Η απόφαση του Ντ. Τραμπ αλλά και του Ιράν να μην προχωρήσουν σε περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης μετά τη δολοφονία Σουλεϊμανί και τις επιθέσεις της Τεχεράνης εναντίον αμερικανικών βάσεων είναι ένα από τα βασικά θέματα στον διεθνή Τύπο
Για Μέση Ανατολή:
“Ο Ντόναλντ Τραμπ υποχωρεί… και δεν πρόκειται να απαντήσει στις επιθέσεις του Ιράν εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ” αναφέρουν οι FT.
Ο Guardian αναφέρει ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες “ανακουφίστηκαν” χθες όταν ο Αμερικανός πρόεδρος απευθυνόμενος στον αμερικανικό λαό είπε πως δεν πρόκειται να εμπλακεί σε περαιτέρω σύγκρουση με το Ιράν.
Η Telegraph αναφέρει από την πλευρά της πως το Ιράν αντιμετωπίζει την ίδια ώρα μεγάλη πίεση προκειμένου να εξηγήσει την πτώση του αεροπλάνου των ουκρανικών αερογραμμών κοντά στη Τεχεράνη, λίγες ώρες μετά τις πυραυλικές επιθέσεις στο Ιράκ.
Σύμφωνα πάντως με τον Guardian, το Ιράν δεν πρόκειται να δώσει τα “μαύρα κουτιά” του αεροσκάφους στην Boeing.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ έκανε ολόκληρο τον κόσμο να περιμένει εναγωνιωδώς για την απάντηση του σχετικά με τις ιρανικές επιθέσεις εναντίον δύο στρατιωτικών βάσεων στο Ιράκ και οι οποίες σύμφωνα με τις ΗΠΑ είχαν στόχο να σκοτώσουν Αμερικανούς. Θα χρησιμοποιήσει τελικά την ανωτερότητα των αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων για να απαντήσει στους Μουλάδες, θα ξεκινήσει πόλεμο; Δεν μπορούσαμε να γνωρίζουμε πριν από το διάγγελμα του χθες το πρωί στην Ουάσινγκτον. Τίποτα από όλα αυτά… “Το Ιράν φαίνεται ότι υποχωρεί” δήλωσε ο Τραμπ. “Οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε ειρήνη με όλους όσοι την επιδιώκουν”.
Το μήνυμα φυσικά του Τραμπ δεν απευθυνόταν προς το καθεστώς της Τεχεράνης, διαπιστώνει το Politico, αλλά στους συμπατριώτες του στις ΗΠΑ. Θα μπορούσε να ερμηνευτεί δε ως το ξεκίνημα της προεκλογικής του εκστρατείας. Οι βόμβες, όπως είπε ο Τραμπ, χρηματοδοτήθηκαν από χρήματα που το Ιράν απέκτησε λόγω της συμφωνίας του για τα πυρηνικά – κάτι που σημαίνει ότι η Τεχεράνη δεν θα είχε τα μέσα να οργανώσει αυτές τις επιθέσεις αν δεν είχε καταλήξει σε συμφωνία μαζί της η κυβέρνηση υπό τον Μπαράκ Ομπάμα.
Τελικά ο Τραμπ έχει χάσει κάθε ενδιαφέρον για τη Μ. Ανατολή. Επαίνεσε την ενεργειακή ανεξαρτησία των ΗΠΑ και ανακοίνωσε ότι θα πει στους εταίρους του στο ΝΑΤΟ ότι ια πρέπει να “εμπλακούν περαιτέρω” στην περιοχή, που είναι άλλωστε πιο κοντά σε αυτούς παρά στον Λευκό Οίκο. Σημαντική σημείωση: Το ΝΑΤΟ συμφώνησε ήδη να μην εμπλακεί στη Μ. Ανατολή. Είχε ενισχύσει τις ΗΠΑ στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους … αλλά αυτό συνέβη το 2018.
Ο Τραμπ επίσης ζήτησε να εγκατελειφθεί από όλους η συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν – το μόνο διπλωματικό επίτευγμα δηλαδή της Ε.Ε στην περιοχή εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Λίγο μετά την πυραυλική επίθεση, ο πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί είχε δηλώσει πως “αποδείχθηκε ξεκάθαρα ότι δεν υποχωρούμε έναντι της Αμερικής. Εάν η Αμερική θέλει να διαπράξει άλλο ένα εγκλημα, πρέπει να γνωρίζει ότι θα λάβει μια ακόμα πιο σκληρή απάντηση, όμως εάν είναι συνετοί δεν θα κάνουν τίποτα περισσότερο σε αυτό το στάδιο”. Σύμφωνα με τους αναλυτές, το γεγονός ότι δεν υπήρξαν θύματα δείχνει πως οι επιθέσεις – οι πρώτες ιρανικές εναντίον αμερικανικής βάσης – ήταν έτσι σχεδιασμένες ώστε να διασώσουν το γόητρο της ιρανικής ηγεσίας απέναντι στο εσωτερικό κοινό ότι υπήρξε εκδίκηση για τη δολοφονία Σουλεϊμανί, χωρίς όμως να αναγκαστεί η κυβέρνηση Τραμπ να ανταποδώσει. Οι δηλώσεις και από τις δύο πλευρές δείχνουν ότι προς το παρόν υπάρχει επιθυμία για εκτόνωση της κρίσης. Η ομιλία του Τραμπ ήταν πολύ πιο ψύχραιμη από τις τελευταίες πολεμοχαρείς δηλώσεις του μετά τη δολοφονία Σουλεϊμανί, όταν μάλιστα είχε απειλήσει να βομβαρδίσει πολιτιστικά μνημεία του Ιράν. Οι ΗΠΑ τις τελευταίες ημέρες έχουν στείλει άλλους 3.500 στρατιώτες στη Μέση Ανατολή. Πάντως ο αμερικανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι θα επιβάλλει και άλλες κυρώσεις στην Τεχεράνη, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες
Η πρόεδρος της Κομισιόν απέφυγε να εκδώσει κάποια ανακοίνωση σχετικά με το Ιράν. Φαίνεται πως για την Ε.Ε το ζήτημα είναι διμερές μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσινγκτον…
Την ίδια ώρα… μια νέα μελέτη του Ινστιτούτου Pew που δημοσιεύθηκε χθες κατέδειξε πως τα 2/3 των ερωτηθέντων που ζουν εκτός ΗΠΑ “δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη” στον Τραμπ ότι ενεργεί με τον πιο σωστό τρόπο στα παγκόσμιου ενδιαφέροντος ζητήματα. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 33 χώρες την περίοδο από την άνοιξη έως το φθινόπωρο του 2019.
Για Ε.Ε:
Η Τετάρτη δεν ήταν μια κακή μέρα για την Ευρώπη και τις Βρυξέλλες εκ τους αποτελέσματος… σχολιάζει το Politico. Δεν θα γίνει προς το παρόν πόλεμος στη Μέση Ανατολή, ενώ και άλλοι ένωσαν τις φωνές τους ζητώντας κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη. Οι συνομιλίες με το Ηνωμένο Βασίλειο διεξήχθησαν τελικά σε φιλικό κλίμα. Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Γιόζεπ Μπορέλ και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλς Μισέλ είχαν μια πολύ εποικοδομητική μέρα. Βέβαια δεν είναι όλα ρόδινα…
Παράδειγμα 1ο: Λίγα λεπτά μετά τη δέσμευση του Μισέλ ότι η Ε.Ε “θα ενισχύσει περαιτέρω τις προσπάθειες της για να φρενάρει την ανησυχητική ένταση στη Λιβύη” ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωναν κατάπαυση του πυρός από τα ξημερώματα της Κυριακής. Το μήνυμα; Η Ε.Ε μπορεί να ενισχύσει τις προσπάθειες της ή να κάτσει τελικά πίσω… καθώς όπως φαίνεται Ρωσία και Τουρκία έχουν τον τελικό λόγο στη λιβυκή κρίση.
Για Brexit:
“Νέα αρχή… παλαιοί όροι”: Η Ε.Ε είναι έτοιμη να εργαστεί για μια συμφωνία “χωρίς προηγούμενο” με το Ηνωμένο Βασίλειο “χωρίς δασμούς, ποσοστώσεις και περιορισμούς” δήλωσε ο Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν. Αλλά… αλλά: Η πρόεδρος της Κομισιόν προειδοποίησε ότι δεν θα υπάρξει αρκετός χρόνος για να διαπραγματευθούν όλες τις πτυχές της μελλοντικής σχέσης στους 11 μήνες που απομένουν έως ότου καταλήξουν σε συμφωνία. Επομένως οι δύο πλευρές θα πρέπει να θέσουν προτεραιότητες.
Συγκεκριμένα, η φον ντερ Λάειν δήλωσε ότι η Ε.Ε “θα προχωρήσει όσο μπορεί” επειδή “κάθε απόφαση έχει τίμημα”. “Χωρίς ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων δεν μπορείς να έχεις ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίου ή προϊόντων. Χωρίς να λαμβάνεις υπόψιν σου το περιβάλλον, τις εργασιακές σχέσεις δεν μπορείς να έχεις τη καλύτερη δυνατή πρόσβαση στη μεγαλύτερη ενιαία αγορά του κόσμου. Όσο μεγαλύτερες είναι οι διαφορές τόσο μεγαλύτερη θα είναι η απόσταση μεταξύ μας” είπε.
Η Ε.Ε ήδη εξετάζει αν η επικείμενη διαπραγμάτευση για τη συμφωνία του εμπορίου θα είναι πλήρης, η μια μεικτή συμφωνία ώστε να μπορούν όλες οι πλευρές να την επικυρώσουν εύκολα όταν θα είναι έτοιμη.
Από την πλευρά της η κυβέρνηση στο Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε ότι θα επιχειρήσει να διορθώσει τα λάθη στη διαπραγματευτική της τακτική, σύμφωνα με το πρωθυπουργικό γραφείο. “Είμαστε πολύ ξεκάθαροι όταν λέμε ότι θέλουμε να ολοκληρώσουμε τους όρους διαπραγμάτευσης της συμφωνίας και επομένως η προσέγγιση πως τίποτα δεν έχει συμφωνηθεί πριν συμφωνηθούν όλα που χαρακτήριζε όλες τις προηγούμενες διαπραγματεύσεις δεν μας αφορά πλέον” δήλωσε ανώτατος αξιωματούχος.
Η Ντάουνινγκ Στριτ ανακοίνωσε ότι «ο πρωθυπουργός ήταν σαφής πως το Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα επεκτείνει» τη μεταβατική περίοδο μετά το τέλος του έτους και πως η μελλοντική εταιρική σχέση δεν πρέπει να περιλαμβάνει οποιουδήποτε είδους σύγκλιση ή δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πρόκειται για δυσοίωνο μήνυμα για τη συνέχεια των διαπραγματεύσεων, που θα είναι πολύ πιο δύσκολες από ό,τι ήταν μέχρι τώρα, καθώς θα καλύψουν τεράστιο εύρος θεμάτων, από το εμπόριο και τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες μέχρι την άμυνα, τις εργασιακές σχέσεις και το περιβάλλον. Επισήμως, η Βρετανία αποχωρεί στις 31 Ιανουαρίου, αλλά θα εφαρμόζει τους ευρωπαϊκούς κανόνες και θα συνεισφέρει στον προϋπολογισμό της Ε.Ε. έως το τέλος του έτους
Πάντως σε αυτή τη νέα φάση των διαπραγματεύσεων τα δικαίωματα των πολιτών θα αναδειχθούν ως κρίσιμο ζήτημα. Η Ε.Ε έχει ήδη προειδοποιήσει πως περιορισμοί στην ελεύθερη διακίνηση θα έχει συνέπειες σε ό,τι αφορά τη μελλοντική σχέση με το Η.Β. “Η εφαρμογή των δικαιωμάτων των πολιτών θα είναι η νούμερο 1 προτεραιότητα για το ευρωκοινοβούλιο, την Επιτροπή και τα 27 κράτη – μέλη” είχε επισημάνει σε σχετική επιστολή του στις 19 Δεκεμβρίου ο Μισέλ Μπαρνιέ.
Στη Βρετανία πάντως… το μεγαλύτερο θέμα σήμερα στον Τύπο είναι η “βόμβα μεγατόνων” που έπεσε χθες το βράδυ στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, με την ανακοίνωση του πρίγκιπα Χάρι και της συζύγου του, Μέγκαν, ότι αποχωρούν από τα βασιλικά τους καθήκοντα και εν μέρει και από τη Βρετανία. «Σκοπεύουμε να αποσυρθούμε από τα υψηλά κλιμάκια της βασιλικής οικογένειας και να εργαστούμε ώστε να γίνουμε οικονομικά ανεξάρτητοι, ενώ συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ολόθερμα τη βασίλισσα», ανέφερε η δήλωση του ζευγαριού. «Θα μοιράσουμε τον χρόνο μας ανάμεσα στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Βόρεια Αμερική, συνεχίζοντας να τιμούμε τα καθήκοντά μας προς τη βασίλισσα, την Κοινοπολιτεία και τους θεσμούς που έχουμε θέσει υπό την προστασία μας». Πριν παντρευτεί τον Χάρι και αποκτήσει τον τίτλο της δούκισσας του Σάσεξ, η Μέγκαν Μαρκλ ζούσε στο Τορόντο, όπου εργαζόταν ως ηθοποιός σε αμερικανικές τηλεοπτικές σειρές. Τον Οκτώβριο ο Χάρι είχε καταγγείλει δημοσίως τα μέσα ενημέρωσης για «παρενόχληση» της συζύγου του, υπενθυμίζοντας ότι φορτική πίεση που οδήγησε στον θάνατό της, είχε δεχθεί και η μητέρα του, πριγκίπισσα Νταϊάνα
Για Κροατία – Ε.Ε:
Για την Κροατία, το νεότερο κράτος – μέλος της Ε.Ε, η συμφωνία για τη διεύρυνση της Ε.Ε θα είναι το μεγαλύτερο επίτευγμα που θα μπορούσε να πετύχει στη διάρκεια της εξάμηνης προεδρίας που ασκεί από την 1η Ιανουαρίου. Αυτό δήλωσε ο πρωθυπουργός της, Αντρέι Πλένκοβιτς σε δημοσιογράφους χθες στο Ζάγκρεμπ. Ο Πλένκοβιτς που είναι υποψήφιος για πρωθυπουργός σε λίγους μήνες, συναντήθηκε την Τρίτη με τον Εμμανουέλ Μακρόν. Σε συνέντευξη Τύπου χθες είπε ότι στη διάρκεια της συνάντησης τους “αυτό που ήταν ξεκάθαρο και ο Μακρόν το δήλωσε είναι πως θα ήθελε πραγματικά η σύνοδος του Ζάγκρεμπ να είναι επιτυχής”. Μετά αμέσως πρόθεσε ότι αυτό θα συμβεί μόνο εάν η Ε.Ε βρει το σωστό τρόπο να πετύχει πρόοδο σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο ζήτημα. Ο Κροάτης πρωθυπουργός σημείωσε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται επί της αναμόρφωσης του μηχανισμού ένταξης, το οποίο είναι το «ζήτημα-κλειδί» για τον Μακρόν. “Αν μπορούμε να κάνουμε τη διαδικασία πιο πολιτική και πιο διαφανή, μπορεί να αρθούν οι ενστάσεις της Γαλλίας”, πρόσθεσε ο κ. Πλένκοβιτς. Πρέπει από τη Σύνοδο να προκύψει το μήνυμα για τις χώρες των Δ. Βαλκανίων ότι “ο δρόμος προς την Ε.Ε. είναι ανοιχτός”, τόνισε.
Πάντως… η Κροατία θέλει σύντομα να γίνει μέλος της Ευρωζώνης και της Σένγκεν με τον πρώην πρόεδρο της Κομισιόν, Γιούνκερ να δηλώνει πως το Ζάγκρεμπ έχει ήδη εκπληρώσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις για να συμβεί αυτό. Ο Πλένκοβιτς έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι σε σχέση με άλλους πρωθυπουργούς ποτέ δεν έχτισε… φράχτες στα σύνορα. Και όμως υπάρχουν αρκετές πληροφορίες ότι η κροατική αστυνομία στα σύνορα με τη Βοσνία πως χρησιμοποιεί ασύμμετρη βία εναντίον μεταναστών και πολλές φορές πυροβολεί στον αέρα για εκφοβισμό. “Αυτές είναι απλά κατηγορίες” είπε επιμένοντας ότι το Ζάγκρεμπ “σέβεται τις διεθνείς συμβάσεις και τις Ευρωπαϊκές αξίες” και πως “κάθε μια καταγγελία ελέγχεται πλήρως από την αστυνομία και τις κροατικές αρχές”. Σε ό,τι αφορά το προσφυγικό είπε επίσης ότι “πρέπει να βρούμε μία διευθέτηση με την Άγκυρα – ίδια με την προηγούμενη ή κάτι αντίστοιχο – ώστε να μην επαναληφθεί η κατάσταση του 2015-6”. Χαρακτήρισε την προσφυγική κρίση της περιόδου εκείνης το σημαντικότερο πολιτικό γεγονός στην Ευρώπη μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Για Μητσοτάκη – ΗΠΑ:
“Οι ΗΠΑ σνομπάρουν… τα διπλωματικά ανοίγματα της Αθήνας” αναφέρει το Politico. Η Ελλάδα θέλει ο Ντόναλντ Τραμπ να στηρίξει τη χώρα στη σύγκρουση που έχει με την Τουρκία σε σχέση με την πρόσβαση σε φυσικό αέριο στη Μεσόγειο, άλλα ο Αμερικανός πρόεδρος αρνείται να πάρει θέση. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στην Ουάσινγκτον σε διπλωματική περιοδεία ώστε να εξασφαλίσει τη στήριξη των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά αυτό που η κυβέρνηση του θεωρεί παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας από την Τουρκία. Αμερικανός αξιωματούχος βέβαια διαβεβαιώνει ότι οι σχέσεις με την Αθήνα βρίσκονται στο καλύτερο σημείο εδώ και χρόνια παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ αρνείται πεισματικά να καταγγείλει την Άγκυρα. Μεγάλη έμφαση δίνει το δημοσίευμα και στη δήλωση του Κυρ. Μητσοτάκη για το Ιράν και τις ΗΠΑ που τόνισε ότι “έχουμε στενές σχέσεις με τον Αραβικό κόσμο, αλλά δεν ξεχνάμε ποιοι είναι οι σύμμαχοι μας”.
Αλεξάνδρα Βουδούρη
