H Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι το 2024 η Ελλάδα θα καταφέρει να δημιουργήσει πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,5% του ΑΕΠ. Επίσης καταγράφει την πιο μεγάλη μείωση χρέους ανά την ΕΕ, κατά 52% από το 2020 έως το 2024. Επιπλέον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι η Ελλάδα θα γνωρίσει την πιο μεγάλη αύξηση δημοσίων επενδύσεων λόγω του ταμείου ανάκαμψης.
Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την Ελλάδα :
Η ελληνική οικονομία θα αναπτυχθεί με ρυθμό 2,4% φέτος και 1,9% το 2024
· ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει στο 4,2% το 2023 και στο 2,4% το επόμενο έτος
· το δημόσιο χρέος θα μειωθεί στο 160,2% φέτος και στο 154,4% το 2024
· και η ανεργία θα υποχωρήσει στο 12,2% το 2023 και στο 11,8% το 2024.
Ο ρυθμός μείωσης του δημόσιου χρέους ποικίλλει από χώρα σε χώρα, αναφέρει η Επιτροπή. Μέχρι το 2024, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί στις περισσότερες χώρες της ΕΕ σε σχέση με την κορύφωση του 2020, «με ιδιαίτερα μεγάλες μειώσεις στην Ελλάδα (52 ποσοστιαίες μονάδες), την Κύπρο (41 ποσοστιαίες μονάδες), την Πορτογαλία (32 ποσοστιαίες μονάδες), την Κροατία ( 25 σελ.) και την Ιρλανδία». Αναφέρει επίσης πως θα είναι χαμηλότερο από το επίπεδο του 2019.
Για τις επενδύσεις αναφέρει πως 17 χώρες της ΕΕ προβλέπεται να δαπανήσουν περισσότερα για δημόσιες επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από εθνικούς πόρους από ό,τι πριν από την πανδημία. Η Ιταλία, η Σλοβενία και η Ελλάδα είναι οι χώρες με τη μεγαλύτερη προβλεπόμενη αύξηση σε εθνικά χρηματοδοτούμενες επενδύσεις σε σύγκριση με το 2019, επισημαίνει. Επίσης, την περίοδο 2021-24, οι δαπάνες που χρηματοδοτούνται από επιχορηγήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης αναμένεται να είναι πάνω από 3,5% του ΑΕΠ στην Ισπανία και την Ελλάδα, πάνω από 3% στην Κροατία και την Πορτογαλία, περίπου 2,5% στη Σλοβακία και την Ιταλία και περίπου 2% στη Λετονία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
Το κεφάλαιο για την Ελλάδα αναλυτικά
Στο ειδικό κεφάλαιο για την Ελλάδα η Επιτροπή αναφέρει πως η άνοδος του ΑΕΠ κατά 2,4% το 2023 στηρίζεται σε μια ανθεκτική αγορά εργασίας και στην εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης. Ο πληθωρισμός που ήταν κατά μέσο όρο 9,3% το 2022 αναμένεται να διαμορφωθεί σε 2,4% έως το 2024 λόγω της χαλάρωσης των τιμών της ενέργειας.
Παρ όλα αυτά, η αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης αναμένεται να επιβραδυνθεί λόγω της απώλειας του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Από την άλλη πλευρά, το Ταμείο Ανάκαμψης μετατοπίζεται από τις μεταρρυθμίσεις προς τις επενδύσεις και, ως εκ τούτου, πρόκειται να διατηρήσει τις κεφαλαιουχικές δαπάνες, ιδίως στις κατασκευές και σε μικρότερο βαθμό στον εξοπλισμό, αντισταθμίζοντας εν μέρει τον αντίκτυπο από τις αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης.
Επίσης, η πλήρης ανάκαμψη του τουρισμού στα προ πανδημίας επίπεδα αναμένεται να ενισχύσει τις ελληνικές εξαγωγές. Παράλληλα η συγκράτηση της εγχώριας ζήτησης θα επιβραδύνει και τις εισαγωγές. Ωστόσο, το εμπορικό έλλειμμα αναμένεται να παραμείνει υψηλό.
Στο δημοσιονομικό πεδίο αναφέρει πως η επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα ήρθε νωρίτερα από το αναμενόμενο: 0,1% του ΑΕΠ το 2022. «Αυτή η βελτίωση οφείλεται κυρίως στα καλύτερα από τα αναμενόμενα φορολογικά έσοδα, ιδίως από τον φόρο προστιθέμενης αξίας και τους άμεσους φόρους».
Για το 2023 αναμένεται σταδιακή κατάργηση των υπόλοιπων μέτρων που σχετίζονται με την πανδημία (τα οποία εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 1,5% του ΑΕΠ το 2022) και σημαντική μείωση του κόστους των μέτρων για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας (από 2,5% του ΑΕΠ το 2022 σε 0,2% το 2023). Κάτι που οδηγεί σε εκτίμηση για πρωτογενές πλεόνασμα 2,5% του ΑΕΠ το 2024.
Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε ραγδαία το 2022, κυρίως λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 160,2% του ΑΕΠ το 2023 και στο 154,4% το 2024, βοηθούμενος από τα πρωτογενή πλεονάσματα και από την οικονομική ανάπτυξη.
Αναφέρεται επίσης πως στις δημοσιονομικές προοπτικές κίνδυνοι συνδέονται με τις εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, με κυριότερο τις δικαστικές υποθέσεις για την ΕΤΑΔ. Από την άλλη πλευρά, εάν συνεχιστεί η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, τα έσοδα μπορεί να είναι υψηλότερα από τα αναμενόμενα.
ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΝ ΜΕΣΩ ΑΥΞΑΝΟΜΕΝΩΝ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΙΕΣΕΩΝ
Η αγορά εργασίας βελτιώθηκε σημαντικά το 2022 εν μέσω διαρκούς δημιουργίας θέσεων εργασίας. Παρόλο που οι άνθρωποι συνέχισαν να επιστρέφουν στην αγορά εργασίας μετά την πανδημία, υποδηλώνοντας αύξηση του εργατικού δυναμικού, το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 12,5% το 2022 και αναμένεται να μειωθεί στο 11,8% έως το 2024. Παρά την αναμενόμενη ανάκαμψη της αύξησης των ονομαστικών μισθών φέτος και στη συνέχεια, η αύξηση των πραγματικών μισθών δεν αναμένεται να γίνει θετική πριν από το 2024, εκτιμά η Επιτροπή.
Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ ΘΑ ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΘΕΙ ΛΟΓΩ ΤΩΝ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΩΝ ΤΙΜΩΝ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Ο γενικός πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν κατά μέσο όρο 9,3% το 2022, αλλά μειώθηκε στο 6,3% έως το 1ο τρίμηνο του 2023. Οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να μετριαστούν περαιτέρω φέτος χάρη στη χαλάρωση των τιμών της ενέργειας. Οι τιμές καταναλωτή προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,2% και 2,4% το 2023 και το 2024 αντίστοιχα. Ωστόσο, η καθυστερημένη μετάβαση των υψηλών τιμών ενέργειας και τροφίμων σε υπηρεσίες και μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά, η οποία έχει γίνει πιο ορατή από το τελευταίο τρίμηνο του 2022, θα ωθήσει τον πυρήνα του πληθωρισμού το 2023. Παρά την αύξηση κατά 9,4% του ελάχιστου μισθού τον Απρίλιο του 2023, οι κίνδυνοι μιας σπείρας μισθού-τιμής φαίνεται συγκρατημένη. Ωστόσο, οι ανοδικοί κίνδυνοι για τις προοπτικές για τον πληθωρισμό προκύπτουν από μια πιο γρήγορη προσαρμογή των μισθών που θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερο πυρήνα πληθωρισμού.
Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ ΗΡΘΕ ΝΩΡΙΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟ
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2022 αποδείχθηκε σημαντικά χαμηλότερο από το αναμενόμενο, φθάνοντας το 2,3% του ΑΕΠ σε σύγκριση με το 4,1% του ΑΕΠ που προβλεπόταν το φθινόπωρο. Το πρωτογενές ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα 0,1% του ΑΕΠ. Αυτή η βελτίωση οφείλεται κυρίως στα καλύτερα από τα αναμενόμενα φορολογικά έσοδα, ιδίως από τον φόρο προστιθέμενης αξίας και τους άμεσους φόρους.
Μετά το καλύτερο από το αναμενόμενο αποτέλεσμα το 2022, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να συρρικνωθεί περαιτέρω στο 1,3% το 2023. Αυτό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη σταδιακή κατάργηση των υπόλοιπων μέτρων που σχετίζονται με την πανδημία (τα οποία εκτιμάται ότι ανήλθαν σε 1,5% του ΑΕΠ το 2022) και σε σημαντική μείωση του κόστους των μέτρων για τον μετριασμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων των υψηλών τιμών της ενέργειας (από 2,5% του ΑΕΠ το 2022 σε 0,2% το 2023). Ταυτόχρονα, η αύξηση των μισθών του Δημοσίου και των κοινωνικών παροχών αναμένεται να παραμείνει ισχνή. Η πρόβλεψη επηρεάζει επίσης δύο προσωρινά μέτρα που εισήχθησαν ως απάντηση στις πληθωριστικές πιέσεις με εκτιμώμενο δημοσιονομικό κόστος 0,3% του ΑΕΠ: (α) ένα κουπόνι 35 ευρώ το μήνα για την περίοδο Φεβρουαρίου έως Ιουλίου 2023 για νοικοκυριά που πληρούν ορισμένα εισοδηματικά κριτήρια και ( β) εφάπαξ συνταξιοδοτικό επίδομα για συνταξιούχους των οποίων η σύνταξη επί του παρόντος δεν είναι αναπροσαρμοσμένη.
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,6% του ΑΕΠ το 2024, υποδηλώνοντας πρωτογενές πλεόνασμα 2,5%. Η βελτίωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου οφείλεται στη σταδιακή κατάργηση των υπόλοιπων ενεργειακών μέτρων έως το 2024. Παρά την προγραμματισμένη μεταρρύθμιση του μισθολογίου με εκτιμώμενη δημοσιονομική επίπτωση 0,2% του ΑΕΠ για το 2024, οι δημόσιες δαπάνες αναμένεται να παραμείνουν συνολικά σίγαση βελτιώνοντας έτσι την ισορροπία.
Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε απότομα το 2022, κυρίως λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Ο δείκτης αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 160,2% του ΑΕΠ το 2023 και στο 154,4% το 2024, βοηθούμενος από τα πρωτογενή πλεονάσματα και την οικονομική ανάπτυξη.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι δημοσιονομικές προοπτικές εξακολουθούν να υπόκεινται σε ανοδικούς και καθοδικούς κινδύνους. Ειδικότερα, οι αρνητικοί κίνδυνοι προέρχονται από εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, με κυριότερο τις δικαστικές υποθέσεις κατά της Εταιρείας Δημόσιας Περιουσίας (ΕΤΑΔ). Ανοδικά, εάν συνεχιστεί η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης, τα έσοδα θα μπορούσαν να είναι υψηλότερα από τα αναμενόμενα επί του παρόντος.
Πηγή: ΑΠΕ ΜΠΕ
