Μια αλλιώτικη ιστορική περιδιάβαση ,με αφηγητή τον Αναπληρωτή Καθηγητή Ιστορίας και Πρόεδρο του Ιστορικού Αρχείου του Πανεπιστημίου Αθηνών Βαγγέλη Καραμανωλάκη είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν οι ακροατές του Αθήνα 9.84 στην εκπομπή “Κόμβος Αθηνών” με την Ιωάννα Παπαδημητροπούλου. Ένα ταξίδι γνώσης μέσα στο χρόνο ,μια συναρπαστική αναδρομή στην ιστορία της πόλης της Αθήνας, μέσα από την ιστορία του Πανεπιστήμιου της.
Ο κ. Καραμανωλάκης βρέθηκε στο studio του Αθήνα 9.84 και μας περιήγησε στην ιστορία του Πανεπιστημίου Αθηνών από την ίδρυση του, το 1837, έως σήμερα και στη σχέση του με την πόλη της Αθήνας. Μίλησε για το πως μεγάλωσε η Αθήνα μαζί με το Πανεπιστήμιό της, πως τα σημάδια της παρουσίας του χαράχτηκαν πάνω της: τα Προπύλαια, το Οφθαλμιατρείο, το Αστεροσκοπείο, το Χημείο, η Πανεπιστημιακή Λέσχη, το Αρεταίειο και το Αιγινήτειο, τα μουσεία και τα εργαστήρια. Το Πανεπιστήμιο χάρισε στην Αθήνα ένα από τα πιο δυναμικά κομμάτια του πληθυσμού της, τους φοιτητές και τις φοιτήτριες της.
Όπως επεσήμανε ο κ. Καραμανωλάκης “η διεύρυνση του αριθμού των φοιτητών στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα οδήγησε στην επέκταση της πόλης, ιδιαίτερα τις δυο φοιτητικές συνοικίες την Νεάπολη και τα Εξάρχεια. Ακόμη και αν στον 20ό αιώνα η Αθήνα διευρύνθηκε με εντυπωσιακό τρόπο, οι εγκαταστάσεις της Ιατρικής στου Γουδή και η Πανεπιστημιούπολη στου Ζωγράφου αποτυπώθηκαν ισχυρά στη νέα τοπογραφία της”.
“Οι εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου εξυπηρέτησαν τις πολλαπλές του λειτουργίες στην πόλη: εκπαιδευτικό κέντρο και επιστημονικό ίδρυμα μαζί, αποτέλεσε τον κύριο τροφοδότη της κρατικής και ιδιωτικής αγοράς εργασίας, ενώ παράλληλα αποτέλεσε έναν ισχυρό κόμβο για τον εξευρωπαϊσμό της χώρας. Λειτούργησε, παράλληλα, ως κέντρο παραγωγής εθνικής ιδεολογίας, ενώ με τα νοσοκομεία, τα εργαστήρια, τα μουσεία, το Χημείο, το Ανατομείο κ.ά. εξυπηρέτησε μείζονες κοινωνικές ανάγκες της πόλης” τόνισε ο κ. Καραμανωλάκης.
Στην εκπομπή παρενέβη και ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Καθηγητής Θάνος Δημόπουλος .Μίλησε για το μέλλον του Ιδρύματος και για τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει το αρχαιότερο Πανεπιστήμιο της χώρας μας ,στην εποχή της οικονομικής κρίσης και της παγκοσμιοποίησης.
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών έκανε λόγο για τη δραστική μείωση της κρατικής επιχορήγησης ,από το 2009 και μετά . Όπως είπε χαρακτηριστικά ” από τα 36 εκ. είμαστε στα δέκα .Συνειδητοποιούμε ότι πρέπει να στηριχτούμε στις δικές μας δυνάμεις ,παρά τις εκκλήσεις που κάνουμε για την ενίσχυση του Πανεπιστημίου”.
Παράλληλα σημείωσε ότι “με την παγκοσμιοποίηση και την έκρηξη της τεχνολογίας δημιουργούνται νέα γνωστικά αντικείμενα ,νέες ανάγκες, τις οποίες πρέπει να αντιμετωπίσει ένα σύγχρονο Πανεπιστήμιο. Ενώ όλοι θεωρούν ότι ένα από τα πλεονεκτήματα της Ελλάδας και της ελληνικής παιδείας είναι οι κλασικές και ανθρωπιστικές σπουδές ,υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από σπουδαία Πανεπιστήμια του εξωτερικού να κάνουμε κοινά προγράμματα ,σε μεταπτυχιακό επίπεδο που αφορούν την προσφυγική κρίση. Είναι θέματα που απασχολούν πλέον όλο τον κόσμο. Με το τεράστιο θέμα που δημιουργείται από τον κοροναιό ,πρέπει να ενισχύσουμε μεταπτυχιακά προγράμματα που θα αφορούν στη διαχείριση καταστροφών και κρίσεων ,όπως βιολογικών”.
Ο κ. Δημόπουλος αναφέρθηκε και στις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις ,που πρέπει να γίνουν , ώστε να διευκολύνεται -όπως είπε -το έργο των Πανεπιστημιακών σε όλα τα επίπεδα , το ερευνητικό έργο , η διεκδίκηση προγραμμάτων , η διαχείριση εσόδων ,τα οποία οι Πανεπιστημιακοί φέρνουν στο Ιδρυμα ,μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ ,μέσω παροχής υπηρεσιών προς τρίτους ,μέσω δωρεών.
Χρειάζεται -τόνισε -μια γενναία μεταρρύθμιση του νομοθετικού πλαισίου ,ούτως ώστε να ασχολούνται λιγότερο οι ερευνητές με τη διαδικασία και να αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στην καταγραφή και στην ανάπτυξη των ερευνητικών προγραμμάτων.
Και πρόσθεσε: “Είμαστε ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο. Υπάρχει συνταγματική υποχρέωση της Πολιτείας για την οικονομική ενίσχυσή του και τη στελέχωσή του σε όλα τα επίπεδα. Πέρυσι ψηφίστηκε νομοθετική ρύθμιση , σύμφωνα με την οποία, όποιος Καθηγητής φεύγει για οποιοδήποτε λόγο από το Πανεπιστήμιο ,η θέση του προκηρύσσεται εκ νέου .Αυτό το μέτρο είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθεί ,διότι έτσι θα αποφύγουμε μια περαιτέρω συρρίκνωση του επιστημονικού μας δυναμικού .Παράλληλα πρέπει να προκηρυχθούν θέσεις διοικητικών υπαλλήλων ,με γνωστικά αντικείμενα ,τα οποία έχουμε απόλυτη ανάγκη ,με γνώσεις σε ξένες γλώσσες και πληροφορική. Είναι θέματα ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία ενός μεγάλου και σύγχρονου Πανεπιστημίου” κατέληξε ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Θάνος Δημόπουλος.
