Με τα μελανότερα χρώματα αποτυπώνει την οικονομική και κυρίως την κοινωνική εξέλιξη της χώρας μας, μελέτη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ για την κατάσταση σε κοινωνία και οικονομία μια δεκαετία μετά την εφαρμογή των Μνημονίων. Σε πολλούς τομείς, η Ελλάδα προσεγγίζει κράτη του αναπτυσσόμενου κόσμου, δεδομένου ότι κατέχει ακόμη και παγκοσμίως αρνητική πρωτιά!
Κι όλα αυτά, ενώ στη μελέτη δεν καταγράφονται οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες της εν εξελίξει υγειονομικής κρίσης…
Στην μελέτη των 122 σελίδων υπό τον τίτλο “Η Eλλάδα δέκα χρόνια μετά: Η ευδαιμονία στην Ελλάδα το 2020 μέσα από τις διεθνείς στατιστικές εκθέσεις”, επιστημονικοί συνεργάτες της Συνομοσπονδίας Εργατών διαπιστώνουν ότι “ η ελληνική τραγωδία επιδεικνύει μια εν εξελίξει δυναμική που μοιάζει με αυτή της μετασοβιετικής Ρωσίας, με αύξηση των ποσοστών αυτοκτονιών (που ξεκινούν από ένα χαμηλό επίπεδο), μείωση της χρήσης υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, επανεμφάνιση ορισμένων μολυσματικών ασθενειών, όπως η ελονοσία και η φυματίωση, και ταχεία επιδείνωση των υποκειμενικών δεικτών υγείας κ.ά”.
Από την ανάλυση στοιχείων Διεθνών Οργανισμών (ΟΟΣΑ, Ευρωβαρόμετρο,EUROSTAT κά), προκύπτει -μεταξύ άλλων- ότι:
– Εν μέσω οικονομικής κρίσης ο δείκτης ποιότητας ζωής στην Ελλάδα ήταν ελαφρώς υψηλότερος από την Αιθιοπία και την Γκάνα. Το 2019, μόλις επανήλθε στο επίπεδο του 2005.
– Πτώση παρουσίασαν και οι δείκτες ικανοποίησης και αισιοδοξίας των πολιτών.
– Ελλάδα και η Ιταλία ήταν οι χώρες που κατέγραψαν την μεγαλύτερη μείωση εισοδήματος των πολιτών. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η μείωση ήταν της τάξης του 23%.
– Η Ελλάδα και η Βραζιλία είναι οι δύο χώρες όπου το ποσοστό των εργαζομένων υποχώρησε κατά τέσσερις μονάδες μετά το 2010.
– Περίπου το 23% των νοικοκυριών,αδυνατεί να ανταποκριθεί σε βασικές υποχρεώσεις.
– Για όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, το 2,1% του ενεργού πληθυσμού είναι άνεργο για έναν χρόνο ή και περισσότερο. Η περίπτωση της Ελλάδας με μακροχρόνια ανεργία 14% είναι συγκρίσιμη με την κατάσταση που επικρατεί στη Νότιο Αφρική.
- Μεταξύ 2010 και 2016, το ποσοστό εργασιακής επισφάλειας στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 11 μονάδες.
- Η μακροχρόνια ανεργία από 5% το 2010 εκτινάχθηκε στο 26% το 2018.
– Το ποσοστό ευάλωτης απασχόλησης, το οποίο ανερχόταν στο 26,6% το 2010 στην Ελλάδα, παραμένει στο 26,5% το 2020
– Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από μείωση του αριθμού των γεννήσεων από το 2006 έως σήμερα. Ταυτόχρονα, το ποσοστό θνησιμότητας αυξήθηκε και πλέον υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
– Παράλληλα, η Ελλάδα χαρακτηρίζεται για την περίοδο από το 2012 έως το 2016 ως χώρα που βλέπει τον πληθυσμό της να ελαττώνεται μέσω μεταναστευτικών ροών.
– Το προσδόκιμο ζωής στην χώρα μας, αυξάνεται με τον ίδιο ρυθμό με τον οποίο εξελίσσεται στην ΕΕ. Ωστόσο, παρατηρείται ότι ο αριθμός των ετών υγιούς ζωής μετά την ηλικία των 65 δεν έχει αυξηθεί από το 2009. Αυτό σημαίνει ότι αυξάνεται ο αριθμός των ετών ζωής με προβλήματα υγείας.
– Η ηλικία κατά την οποία οι νέοι φεύγουν από την οικογενειακή στέγη διαφέρει από τη μία χώρα της ΕΕ στην άλλη. Στην Ελλάδα, η ηλικία αυτή είναι υψηλότερη απ’ ό,τι στις περισσότερες χώρες και επίσης υψηλότερη σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
– Καταγράφεται απότομη μείωση του ποσοστού απασχόλησης μεταξύ 2009 και 2012 και στη συνέχεια αύξησή του, χωρίς ωστόσο να ανακτάται ξανά το επίπεδο του 2008.
– Σε αντίθεση με την απασχόληση πλήρους ωραρίου, η μερική απασχόληση έχει αυξηθεί,σχεδόν διπλασιαστεί από το 2010.
– Το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2008 έως σήμερα και είναι διπλάσιο του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Η μακροχρόνια ανεργία αυξήθηκε απότομα από το 2008 κι έπειτα. Ξεπέρασε το 50% και σταθεροποιήθηκε από το 2014 και μετά, περίπου στο 70%.
Η τιμή του δείκτη για την ανεργία στην Ελλάδα για το 2018 είναι 19,2%. Δηλαδή υψηλότερη του μέσου όρου του 5,6% που ισχύει για τις χώρες που ανήκουν στην ομάδα της πολύ υψηλής ανθρώπινης ανάπτυξης, του μέσου όρου του 5,5% που ισχύει για χώρες του ΟΟΣΑ, καθώς και του μέσου όρου του 5,1% που ισχύει για τις χώρες του κόσμου!
– Η Ελλάδα διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας σε σύγκριση με τον μέσο όρο κινδύνου που ισχύει για τις χώρες της ΕΕ.
– Επίσης, το ποσοστό των νέων που δεν φοιτούν στο σχολείο ή δεν εργάζονται (ηλικίας 15-24 ετών) στην Ελλάδα είναι υψηλότερο του μέσου όρου του ΟΟΣΑ.
– Σταθερά αυξάνεται ο (ακόμη χαμηλός) δείκτης αυτοκτονιών.
Ειδικότερα, η πορεία του δείκτη έως το 2016 είναι η εξής: το 2000 κυμαινόταν στο 4,5, το 2010 στο 4,6 ,το 2015 στο 5,8 και το 2016 στο 6,1%.
Ο συγγραφέας της έρευνας είναι ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, Καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Τμήμα Επικοινωνίας & ΜΜΕ του ΕΚΠΑ , σε συνεργασία με τον Frédéric Lebaron και την Graziela Perosa .
Στόχος της μελέτης είναι η συνθετική παρουσίαση, στη βάση όλων των έγκυρων διεθνών στατιστικών εκθέσεων, της εξέλιξης της ευδαιμονίας των Ελλήνων πολιτών κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010, συγκρίνοντας την ελληνική κατάσταση με εκείνη των άλλων χωρών, τόσο της Ευρώπης όσο και του υπόλοιπου κόσμου.
Δημήτρης Κωστάκος
