ΕΕ χωρίς να υπάρξει συμφωνία, θα μπορούσε να προκαλέσει τη χειρότερη οικονομική ύφεση για τη Βρετανία από την εποχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Από τη μεριά τους οι υποστηρικτές του διαζυγίου με την Ευρώπη κατηγορούν την Τράπεζα της Αγγλίας ότι έχει θέσει σε εφαρμογή ένα “Σχέδιο Εκφοβισμού” της κοινής γνώμης.
Ο πηχυαίος τίτλος της Daily Telegraph (29/11) σημείωνε ότι η ζοφερή προειδοποίηση του διοικητή της Τράπεζας της Αγγλίας Μάρκ Κάρνει (Mark Carney) σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο μιας μη-συμφωνίας Brexit εντάσσεται σε ένα “σχέδιο υστερίας”. Ο χαρακτηρισμός αυτός προέρχεται από το στόμα του κορυφαίου Brexiteer Τζέικομπ Ρις Μογκ (Jacob Rees-Mogg), μας ενημερώνει η εφημερίδα.
“Σχέδιο υστερίας” , θεώρησε ότι είναι οι δηλώσεις Κάρνει και η Daily Express (29/11) η οποία τονίζει ότι ο διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας θα αντιμετωπίσει έντονες επικρίσεις για τις “οικτρές προβλέψεις” του . Ήδη πολλοί τον κατηγορούν ότι εμπλέκεται στην πολιτική ζωή της χώρας.
Για τη Sun (29/11) οι προειδοποιήσεις Κάρνει συνιστούν “σφαγή”. Η εφημερίδα παραθέτει τις αρνητικές επισημάνσεις του τονίζοντας ότι η αξία των ακινήτων θα μπορούσε να καταρρεύσει κατά 30% και η τιμή της στερλίνας έναντι του δολαρίου να καταβαραθρωθεί.
Η Daily Mirror (29/11) επέλεξε να προβάλλει την προειδοποίηση του υπουργείου των Οικονομικών ότι η συμφωνία Brexit της Τερέζα Μέι θα στερούσε από τη βρετανική οικονομία 100 δισ. λίρες τα επόμενα 15 χρόνια. Επικαλείται τον ισχυρισμό του βουλευτή του Εργατικού κόμματος Ντέιβιντ Λάμι (David Lammy) ότι – “το χάος που θα προκαλέσει το Brexit των Τόρις, θα κάνει τους πάντες φτωχότερους”.
Οι Financial Times (29/11) σημειώνουν ότι τα ” συσσωρευμένα πολιτικά σύννεφα” έχουν αυξήσει τα ζοφερά οικονομικά σενάρια – με τον υπουργό των Οικονομικών Φίλιπ Χάμοντ να παραδέχεται ότι η συμφωνία της Τερέζα Μέι για το Brexit μπορεί να απορριφθεί στο κοινοβούλιο και ίσως θα πρέπει να εξεταστούν και άλλες επιλογές.
Οι Times (29/11) αναφέρουν ότι η Τερέζα Μέι θα αδράξει την ευκαιρία και θα χρησιμοποιήσει τις προειδοποιήσεις της Τράπεζας της Αγγλίας και του υπουργείου των Οικονομικών για να πείσει τους βουλευτές να αποδεχθούν τη συμφωνία Brexit όταν έρθει προς ψήφιση στη Βουλή των Κοινοτήτων στις 11 Δεκεμβρίου. Υπάρχουν πάντως λίγες ενδείξεις ότι η πρωθυπουργός έχει καταφέρει να μεταπείσει τους επικριτές της , σημειώνει η εφημερίδα.
Ωστόσο, η Daily Mail (29/11) υπογραμμίζει ότι το σχέδιο της Μέι για την απόσυρση της Βρετανίας από το ευρωπαϊκό μπλοκ έχει τώρα τη “σημαντική υποστήριξη” από την υπουργό αρμόδια για τις Σχέσεις με το Κοινοβούλιο Αντρέα Λίντσομ (Αndrea Leadsom). Η Λίντσομ , ανώτατη υπουργός και σημαντική εκπρόσωπος των ευρωσκεπτικιστών μέσα στο υπουργικό συμβούλιο, έδωσε τεράστια ώθηση στην κ. Μέι με την υποστήριξή της , τονίζει η εφημερίδα
