Οι Βρετανοί θα πρέπει να ψηφίσουν στις ευρωεκλογές, εάν η Βρετανία βρίσκεται ακόμη στην ΕΕ κατά την πρώτη συνεδρίαση της νέας ολομέλειας στις 2 Ιουλίου 2019, είχε δηλώσει στις 18/01/2019 ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς.
Με την άποψη αυτή συμφωνεί και η βρετανική κυβέρνηση. Οι ευρωεκλογές θα γίνουν την περίοδο 22-26 Μαΐου 2019 αλλά η νέα ευρωβουλή θα συνέλθει στις 2 Ιουλίου όταν θα ορκισθούν και οι νεοεκλεγέντες ευρωβουλευτές. Γι΄αυτό ακριβώς πολλοί έχουν επιχειρηματολογήσει ότι μια παράταση του άρθρου 50 έως το τέλος Ιουνίου δεν θα είναι πρόβλημα για τη Βρετανία.
Το πρόκειται να γίνει όμως εάν η παράταση είναι μεγαλύτερη; Την περασμένη Πέμπτη ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι θα ζητήσει από τους αρχηγούς των κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ να είναι ανοικτοί στο να δοθεί στη Βρετανία μια μακρά παράταση των συνομιλιών για το Brexit, εάν το Λονδίνο χρειάζεται χρόνο για να επανεξετάσει τη στρατηγική του για αποχώρηση από την ΕΕ.
Σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της ΕΕ, ο κ. Τουσκ δεν έχει αποκλείσει μια μακρά αναβολή, διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους, της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια τέτοιας διάρκειας αναβολή, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, θα σήμαινε σίγουρη συμμετοχή του ΗΒ στις ευρωεκλογές του ερχόμενου Μαΐου, όπως μετέδωσε το πρακτορείο Reuters.
Ποια είναι η θέση της κυβέρνησης Μέι;
H Τερέζα Μέι έχει επισημάνει ότι θα ζητήσει μια – “μικρή παράταση τεχνικής φύσεως” – της συμμετοχής της Βρετανίας στην ΕΕ , εφόσον παραστεί ανάγκη για να υπάρξει ο απαραίτητος χρόνος για μια συμφωνία Brexit της τελευταίας στιγμής – “να γίνει νόμος του κράτους”.
“Μεγαλύτερη αναβολή της απόσυρσης της χώρας από το ευρωπαϊκό μπλοκ χωρίς αμφιβολία θα υποχρεώσει το Ηνωμένο Βασίλειο να συμμετάσχει στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το Μάιο” , υπογράμμισε στους βουλευτές η κ. Μέι.
Σε άρθρο της που δημοσίευσε η Sunday Telegraph (17/03) η Βρετανίδα πρωθυπουργός καλεί τους πολιτικούς να κοιτάξουν πέρα από τις διαχωριστικές γραμμές των υποστηρικτών της αποχώρησης ή της παραμονής – των Leave και των Remain – ” και να επιλύσουν το πρόβλημα των σχέσεων της Βρετανίας με την ΕΕ τώρα …”.
“Ο χρόνος για να δικαιολογήσουμε την ψήφο μας το 2016 έχει λήξει. Μπορούμε να παραβλέψουμε τις παλιές ετικέτες μόνο αν σταθούμε μαζί σαν δημοκράτες και πατριώτες, κάνοντας πραγματικότητα τους απαιτούμενους συμβιβασμούς για να γεφυρώσουμε τις διαφορές και να προχωρήσουμε μπροστά”, τονίζει στο άρθρο της η Τερέζα Μέι.
Αφού υπέστη άλλη μια σημαντική κοινοβουλευτική ήττα στη δεύτερη ουσιαστική ψηφοφορία για τη συμφωνία αποχώρησης την περασμένη Τρίτη, η κ. Μέι αναμένεται να φέρει τη συμφωνία προς ψήφιση για τρίτη φορά στη Βουλή των Κοινοτήτων ίσως αυτή την εβδομάδα.
Αναφερόμενη στις πιθανές συνέπειες αυτής της ψηφοφορίας η κ. Μέι στο άρθρο της που δημοσίευσε η Sunday Telegraph επαναλαμβάνει τον ισχυρισμό της ότι η καταψήφιση της συμφωνίας θα μπορούσε να σημαίνει ότι – “το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα εγκαταλείψει ποτέ την ΕΕ”.
“Οι ηγέτες της ΕΕ απαιτούν να υπάρξει ένας σαφής στόχος για να συμφωνήσουν σε οποιαδήποτε χρονική επέκταση που δεν θα είναι απλώς τεχνικής φύσεως. Εάν πρόκειται να αρχίσουμε από την αρχή και να διαπραγματευτούμε μια νέα συμφωνία αυτό θα σημαίνει πολύ μεγαλύτερη παράταση με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν βέβαιο ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα υποχρεωθεί να συμμετάσχει στις ευρωεκλογές του Μαΐου”, σημειώνει η Βρετανίδα πρωθυπουργός.
“Η ιδέα να προσέλθουν οι Βρετανοί στις κάλπες για να εκλέξουν ευρωβουλευτές τρία χρόνια αφού ψήφισαν να αποχωρήσουν από την ΕΕ δεν έχει νόημα. Δεν μπορεί να υπάρξει πιο ισχυρός συμβολισμός της συλλογικής πολιτικής αποτυχίας του κοινοβουλίου”, επισημαίνει στη Sunday Telegraph η Τερέζα Μέι .
Τι πιστεύει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
Και με την εκτίμηση αυτή συμφωνεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Σε επιστολή του προς τον Ντόναλντ Τουσκ (11/03) , ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έκανε σαφές ότι εάν η Βρετανία είναι μέλος της ΕΕ έως το τέλος Μαΐου – “θα είναι υποχρεωμένη από νομική άποψη να πραγματοποιήσει αυτές τις εκλογές, σύμφωνα με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όλων των κρατών μελών όπως ορίζονται στις Συνθήκες”.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα παραβίαζε τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τη συνθήκη ένταξης εάν δεν διεξήγαγε τις ευρωεκλογές. Αλλά πόσο θα είχε σημασία αυτό, αν η χώρα βρίσκεται σε μια πορεία εξόδου από την ΕΕ ούτως ή άλλως;
Σημειώνουμε ότι η νομική γνωμοδότηση που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Τμήμα της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής υποστηρίζει ότι το άρθρο 50 δεν μπορεί να παραταθεί πέραν του τέλους Μαΐου, εκτός εάν διεξαχθούν ευρωεκλογές στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η γνωμοδότηση δεν αποκλείει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να επιλέξει να ξεκινήσει διαδικασίες κατά της Βρετανίας για παραβίαση της συμφωνίας ένταξης , επειδή αρνείται την ψηφοφορία για την ανάδειξη των νέων μελών του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου σε βρετανούς πολίτες ή σε πολίτες της ΕΕ που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο (Chris Morris, BBC (14/03) .
Αλλά άλλοι διαφωνούν. Μια εμπιστευτική νομική γνωμάτευση, η οποία συντάχθηκε από την ίδια τη νομική υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και έχει περιέλθει στη διάθεση του BBC, υποστηρίζει ότι το νέο ευρωκοινοβούλιο θα μπορούσε να συσταθεί νομίμως ακόμη και αν το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είχε συμμετάσχει στις ευρωεκλογές.
Τι μπορεί να γίνει για να ξεπεραστεί ο σκόπελος των ευρωεκλογών;
Ωστόσο, η ανώτατη δικηγόρος του Ηνωμένου Βασιλείου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, η γενική εισαγγελέας Ελεανόρ Σάρπστον (Eleanor Sharpston), φαίνεται να είναι πεπεισμένη ότι μπορεί να βρεθεί λύση.
“Θα χρειαζόταν”, έγραψε στο Twitter, “να υπάρξει κάποιος διακανονισμός ώστε οι Βρετανοί ευρωβουλευτές να παρευρίσκονται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως επιπρόσθετα μέλη σε προσωρινή βάση για την περίοδο του Brexit”.
“Οποιαδήποτε υπόδειξη ότι οι ευρωπαϊκές εκλογές αποτελούν ένα αδιαπέραστο εμπόδιο στην περίπτωση που συμφωνηθεί μια μακρύτερη παράταση του άρθρου 50 είναι ένας υπερβολικός ισχυρισμός και τελικά μια εσφαλμένη παρουσίαση των γεγονότων”, υπογράμμισε η κ. Σάρπστον.
Η κ. Sharpston τονίζει ότι αυτή είναι η προσωπική της άποψη επί του θέματος , αλλά η γνώμη της έχει σαφώς κάποια βαρύτητα σημειώνει ο Κρις Μόρις του BBC.
“Εάν υπάρξει πολιτική βούληση να συμφωνηθεί μια μακρύτερη παράταση του άρθρου 50, τότε μπορεί να βρεθεί ένας νομικός μηχανισμός για την εκπλήρωση αυτής της επιθυμίας και για την αντιμετώπιση του ζητήματος των εκλογών για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο”, κατέληξε η κ. Σάρπστον.
Βύρων Καρίδης
