Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου ισχυρίζεται ότι το σχέδιο του για το Brexit είναι “εποικοδομητικό και λογικό” .
Το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι εάν η ΕΕ θα το αποδεχθεί ως βάση για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων;
Επιφυλακτικός φάνηκε να είναι ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. “Υπάρχουν κάποια προβληματικά σημεία που πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τις επόμενες ημέρες , κυρίως σε ό,τι αφορά το backstop”, δήλωσε ο απερχόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Από την πλευρά του ο επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της ΕΕ για το Brexit, Μισέλ Μπαρνιέ, κατ’ιδίαν ήταν αρκετά “δηκτικός” όταν πληροφορήθηκε τις λεπτομέρειες των νέων προτάσεων που έχει κάνει το Λονδίνο για να ξεπεραστεί το πρόβλημα του backstop, σύμφωνα με τους Financial Times.
Όπως μεταδίδει και η ανταποκρίτρια του BBC στις Βρυξέλλες Κάτια Άντλερ ο κ. Μπαρνιέ επεσήμανε αυτό που μονότονα υπογραμμίζει σε κάθε ευκαιρία.
“Θα συνεχίσουμε να διαπραγματευόμαστε για να καταλήξουμε σε συμφωνία. Το no deal δεν θα είναι ποτέ επιλογή της ΕΕ”.
H Ευρωπαϊκή Ένωση επανειλημμένα έχει τονίσει ότι θέλει το Λονδίνο να κάνει συγκεκριμένες, ρεαλιστικές και νομικά λειτουργικές προτάσεις προτού αναθεωρήσει τις θέσεις της.
Θετικές μέχρι κάποιο βαθμό οι προτάσεις
Πριν την επίσημη κοινοποίηση των προτάσεων Τζόνσον , πολλοί είχαν προβλέψει ότι θα επιβεβαιώνονταν οι υποψίες αξιωματούχων της ΕΕ ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός με το σχέδιο του για το Brexit θα επεδίωκε να ικανοποιήσει το εσωτερικό του ακροατήριο, έχοντας υπόψη ότι μπορεί σύντομα να προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, και όχι να κάνει ουσιαστικές προτάσεις στις Βρυξέλλες με στόχο την επίτευξη συμφωνίας.
Ανώτατοι όμως διπλωμάτες σημείωναν στην Κάτια Άντλερ του ΒΒC ότι ορισμένες από τις προτάσεις του Μπόρις Τζόνσον “είναι καλύτερες από αυτές που αναμέναμε”.
“H πρόταση για τις ρυθμίσεις που προβλέπουν την παραμονή της Βόρειας Ιρλανδίας εντός της ενιαίας αγοράς για τα αγαθά είναι εξαιρετική , όπως θετικός ήταν και ο τόνος της επιστολής προς τον κ. Γιούνκερ που συνόδευε τις προτάσεις του Βρετανού πρωθυπουργού” , ανέφερε στην Άντλερ ανώτερος διπλωμάτης χώρας της Βόρειας Ευρώπης. “Oι προτάσεις έγιναν με μεγάλη προσοχή και εκτιμώ ότι κ. Τζόνσον θέλει να καταλήξουμε σε συμφωνία. Οι προτάσεις του δεν μια άσκηση ρητορικής” , παρατήρησε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.
Επίσης ένδειξη καλής θελήσεως για το ευρωπαϊκό ακροατήριο είναι η αναγνώριση από τον Μπόρις Τζόνσον ότι η αντικατάσταση του backstop πρέπει να γίνει από ένα σύστημα ελέγχων που να ικανοποιεί το σύνολο της Ιρλανδίας (Δημοκρατία της Ιρλανδίας και Βόρεια Ιρλανδία) και να μη θέτει σε κίνδυνο της ειρηνευτική συμφωνία του 1998.
Θέματα προς διευκρίνηση
Οι προτάσεις όμως του πρωθυπουργού της Βρετανίας εγείρουν ορισμένα ζητήματα που χρειάζονται επίλυση όπως είναι η σύγκλιση των ρυθμίσεων (regulatory alignment) και η διαμόρφωση του κανονιστικού πλαισίου που αφορά τη Βόρεια Ιρλανδία.
Η Βόρεια Ιρλανδία , σύμφωνα με το σχέδιο του κ. Τζόνσον , θα παραμείνει εντός της ενιαίας αγοράς θα φύγει όμως από την τελωνειακή ένωση μαζί με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο στις αρχές του 2021 , κάτι που θα σημαίνει νέους ελέγχους στα σύνορα.
Πάντως με τη σύμφωνη γνώμη της τοπικής εθνοσυνέλευσης που εδρεύει στο Stormont έξω από το Μπέλφαστ θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί την ευρωπαϊκή νομοθεσία που αφορά τα αγροτικά και άλλα προϊόντα.
Οι προβλέψεις λοιπόν στη μετα- Brexit εποχή θα πρέπει να έχουν την έγκριση της τοπικής εθνοσυνέλευσης που προς το παρόν δεν λειτουργεί λόγω διαφωνιών μεταξύ των κομμάτων και η οποία θα καλείται να ψηφίζει κάθε τέσσερα χρόνια για τις εφαρμοζόμενες ρυθμίσεις.
Δεν αποκλείεται λοιπόν στο απώτερο μέλλον οι διακανονισμοί για τη Βόρεια Ιρλανδία ί να ανατραπούν και η συμφωνία να καταρρεύσει όταν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας τις ακραίες θέσεις που πολλές φορές ενστερνίζεται το Κόμμα των Ενωτικών Δημοκρατών που εκπροσωπεί την προτεσταντική κοινότητα.
Το κόμμα αυτό που συμμετέχει στη διακυβέρνηση της Βόρειας Ιρλανδίας αντιδρά σθεναρά στην ιδέα μετά το Brexit να υπάρχουν διευθετήσεις που να διευκολύνουν την απόσχιση της επαρχίας αυτής από το βρετανικό κορμό και την ένωση με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας.
Από την άλλη μεριά η ΕΕ και το Δουβλίνο έχουν αποκλείσει τους τελωνειακούς ελέγχους στο νησί της Ιρλανδίας και οποιεσδήποτε διευθετήσεις που ίσως αποδειχθούν φραγμός για την ανάπτυξη της ιρλανδικής οικονομίας.
Επίσης στις Βρυξέλλες εκφράζονται φόβοι για το ενδεχόμενο το σχέδιο του Μπόρις Τζόνσον να αφήνει την ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ευάλωτη στο λαθρεμπόριο και εκτεθειμένη την εξαπάτηση των αρχών όσον αφορά την καταβολή του φόρου προστιθέμενης αξίας.
Τέλος ορισμένοι αμφιβάλλουν εάν θα είναι δυνατό να λειτουργήσει το σύστημα των συνοριακών ελέγχων. Για το Δουβλίνο δεν έχει σημασία εάν τα κέντρα ελέγχου είναι στα σύνορα Βόρειας Ιρλανδίας – Δημοκρατίας της Ιρλανδίας ή σε μικρή απόσταση από αυτά , όπως προβλέπεται στο σχέδιο του πρωθυπουργού της Βρετανίας , επισημαίνουν οι αναλυτές.
Βύρων Καρύδης
