Η Ε.Ε. πολύ δύσκολα θα δώσει ενταξιακή ημερομηνία στην Αλβανία στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον ερχόμενο Ιούνιο, καθώς δεν έχει εκπληρώσει τα κριτήρια που της τέθηκαν πέρυσι, ενώ πολύ πιθανόν να προστεθούν και άλλα. Αυτό εκτιμά ο Arben Cejku Διπλωμάτης, Εκτελεστικός Διευθυντής του Albanian Center for Good Governance και πρώην πρέσβης της Αλβανίας στη Βόρεια Μακεδονία και το Κόσοβο.
Μιλώντας στον Αθήνα 9.84 ο κ. Cejku θεωρεί ότι η Αλβανία έχει φέρει σε δύσκολη θέση όσους στηρίζουν την ευρωπαϊκή προοπτική της, ενώ το κλίμα έχει επιβαρυνθεί και λόγω της τρέχουσας πολιτικής κρίσης. Για τον ίδιο λόγο δεν “βλέπει” σύντομα Ελλάδα και Αλβανία να επιστρέφουν στο τραπέζι του διαλόγου.
Υπάρχει αρκετός προβληματισμός εντός της Ε.Ε για το εάν θα πρέπει να δοθεί ενταξιακή ημερομηνία για την Αλβανία στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου. Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση θα μπορέσει τους επόμενους τέσσερις μήνες να αντιμετωπίσει επαρκώς ζητήματα όπως για παράδειγμα αντιμετώπιση της διαφθοράς, για να αποτραπεί αυτό το ενδεχόμενο;
Πέρυσι η Ε.Ε αποφάσισε να εξετάσει εκ νέου το ζήτημα για το εάν θα ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με την Αλβανία, τον Ιούνιο του 2019 και προέβαλε κάποιες συστάσεις προς τα Τίρανα δίνοντας το χρονικό περιθώριο ενός χρόνου, για να εκπληρωθούν τα βασικά κριτήρια γύρω από συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της δικαιοσύνης, την καταπολέμηση της διαφθοράς κτλ. Δυστυχώς είμαστε ακόμα μακριά από την εκπλήρωση αυτών των κριτηρίων και τώρα φοβάμαι πως η Ε.Ε θα θέσει στην ατζέντα δύο ακόμα κριτήρια και το ένα θα αφορά και στην ελευθερία του Τύπου, καθώς η κυβέρνηση προώθησε έναν αμφιλεγόμενο νόμο για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media) και του διαδικτύου. Επίσης η χώρα είναι αντιμέτωπη με μια νέα πολιτική κρίση κάτι που σίγουρα δεν θα βοηθήσει το κλίμα όχι μόνο για όσους είναι ούτως ή άλλως κατά της διεύρυνσης αλλά και για τους φίλους μας. Έχουμε φέρει τους φίλους μας σε δύσκολη θέση. Πέρυσι ήταν η Γαλλία, η Δανία και η Ολλανδία που ήταν “εναντίον” μας και δεν ξέρουμε πόσοι ακόμα άλλοι θα είναι φέτος. Η Αλβανία δυστυχώς είναι σε κρίσιμο σταυροδρόμι σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή της προοπτική. Γι αυτό θα πρέπει να ολοκληρώσουμε ό,τι μας έχει ζητηθεί και τις υποχρεώσεις μας, επειδή οι δημοκρατικοί θεσμοί δεν λειτουργούν, όπως θα έπρεπε στην Αλβανία. Είμαστε σε δύσκολη θέση αλλά επιδιώκουμε στήριξη, καθώς η πλειοψηφία των Αλβανών είναι υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας και θέλουν να δουν τη χώρα να παίρνει το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη και επειδή από την άλλη πλευρά η χώρα βιώνει μετανάστευση νέων ανθρώπων, λόγω και της υψηλής ανεργίας. Η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με την αντιπολίτευση, που είναι ενωμένη. Επομένως απομένει να δούμε τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον.
Επομένως, δεν βλέπετε να παίρνει ενταξιακή ημερομηνία τον Ιούνιο η Αλβανία;
Δεν είμαι σίγουρος, καθώς θα πρέπει να δείξουμε στους φίλους μας τι έχουμε ήδη κάνει και πως θα επιλυθεί η πολιτική κρίση, αλλά και πώς θα αντιμετωπίσουμε ζητήματα, όπως η καταπολέμηση της διαφθοράς, επειδή οι Βρυξέλλες αναμένουν συγκεκριμένα αποτελέσματα. Σε αυτή την περίπτωση να σας υπενθυμίσω ότι ο “Εσκομπάρ των Βαλκανίων” παρέμενε ασύλληπτος στην Αλβανία, κάτι που αποτελεί αρνητικό παράδειγμα. Επομένως, δεν περιμένω να υπάρξουν καλές ειδήσεις για την Αλβανία, φέτος τον Ιούνιο. Ίσως όμως να συμβεί αυτό τον Δεκέμβριο, αν η Ε.Ε μας δώσει δηλαδή περισσότερο χρόνο.
Η σημερινή πολιτική κατάσταση στη χώρα σας θα επιτρέψει κατά τη γνώμη σας σε Ελλάδα και Αλβανία να ανοίξουν εκ νέου τις συνομιλίες για τα ανοιχτά τους ζητήματα;
Αυτές οι συνομιλίες έχουν “παγώσει” από την ώρα, που ο υπουργός Εξωτερικών αντικαταστάθηκε, χωρίς επαρκείς εξηγήσεις. Ένας λόγος, που ακούστηκε ήταν πως βρισκόταν σε αυτή τη θέση για πέντε χρόνια, υπήρξε όμως έντονη φημολογία πως επί της ουσίας απολύθηκε, γιατί ήταν εναντίον της ανταλλαγής συνόρων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας. Επομένως, δεν ξέρουμε τώρα ποια θα είναι η τύχη… και του διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, ειδικά στο θέμα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών. Αλλά σας διαβεβαιώνω ότι υπάρχουν αρκετοί παράγοντες στην Αλβανία, που επιθυμούν την ενίσχυση των σχέσεων με την Ελλάδα, επειδή υπάρχει μια σταθερή βάση για συνεργασία και φιλία και υπάρχουν δυνατότητες να επιλυθούν όχι ακριβώς προβλήματα, αλλά τα εκκρεμή ζητήματα μεταξύ των δύο χωρών.
Αλεξάνδρα Βουδούρη
