Ένα έργο ζωής από τον επιφανή Άγγλο νεοελληνιστή, καρπός και επιστέγασμα μιας μακροχρόνιας γνωριμίας και βαθιάς αγάπης.
Μετά την «Εισαγωγή στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία» και τις βιογραφίες του Γιώργου Σεφέρη και του Λόρδου Βύρωνα, ο Ρόντρικ Μπίτον καταγίνεται με το πιο δύσκολο έργο: να αφηγηθεί την ιστορία ενός έθνους- σκαπανέα, να εξετάσει όλες τις αντιφάσεις, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σύστασης και διαμόρφωσης ταυτότητας.
Σε δώδεκα εκτενή κεφάλαια, ο συγγραφέας αναλύει όχι μόνο τα γεγονότα και τους κεντρικούς πρωταγωνιστές, αλλά και την ιστορία της κουλτούρας, των ιδεών και της κοσμοθεωρίας, των στάσεων και προσδοκιών ενός κράτους. Από τη δημιουργία από μια σειρά συναντήσεων ανάμεσα στη χριστιανική Ευρώπη και την Οθωμανική Αυτοκρατορία, από τις παραμεθόριες περιοχές και την «ορθόδοξη κοινοπολιτεία» ως την περίφημη ενηλικίωση στην Ευρώπη και τη σημερινή κρίση της μέσης ηλικίας. Από το φύτεμα του σπόρου και τον κατακλυσμό της Ελληνικής Επανάστασης στην αιώνια κρίση ταυτότητας.
Όπως λέει ο ίδιος, πρόκειται για την ιστορία της γέννησης ενός απροσχεδίαστου απογόνου, που όπως κάθε παιδί είναι μια καινούργια οντότητα με τη διαμόρφωση της δικής του μοναδικής και απρόβλεπτης προσωπικότητας.
Το βιβλίο έχει το μοναδικό προνόμιο του βλέμματος ενός χαρισματικού ξένου παρατηρητή που κοιτάει αντικειμενικά και από απόσταση –εξ ου και η λέξη «βιογραφία» στον τίτλο, αντί για «ιστορία»-, αλλά που γνωρίζει άριστα το θέμα του διαχρονικά και συγχρονικά και λατρεύει να μιλάει για αυτό. Και καταλήγει έτσι να είναι μια συναρπαστική βιογραφία, γραμμένη με τρόπο ελκυστικό για κάθε επίδοξο αναγνώστη, ακόμη και όταν ο τελευταίος αισθάνεται άβολα, καθώς βρίσκεται από τη μεριά του παρατηρούμενου.
Το βιβλίο «Ελλάδα, Βιογραφία ενός σύγχρονου έθνους» του Ρόντρικ Μπίτον κυκλοφορεί σε μετάφραση Μενέλαου Αστερίου από τις εκδόσεις Πατάκη.
Κώστας Μοστράτος
