Η Βόρεια Μακεδονία είναι η πιο πρόσφατη περίπτωση χώρας που άλλαξε την ονομασία της, στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Πρεσπών. Δεν είναι όμως η μόνη. Και ήδη αντίστοιχες συζητήσεις γίνονται στις Φιλιππίνες, αλλά και το Καζακστάν.
Ακούγεται ασυνήθιστο, αλλά υπάρχουν πολλά παραδείγματα αλλαγής της ονομασίας μιας χώρας, επισημαίνει η Deutsche Welle. Μόλις πέρυσι, η μικρή χώρα της νοτίου Αφρικής Σουαζιλάνδη μετονομάστηκε σε Εσουατίνι (για την ακρίβεια σε eSwatini). Αλλο παράδειγμα είναι το Ιράν, καθώς έως το 1935 η επικρατούσα ονομασία παγκοσμίως ήταν Περσία.
Η Ταϊλάνδη ονομαζόταν παλαιότερα και μέχρι το 1949 Σιάμ, η Ναμίμπια έφερε το όνομα Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική (ως αποικία της Γερμανικής Αυτοκρατορίας) ενώ η Μιανμάρ λεγόταν Βιρμανία ή Μπούρμα. Το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και μετά την ανεξαρτητοποίησή τους πολλές πρώην αποικίες άλλαξαν τα ονόματά τους. Έτσι η Κεϋλάνη μετονομάστηκε σε Σρι Λάνκα, η Ροδεσία σε Ζιμπάμπουε, η Ολλανδική Ινδία σε Ινδονησία, η Βρετανική Ονδούρα σε Μπελίζ.
Τώρα, το ερώτημα είναι για πόσο οι Φιλιππίνες θα ονομάζονται έτσι. Οταν το 1542 ο Ισπανός εξερευνητής Ρουί Λόπεθ ντε Βιλαλόμπος ανακάλυψε τα νέα νησιά στον Ειρηνικό Ωκεανό, τα ονόμασε προς τιμήν του μετέπειτα βασιλιά Φιλίππου του Β’ της Ισπανίας Las Islas Filipinas, ελληνιστί Φιλιππίνες.
Ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε, ο σημερινός πρόεδρος της χώρας, θέλει να αλλάξει την ονομασία της. Προτείνει το Maharlika (Μαχαρλίκα), που ήταν ιδέα του πρώην δικτάτορα Φερντινάντ Μάρκος ο οποίος εκδιώχθηκε από την εξουσία μετά από λαϊκή επανάσταση το 1986. Είχε φέρει μάλιστα και σχετικό νομοσχέδιο για τη μετονομασία της χώρας.
Η λέξη Maharlika προέρχεται από τη γλώσσα των γηγενών, Ταγκάλογκ. Μαχαρλίκα ονομαζόταν πριν αιώνες -αρκετά πριν καταφθάσουν οι αποικιοκράτες- μια ιδιαίτερη ομάδα πολεμιστών. Η λέξη προσδιόριζε τους άνδρες με πλούτο, γνώσεις και επιδεξιότητα. Το «Μαχαρλίκα» μπορεί όμως να μεταφραστεί και ως «αριστοκρατία». Ο Νουτέρτε προτιμά τη μετάφραση «ειρήνη» ή «χαλαρότητα». «Ο Μάρκος είχε δίκιο, ας το αλλάξουμε», προτείνει, αλλά για να πραγματοποιηθεί αυτό πρέπει να αλλάξει το σύνταγμα.
Στις Φιλιππίνες οι απόψεις διίστανται. Ο γερουσιαστής Πάνφιλο Λάκσον, ο οποίος έχει ισχυρό ρεύμα, στηρίζει την πρόταση του προέδρου. «Το όνομα Φιλιππίνες θυμίζει πάντα τα 300 χρόνια αποικιοκρατίας. Το Μαχαρλίκα αντίθετα, ακούγεται πιο δικό μας. Θα ήμουν περήφανος αν ήμουν Μαχαρλικανός», έχει πει. Το ζήτημα προκαλεί ποικίλες συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με πολλούς Φιλιππινέζους να αναρωτιούνται εάν δεν έχει η χώρα μεγαλύτερα προβλήματα από το όνομά της; Ο γνωστός μπλόγκερ Φράνσις Μπαράν αντιπροτείνει «να αλλάξουμε καλύτερα τον πρόεδρό μας».
Από Καζακστάν, Καζάκ Ελί
Και σε άλλες χώρες γίνονται ανάλογες σκέψεις. Οπως στο Καζακστάν, που θα ήθελαν να απαλλαγούν από την κατάληξη της ονομασίας η οποία- όπως στην περίπτωση του Αφγανιστάν- συνδέεται συχνά με πόλεμο και τρομοκρατία. Πολλοί θέλουν να αλλάξει το όνομα και λόγω της κινηματογραφικής επιτυχίας Borat που δεν θεωρήθηκε εν τέλει η καλύτερη διαφήμιση για τη χώρα. Οι υποστηρικτές της μετονομασίας αντιπροτείνουν το Kasach Eli που σημαίνει «χώρα των Καζάκων».
Σε εξέλιξη είναι και συζήτηση για την αλλαγή της ονομασίας της Νέας Ζηλανδίας σε Αοτεαρόα. Έτσι ονομάζουν τη χώρα οι Μάορι, ο ιθαγενής πληθυσμός της Νέας Ζηλανδίας. Μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου συγκεντρώνονται υπογραφές για τη διενέργεια σχετικού δημοψηφίσματος. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι ήδη σήμερα τα διαβατήρια, τα πιστοποιητικά γεννήσεως αλλά και τα χαρτονομίσματα αναγράφουν τόσο Νέα Ζηλανδία όσο και Αοτεαρόα.
Πηγή: DW
