Στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας εικοσαετίας προβλέπεται να κυμανθούν το 2018 τα κρούσματα ιλαράς στην Ευρώπη, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, και ο βασικός λόγος είναι το αντιεμβολιαστικό κίνημα.
Το 2018 κλείνει με 60.000 κρούσματα ιλαράς στην Ευρώπη – την ώρα που ο στόχος ήταν η πλήρης εξάλειψη της ασθένειας από την ευρωπαϊκή ήπειρο έως το 2020. Φέτος οι θάνατοι από ιλαρά στην Ευρώπη έφθασαν τους 72, ήταν δηλαδή διπλάσιοι από τον αριθμό των θανάτων πέρυσι. Διπλάσια από πέρυσι ήταν και τα κρούσματα (60.000 αντί 30.000).
Στην Ελλάδα τα κρούσματα ιλαράς τα τελευταία δύο χρόνια έφτασαν τα 3.258, ενώ υήρξαν και 4 θάνατοι.
Στη χώρα μας, η αύξηση της ιλαράς είχε να κάνει περισσότερο με τον μη εμβολιασμό των Ρομά, παρά με το αντιεμβολιαστικό κίνημα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, φαίνεται ότι πλέον τίθεται ένα πολύ καίριο ερώτημα στις υγειονομικές αρχές. Πως είναι δυνατόν να αμφισβητείται ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία της σύγχρονης ιατρικής.
Το πόσο έχουν επηρεάσει την κοινή γνώμη οι πολιτικοί ηγέτες, όχι μόνο με σχετικές δηλώσεις αλλά και με τη συνολική τους στάση απέναντι στην αμφισβήτηση της επιστήμης, είναι πλέον κάτι παραπάνω από εμφανές.
«Είναι απίστευτο το ότι έχουμε παιδιά που πεθαίνουν από ιλαρά. Είχαμε υποσχεθεί ότι το 2020 δεν θα υπήρχε στην Ευρώπη ιλαρά», δήλωσε ο επίτροπος Υγείας, καρδιοχειρουργός Βιτένις Αντριουκάιτις. Ο Αντριουκάιτις κατηγόρησε ακροδεξιούς λαϊκιστές πολιτικούς για ανευθυνότητα και διερωτήθηκε πώς θα αντιμετωπίσουν το ζήτημα στις χώρες όπου αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση, αποκτώντας την ευθύνη της δημόσιας υγείας.
Διαφορετικά εμβόλια (της ιλαράς, της γρίπης, του καρκίνου του τραχήλου) συναντούν ξεχωριστές αντιδράσεις σε διαφορετικές χώρες.
«Πρύτανης» του αντιεμβολιαστικού κινήματος μεταξύ των ηγετών είναι αναμφίβολα ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος έφθασε να καλέσει στον επίσημο χορό του Λευκού Οίκου τον Αντριου Γουέικφιλντ, τον γαστρεντερολόγο που έχασε το κύρος του ισχυριζόμενος ότι το εμβόλιο ΜMR σχετίζεται με τον αυτισμό.
Καχύποπτη απέναντι στα εμβόλια είναι και η νέα ιταλική κυβέρνηση, με τα fake news περί εμβολίων να περιλαμβάνονται στο «αντισυστημικό» μενού ειδήσεων που ανταλλάσσονται στα κοινωνικά δίκτυα του Κινήματος 5 Αστέρων.
«Όταν ανέλαβαν τη διακυβέρνηση και αντιμετώπισαν τη δεύτερη μεγαλύτερη επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη μετά τη Ρουμανία, οι υπεύθυνοι του Κινήματος 5 Αστέρων φαίνεται ότι χαμήλωσαν τους τόνους, αν και παραμένει ασαφές ποια ακριβώς είναι η πολιτική τους», ανέφερε το δημοσίευμα του Guardian.
Πάντως, στις αρχές Δεκεμβρίου, η υπουργός Υγείας Τζούλια Γκρίλο, που προέρχεται από το Κίνημα 5 Αστέρων, απέλυσε όλα τα μέλη της σημαντικότερης επιτροπής εμπειρογνωμόνων της χώρας.
Διαδεδομένος είναι ο σκεπτικισμός κατά των εμβολίων και στη Γαλλία, με την ακροδεξιά πολιτικό Μαρίν Λεπέν να ζητάει την κατάργηση των υποχρεωτικών εμβολιασμών, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για τις μακροχρόνιες επιπτώσεις τους και παρουσιάζοντας τα εμβόλια ως εργαλεία για την αύξηση της κερδοφορίας των φαρμακευτικών εταιρειών.
Η πολιτικοποίηση ενός ζητήματος δημόσιας υγείας προξενεί έντονες ανησυχίες στους ειδικούς. «Βλέπουμε πόσο εύκολα πολιτικοποιείται το θέμα των εμβολιασμών και πώς θρησκευτικές ή άλλες οργανώσεις και άτομα το χρησιμοποιούν για οικονομικό και πολιτικό όφελος, ή για να αποκτήσουν δημοτικότητα», είπε η Λάιζα Μένιγκ, εργαζόμενη στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας που ασχολείται με το ζήτημα της αποδοχής των εμβολιασμών.
Αλλοι ειδικοί αναφέρουν μία ακόμη παράμετρο, που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την επιστημονική αντιμετώπιση του ζητήματος: για κάποιους ανθρώπους, η συμμετοχή στο αντιεμβολιαστικό κίνημα έχει καταλήξει να είναι ζήτημα ταυτότητας.
Ν.Κομνηνού
