Μια σειρά παράδοξα ανέδειξαν, σε μεγαλύτερη ένταση από κάθε άλλη χρονιά, οι στρεβλώσεις του εξεταστικού συστήματος που ήρθαν ξανά στην επιφάνεια με την ανακοίνωση των βάσεων εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Η ξεπερασμένη λογική του εξεταστικού συστήματος, η «βίαιη» μετατροπή των ΤΕΙ σε ΑΕΙ και οι χωρίς σχέδιο και αξιολόγηση συγχωνεύσεις τμημάτων μεγιστοποίησαν τα υπάρχοντα προβλήματα και σήμαναν συναγερμό στη νέα ηγεσία του υπουργείου Παιδείας.
Τα παράδοξα που αναδείχθηκαν είναι η χαοτική διαφορά σε μόρια ομοϊδών τμημάτων μεταξύ των κεντρικών και των περιφερειακών πανεπιστημίων, και η εισαγωγή μεγάλου αριθμού υποψηφίων (περίπου το 25%) σε δεκάδες τμήματα με βαθμολογία κατά πολύ χαμηλότερη από τη βάση του 10.
Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το πρωί της Τρίτης το υπουργείο Παιδείας αποτυπώνουν μία αποκαρδιωτική εικόνα, με υποψηφίους να εισάγονται σχεδόν με «λευκές κόλλες» ή με βαθμολογίες γύρω στο 4 – σε ορισμένες περιπτώσεις και με ακόμη χαμηλότερες. Σε δεκάδες τμήματα η βάση εισαγωγής διαμορφώθηκε μεταξύ 6.000 και 8.000 μόρια, ωστόσο δεν έλειψαν και οι βάσεις κοντά στα 4.000 με 5.000 μόρια. Χαρακτηριστικά παραδείγματα το τμήμα Περιφερειακής και Διασυνοριακής Ανάπτυξης του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, με βάση 4.092 μόρια, το τμήμα στο Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης που εδρεύει στα Γρεβενά, η βάση του οποίου δεν ξεπέρασε τα 4.846, ενώ με μόλις 4.643 μόρια εισάγονται οι φοιτητές στο τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας (Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος). Επίσης, με 5.725 μόρια ένας υποψήφιος μπορεί να εισαχθεί στο τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής του ίδιου ιδρύματος. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι σε τμήμα Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής (Σερρών) η βάση ήταν μόλις 6.593 μόρια.
Ομοειδή τμήματα με χαοτικές διαφορές
Χαοτικές είναι και οι διαφορές που καταγράφονται σε ορισμένα ομοειδή τμήματα των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων.Είναι ενδεικτικό ότι υπάρχουν τμήματα με το ίδιο γνωστικό αντικείμενο στα οποία καταγράφονται διαφορές χιλιάδων μορίων που σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουν ή και ξεπερνούν τα 10.000 μόρια, γεγονός που δίχως άλλο θα έχει αντίκτυπο και στις μετεγγραφές των φοιτητών που θα ακολουθήσουν. Κοι αυτό γιατί πρωτοετείς φοιτητές οι οποίοι εισάγονται σε περιφερειακά ιδρύματα με χιλιάδες λιγότερα μόρια σε σχέση με τους φοιτητές αντίστοιχων πανεπιστημιακών τμημάτων σε μεγάλα αστικά κέντρα, θα μπορέσουν –εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις– να πάρουν μετεγγραφή σε ιδρύματα που εδρεύουν κοντά στον τόπο κατοικίας, και να κάτσουν στα ίδια έδρανα με συμφοιτητές τους, με πολύ καλύτερες επιδόσεις.
Ενδεικτικά είναι τα παραδείγματα ορισμένων ομοειδών τμημάτων διαφορετικών ΑΕΙ. Ένα από τα πιο ακραία παραδείγματα αφορά το τμήμα Λογιστικής και Χρηματοοικονμικής. Στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο η βάση διαμορφώθηκε στα 6.257 μόρια ενώ στο αντίστοιχο του Οικονομικού Πανεπιστημίου ανήλθε σε 16.371 μόρια (διαφορά 10.114 μόρια). Σημαντικές είναι οι διαφορές ακόμα και μεταξύ πολυτεχνικών τμημάτων με το ίδιο γνωστικό αντικείμενο. Στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ, ένα από τα πλέον υψηλόβαθμα της ανώτατης εκπαίδευσης, η βάση διαμορφώθηκε στα 19.050 μόρια ενώ στο αντίστοιχο που εδρεύει στο Βόλο έχει βάση 14.109 (διαφορά 4.941).
Αντίστοιχη η εικόνα και στο τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών. Η διαφορά μεταξύ των τμημάτων του ΕΜΠ και του πανεπιστήμιου Δυτικής Μακεδονίας ανέρχεται σε 4.584 μόρια (18.314 και 13.730 αντίστοιχα). Τεράστια είναι η διαφορά σε ένα ακόμη τμήμα, αυτό των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών. Το τμήμα που εδρεύει στην Κοζάνη «απαίτησε» 5.295 μόρια ενώ το αντίστοιχο στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών 13.804 (διαφορά 8.509 μόρια).
Στο επίκεντρο η βάση του 10
Τα παραδείγματα με τις διαφορές στις βάσεις εισαγωγής μεταξύ ομοειδών τμημάτων είναι αμέτρητες. Με δεδομένο πάντως ότι η κυβέρνηση έχει εκφράσει τη βούλησή της να επαναφέρει το βαθμολογικό πλαφόν ως προαπαιτούμενο για εισαγωγή στα τμήματα της ανώτατης εκπαίδευσης, φαίνεται πως ανοίγει και πάλι η κουβέντα για το κατά πόσο είναι δίκαιο να φοιτούν στα ίδια τμήματα φοιτητές με διαφορές 7,8 ή 10 χιλιάδων μορίων.
Η συζήτηση βέβαια δεν εστιάζεται μόνο στο κατά πόσον είναι δίκαιο, καθώς πολλοί φοιτητές που απολαμβάνουν τα προνόμια των μετεγγραφών ανήκουν σε φτωχά οικονομικά στρώματα και προφανώς εάν δεν σπούδαζαν κοντά στον τόπο κατοικίας τους θα ήταν αδύνατο να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Η ιστορία πάντως έχει δείξει όμως ότι πολλοί από αυτούς τους φοιτητές που καταφέρουν να πάρουν την πολυπόθητη μετεγγραφή (και μιλάμε για περιπτώσεις τμημάτων με χαοτικές διαφορές) δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν τις σπουδές με αποτέλεσμα να «λιμνάζουν» στα ελληνικά ΑΕΙ.
Ισίδωρος Ρούσσος
