Πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν την δημιουργία χώρων εποπτευόμενης χρήσης ναρκωτικών ουσιών στην Αθήνα.
Στόχος ο περιορισμός της δημόσιας χρήσης στους δρόμους και τις πλατείες της πόλης, η μείωση της βλάβης από τη χρήση ουσιών και η πρόσβαση των ανθρώπων που κάνουν χρήση ναρκωτικών στην υγεία. Κάτοικοι, φορείς και χρήστες φαίνεται να συμφωνούν με την ιδέα δημιουργίας τέτοιων χώρων.
Περίπου 90 κέντρα εποπτευόμενης χρήσης ενέσιμων ναρκωτικών, ή αλλιώς shooting rooms, λειτουργούν σε πολλές χώρες της Ευρώπης αλλά και στην Αμερική.
Στη χώρα μας κανένα.
Οι χρήστες
Η πλειοψηφία, των χρηστών με τους οποίους συνομίλησε ο Αθήνα 9.84 είναι υπέρ της δημιουργίας μιας δομής όπου θα ένιωθαν πιο ασφαλείς να κάνουν χρήση.
«Θα ήταν πολύ χρήσιμο ένα τέτοιο κέντρο ασφαλούς χρήσης στην Αθήνα και όχι μόνο ένα αλλά πολλά» μας λέει ο Μάριος επί 25 χρόνια χρήστης, ο οποίος αν και εντάχθηκε κατά καιρούς σε πολλά, όπως αναφέρει, προγράμματα απεξάρτησης δεν τα κατάφερε να απεξαρτηθεί. «Σε ένα κέντρο με γιατρούς δεν θα πεθάνω από υπερβολική δόση» προσθέτει ο Μάριος «και επίσης υπάρχει και το θέμα της αισθητικής, δηλαδή, δεν θα υπάρχουν άνθρωποι να «βαράνε» στους δρόμους και τα πάρκα»
«Σίγουρα θα ήταν καλή λύση» συμπληρώνει ο Δημήτρης. «Δεν θα υπάρχουν όλοι εκείνοι που κατεβάζουν το παντελόνι και κάνουν χρήση μέσα στη μέση του δρόμου και τους βλέπουν όλοι ακόμη και τα παιδιά. Εγώ θα πήγαινα πάντως. Υπήρχε ένα τέτοιο κτήριο του ΟΚΑΝΑ, παλιά, που πηγαίναμε»
«Είμαι αντίθετος στο θέμα της καταγραφής μας, θα μας φακελώσουν μέσω ενός τέτοιου κέντρου» επεμβαίνει στην κουβέντα ο Νίκος τονίζοντας: «γιατί δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει, αν γίνει κυβέρνηση η Χρυσή Αυγή τα πρώτα θύματα θα είμαστε εμείς».
Οι πολίτες
Οι κάτοικοι και οι επαγγελματίες, πάντως, των περιοχών του κέντρου της Αθήνας, που πλήττονται από το φαινόμενο, δηλώνουν στον Αθήνα 9.84 ότι ένας χώρος ελεγχόμενος είναι απαραίτητος. Ωστόσο πολλοί είναι εκείνοι που τονίζουν ότι δεν θα ήθελαν να λειτουργεί ένα τέτοιο κέντρο στη γειτονιά τους.
«Θα μαζεύονται όλοι εκεί, θα υποβαθμιστεί η περιοχή και θα αυξηθεί η εγκληματικότητα» λέει ο Κώστας που εργάζεται στην πλατεία Κουμουνδούρου και ζει στα Πετράλωνα.
«Δεν θα ήθελα μια τέτοια δομή δίπλα σε σχολεία» σημειώνει η Ευαγγελία ενώ ο Γιώργος υπάλληλος σε καφετέρια στην οδό Μασσαλίας, πιστεύει πως «ένα τέτοιος χώρος δεν μπορεί να βρίσκεται εκτός του κέντρου της πόλης γιατί δεν θα πηγαίνει κανείς»
«Οι εικόνες είναι πολύ άσχημες για όλους και κυρίως για τα παιδιά της Νομικής, λέει στον Αθήνα 9.84 ο Νίκος Κολιοπαπάς ιδιοκτήτης βιβλιοπωλείου στην Μασσαλίας.«Επιπλέον έχουμε τα ωραιότερα κτήρια της Αθήνας εδώ, έχουμε φτιάξει έναν ωραίο πεζόδρομο είναι κρίμα να είναι σε αυτήν την κατάσταση. Είναι κρίμα και για τους ίδιους τους ναρκομανείς οι οποίοι κινδυνεύουν να πεθάνουν από σηψαιμία ή μολύνσεις. Η αστυνομία δεν μπορεί να κάνει κάτι, αυτοί οι άνθρωποι είναι άρρωστοι και να τους πιάσει την άλλη μέρα θα είναι ελεύθεροι. Μόνο θα τους ταλαιπωρήσει. Το ίδιο συμβαίνει και με τους εμπόρους καθώς δεν κουβαλάνε επάνω τους μεγάλες ποσότητες, τους συλλαμβάνουν και μετά από λίγο είναι πάλι εδώ. Η δημιουργία ενός χώρου ελεγχόμενης χρήσης στην Αθήνα πιστεύω είναι μία καλή λύση» καταλήγει.
Την τραγική κατάσταση περιγράφει ο Ηλίας καταστηματάρχης στην πλατεία Κουμουνδούρου «αυτοί οι άνθρωποι εξαρτημένοι εξαθλιωμένοι, ζητιανεύουν, κάνουν χρήση, τις ανάγκες τους, κοιμούνται εδώ στην πλατεία. Σίγουρα θα ήταν καλύτερα κάπου με γιατρούς, ελεγχόμενοι και προστατευμένοι από την βρωμιά και τις αρρώστιες».
«Επίσης και εμείς οι υγιείς θα είμαστε καλύτερα» συμπληρώνει πελάτισσα του μαγαζιού, η οποία θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της, «θα γλυτώσουμε και εμείς» αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Από όσο γνωρίζω στο εξωτερικό, που λειτουργούν τέτοια κέντρα, η περιοχή στην οποία εγκαταστάθηκαν έχει επιβαρυνθεί πολύ ωστόσο έχουν ανακουφιστεί οι υπόλοιπες γειτονιές. Οι εξαρτημένοι μπορούν να κάνουν χρήση ουσιών, χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος να πεθάνουν από υπερβολική δόση», σημειώνει η Κατερίνα φοιτήτρια της Νομικής.
«Ο δήμος θέλει αλλά δεν μπορεί» λέει περιπτερούχος στην Σόλωνος «πρέπει να νομοθετηθεί σχετική ρύθμιση. Αυτός ήταν ο λόγος που έκλεισε το μοναδικό κέντρο ελεγχόμενης χρήσης στη χώρα μας ο «Οδυσσέας» στην 3ης Σεπτεμβρίου».
Ο «Οδυσσέας»
Στην Αθήνα λειτούργησε ο εποπτευόμενος σταθμός «Οδυσσέας» από τον Οκτώβριο του 2013 έως και τον Αύγουστο του 2014, όταν η λειτουργία του διεκόπη απρόσμενα ύστερα από παρέμβαση του εισαγγελέα καθώς δεν υπήρχε σχετικό νομοθετικό πλαίσιο. Επρόκειτο για μια πλήρως εξοπλισμένη ιατρική μονάδα με ιατρικό προσωπικό διάφορων ειδικοτήτων, νοσηλευτές, κοινωνική υπηρεσία και υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης.
Το κέντρο, που βρισκόταν στην οδό 3ης Σεπτεμβρίου 21, προσέφερε στους χρήστες υλικά για την ασφαλή χρήση ηρωίνης ή άλλων ενέσιμων ναρκωτικών (σύριγγες, τάσι, κιτρικό οξύ, κερί, μαντιλάκια απολύμανσης) καθώς και προφυλακτικά.
Κατά την διάρκεια της λειτουργίας του «Οδυσσέα» πραγματοποιήθηκαν συνολικά 2.501 επισκέψεις από 330 διαφορετικούς χρήστες, ενώ προσεγγίστηκαν 3.500 χρήστες από street workers. Πέρα από τις 103 περιπτώσεις overdose, που προλήφθηκαν, διενεργήθηκαν και 100 παραπομπές σε διάφορες θεραπευτικές υπηρεσίες.
Ο εισαγγελέας έκρινε ότι η «διάθεση χώρων για χρήση ουσιών δεν ανάγεται στους σκοπούς του ΟΚΑΝΑ, όπως αυτοί προσδιορίζονται στις διατάξεις του νόμου». Επίσης θα μπορούσε, σύμφωνα με την εισαγγελική αρχή, η εποπτευόμενη χρήση στους χώρους του «Οδυσσέα» να θεωρηθεί και ως πράξη διακίνησης.
Οι φορείς
Ο Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, επανειλημμένως έχει προτείνει τη δημιουργία χώρων ιατρικώς ελεγχόμενης χρήσης ουσιών καλώντας την κυβέρνηση να αναλάβει σχετική πρωτοβουλία και διαβεβαιώνοντας ότι ο δήμος Αθηναίων είναι έτοιμος να συμβάλλει σε αυτό.
Οι οργανώσεις-μέλη της ελληνικής Πλατφόρμας ΜΚΟ για τις Ψυχοδραστικές Ουσίες και οι Γιατροί του Κόσμου Ελλάδος, επίσης επανειλημμένως, επισημαίνουν την ανάγκη άμεσης νομοθετικής παρέμβασης σχετικά με τη λειτουργία των Σταθμών Εποπτευόμενης Χρήσης.
Καλλιόπη Ασλανίδου