Ποιές είναι οι προοπτικές που διαμορφώνονται για την ελληνική οικονομία και κοινωνία μετά από το σοκ της πανδημίας; Πόσο επλήγησαν βασικοί και κρίσιμοι τομείς της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας; Πόσο απαραίτητος είναι ένας αναπροσανατολισμός του παραγωγικού μοντέλου της χώρας και προς ποια κατεύθυνση;
Η διαΝΕΟσις, ξεκινώντας από το φθινόπωρο του 2020, δημοσιεύει μια σειρά από έρευνες και policy papers. Τα κείμενα αυτά περιλαμβάνουν μια συνοπτική αποτύπωση της σημερινής κατάστασης και των βασικών προβλημάτων σε κάθε έναν από τους κρίσιμους κλάδους, και θα καταλήγουν σε συγκεκριμένες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προτάσεις πολιτικής για την επίλυσή τους.
Η αρχή γίνεται με τη δημοσίευση μιας έρευνας υπό τον συντονισμό του Ν. Χριστοδουλάκη για τα απαραίτητα δημοσιονομικά μέτρα και τις παρεμβάσεις της υπό εξέλιξη ασφαλιστικής και φορολογικής μεταρρύθμισης.
Το κείμενο καταγράφει τις δυσμενείς συνέπειες που έχει η πανδημία Covid-19 στην πορεία της ελληνικής οικονομίας και προτείνει μια δέσμη πολιτικών και μεταρρυθμίσεων ώστε η ελληνική οικονομία να ανακάμψει και να μπει σε μια πορεία ανόρθωσης.
Η ελληνική οικονομία χαρακτηριζόταν ήδη και προ της πανδημίας από μια σειρά υστερήσεων και στρεβλώσεων και η αναζήτηση μιας νέας δυναμικής πορείας μεταρρυθμίσεων και ανάπτυξης ήταν ζωτική ανάγκη για την επιβίωσή της στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον.
Με την πανδημία όμως η κατάσταση χειροτέρευσε έτι περαιτέρω, εξαιτίας των μέτρων εγκλεισμού που ορθώς μεν ελήφθησαν στην Ελλάδα και διεθνώς για να περιορίσουν τα κρούσματα, αναπόφευκτα όμως οδήγησαν πολλούς κλάδους σε αναστολή λειτουργίας και προκάλεσαν μεγάλη πτώση της ενεργού ζήτησης και δραματική μείωση των ρυθμών ανάπτυξης. Για να αποφευχθούν φαινόμενα μαζικής κατάρρευσης της απασχόλησης και των επιχειρήσεων, η κυβέρνηση ενεργοποίησε μηχανισμούς ενίσχυσης των εισοδημάτων και της ρευστότητας αντιστοίχως, πράγμα όμως που οδήγησε στην επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της χώρας.
Ακόμα όμως και αν οι ρυθμοί ανάπτυξης ανακάμψουν στα προηγούμενα επίπεδα, το επίπεδο δραστηριότητας και η απασχόληση θα εξακολουθήσουν να υστερούν από την προοπτική που θα είχαν χωρίς την πανδημία. Για να την υπερκεράσουν, η χώρα πρέπει να μπει σε μια περίοδο ανόρθωσης με μεγαλύτερη ανάπτυξη, απασχόληση και ευημερία. Η διάθεση σημαντικών πόρων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης & Ανόρθωσης παρέχει μια
μοναδική ευκαιρία να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας με άξονες την ενίσχυση των επενδύσεων, της εξωστρέφειας και την αναβάθμιση των υποδομών στους τομείς υγείας, παιδείας και παραγωγής.
Για την αύξηση της απασχόλησης και της συμμετοχής στην αγορά εργασίας χρειάζεται παράλληλα να εφαρμοστούν μια σειρά από δημοσιονομικές αλλαγές που θα ελαφρύνουν το φορολογικό βάρος, το μη-μισθολογικό κόστος της εργασίας και την υποχρέωση συσσώρευσης υπερβολικών πρωτογενών πλεονασμάτων για την εξόφληση του χρέους. Για να αποδώσουν αυτές οι αλλαγές, η μελέτη περιγράφει την ανάγκη θέσπισης ενός νέου, σύγχρονου και ευέλικτου θεσμικού πλαισίου με την απλοποίηση του φορολογικού συστήματος, τη διεύρυνση του ασφαλιστικού συστήματος με ένα νέο πυλώνα επικουρικών και επαγγελματικών συντάξεων, καθώς και συγκεκριμένους κανόνες ελέγχου και είσπραξης των αντίστοιχων εισφορών και υποχρεώσεων.
Με την επίτευξη συστηματικά υψηλών ρυθμών ανάπτυξης αντιμετωπίζεται πιο αποτελεσματικά η συσσώρευση του δημόσιου χρέους με προοπτική να μειωθεί κάτω από το 100% του ΑΕΠ στο τέλος της τρέχουσας δεκαετίας και να μην προκαλέσει ένα νέο φάσμα αβεβαιότητας και πίεσης στην ελληνική οικονομία
Επισυνάπτεται η έρευνα
Christodoulakis_paper_021020