Τις πρώτες και σημαντικές ανατιμήσεις στην αγορά έφερε η πανδημία και τα περιοριστικά μέτρα στις μετακινήσεις.
Φρούτα, λαχανικά αλλά και ρύζι παρουσιάζουν ήδη τις πρώτες αυξήσεις και παρά το γεγονός ότι αυτό δεν έχει γίνει εμφανές , σε όλη του την έκταση και στο καλάθι του καταναλωτή, με παράγοντες τις αγοράς να υποστηρίζουν πως όσο η κατάσταση δεν θα ομαλοποιείται οι επιπτώσεις στις τιμές θα είναι μεγαλύτερες το επόμενο διάστημα. Ήδη οι τιμές χονδρικής σε φρούτα και λαχανικά παρουσιάζουν ανατιμήσεις με επιπτώσεις και στις λιανικές τιμές ακόμα και σε διψήφια νούμερα.
Μέσα σε μια εβδομάδα και λίγο πριν από το Πάσχα, οι τιμές χονδρικής σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Αγοράς Αθηνών (ΟΚΑΑ) αυξήθηκαν στις ντομάτες κατά 50% ( από 0,50 στα 0,75 ευρώ το κιλό), στα αγγούρια κατά 55,5% ( από 0,45 στα 0,70 ευρώ το κιλό), στα κουνουπίδια κατά 200% (από 0,50 στα 1,50 ευρώ το κιλό), στα μαρούλια κατά 20% (από 0,25 στα 0,30 ευρώ το τεμάχιο ), ενώ αυξήσεις έχουν σημειωθεί και σε προϊόντα όπως τα λεμόνια κατά 10% ( από 1 ευρώ το κιλό στο 1,1 ευρώ), στα πορτοκάλια 7,14% (από 0,70 στα 0,75 ευρώ) , στα μανταρίνια 9,09%(από 1,10 στα 1,20 ευρώ το κιλό) και στις φράουλες κατά 28,57% (από 0,70 στα 0,90 ευρώ το κιλό). Οι αυξήσεις αναμένεται να γίνουν αισθητές στο καλάθι του καταναλωτή τις επόμενες ημέρες καθώς θα περάσουν στους πάγκους των λαϊκών αγορών, τα σούπερ μάρκετ και στα μανάβικα.
Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές είναι χαρακτηριστικό ότι οι εξαγωγές μανταρινιών έχουν αυξηθεί σημαντικά σε 114.670 τόνους έναντι 99.309 πέρσι ενώ σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT-HELLAS μέχρι τις 2 Απριλίου, οι εξαγωγές ακτινιδίων ανέρχονταν σε 156.350 τόνους έναντι 119.772 πέρσι. Ειδικά στα ακτινίδια η παραγωγή που εξάγεται είναι σε ποσοστό 60% λόγω και των προβλημάτων που είχε ήδη από πριν η Ιταλία, η οποία είναι μεγάλη παραγωγός χώρα.
Παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι η συγκυρία δίνει μια ευκαιρία παγίωσης της παρουσίας επώνυμων ελληνικών προϊόντων στο εξωτερικό ωστόσο ανησυχία επικρατεί σε δημοφιλή εξαγώγιμα προϊόντα του καλοκαιριού όπως ροδάκινα, βερίκοκα και κεράσια καθώς η συγκομιδή τους θα γίνει με δυσκολίες λόγω απουσίας εργατών γης και εξαιτίας των περιορισμών που έχουν τεθεί λόγο της πανδημίας
Σε σχέση με άλλα τρόφιμα ανατιμήσεις αναμένονται να παρατηρηθούν στο ρύζι όπου υπάρχει σημαντική αύξηση στην παγκόσμια ζήτηση αλλά και σε άλλα προϊόντα στα οποία ορισμένες χώρες απαγόρευσαν τις εξαγωγές τους ώστε να μπορέσουν να καλύψουν τη δική τους εσωτερική ζήτηση. Ενδεικτικό είναι ότι ήδη η κυβέρνηση της Σερβίας προχώρησε στην απαγόρευση της εξαγωγής μελάσας ζαχαρότευτλων και προϊόντων μαγιάς – προζύμι όπως και ηλιέλαιου, και ημιεπεξεργασμένων ελαίων. Αντίστοιχα η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας προχώρησε στην απαγόρευση των εξαγωγών σίτου και αλεύρων.
Όπως αποκαλύπτει το CNBC, οι εισαγωγείς σπεύδουν να αποθηκεύσουν την παραγωγή, ενώ την ίδια ώρα, οι εξαγωγείς περιορίζουν τις μεταφορές/παραδόσεις.
Σύμφωνα με την ένωση εξαγωγών ρυζιού της Ταϊλάνδης, η τιμή του λευκού ρυζιού στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων έχει αυξηθεί κατά 12% το διάστημα 25ης Μαρτίου – 1ης Απριλίου.
Η τιμή του ρυζιού έχει σκαρφαλώσει στα υψηλότερα επίπεδα από τον Απρίλιο του 2013, σύμφωνα με τα στοιχεία του Reuters.
Πάντως για την ομαλότερη λειτουργιά της αγοράς με νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση οι παραγωγοί άλλων περιοχών της Ελλάδας θα έχουν τριών ημερών περιθώριο να δηλώσουν με υπεύθυνη δήλωση στην Αστυνομία το μόνιμο τόπο κατοικίας τους, στην Αθήνα, ώστε να μπορούν να πηγαίνουν στην λαϊκή και να πωλούν τα προϊόντα τους, τα οποία θα τα παραλαμβάνουν μέσω μεταφορικής στην Αθήνα. Με αυτόν τον τρόπο και οι παραγωγοί που μέχρι τώρα δεν μπορούσαν να βρίσκονται στις λαϊκές αγορές θα μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα τους ώστε να μην υπάρξουν ελλείψεις αλλά και ανατιμήσεις στην αγορά.
