Η πρώτη επίσημη επίσκεψη Έλληνα πρωθυπουργού εδώ και 11 χρόνια καθώς πραγματοποιείται στην Άγκυρα γίνεται σε μια δύσκολη συγκυρία για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις όσο και για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Βασικός στόχος της ελληνικής πλευράς είναι να παραμείνουν μόνιμα ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας στο υψηλότερο επίπεδο.
Αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί οι κκ Τσίπρας και Ερντογάν συναντώνται για έβδομη φορά εδώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Ο πρωθυπουργός αναμένεται να φθάσει στο Προεδρικό Μέγαρο στις 16:00, ενώ θα έχει διμερή συνάντηση στις 16.45 με τον Πρόεδρο της Τουρκίας στο επονομαζόμενο “Λευκό Παλάτι”, ενώ θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες της ελληνικής αποστολής με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Τουρκίας.
Στην ατζέντα των συνομιλιών θα βρεθούν όλα τα διμερή, ανοιχτά ζητήματα με την Αθήνα να προκρίνει τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο καθώς ο κίνδυνος ενός ατυχήματος είναι πάντα υπαρκτός.
Και μπορεί να υπάρχει πρόθεση για επανεκκίνηση του διαλόγου επί των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ωστόσο δύσκολα οι δύο πλευρές θα εμπλακούν σε νέο γύρο διερευνητικών επαφών, που επί της ουσίας έχουν παγώσει από το 2016.
Την ατζέντα της τουρκικής πλευράς περιέγραψε πάντως με ξεκάθαρο τρόπο χθες ο Σύμβουλος και εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου, Ιμπραήμ Καλίν θέτοντας ανάμεσα σε άλλα “ζήτημα νησιών” και υφαλοκρηπίδας.
H ελληνική πλευρά πάντως αναζητά τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να μπουν εκ νέου σε προτεραιότητα και οι ευρωτουρκικές σχέσεις αλλά και η αναβάθμιση της τελωνειακής σύνδεσης Ε.Ε – Τουρκίας.
Στο πλαίσιο αυτό, επίσης, το προσφυγικό και τα θέματα ασφαλείας/τρομοκρατίας αναμένεται να βρεθούν ψηλά στην ατζέντα των σημερινών συζητήσεων. Ο κ.Τσίπρας άλλωστε σε συνέντευξή του χθες προς το Anadolu έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη σύνδεση Ε.Ε. – Τουρκίας και την ανάγκη να βοηθηθεί η δεύτερη ώστε να διαχειριστεί τα σχεδόν 4 εκατομμύρια των προσφύγων στο έδαφός της.
Αδιαμφισβήτητα η ελληνική πλευρά αναμένει να τεθεί εκ νέου θέμα για τους 8 Τούρκους αξιωματικούς που έχουν πάρει άσυλο στην Ελλάδα.
Την ίδια ώρα στην Ανατολική Μεσόγειο έχει κορυφωθεί η τουρκική δραστηριότητα με δέσμευση περιοχών δυτικά και νότια της Κύπρου, που οφείλεται εν πολλοίς και στην αναμενόμενη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Exxon Mobil στο οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ. Η εξέλιξη των ερευνών υδρογονανθράκων εντός της κυπριακής ΑΟΖ, ιδιαίτερα από την αμερικανική Exxon Mobil, θα είναι κομβικής σημασίας και τα πρώτα αποτελέσματα των γεωτρήσεών της στο Οικόπεδο 10 αναμένονται εντός Φεβρουαρίου.
Αθήνα και Λευκωσία προβληματίζονται από το γεγονός ότι το τουρκικό ΥΠΕΞ για πρώτη φορά σε ανακοίνωση του αναφέρεται στην ανάγκη αναζήτησης “εναλλακτικών λύσεων” σε ό,τι αφορά την επίλυση του Κυπριακού.
Για το Κυπριακό, ο κ.Τσίπρας στη συνέντευξη του στο Anadolu πάντως επανέλαβε την πάγια θέση της Ελλάδας ότι επιδιώκεται μόνιμη και δίκαιη λύση που θα διασφαλίσει ότι η ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Κύπρου είναι μια κανονική χώρα της ΕΕ. Εξέφρασε δε τη βεβαιότητα ότι τόσο η ελληνική όσο και η τουρκική πλευρά θα εργαστούν προς όφελος του συνολικού λαού της Κύπρου.
Ο κ.Τσίπρας την Τετάρτη θα γίνει ο πρώτος πρωθυπουργός που θα επισκεφθεί την Χάλκη από το 1933, όπου θα ξεναγηθεί από τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίο. Νωρίτερα θα έχει επισκεφθεί και ξεναγηθεί στην Αγία Σοφία.
Ο πρωθυπουργός θα συνοδεύεται από τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Κατρούγκαλο, και τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομίας, Στέργιο Πιτσιόρλα, (σ.σ. ο οποίος αναμένεται να αναλάβει την προώθηση πτυχών της «θετικής ατζέντας», όπως π.χ. η ολοκλήρωση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης Θεσσαλονίκης – Σμύρνης και η αναβάθμιση της τελωνειακής διάβασης Κήπων – Υψάλλων). Στη συνάντηση της Κωνσταντινούπολης θα είναι επίσης παρόντες ο υπουργός Παιδείας, Κώστας Γαβρόγλου, και ο υφυπουργός Εξωτερικών με αρμοδιότητα και τη θρησκευτική διπλωματία, Μάρκος Μπόλαρης.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος μεταβαίνει σήμερα το απόγευμα στην Άγκυρα, έπειτα από πρόσκληση του Προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, προκειμένου να παρευρεθεί στο δείπνο προς τιμήν του πρωθυπουργού της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα, στο Προεδρικό Μέγαρο. Σημειώνεται πως είναι η πρώτη φορά που, σε παρόμοια επίσκεψη, η Άγκυρα προσκαλεί τον Οικουμενικό Πατριάρχη σε επίσημο δείπνο το οποίο παρατίθεται προς τιμή Έλληνα πρωθυπουργού.
Στο δείπνο, έχουν προσκληθεί και ο πρώην εκπρόσωπος των μειονοτήτων στο Συμβούλιο της Γενικής Διευθύνσης Βακουφίων Λάκης Βίγκας, ο πρόεδρος του Συλλόγου Ιμβρίων Αθηνών Στέλιος Πούλαδος και ο πρόεδρος του Ρωμαίικου Πνευματικού και Πολιτιστικού Συνδέσμου Σμύρνης τον Γιώργο Θεοδωρίδη.
Ακολουθεί αναλυτικά το πρόγραμμα:
Τρίτη 5 Φεβρουαρίου
16:00 Άφιξη στο Προεδρικό Μέγαρο και συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Fuat Oktay.
16:45 Συνάντηση του Πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, Recep Tayyip Erdoğan και εν συνεχεία διευρυμένες συνομιλίες της ελληνικής αποστολής με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας.
18:50 Δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τους εκπροσώπους του Τύπου.
19:30 Δείπνο παρατιθέμενο από τον Πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας προς τιμήν του Έλληνα Πρωθυπουργού.
Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου
09:15 Επίσκεψη και ξενάγηση του Πρωθυπουργού στην Αγία Σοφία.
11:30 Μετάβαση του Πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου αφού ξεναγηθεί θα έχει συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, Βαρθολομαίο.
18:30 Συνάντηση του Πρωθυπουργού με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας της Κωνσταντινούπολης στο Σισμανόγλειο Μέγαρο όπου στεγάζεται το Γενικό Προξενείο της Ελλάδας.
Αλεξάνδρα Βουδούρη
