Οι δημοσκοπήσεις επαληθεύτηκαν στην Ισπανία: oι Σοσιαλιστές κατάφεραν στις χθεσινές βουλευτικές εκλογές να αναδειχθούν πρώτο κόμμα, χωρίς, ωστόσο, να συγκεντρώνουν πλειοψηφία. Καταστροφικό ήταν το αποτέλεσμα για το Λαϊκό Κόμμα, ενώ στους νικητές της βραδιάς συγκαταλέγεται το ακροδεξιό Vox.
Το Ισπανικό Σοσιαλιστικό Εργατικού Κόμμα (PSOE) του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ με ποσοστό 28,7% καταλαμβάνει 123 από τις συνολικά 350 έδρες στο ισπανικό κοινοβούλιου.
Η κατάρρευση του Λαϊκού Κόμματος
Δύο ίσως είναι οι σημαντικότερες εξελίξεις των εκλογών. Η πρώτη είναι η κατάρρευση του Λαϊκού Κόμματος (PP) του Πάμπλο Κασάδο. Το κεντροδεξιό κόμμα της Ισπανίας με ποσοστό μόλις 16,7% θα έχει στο νέο κοινοβούλιο 66 από 137 έδρες που κατείχε στο απερχόμενο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι επιδόσεις του κόμματος στις δημοσκοπήσεις κινούνταν γύρω στο 20%.
Μολονότι ο Κασάδο είχε αποκλείσει πριν τις εκλογές το ενδεχόμενο παραίτησής του σε περίπτωση κακών αποτελεσμάτων, τις επόμενες ημέρες η πίεση που θα του ασκηθεί προς αυτή την κατεύθυνση θα ενταθεί, καθώς θα θεωρηθεί υπεύθυνος για την αποτυχία του κόμματος να παραγκωνίσει τους Cuidadanos και το Vox.
Η είσοδος της ακροδεξιάς στο κοινοβούλιο
Η δεύτερη σημαντική εξέλιξη σχετίζεται με το Vox του Σαντιάγο Αμπασκάλ, το οποίο είναι το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που -παρότι συγκέντρωσε το μικρότερο αριθμό εδρών (24) με ποσοστό 10,3%– εισέρχεται στο ισπανικό κοινοβούλιο στη μετα-Φράνκο εποχή.
Μεταξύ Λαϊκού Κόμματος και Vox, βρίσκονται οι φιλελεύθεροι Πολίτες (Ciudadanos) του Αλβέρ Ριβέρα με 57 έδρες (15,9%) και οι αριστεροί Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας (14,3%) με 42 έδρες.
Αύξηση της συμμετοχής
Παρότι ήταν η τρίτη φορά μέσα σε διάστημα τεσσάρων μόλις ετών που διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές στην Ισπανία, η συμμετοχή ήταν μεγάλη, φτάνοντας σε ποσοστό 75,8%. Κατά την τελευταία εκλογική αναμέτρηση σε εθνικό επίπεδο, πριν από δύο χρόνια, το ποσοστό αυτό ανερχόταν σε 66,5%.
Σάντσεθ: “Το μέλλον νίκησε και το παρελθόν έχασε”
Κατά την ομιλία του μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο Πέδρο Σάντσεθ τόνισε ότι οι μεγάλες προκλήσεις για το κόμμα του είναι η αντιμετώπιση των ανισοτήτων, η καλλιέργεια της νοοτροπίας της αρμονικής συνύπαρξης και η καταπολέμηση της διαφθοράς.
Η δήλωσή του δε θα μπορούσε να είναι διαφορετική, δεδομένου του καταλανικού ζητήματος και της προηγούμενης ανάληψης της διακυβέρνησης της χώρας από τον ίδιο λόγω εμπλοκής στελεχών του Λαϊκού Κόμματος σε σκάνδαλα διαφθοράς.
“Το μέλλον νίκησε και το παρελθόν έχασε”, δήλωσε χαρακτηριστικά, ενώπιον των υποστηρικτών του που πανηγύριζαν τη νίκη του. Κατά τη διάρκεια της σύντομης θητείας του, ο Σάντσεθ αύξησε τον κατώτατο μισθό, ενίσχυσε εντυπωσιακά τη συμμετοχή των γυναικών στο υπουργικό συμβούλιο και δεσμεύθηκε να φέρει προς ψήφιση νόμους βάσει των οποίων ο βιασμός θα ορίζεται σαφώς ως σεξουαλική πράξη χωρίς ξεκάθαρη συναίνεση.
Το εκλογικό αποτέλεσμα συνιστά προσωπική νίκη του πρωθυπουργού, ο οποίος αύξησε το ποσοστό του κόμματος κατά έξι σχεδόν ποσοστιαίες μονάδες από τις εκλογές του 2016 (23%).
Τα σενάρια για τη συγκρότηση κυβέρνησης
Παρόλα αυτά, ακόμη και εάν συμφωνήσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα να συνεργασθεί με τους Podemos, λείπουν 11 έδρες για την επίτευξη της απαιτούμενης πλειοψηφίας των 176 εδρών προκειμένου να συγκροτηθεί κυβέρνηση.
Είτε ο Σάντσεθ αναζητήσει την στήριξη μικρότερων κομμάτων είτε της κεντροδεξιάς, εύκολη λύση δεν υπάρχει.
Μία συμμαχία με τους Cuidadanos (57 έδρες) θα ήταν καλή στους αριθμούς, αλλά ο Ριβέρα -επικεφαλής τους- έχει ασκήσει έντονη κριτική στην προηγούμενη συνεργασία του Σάντσεθ με τους καταλανούς αυτονομιστές, αποκαλώντας την “κυβέρνηση Φράνκενσταϊν”, και έχει δεσμευθεί δημοσίως ότι δεν πρόκειται να συγκυβερνήσει με τους Σοσιαλιστές.
Στο ίδιο πνεύμα, οι υποστηρικτές του Σάντσεθ κατά τη χθεσινοβραδινή του ομιλία φώναζαν ρυθμικά το σύνθημα “Όχι με τον Ριβέρα!”, καθιστώντας σαφές ότι αυτή η συμμαχία είναι ανεπιθύμητη και για τις δύο πλευρές.
Ο Ιγκλέσιας, χθες το βράδυ άφησε την πόρτα της συνεργασίας με τον Σάντσεθ ανοιχτή, δηλώνοντας ότι μία ακόμη κεντροαριστερή κυβέρνηση είναι πιθανή.
Πάντως, βάσει των αποτελεσμάτων, ένας τέτοιος κυβερνητικός συνασπισμός θα εξαρτάται από καταλανικά κόμματα υπέρ της ανεξαρτησίας, που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν τοξικά για το κυβερνητικό έργο, ενώ μία συμμαχία με όλα τα περιφερειακά κόμματα, συμπεριλαμβανομένου του βασκικού αυτονομιστικού δεν συγκεντρώνει την απαιτούμενη πλειοψηφία.
Πως είδε η Αθήνα το ισπανικό αποτέλεσμα
«Η επικράτηση των προοδευτικών δυνάμεων στην Ισπανία και η κατάρρευση του δεξιού PP είναι μήνυμα ελπίδας» τονίζει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε ανάρτησή του στην προσωπική του σελίδα στο twitter, προειδοποιώντας «Ας μη βιάζονται κάποιοι να προκαταλάβουν την επικράτηση της Δεξιάς στην Ευρώπη». Σε άλλο tweet ο πρωθυπουργός επισημαίνει ότι τα ποσοστά των Σοσιαλιστών και του Ποδέμος βάζουν ανάχωμα στην ανησυχητική άνοδο της Ακροδεξιάς και προεξοφλεί τη συνέχεια της προοδευτικής διακυβέρνησης στην Ισπανία. «Σοσιαλιστές και Ποδέμος, μπορεί να μην έχουν απόλυτη πλειοψηφία, αλλά η αύξηση του συνόλου των εδρών τους, βάζει ανάχωμα στην ανησυχητική άνοδο της Ακροδεξιάς και προεξοφλεί τη συνέχεια της προοδευτικής διακυβέρνησης στην Ισπανία», σημειώνει ο κ. Τσίπρας.
«Η πρώτη επιτυχία της συμμαχίας Βέμπερ-Μητσοτάκη: το Λαϊκό Κόμμα της Ισπανίας χθες είχε το χειρότερο αποτέλεσμα στην ιστορία του. Η νότια Ευρώπη εγκαταλείπει το νεοφιλελευθερισμό και τις ευρωπαϊκές πολιτικές που μας έφεραν εδώ που μας έφεραν», έγραψε στο twitter ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος.
«Η νίκη των Σοσιαλιστών στις εκλογές στην Ισπανία αποτελεί μήνυμα αισιοδοξίας και ελπίδας για την προοδευτική Αλλαγή στην Ευρώπη. Μετά και τη νίκη στην Φινλανδία, τα Σοσιαλιστικά κόμματα αναδεικνύονται ως η λύση απέναντι στην κρίση που οδηγούν οι συντηρητικές πολιτικές και τα κόμματα της δεξιάς. Ως ο κύριος αντίπαλος απέναντι στην Ακροδεξιά ,αλλά και τον λαϊκισμό, όπως των συμμάχων του κ.Τσίπρα που χθες υπέστησαν δεινή ήττα» αναφέρει σε ανάρτησή της στο FB η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά.
“Οι εκλογές στην Ισπανία έδειξαν πως το προοδευτικό κέντρο είναι στο Κέντρο των Ευρωπαϊκών εξελίξεων. Οι Θιουδαδάνος είναι 3η δύναμη με αύξηση των ποσοστών τους όταν τόσο τα παλιά κόμματα όσο & οι λαϊκίστικες δυνάμεις δεν πείθουν”, αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter ο επικεφαλής του ΠΟΤΑΜΙΟΥ, Σταύρος Θεοδωράκης.
Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ισπανίας κέρδισε τις εκλογές οδηγώντας σε ήττα το Συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα της Δεξιάς. Πρόκειται για μια μεγάλη νίκη των προοδευτικών πολιτών της Ισπανίας, οι οποίοι απαιτούν προοδευτικές συνεργασίες για να ηττηθεί η Δεξιά, σχολίασε ο Πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, Θανάσης Θεοχαρόπουλος.
«Στα πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα από την Ισλανδία, τη Σκανδιναβία και τις Βόρειες Χώρες, έρχεται να προστεθεί αυτό της Ισπανίας. Τα αντανακλαστικά των Ευρωπαίων πολιτών αποδεικνύονται ισχυρά και ικανά για ανατροπές, αλλά και αντίσταση, απέναντι στη συντήρηση και στην απειλή από δυνάμεις εθνικιστικές και αντιευρωπαϊκές», δήλωσε ο Πρόεδρος του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών, Γιώργος Παπανδρέου.
Δομίνα Διαμαντοπούλου
