Το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας τίμησε έναν μάρτυρα του Ολοκαυτώματος και σπουδαίο συγγραφέα.
Μόνο συγκίνηση και περηφάνεια μπορεί να νοιώσει κανείς για την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος που στην επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του Ιταλού Εβραίου συγγραφέα του 20ού αιώνα Πρίμο Λέβι, έκανε μια εκδήλωση μνήμης και πρόσφατα, με αφορμή αυτή την εκδήλωση, μια τιμητική έκδοση με δύο δοκίμια. Του δημοσιογράφου, συγγραφέα και μεταφραστή, Θανάση Γιαλκέτση με τίτλο «Η μαρτυρία ενός δικαίου» και του Προέδρου του Εφορευτικού Συμβουλίου τής Εθνικής μας Βιβλιοθήκης, Σταύρου Ζουμπουλάκη για τη θανάσιμη εμπειρία όσων κατόρθωσαν να επιζήσουν στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Για τη σημασία να τιμά και να θυμάται, κοιττάζοντας προς το μέλλον, η χώρα έναν συγγραφέα του διαμετρήματος του Λέβι, που στο εμβληματικό βιβλίο της γραμματείας του Ολοκαυτώματος «Αν αυτό είναι ο άνθρωπος» ιστόρησε την περιπέτεια κράτησής του επί ένα χρόνο στο κολαστήριο του Άουσβιτς, μίλησε στον Αθήνα 984 και στην Ελεονώρα Ορφανίδου, ο Σταύρος Ζουμπουλάκης.
«Αυτό που συνέχει τον Λέβι και διατρέχει το έργο του είναι η αγωνία ότι κάτι που συνέβη, ενδέχεται να επαναληφθεί. Δεν θέλει απλώς να αναλύσει, να σκεφτεί, να στοχαστεί πάνω στο ακραίο, αλλά ταυτόχρονα να προειδοποιήσει και να προφυλάξει. Για το τι είναι ικανός να κάνει ο άνθρωπος στον συνάνθρωπο. Σε αυτό έγκειται η διαχρονική σημασία της παρακαταθήκης του έργου του.»
Το 1943 ο 24χρονος Πρίμο Λέβι, είχε μόλις αρχίσει την επαγγελματική ζωή του ως χημικός στο Τορίνο. Τότε συλλαμβάνεται και εκτοπίζεται στο Άουσβιτς. Από τους 650 Ιταλούς Εβραίους εκείνης της μεταφοράς θα επιζήσουν λιγότεροι από 25, μετά από έντεκα μήνες στο στρατόπεδο του θανάτου. Ο Λέβι που να σημειωθεί δυσκολεύτηκε να βρεί εκδότη για το βιβλίο του «Αν αυτό είναι ο άνθρωπος», κουβάλησε μέσα του τη θανάσιμη εμπειρία όλη του τη ζωή, μέχρι την αυτοκτονία του. Η οικογένεια, στον τάφο του, δίπλα στο όνομα και τη χρονολογία γέννησης και θανάτου, χάραξε το νούμερο που του είχαν γράψει οι ναζί στο μπράτσο: 174 517.
Σε μια εποχή αυξανόμενης ξενοφοβίας, ρατσισμού και επιμονής ακροδεξιών κινημάτων, όπως λέει ο Σταύρος Ζουμπουλάκης, υπογραμμίζοντας τη διαχρονικότητα των κειμένων του Λέβι, «ήταν μια φωνή αφανάτιστη, διαυγής και καθαρή. Χωρίς ποτέ να φωνάξει, ο λόγος του ήταν απίστευτης έντασης.»
