back to top
24.8 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

24.8 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

5 ιστορικές παραστάσεις από το αρχείο του Εθνικού Θεάτρου

Διαβάστε επίσης

Το ψηφιοποιημένο αρχείο του Εθνικού Θεάτρου είναι ένα κρυφό ακατέργαστο πετράδι. Ανέτρεξα και στην προηγούμενη καραντίνα εκεί, και χάθηκα μέσα στον τεράστιο όγκο πληροφορίας που διαθέτει. Παρέχει σημαντικά στοιχεία για ιστορικές παραστάσεις και τα τεκμήρια της δημιουργίας τους, αλλά αν δεν ξέρεις τι ψάχνεις το πιο πιθανό είναι να χαθείς στο σύμπαν του. Σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώνεις και την ιστορική συγκυρία της εποχής που ανέβηκε η παραστάση και αν αποτέλεσε πρωτοπορία στην εποχή της.

Το αρχείο περιλαμβάνει το σύνολο των παραστάσεων που ανέβηκαν από το 1932 έως και το 2005, με στοιχεία, αναλύσεις και τεκμήρια που κρατούν ζωντανή τη μνήμη και την ιστορία του ελληνικού θεάτρου. Το «σώμα» της κάθε παράστασης του αρχείου, περιλαμβάνει τους συντελεστες, τα προγράμματα, τις φωτογραφίες αλλά και τα δημοσιεύματα με τις αναφορές και τις κριτικές στον Τύπο της εποχής.

Από τον Αγαμέμνων στον Δον Κιχώτη

Πρώτη καταχώρηση του αρχείου είναι η παράσταση Αγαμέμνων – Θείος Όνειρος που ανέβηκε το 1932  σε σκηνοθεσία Φώτου Πολίτη, και η τελευταία (άγνωστο γιατί το αρχείο σταματάει εκεί και δεν φτάνει μέχρι σήμερα) η παρασταση του 2005 Δον Κιχώτης σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη. Από το 1994 πολλές παραστάσεις του αρχείου αρχίζουν να εμπλουτίζονται με το αντίστοιχο βίντεο καταγραφής της παράστασης, ενώ ήδη από το 1963 ήχοι και ηχητικά αποσπάσματα συμπληρώνουν τα στοιχεία της εκάστοτε παράστασης, με παρτιτούρες των πρωτότυπων μουσικών έργων που επένδυσαν τις παραστάσεις, να περιλαμβάνονται ήδη από το δεύτερο έτος του αρχείου (1933).

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία στην αναζήτηση του αρχείου είναι τα δημοσιεύματα του τύπου, με τις απόψεις των κριτικών στις περισσότερες περιπτώσεις να διίστανται, που αποτυπώνουν αναγλυφα την ιστορική, κοινωνική και οικομική συγκυρία στην οποία ανεβηκε η παράσταση. Στην αναζήτηση αυτή ανακάλυψα 5 παραστάσεις των οποίων το οπτικοακουστικό υλικό είναι διαθέσιμο, και παρουσιάζει ενδιαφέρον η θέαση τους, για ποικίλους λόγους κάθε φορά.

Λυσσασμένη γάτα (1998)

Φώτης Αρμένης (Γιατρός Μπάου), Γιάννης Καρατζογιάννης (Γκούπερ), Ρένια Λουιζίδου (Μαίη), Δημήτρης Ζακυνθινός (Αιδεσιμότατος Τούκερ), Κώστας Σαπουντζιδάκης (Υπηρέτης), Όλγα Γκάτζιου (Υπηρέτρια), Δάνης Κατρανίδης (Μπρικ), Ρέα Φορτούνα (Λάσση), Φιλαρέτη Κομνηνού (Μάγκη), Άγγελος Αντωνόπουλος (Πατέρας), Μιράντα Ζαφειροπούλου (Μάνα)

Ο Ανδρέας Βουτσινάς το 1998 σκηνοθετεί στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου την Φιλαρέτη Κομνηνού στη «Λυσσασμένη Γάτα» του Τέννεσσι Ουίλιαμς.

«Η Φιλαρέτη Κομνηνού έπλασε μια εξαιρετική Μάγκη» γράφει ο Κώστας Γεωργουσόπουλος στην κριτική του στα Νέα αλλά ακόμη μια φορά οι κριτικοί της εποχής διχάζονται, και για την σκηνοθεσία του Ανδρέα Βουτσινά αλλά και την ερμηνεία της Φιλαρέτης Κομνηνού. Το κάστ συμπληρώνουν στον ρόλο του Μπρικ ο Δάνης Κατρανίδης, της Μαίη η Ρένια Λουιζίδου, του Πατέρα ο Άγγελος Αντωνόπουλος, και του Γκούπερ ο Γιάννης Καρατζογιάννης. Από το ρεπορτάζ της εφημερίδας Έξυπνο Χρήμα πληροφορούμαστε ότι την πρεμιέρα της παράστασης παρκολούθησε η Δήμητρα Λιάνη-Παπανδρέου, και ότι αυτό μαλιστα αποτέλεσε έκτακτη επικαιρότητα σε πολλά τηλεοπτικά κανάλια.

Αξιοσημείωτο είναι ότι στην επιμέλεια των φωτισμών είναι η Ελευθερία Ντεκώ, που πριν μερικές εβδομάδες σχεδίασε και υλοποίησε το νέο φωτισμό της Ακρόπολης.

Δείτε εδώ τις πληροφορίες και το βίντεο της παράστασης

Βρυκόλακες (1997)

Ελένη Χατζηαργύρη (Κυρία Άλβιγκ), Δημήτρης Λιγνάδης (Όσβαλντ)

Το 1997 το ανέβασμα του έργου Βρυκόλακες του Ίψεν συγκεντρώνει σημαντικούς δημιουργούς: ο Σπύρος Ευαγγελάτος σκηνοθετεί, η Ελένη Χατζηαργύρη και ο Δημήτρης Λιγνάδης (νυν καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου) πρωταγωνιστούν. «Κάτι έλειπε από την παράσταση αυτή» γράφει ο Μηνάς Χρηστίδης στην Ελευθεροτυπία. «Το ρίσκο του Σπύρου Ευαγγελάτου πέτυχε» σημειώνει αντίθετα στην αναλυση του ο Κώστας Γεωργουσόπουλος. «Έδωσε στις σκηνές μέγεθος και στα πρόσωπα το κύρος της τραγωδίας» συμπληρώνει.

Το τεκμήριο αυτό μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε ιδίαν άποψη για την παράσταση (ακόμη και στη μορφή του βίντεο) για τις ενστάσεις και τους προβληματισμούς που θέτουν οι κριτικοί, κυρίως για τις μεγάλες αποστάσεις που κράτησε μεταξύ των πρωταγωνιστών ο σκηνοθέτης. Και είναι πολύ σημαντικό που αυτή η δουλειά του κορυφαίου Σπύρου Ευαγγελάτου υπάρχει διαθέσιμη και δωρεάν για θέαση και μελέτη.

Δείτε εδώ τις πληροφορίες και το βίντεο της παράστασης

Αγάπης αγώνας άγονος (2002)

Μπροστά: Κατερίνα Ευαγγελάτου (Ροζαλίνα), Μαριάννα Λαμπίρη (Μαρία), Αλεξάνδρα Λέρτα (Κατερίνα), Μαρία Ναυπλιώτου (Πριγκίπισσα), Στάθης Γράψας (Βασιλιάς). Πίσω: Γιάννης Μαυριτσάκης (Μπιρόν), Παναγιώτης Μπουγιούρης (Λογκαβίλ), Νικόλας Παπαγιάννης (Ντιουμέν)

Την Πειραματική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου είχε αναλάβει από το 2002 ο (μετέπειτα καλλιτεχνικός διευθυντής) Στάθης Λιβαθινός. Διαθέτει εκεί ένα ελεύθερο και ανοιχτό πεδιο να παρουσιάσει την κοφτερή εναλλακτική ματιά του σε κλασσικά και πειραματικά έργα. Το 2002 ανεβάζει την δική του εκδοχή του έργου Αγάπης αγώνας άγονος του Σαίξπηρ. Συγκεντρώνει έναν πολυπληθή θίασο, μέλη του οποίου θα αποτελέσουν ηθοποίοι με σημαντική μετέπειτα πορεία:  Δημήτρης Ήμελλος, Αλέξανδρος Λογοθέτης, Μαρία Ναυπλιώτου και η σημερινή καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών Κατερίνα Ευαγγελάτου.

«Μείζον θεατρικό γεγονός» χαρακτηρίζει την παράσταση ο Γιώργος Σαρηγιάννης στον Ταχυδρόμο και είναι μια από τις σπάνιες περιπτώσεις που το σύνολο των κριτικών είναι διθυραμβικές.

Δείτε εδώ τις πληροφορίες και το βίντεο της παράστασης

Στο κέντρο ο σκηνοθέτης της παράστασης Λευτέρης Βογιατζής

Το 1999 ο κορυφαίος Λευτέρης Βογιατζής σκηνοθετεί τους Πέρσες του Αισχύλου, υπό την σκέπη του Εθνικού Θεάτρου και περιοδεύει ανα την Ελλάδα. Δίνει του κεντρικούς ρόλους στους Ακύλλα Καραζήση, Σοφοκλή Πέππα και Φάνη Μουρατίδη, που την εποχή εκείνη δεν ήταν «ηχηρά ονόματα» όπως σημειώνει η Μαρία Κατσουνάκη στην κριτική που υπογράφει για την Καθημερινή. Στους γέροντες του χορού βρίσκουμε μεταξύ άλλων τους ερμηνευτές Δημήτρη Ήμελλο και τον Μιχάλη Μαρίνο. Την κίνηση δε της παράστασης είχε επιμεληθεί ο Δημήτρης Παπαϊωάννου.

Οι κριτικές του Τύπου ακόμη μια φορά διιστανται με τον Κώστα Γεωργουσόπουλο να χαρακτηρίζει «βογιατζάκια» για λύπηση, τους ηθοποιούς της παράστασης.

Δείτε εδώ τις πληροφορίες και το βίντεο της παράστασης

Άμλετ (2003)

Αλέξανδρος Μπουρδούμης (Λαέρτης), Λουκάς Ζήκος (Βολτιμάνδος), Στέλιος Μάινας (Κλαύδιος), Δημήτρης Μάριζας (Όσρικ), Βέρα Κρούσκα (Γερτρούδη), Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης (Άμλετ)

Ο Μιχάλης Κακογιάννης αναλαμβάνει το 2003 να ανεβάσει τον Άμλετ για τρίτη φορά στο Εθνικό Θέατρο. Την πρώτη το είχε πράξει ο Δημήτρης Ροντήρης το 1938 και τη δεύτερη ο Αλέξης Μινωτής το 1956 (στην παράσταση του 1938 είχε ερμηνεύσει τον ομώνυμο ρόλο). Εμπιστεύεται τον ρόλο του Άμλετ στον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη ενώ μεταξύ των ονομάτων του θιάσου διακρίνονται οι  Στέλιος Μάινας, Βέρα Κρούσκα, Μέμος Μπεγνής, Αλέξανδρος Μπουρδούμης και Ευδοκία Ρουμελιώτη. Την μουσική υπογράφει ο Δημήτρης Παπαδημητρίου. Το σύνολο του Τύπου υποδέχονται με «χλιαρές» κριτικές την παράσταση και αναγνωρίζουν σε όλο το καλλιτεχνικό προσωπικό καλή διάθεση και προσπάθεια.

Πρόκειται για μια από τις τελευταίες δουλειές του Μιχάλη Κακογιάννη.

Δείτε εδώ τις πληροφορίες και το βίντεο της παράστασης

Βάσια Μπακετέα

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΑΘΗΝΑ +
spot_img

Συμβαίνει στην Αθήνα