Ο συγγραφέας και Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης, Σταύρος Ζουμπουλάκης, είναι από τις σημαντικότερες φωνές του σημερινού ελληνικού πνεύματος.
Σε εκείνον χρωστάμε – μεταξύ άλλων έργων του – ορισμένες εξαιρετικές αναλύσεις ελληνικών και ξένων λογοτεχνημάτων, ενίοτε και ποίησης, ενώ ξεχωρίζουν και τα ποικίλα μελετήματά του για φιλοσοφικά, θεολογικά, πολιτικά και εκπαιδευτικά ζητήματα.
Ο σημαντικός συγγραφέας, συνάντησε τον Κώστα Μοστράτο στο στούντιο του Αθήνα 9.84 και στο πλαίσιο της εκπομπής «Αθήνα το Φελέκι σου», συζήτησαν για το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Μυθιστορηματικό αναγνωστήριο» (εκδόσεις Πόλις), αλλά και για αγαπημένους του συγγραφείς.
Το «Μυθιστορηματικό αναγνωστήριο» είναι μια συνάθροιση βιβλιοπαρουσιάσεων που μεταφέρει τον αναγνώστη στο χρόνο και το χώρο των μυθιστορηματικών δημοσιεύσεων και έρχεται να συμπληρώσει ένα άλλο βιβλίο του, το «Υπό το φως του μυθιστορήματος» (Πόλις, 2015) που είναι γραμμένο στο ίδιο πνεύμα.
«Εκτός από τη συγγραφική ματαιοδοξία που είναι δεδομένη», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, αυτό που τον ωθεί κάθε φορά να συλλέγει παλαιότερα κείμενα σε έναν τόμο, είναι το γεγονός ότι «όταν συγκεντρώνονται, το ένα φωτίζει το άλλο και αναδεικνύεται μια γενικότερη αναγνωστική στάση απέναντι στο μυθιστόρημα».
Άλλωστε, όπως ο ίδιος συνηθίζει να λέει «σπουδάζω στις σελίδες των μυθιστορημάτων το βάρος και την ομορφιά του κόσμου» ενώ επισημαίνει τη μεγάλη ανθρωπογνωστική σημασία της λογοτεχνίας.
«Μέσα από τη λογοτεχνία καταλαβαίνουμε καλύτερα τον εαυτό μας και κυρίως τη θέση μας στον κόσμο».
Σύμφωνα με τον Σταύρο Ζουμπουλάκη, όλοι οι πραγματικοί αναγνώστες μυθιστορημάτων, οι ακαδημαϊκοί μελετητές, διαβάζουν παντού, όπου βρεθούν κι οπου σταθούν, στο καφενείο, στην παραλία, στο βουνό καθώς «το διάβασμα ενός μυθιστορήματος σε αυτές τις συνθήκες, συμπληρώνει και επιστεγάζει τη στιγμή της απόλαυσης της στιγμής την οποία ζούμε εκεί που βρισκόμαστε».
Παράλληλα, μίλησε για συγγραφείς στους οποίους ανατρέχει όπως ο Άαρον Άππελφελντ ο οποίος επιβίωσε του Ολοκαυτώματος, δραπέτευσε από το στρατόπεδο στο οποίο τον είχαν κλείσει, το φθινόπωρο του 1942, και περιπλανήθηκε δεκάχρονο παιδί, μόνο του, στα δάση της Ουκρανίας: «Στο έργο του, η αναζήτηση της αγάπης και της καλοσύνης είναι κεντρικό θέμα. Ταυτόχρονα, όμως, δε διστάζει να παρουσιάσει τα πράγματα από την πιο μαύρη όψη τους», σημείωσε.
Αναφέρθηκε στον Τζορτ Όργουελ, με αφορμή την κυκλοφορία ενός τόμου με δοκίμιά του για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τίτλο «Ότι μου κάνει κέφι», λέγοντας ότι πρόκειται για δεινό δοκιμιογράφο, βαθύ μύστη της λογοτεχνικής παράδοσης αλλά κυρίως άκρως ενδιαφέροντα χρονικογράφο: «Μπορεί να απέκτησε την παγκόσμια φήμη του κυρίως μέσα από τη ”Φάρμα των ζώων” και το ”1984”, δύο έργα του που δεν μπορώ να πω ότι με έχουν ”αιχμαλωτίσει”, όμως, προσωπικά, λατρεύω τα δοκίμιά του. Θεωρώ ότι είναι πολύ μεγάλος δοκιμιογράφος».
Ξεχώρισε με δυσκολία, ως αγαπημένους του συγγραφείς, τον Ζωρζ Μπερνανός και τον Γράχαμ Γκρην, τον οποίο μάλιστα χαρακτήρισε σπουδαίο: «Διάβασα πρόσφατα, ξανά, το βιβλίο του, ”Καμένο χαρτί”. Ενώ εντοπίζεις τα ελαττώματα του βιβλίου και βλέπεις πως δεν πρόκειται για ένα αριστούργημα, ωστόσο, αντιλαμβάνεσαι ότι αυτός ο άνθρωπος είχε πάντα κάτι να πει και πάντα έβρισκε έναν μοναδικό τρόπο να πλάσει τη υπόθεση και τον χαρακτήρα, με τους εκπληκτικούς διαλόγους που σε κερδίζουν».
Ιδιαίτερη μνεία έκανε στον Φώτη Κόντογλου: «Είναι μια πολύ σπουδαία πνευματική περίπτωση. Μπορεί κάποιοι να θεωρούν ότι είναι σπουδαιότερος ως ζωγράφος, ωστόσο, το πρώιμο λογοτεχνικό του έργο του είναι πολύ ενδιαφέρον και πολύ σημαντικό».
Σχετικά με τα μελλοντικά του σχέδια, γνωστοποίησε ότι αναμένεται να κυλοφορήσει εντός του Ιουνίου από τις εκδόσεις Πατάκη η ανθολογία μιας Ολλανδής συγγραφέως που πέθανε στο Άουσβιτς και που πριν φύγει από τη ζωή, εμπιστεύτηκε σε μια φίλη της κάποια τετράδιά της τα οποία εκδόθηκαν πολλά χρόνια μετά το θάνατό της: «Είναι από τα συγκλονιστικότερα κείμενα που έχω διαβάσει. Ο πυρήνας αυτού του έργου είναι η αναζήτηση της χαράς και της αγάπης σε όλες τις συνθήκες ζωής».
Κλείνοντας αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα ραδιοφωνική συζήτηση, ο Σταύρος Ζουμπουλάκης προέτρεψε τους ακροατές του σταθμού της πόλης «να ανακαλύπτουν την ομορφιά του κόσμου μέσα από τη λογοτεχνία», όπως άλλωστε εξακολουθεί να κάνει και ίδιος: «Διαβάζω λογοτεχνία γιατί περνάω καλά. Δε γίνεται να περάσει μια εβδομάδα χωρίς να διαβάσω ένα μυθιστόρημα», τόνισε.
