Το «Bitcoin» είναι η πρώτη εφαρμογή μιας έννοιας που ονομάζεται «κρυπτονόμισμα. Τα κρυπτονομίσματα, εξαιτίας των χαρακτηριστικών τους, που είναι η ανωνυμία και η συγκάλυψη της προέλευσης και του προορισμού του χρήματος για αυτές τις συναλλαγές, άλλα και η δυνατότητα μεταφοράς και αποθήκευσης των χρημάτων εκτός του ρυθμιζόμενου χρηματοπιστωτικού συστήματος, έχει διαπιστωθεί ότι έχουν χρησιμοποιηθεί για διάφορες παράνομες συναλλαγές. Για αυτό τον λόγο και οι συγκεκριμένες συναλλαγές έχουν συνδεθεί με το ξέπλυμα «μαύρου» χρήματος.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι το ξέπλυμα μαύρου χρήματος ξεκίνησε με την δημιουργία του «κρυπτονομίσματος». Απλά, οι συναλλαγές αυτού του είδους έδωσαν την ευχέρεια εύκολου και άφοβου ξεπλύματος σε διάφορους επιτήδειους, καθώς καμία τράπεζα δεν εποπτεύει το Bitcoin. Επί προσθέτως, στην χώρα μας δεν εποπτεύεται το bitcoin και από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, διαδικασία που αφορά τις υπόλοιπες χρηματιστηριακές συναλλαγές.
Μεταβλητή η αξία του κρυπτονομίσματος
«Οι συναλλασσόμενοι με Bitcoins θα πρέπει να γνωρίζουν ότι συμμετέχουν σε μια ρυθμιζόμενη δραστηριότητα, που ενώ δεν είναι παράνομη δεν παρέχει ωστόσο την προστασία όπως εάν συναλλάσσονταν εντός του κεντρικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Στην περίπτωση που ορισμένοι επιλέγουν τα κρυπτονομίσματα όχι μόνο για να αγοράσουν ένα προϊόν από μια επιχείρηση που το δέχεται ως μέσο ανταλλαγής, αλλά αντιθέτως σαν επένδυση, τότε θα πρέπει να προσέχουν ιδιαιτέρως γιατί μπορεί αυτή την στιγμή να φαίνεται ότι υπάρχουν μεγάλες αποδώσεις αλλά έχουν και μεγάλη μεταβλητότητα. Δηλαδή, ανά πάσα στιγμή μπορεί να έχουν και απότομη πτώση», δήλωσε στον Αθήνα 9.84 η αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Νατάσσα Στάμου.
Τα ανταλλακτήρια σε ρόλο τράπεζας
Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός επιχειρήσεων και ιδιωτών που χρησιμοποιούν το Bitcoin σε παγκόσμια κλίμακα, ακόμη και στην χώρα μας. Όσοι θέλουν να κάνουν συναλλαγές με το bitcoin, πρέπει να περάσουν πρώτα από έναν έλεγχο ως προς την ύπαρξη και την ορθότητα των πληροφοριών ενός τραπεζικού λογαριασμού στο όνομά τους, και ως προς τη βεβαίωση της ύπαρξης κατατεθειμένων ποσών σε αυτόν. Ο έλεγχος αυτός γίνεται στα ανταλλακτήρια. Άρα, στην ουσία, τα ανταλλακτήρια παίζουν τον ρόλο των πραγματικών τραπεζών, καθώς δεν μπορεί κάποιος να ανοίξει έναν λογαριασμό bitcoin στο διαδίκτυο και, στη συνέχεια, να αγοράσει bitcoin εάν δεν γίνει ταυτοποίηση των στοιχείων του, και αν δεν περάσει από έναν μικρό έλεγχο.
Bitcoins: Η σύνδεση με παράνομες δραστηριότητες
Πολλές συναλλαγές με το κρυπτονόμισμα έχουν συνδεθεί με ξέπλυμα «μαύρου« χρήματος. Άλλωστε δεν είναι τυχαία η μόλις πρόσφατη παρέμβαση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία με δηλώσεις της ζήτησε να μπει ένα ενιαίο ρυθμιστικό πλαίσιο για αυτές τις συναλλαγές που θα συμφωνηθεί και θα εφαρμοστεί σε παγκόσμιο επίπεδο, τονίζοντας ότι θα πρέπει να κλείσουν τα όποια «παράθυρα».
Ο «δρόμος» της παράνομης δραστηριότητας του κρυπτονομίσματος
Εξίσου σημαντικές, επί του συγκεκριμένου θέματος και οι παρατηρήσεις της αντιπροέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Νατάσσας Στάμου, η οποία μεταξύ άλλων τόνισε ότι «τα κρυπτονομίσματα, εξαιτίας των χαρακτηριστικών τους, που είναι η ανωνυμία και η συγκάλυψη της προέλευσης και του προορισμού του χρήματος για αυτές τις συναλλαγές, άλλα και η δυνατότητα μεταφοράς και αποθήκευσης των χρημάτων εκτός του ρυθμιζόμενου χρηματοπιστωτικού συστήματος, έχει διαπιστωθεί ότι έχουν χρησιμοποιηθεί για διάφορες παράνομες συναλλαγές. Όπως για παράδειγμα, η διακίνηση και πώληση ναρκωτικών, εκβιασμοί, απάτες, φοροδιαφυγή, επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, εμπορία ανθρώπων, παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών χωρίς άδεια κ.α.».
Βitcoins: Αποδεκτά και στην χώρα μας ως μέσο πληρωμής
Παρόλα αυτά, σε ένα γενικότερο πλαίσιο, οι συναλλαγές με bitcoins είναι μια νόμιμη δραστηριότητα. Στην Ελλάδα τα κρυπτονομίσματα- δήλωσε η κ. Στάμου – γίνονται αποδεκτά ως μέσο πληρωμής σε πολλές επιχειρήσεις. Επίσης, το κοινό μπορεί να αγοράσει, πουλήσει ή και να κάνει ανταλλαγή του ψηφιακού νομίσματος σε ευρώ και σε δολάρια. Μπορεί να τα μετατρέψει σε χαρτονομίσματα είτε ηλεκτρονικά, είτε σε κάποια ανταλλακτήρια που λειτουργούν και στην Ελλάδα.
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι ναι μεν δεν είναι παράνομη η δραστηριότητα, αλλά δεν είναι ρυθμιζόμενη. Δηλαδή, δεν υπάρχουν κανόνες σύμφωνα με τους οποίους λειτουργούν οι πάροχοι υπηρεσιών σε χαρτονομίσματα. Αυτό σημαίνει ότι ο συναλλασσόμενος δεν έχει την προστασία που έχει στις συναλλαγές εντός του κεντρικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Άρα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί νομικά ούτε ως καταθέτης και ούτε ως επενδυτής.
Η κ. Στάμου, πρόσθεσε, ότι «για την Ελλάδα δεν υπάρχουν αυτή την στιγμή στοιχεία για το εύρος των όποιων ηλεκτρονικών συναλλαγών. Ευελπιστούμε ότι θα έχουμε στοιχεία όταν αρχίσει να «χαρτογραφείται» η κατάσταση στην Ελλάδα για τις συναλλαγές και τις αξίες τους.
Στις συναλλαγές με Bitcoin περιλαμβάνονται επιχειρήσεις όπως εστιατόρια, ξενοδοχεία, δικηγορικά γραφεία, καθώς και δημοφιλείς online υπηρεσίες. Ενώ το Bitcoin παραμένει ένα σχετικά νέο φαινόμενο, αναπτύσσεται γρήγορα.
Κώστας Κορέλλης
