Ο Μπόρις Τζόνσον πέτυχε συντριπτική νίκη στις εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου
εξασφαλίζοντας την κοινοβουλευτική πλειοψηφία που θα του επιτρέψει καλώς
εχόντων των πραγμάτων να κυβερνήσει με μεγάλη άνεση τα επόμενα πέντε χρόνια.
Τώρα ο Βρετανός πρωθυπουργός έχει τη δύναμη να ολοκληρώσει το Brexit, να
περάσει από το κοινοβούλιο τους προϋπολογισμούς που επιθυμεί και να
αντιμετωπίσει τις μελλοντικές προκλήσεις στη μετα- Brexit εποχή λαμβάνοντας ίσως
“σκληρά μέτρα” για τους ψηφοφόρους εφόσον αυτά θεωρηθούν απαραίτητα.
Το γεγονός ότι ο υπουργός των Οικονομικών μπορεί τώρα χωρίς επιφυλάξεις να
ζητήσει από το εθνικό νομισματοκοπείο να κόψει το νέο νόμισμα των 50 πενών επ’
ευκαιρία της 31 ης Ιανουαρίου 2020 , της ημέρας αποχώρησης της Βρετανίας από την
ΕΕ, δεν σημαίνει ότι ο δρόμος για τον κ. Τζόνσον και την κυβέρνηση του στον
οικονομικό τομέα θα είναι ανθόσπαρτος.
Δύο είναι τα βασικά θέματα που θα απασχολήσουν άμεσα τον πρωθυπουργό.
Οι εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ
Η λαϊκή αποδοχή που έχει η Συμφωνία Αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ,
όπως έδειξαν τα αποτελέσματα των εκλογών , δίνει την ευκαιρία στον Μπόρις
Τζόνσον να διαπραγματευτεί με τις Βρυξέλλες μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου
χωρίς αυτή να υπόκειται στους περιορισμούς και τους κανονισμούς της ΕΕ.
Αυτό θα σημαίνει αύξηση των εμπορικών ελέγχων σε προϊόντα και αγαθά στους
τελωνειακούς σταθμούς και στις δύο πλευρές της Μάγχης και εντός της Βρετανίας
μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας.
Εξάλλου εάν τελικά το Ηνωμένο Βασίλειο δεν αποδεχθεί τους κανονισμούς της ΕΕ για
τα δικαιώματα των εργαζομένων , το περιβάλλον και την φορολογία τότε είναι πολύ
πιθανό να επιβληθούν εμπορικοί δασμοί. Η εξέλιξη αυτή θα επηρεάσει αρνητικά τις
βρετανικές επιχειρήσεις που βασίζονται στην απρόσκοπτη ροή των εμπορικών
ανταλλαγών.
Η κυβέρνηση υπό τον κ. Τζόνσον δέχεται πιέσεις από την επιχειρηματική κοινότητα
να αποκλείσει το ενδεχόμενο εξόδου από την ΕΕ τον Δεκέμβριο του 2020 με βάση
τους όρους που προβλέπονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Μόνο έτσι
θα καταστεί δυνατή η αποδέσμευση ορισμένων επενδύσεων , πχ. στην
αυτοκινητοβιομηχανία , ισχυρίζονται οι επιχειρηματίες.
Το εκλογικό μανιφέστο των Τόρις κάνει σαφές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει
παράταση της μεταβατικής περιόδου για την υπογραφή της εμπορικής συμφωνίας με την ΕΕ.
Ο κ. Τζόνσον μάλιστα αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία ώστε δια νόμου
να αποκλειστεί η ενδεχόμενη παράταση.
Οι αναλυτές σημειώνουν ότι ο Μπόρις Τζόνσον είναι της γνώμης ότι εάν δεν υπάρξει
αυστηρό χρονοδιάγραμμα, η ΕΕ θα επιδιώξει να παρατείνει τις σχετικές
διαπραγματεύσεις και να διατηρήσει την Βρετανία συνδεδεμένη με το ευρωπαϊκό
μπλοκ υπό τις παρούσες εμπορικές διευθετήσεις.
Η νομοθετική κατοχύρωση του χρονοδιαγράμματος της μεταβατικής περιόδου
εξαλείφει τις εικασίες ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός με την ισχυρή πλειοψηφία των
80 βουλευτών θα μπορούσε να απομονώσει τους σκληροπυρηνικούς του Brexit και
να έχει μια πιο ήπια προσέγγιση στο ζήτημα.
Ο δια νόμου αποκλεισμός της παράτασης της μεταβατικής περιόδου θα υποχρεώσει
τις επιχειρήσεις να κάνουν σχέδια έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που δεν
υπάρξει εμπορική συμφωνία με την ΕΕ και έχουμε ένα σκληρό Brexit την 1η
Ιανουαρίου του 2021.
Το εμπόριο με τις ΗΠΑ
“Μια τεράστια εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ μπορεί να είναι τόσο μεγάλη και τόσο
επικερδής σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη συμφωνία με την ΕΕ που να μην έχει και
τόσο μεγάλη σημασία πως θα εξελιχθούν διαπραγματεύσεις με τους 27”,
υποστηρίζουν οι φανατικοί Brexiteers. Αυτή η προοπτική ίσως τελικά κάνει τον
Μπόρις Τζόνσον να αποκλείσει μια στενή εμπορική σχέση με την ΕΕ και να
προτιμήσει τη σύσφιξη των εμπορικών σχέσεων με τις ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο κ. Τζόνσον είχε δεσμευθεί ότι το
σύστημα της δημόσιας υγείας (NHS) και οι τιμές των φαρμάκων που αυτό
καταβάλλει στις φαρμακοβιομηχανίες είναι εκτός πάσης εμπορικής συναλλαγής με
την αμερικανική πλευρά. Υπογράμμισε μάλιστα ο Βρετανός πρωθυπουργός ότι στην
προσπάθειά του να διατηρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας της υγείας στο Ηνωμένο
Βασίλειο είναι αποφασισμένος ακόμη και να διακόψει τις οποιεσδήποτε εμπορικές
διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ.
Αναρωτιούνται λοιπόν οι αναλυτές τι πρόκειται να διαπραγματευτεί ο Μπόρις
Τζόνσον με τους Αμερικανούς. Όλα τα οικονομικά μοντέλα για μια στενή εμπορική
σχέση της Βρετανίας με τις ΗΠΑ καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το αποτέλεσμα
δεν θα είναι και τόσο ευνοϊκό για τη βρετανική πλευρά.
Αλλά ο κ. Τζόνσον διαθέτει τους ψήφους και έχει την ευχέρεια να αγνοεί τις
εκτιμήσεις των ειδικών. Το ενδεχόμενο μάλιστα μιας εμπορικής συμφωνίας με την
Ουάσιγκτον και τον πρόεδρο Τραμπ ίσως είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να
πεισθούν οι Ευρωπαίοι να κάνουν μια καλή πρόταση στο Λονδίνο για τις μελλοντικές
εμπορικές σχέσεις.
Βύρων Καρύδης
