H επομένη ημέρα από την σεισμική ανατροπή που επέφερε η πρόταση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν για την άρση της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων στην παρασκευή εμβολίων κατά της COvid 19, βρίσκει την Ευρώπη αμήχανη και καθόλου ενωμένη. Όπως σχολιάζουν σήμερα οι Financial Times όπως και το Politico η Ε.Ε. αιφνιδιάστηκε από τη διοίκηση Μπάιντεν και την “βόμβα” για προσωρινή αναστολή των πνευματικών δικαιωμάτων σε ό,τι αφορά τα εμβόλια κατά της Covid-19.
Η Γερμανία, έδρα της βιοτεχνολογικής BioNTech, και που σε συνεργασία με την Pfizer κυριαρχούν στο παγκόσμιο μαραθώνιο των εμβολίων, εξέφρασε τον σκεπτικισμό της έναντι της αμερικανικής πρότασης λέγοντας ότι «θα έχει μεγαλύτερες επιπλοκές για τη συνολική παραγωγή των εμβολίων».
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μαας δήλωσε ότι η χώρα του «είναι έτοιμη γι’ αυτή τη συζήτηση» αλλά επεσήμανε πως η προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η αύξηση της παραγωγής των εμβολίων. Η Ελβετία, που επίσης φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς φαρμακοβιομηχανίας εξέφρασε επίσης σκεπτικισμό.
Οι διαφοροποιήσεις εντός της ΕΕ και το πώς θα πρέπει η Ένωση να απαντήσει στο θέμα θα απασχολήσει τη Σύνοδο που διεξάγεται στο Πόρτο, σήμερα και αύριο.
Αντιθέτως , υπέρ της άρσης της πατέντας των πνευματικών δικαιωμάτων στην παρασκευή των εμβολίων κατά της COvid-19 τάχθηκε εκτός από την Ολλανδία και ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν. “ Τάσσομαι πλήρως υπέρ της άρσης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας “ δήλωσε ο Μακρόν ακολουθώντας τον ρου της ανατροπής που επέφερε η αμερικανική απόφαση να στηριχθούν στο θέμα αυτό οι αναπτυσσόμενες και φτωχές χώρες του κόσμου ώστε να αντιμετωπισθεί σε πλανητικό επίπεδο η πανδημία.
«Ναι, οφείλουμε προφανώς να ενεργήσουμε έτσι ώστε αυτό το εμβόλιο να γίνει ένα παγκόσμιο δημόσιο αγαθό», πρόσθεσε ο Γάλλος πρόεδρος κατά τα εγκαίνια ενός μεγάλου εμβολιαστικού κέντρου στο Παρίσι, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα είναι «το δώρο των δόσεων» και «η παραγωγή σε σύμπραξη με τις πιο φτωχές χώρες».
‘Εντονο σκεπτικισμό εξέφρασε η Γερμανίδα καγκελάριος ‘Αγκελα Μέρκελ, μέσω του εκπροσώπου της. “Η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας είναι πηγή καινοτομίας και έτσι πρέπει να παραμείνει στο μέλλον”, ανέφερε ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας στην ανακοίνωσή του . Οι ενστάσεις της Γερμανίας αφορούν στην διαδικασία παράγωγης και στις σημαντικές επιπτώσεις που η κα Μέρκελ κρίνει ότι θα έχει η άρση στην διαδικασία αυτή. Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας “τα σημαντικότερα θέματα που πρέπει να συζητηθούν και να αντιμετωπισθούν είναι η ικανότητα παραγωγής και οι ποιοτικές προδιαγραφές, παρά τα πνευματικά δικαιώματα.”
Ενώ το Βερολίνο απέφυγε αν απορρίψει πλήρρως την απόφαση του Τζο Μπάιντεν, εξέφρασε έντονο σκεπτικισμό για την πρόταση των ΗΠΑ να επιτρέψουν σε χώρες με πολύ χαμηλά αποθέματα εμβολίων να παράγουν οι ίδιες τα εμβόλια COVID-19
Υπέρ της άρσης της πατέντας τάχθηκε και ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος γνωστοποίησε ότι θα στηρίξει την προσπάθεια.
Στην ΕΕ που πιάστηκε εξαπίνης από την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν , η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επισήμανε από χθες ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει το ζήτημα της άρσης των πατεντών για τα εμβόλια, έθεσε δε ως θέμα προς συζήτηση την άρση των απαγορεύσεων στις εξαγωγές εμβολίων και συστατικών παρασκευής εμβολίων που εφαρμόζουν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
«Η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει οποιαδήποτε πρόταση που θα αντιμετώπιζε την κρίση με αποτελεσματικό και ρεαλιστικό τρόπο. Και γι’ αυτό είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε πώς η πρόταση των ΗΠΑ μπορεί να επιτύχει αυτόν τον στόχο», δήλωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας. Κάλεσε δε «αμέσως» όλες τις χώρες παραγωγής εμβολίων «να επιτρέψουν τις εξαγωγές».
Επιφυλακτική η Ελβετία
Σημαντική χαρακτηρίζει η κυβέρνηση της Ελβετίας την ανακοίνωση των ΗΠΑ, ωστόσο τονίζει ότι παραμένουν αναπάντητα αρκετά ερωτήματα. «Πρόκειται για μια σημαντική ανακοίνωση εκ μέρους των ΗΠΑ, όμως πολλά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα όσον αφορά τις συγκεκριμένες λύσεις που μελετώνται σε αυτό το πλαίσιο», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η SECO, η κρατική γραμματεία οικονομικών υποθέσεων.
Η SECO, που είναι αρμόδια για την οικονομική πολιτική και τις εμπορικές διαπραγματεύσεις, πρόσθεσε ότι η Ελβετία παραμένει πεπεισμένη ότι η άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο πλαίσιο της πανδημίας δεν θα μπορούσε να εγγυηθεί τη δίκαιη, προσιτή και γρήγορη πρόσβαση σε εμβόλια, φάρμακα και διαγνωστικά προϊόντα για την Covid-19. Πρόσθεσε όμως ότι η Ελβετία θα εξετάσει αυτό το νέο αίτημα των ΗΠΑ και τις συνέπειές του τόσο για την ίδια τη χώρα όσο και για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Σθεναρά αντιτίθεντε στο σχέδιο των ΗΠΑ οι φαρμακευτικές βιομηχανίες. Η απόφαση των ΗΠΑ να στηρίξουν την πρόταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας περί κατάργησης της πνευματικής ιδιοκτησίας στα εμβόλια για την Covid-19 «είναι απογοητευτική» ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Διεθνής Ομοσπονδία Φαρμακοβιομηχανιών (IFPMA).
Είμαστε απόλυτα ευθυγραμμισμένοι με τον στόχο τα εμβόλια κατά της Covid-19 να μοιράζονται γρήγορα και δίκαια σε όλο τον κόσμο. Αλλά όπως συνεχίζουμε να λέμε, μια προσωρινή άρση είναι η κοινή αλλά λάθος απάντηση σε ένα σύνθετο πρόβλημα», υπογράμμισε η ανακοίνωση του λόμπι φαρμακοβιομηχανιών, που έχει έδρα στην Γενεύη.
Διχασμένα τα μέλη του ΠΟΥ – Οι τρεις κρίσιμες συνεδριάσεις
Το γενικό συμβούλιο του ΠΟΥ, το ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων συζήτησε το θέμα πριν την αιφνιδιαστική ανακοίνωση των ΗΠΑ. Η Ινδία και η Νότια Αφρική δεσμεύθηκαν να παρουσιάσουν τροποποιημένο κείμενο, το οποίο θα περιλαμβάνει «συμβιβασμούς», σύμφωνα με τον οργανισμό. Μετά τη συνεδρίαση ο εκπρόσωπος του ΠΟΥ, Κιθ Ρόκγουελ, χαρακτήρισε τις συζητήσεις «πολύ εποικοδομητικές», πολύ περισσότερο απ΄ό,τι στο παρελθόν, παρά το γεγονός ότι τα μέλη του οργανισμού παραμένουν διχασμένα. Τρεις συνεδριάσεις για το θέμα αναμένεται να πραγματοποιηθούν ως τα τέλη Μαΐου και στη συνέχεια στις 8 και 9 Ιουνίου.
Οι χώρες που στηρίζουν την πρωτοβουλία, υπέρ της οποίας έχουν ταχθεί και ΜΚΟ όπως οι Γιατροί χωρίς Σύνορα (MSF) και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) αλλά και ο ίδιος ο ΠΟΥ, εκτιμούν ότι θα διευκολύνει την άμεση πρόσβαση όλων των χωρών που έχουν ανάγκη σε ιατρικό εξοπλισμό, επιτρέποντάς τους να αυξήσουν την παραγωγή τους.
Το Μαρόκο, η Αίγυπτος, η Ινδονησία και το Πακιστάν έχουν ανακοινώσει ότι διαθέτουν «ικανότητες παραγωγής», αν αρθούν οι πατέντες. «Η κυβέρνηση πιστεύει ακράδαντα στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, αλλά προκειμένου να τερματιστεί η πανδημία, στηρίζει την άρση αυτής της περιφρούρησης για τα εμβόλια της Covid-19» σημείωσε χθες η εκπρόσωπος των ΗΠΑ για θέματα εμπορίου Κάθριν Τάι σηματοδοτώντας τη στροφή 180 μοιρών της χώρας.
Το παρασκήνιο της απόφασης Μπάιντεν
Η ανακοίνωση, το βράδυ της Τετάρτης της εκπροσώπου της αμερικανικής κυβέρνησης για το διεθνές εμπόριο, Κάθριν Τάι κατέλαβε εξ απηνής τις περισσότερες πρωτεύουσες του κόσμου, δεδομένης της μεγάλης επιρροής που έχουν οι φαρμακευτικές εταιρείες στην Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της κας Τάι “Οι εξαιρετικές συνθήκες απαιτούν εξαιρετικά μέτρα. Η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζει την πνευματική ιδιοκτησία, αλλά προκειμένου να λήξει η πανδημία, στηρίζει την άρση των πατεντών για τα εμβόλια του κορονοϊού», ανέφερε.
Σύμφωνα με το Bloomberg της ανακοίνωσης προηγήθηκε σύσκεψη στον Λευκό Οίκο παρουσία του Αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν, του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν και της Κάθριν Τάι, αλλά όχι της υπουργού Εμπορίου Τζίνα Ραϊμόντο, η οποία φέρεται ότι είχε εκφράσει αντιρρήσεις για τη σχεδιαζόμενη κίνηση. Επόμενο μεγάλο βήμα είναι η συμφωνία που θα πρέπει να επιτευχθεί στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου.
Σε συνέντευξή της στο πρακτορείο Bloomberg, η Κάθριν Τάι υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ θα επιχειρήσουν να φέρουν τον μέγιστο αριθμό χωρών με το μέρος τους. «Υποστηρίζουμε την κατάργηση της προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας στον ΠΟΕ, υποστηρίζουμε αυτό που προσπαθούν να επιτύχουν οι υπέρμαχοι του μέτρου, την ευρύτερη πρόσβαση, την αύξηση των παραγωγικών δυνατοτήτων και εντέλει των εμβολιασμών». Η κα Τάι αναγνώρισε τις καθυστερήσεις και τις δυσκολίες προκειμένου να επιτευχθεί ομοφωνία στον ΠΟΕ.
Αθήνα 984
