Θα δοθούν φορολογικά κίνητρα για τους Έλληνες του Εξωτερικού είπε ο Διευθυντής του Κέντρου Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Αλέξης Πατέλης, μιλώντας στο δέκατο τρίτο diaNEOsis Live για τη Νέα Ελληνική Διασπορά που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη.
Όπως υπογράμμισε ως «κυβέρνηση και ως κράτος προφανώς έχουμε την υποχρέωση να δημιουργούμε τις συνθήκες για να επιτρέψουμε σε όποια Ελληνίδα και όποιον Έλληνα να ζει στην πατρίδα του». Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Πατέλη (και μετά από σχετική ερώτηση του κοινού) η υπουργική απόφαση για τα φορολογικά κίνητρα για να επιστρέψουν οι Έλληνες του εξωτερικού αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τις επόμενες μέρες. Σημείωσε δε, ότι τα φορολογικά κίνητρα είναι σημαντικά, ενώ αναγνώρισε ότι δεν αποτελούν αποκλειστικό λόγο επιστροφής. Κατά την τοποθέτησή του επικεντρώθηκε στο Εθνικό Σχέδιο “Ελλάδα 2.0”, που ανακοινώθηκε πρόσφατα, και το οποίο είναι ένα πλέγμα δράσεων, επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων, με στόχο, όπως είπε, να βοηθήσει στην αλλαγή τις χώρας, αλλά και έμμεσα να προσελκύσει Έλληνες που ζουν στο εξωτερικό. Αναφέρθηκε ενδεικτικά σε ορισμένες από τις 112 επενδύσεις και 58 μεταρρυθμίσεις του σχεδίου, όπως η ψηφιοποίηση του κράτους, η επέκταση της ηλεκτροκίνησης και του 5G σε όλη τη χώρα και οι επενδύσεις σε θέματα περιβάλλοντος και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ο Λέκτορας μεταναστευτικών σπουδών και Ερευνητής-Υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης – επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας της διαΝΕΟσις για την ελληνική διασπορά στο Ηνωμένο Βασίλειο, Μανώλης Πρατσινάκης, παρουσίασε κάποια από τα βασικά ευρήματα της έρευνας της διαΝΕΟσις για την ελληνική διασπορά στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σημείωσε πως ο πληθυσμός αυτός τριπλασιάστηκε σε διάστημα δέκα χρόνων, ενώ οι νέοι μετανάστες προέρχονται από ποικίλα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, σε αντιδιαστολή με το παρελθόν, και εργάζονται σε μια πληθώρα πεδίων απασχόλησης είτε είναι απόφοιτοι υψηλής ειδίκευσης είτε ανθρώπου με χαμηλότερη τυπική εκπαίδευση. Σχετικά με τους λόγους της μετανάστευσης, αναφέρθηκε στην κρίση η οποία έκανε για κάποιους τη φυγή μια αναγκαστική επιλογή, υπογραμμίζοντας πως για την πλειονότητα η μετανάστευση αποτελούσε επιθυμία για αναζήτηση ενός πιο σταθερού περιβάλλοντος. Σύμφωνα με την έρευνα, την επιστροφή στην Ελλάδα επιθυμεί μια μικρή μειονότητα σε ό,τι αφορά το βραχυπρόθεσμο μέλλον, ποσοστό όμως που ανεβαίνει για το απώτερο μέλλουν από περίπου 11% σε 60%, εφόσον πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Το γεγονός αυτό σχετίζεται με τους ισχυρούς συναισθηματικούς και κοινωνικούς δεσμούς με την Ελλάδα. Αναφερόμενος στο δεύτερο κύμα της έρευνας εν μέσω πανδημίας, ο κ. Πρατσινάκης ανέφερε ότι σε διάστημα ενάμιση χρόνου επέστρεψε το 11% του δείγματος, το οποίο δεν δείχνει μια γενικευμένη τάση επιστροφής.
Ως συμπέρασμα των παραπάνω κατέληξε ότι στην παρούσα φάση δεν θα ήταν γόνιμη μια πολιτική η οποία στοχεύει μονοδιάστατα στην επιστροφή των Ελλήνων του εξωτερικού, πρώτον γιατί οι δομικές συνθήκες που οδήγησαν στη φυγή τους δεν έχουν θεραπευτεί πλήρως, και δεύτερον γιατί η επιθυμία των περισσοτέρων παραμένει η παραμονή τους στο εξωτερικό -όχι μόνο για οικονομικούς λόγους. Υποστήριξε ότι είναι σημαντικό να υπάρξει ενδυνάμωση των δεσμών και ενθάρρυνση των συνεργασιών με φορείς και επαγγελματίες στην Ελλάδα. Κλείνοντας, επεσήμανε ότι «δεδομένου ότι η Ελλάδα συνεχίζει να έχει το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρώπη για άτομα με υψηλή ειδίκευση και ταυτόχρονα το χαμηλότερο ποσοστό κενών θέσεων, η έμφαση θα έπρεπε πρωτίστως να δοθεί στη συγκράτηση και τη βέλτιστη διαχείριση του εγχώριου δυναμικού».
Ο Διευθυντής του Κέντρου Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Όθων Αναστασάκης αναφέρθηκε στη διαχρονική διασύνδεση ανάμεσα στην Ελλάδα ως «μητέρα πατρίδα» και τη διασπορά της. Σχετικά με τη νέα μετανάστευση, η οποία αποτελεί ιστορικά το τρίτο μεγάλο κύμα εξόδου, παρατήρησε τον εκσυγχρονισμό της σχέσης ανάμεσα στην Ελλάδα και τη διασπορά.
Η Σοφία Γκιούσου EMEA Policy Lead, Airbnb στο Λονδίνο, μοιράστηκε τη δική της προσωπική εμπειρία ως Ελληνίδα που ζει στο Λονδίνο. Όπως είπε η απογοήτευση που νιώθει από τη χώρα της εντοπίζεται στις δυσκολίες της γραφειοκρατίας για τους Έλληνες του εξωτερικού και στην ανακολουθία της καθημερινότητας στην χώρα.
Η Μαγδαληνή Σγουρίδη, Αρχιτέκτων ΕΜΠ, RIBA η οποία επίσης ζει στο Λονδίνο, συμπλήρωσε ότι δεν είχε πρόθεση να φύγει στο εξωτερικό, ωστόσο, μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες να δημιουργήσει κάτι επαγγεματικά στον κλάδο της, αποφάσισε να φύγει. Χαρακτήρισε τα χρόνια εργασιακής εμπειρίας στο εξωτερικό ως «ό,τι πιο σημαντικό έχει κάνει στη ζωή της», ενώ παράλληλα, ανέφερε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποια βήματα προς το καλύτερο, όπως η πρόοδος που έχει σημειωθεί στο κομμάτι της ψηφιακής διακυβέρνησης. Η ίδια υπογράμμισε ότι επιθυμεί να επιστρέψει στην Ελλάδα αλλά αυτό πρέπει να γίνει υπό προϋποθέσεις, ώστε να συνεχίσει να είναι δημιουργική, παραγωγική και να προσφέρει ό,τι έχει μάθει στην μέχρι τώρα επαγγελματική της πορεία.
Στη συζήτηση υπό τον συντονισμό του Διευθυντή Περιεχομένου της διαΝΕΟσις Θοδωρή Γεωργακόπουλου, συμμετείχαν οι: Μανώλης Πρατσινάκης, Λέκτορας μεταναστευτικών σπουδών και Ερευνητής-Υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης – επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας της διαΝΕΟσις για την ελληνική διασπορά στο Ηνωμένο Βασίλειο, Όθων Αναστασάκης, Διευθυντής του Κέντρου Σπουδών Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Αλέξης Πατέλης, Επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Μαγδαληνή Σγουρίδη, Αρχιτέκτων ΕΜΠ, RIBA – Λονδίνο, Λάμπρος Κούρτης, Συνιδρυτής The Sanguine Lab, Hyalex Orthopaedics – Σύμβουλος ADDF, Gates Ventures, Velocity Partners – Επισκ. Καθηγητής Tufts University και Σοφία Γκιούσου, EMEA Policy Lead, Airbnb – Λονδίνο.
