Απολογισμός του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» για το 2021

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη και ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Γιώργος Κουμεντάκης παρουσίασαν σήμερα, Τρίτη 19 Οκτωβρίου στην Αίθουσα Δοκιμών Χορωδίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, τα απολογιστικά στοιχεία του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός» για το 2021.

Η Λίνα Μενδώνη ανακοίνωσε ότι ο θεματικός άξονας του «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2022» θα είναι η Μικρασιατική Καταστροφή, με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 ετών από την Καταστροφή της Σμύρνης το 1922.

Η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη ανέφερε μεταξύ άλλων:

«…Από 15 Ιουλίου μέχρι 27 Σεπτεμβρίου, πραγματοποιήθηκαν 133 εκδηλώσεις θεάτρου, μουσικής, χορού, εικαστικών, παιδικού και μουσικού θεάτρου, 79 καινούριες παραγωγές σε 68 αρχαιολογικούς

χώρους, σε 12 διοικητικές περιφέρειες της χώρας. Εξαιρείται η Αττική την οποία συνειδητά δεν συμπεριλάβαμε στο πρόγραμμα διότι έχει όλες τις άλλες εκδηλώσεις του καλοκαιριού, τα διάφορα φεστιβάλ, τις διοργανώσεις των δήμων, της Περιφέρειας, επομένως εξαιρέθηκε συνειδητά.

Στις παραγωγές αυτές εργάστηκαν 1.400 άτομα, τις παρακολούθησαν 11.100 θεατές και εδώ να πω ότι κάποιος μπορεί να πει ότι ο αριρθμός είναι μικρός….

….Είναι λοιπόν σημαντικό και νομίζω ότι όλοι αισθανόμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι για τη φετινή χρονιά και πάλι για δύο λόγους. Ο ένας λόγος είναι ότι άνοιξαν πέρα από τους συνήθεις και νέοι αρχαιολογικοί χώροι. Οι τοπικές κοινωνίες δηλαδή ήρθαν σε επαφή, επικοινώνησαν και κοινώνησαν με χώρους τους οποίους δεν είχαν συνηθίσει. Το ίδιο και οι καλλιτέχνες.

Το δεύτερο θετικό είναι ότι αυτή την χρονιά δημιουργήθηκαν παραγωγές εντελώς καινούριες, οι οποίες αξιοποιήθηκαν δύο φορές στα πλαίσια του προγράμματος, δηλαδή κάθε παραγωγή είχε δύο παραστάσεις και από εκεί και πέρα, τα σχήματα, οι ΑΜΚΕ, οι οποίες συμμετείχαν στο πρόγραμμα, είχαν την δυνατότητα την ίδια αυτή την παραγωγή, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού, να την μεταφέρουν όπου αλλού ήθελαν, όπου αλλού είχαν προγραμματίσει.

Αυτό νομίζω ότι ήταν μία σημαντική υποστήριξη σε αυτή την δύσκολη περίοδο. Συνολικά, για να μην πάρω εγώ πολύ χρόνο παραπάνω, να πω ότι το ποσό, το οποίο διετέθη για τις παραγωγές είναι 2.284.000 ευρώ. Η αρχική μας ανακοίνωση προέβλεπε χρηματοδότηση 1.800.000 ευρώ, αλλά λόγω του εύρους και των ειδικών συνθηκών του προγράμματος, εκταμιεύθηκε συμπληρωματική επιχορήγηση, ύψους 450.000 ευρώ».

Στοιχεία απολογισμού «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2021»

– Η Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης αποτελείτο από τους: Γιώργο Κουμεντάκη, Κατερίνα Ευαγγελάτου, Δάφνι Κόκκινο, Κορνήλιο Σελαμσή, Συραγώ Τσιάρα, Παναγιώτη Τσιρίδη, Νίκο Σταμπολίδη.

– Επελέγησαν και παρουσιάστηκαν 70 παραγωγές, σε επτά θεματικές ενότητες: Βυζάντιο, Η Πόλις, Κλασσικισμός – Ρομαντισμός, Μεσαίωνας/Αναγέννηση/Μπαρόκ, Μυθολογία, Τραγικά Σπαράγματα και Παγκόσμια και Ελληνική Λογοτεχνία.

– Όλες οι παραγωγές αφορούσαν σε πρωτότυπη δημιουργία και συνδύαζαν τουλάχιστον δύο από τους έξι τομείς της τέχνης: Μουσική, Θέατρο, Χορός, Μουσικό Θέατρο, Εικαστικές τέχνες/Performance και Παραστάσεις/Δράσεις για παιδιά & εφήβους.

– Το συνολικό ποσό που διατέθηκε για τη διεξαγωγή των παραγωγών ανέρχεται σε 2.284.000€. Η αρχική ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ προέβλεπε χρηματοδότηση 1.800.000€, αλλά λόγω του εύρους και των ειδικών συνθηκών του προγράμματος, εκταμιεύτηκε συμπληρωματική επιχορήγηση ύψους 450.000€. Ένα επιπλέον ποσό 34.000€ δαπανήθηκε για τις παραστάσεις, οι οποίες επαναπρογραμματίστηκαν εξαιτίας ακυρώσεων λόγω των πυρκαγιών, εθνικού πένθους, αλλά και περιορισμών λόγω Covid.

– Για τις παραγωγές θεάτρου δόθηκαν 855.600€, για τις παραγωγές μουσικής 483.600€, για τις παραγωγές χορού 279.000€, για τις παραγωγές μουσικού θεάτρου 279.000€, για το παιδικό θέατρο 167.400€ και για τα εικαστικά 167.400€.

– Την εκτέλεση της παραγωγής και τον γενικό συντονισμό του προγράμματος ανέλαβε η Εθνική Λυρική Σκηνή.

– Καθώς ένας πολύ συγκεκριμένος άξονας του προγράμματος και πρωταρχικός στόχος του Υπουργείου ήταν -και είναι- η στήριξη των εργαζομένων του Πολιτισμού, είτε αυτοί είναι καλλιτέχνες, είτε τεχνικοί, είτε όποιες άλλες συμπληρωματικές ειδικότητες, για το Όλη η Ελλάδα, ένας Πολιτισμός υπεγράφησαν τρίμηνες συμβάσεις για όλους τους καλλιτέχνες και διασφαλίστηκαν όλα τα εργασιακά, ασφαλιστικά και μισθολογικά δικαιώματα όλων των συμμετεχόντων.

– Από τις 15 Ιουλίου έως και τις 27 Σεπτεμβρίου που διήρκεσε το φετινό πρόγραμμα, συνολικά πραγματοποιήθηκαν 133 παραστάσεις, σε διάστημα 62 ημερών, σε 68 αρχαιολογικούς χώρους σε όλη την Ελλάδα.

– Από τις 70 δράσεις του προγράμματος:

· οι 27 ήταν παραγωγές θεάτρου

· οι 15 παραγωγές μουσικής

· οι 8 ήταν παραγωγές χορού

· οι 8 ήταν μουσικού θεάτρου

· οι 6 ήταν παιδικού θεάτρου και

· οι 6 ήταν εικαστικές εκθέσεις / εγκαταστάσεις

– Στη φετινή διοργάνωση έλαβαν μέρος πάνω από 1.400 άτομα. Συγκεκριμένα:

· 750 καλλιτέχνες (μουσικοί, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, συνθέτες, χορογράφοι, χορευτές, εικαστικοί, video artists, σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι, σχεδιαστές φωτισμών, sound designers κλπ.)

· 300 άτομα τεχνικό προσωπικό

· 350 άτομα από τις τοπικές κοινωνίες.

– Οι παραστάσεις πραγματοποιήθηκαν σε 12 από τις 13 περιφέρειες της χώρας: την Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, την Κεντρική Μακεδονία, τη Δυτική Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, τα Ιόνια Νησιά, τη Δυτική Ελλάδα, την Πελοπόννησο, το Βόρειο Αιγαίο, το Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη. Από τον φετινό προγραμματισμό σκόπιμα είχε εξαιρεθεί η Αττική, για να δοθεί η προτεραιότητα στην περιφέρεια. Όμως η τελευταία παράσταση της 27ης Σεπτεμβρίου (Σπανός), η οποία είχε αναβληθεί δύο φορές λόγω πυρκαγιών και εθνικού πένθους, τελικά πραγματοποιήθηκε στη Μονή Δαφνίου στην Αθήνα.

– Στο φετινό πρόγραμμα άνοιξαν για πρώτη φορά 11 αρχαιολογικοί χώροι για παραστάσεις ή και για εικαστικές εγκαταστάσεις. Οι χώροι αυτοί ήταν:

· Αρχαιολογικός χώρος Κάτω Ζάκρου, Λασίθι

· Αρχαιολογικός χώρος Λατούς, Λασίθι

· Περιοχή Ταφικών Μνημείων Αρχαιολογικού Χώρου Απτέρας, Χανιά

· Ασκληπιείο στην Κω

· Αρχαιολογικός χώρος Σκάρκου στην Ίο

· Μετοχιακό συγκρότημα Φλογητών Χαλκιδικής

· Αρχαιολογικός χώρος Ιεράς Μονής Κοίμησης Θεοτόκου Δεσκάτης, Γρεβενά

· Αρχαιολογικός χώρος Αρχαίας Ολύνθου, Χαλκιδική

· Ευρωπός Αρχαία Πόλη, Κιλκίς

· Αρχαιολογικός χώρος του Ιερού του Μέσσου, Μυτιλήνη

· Νικόπολη, Ήπειρος

– Στο πλαίσιο της στήριξης των καλλιτεχνών εκτός της Αθήνας, η επιτροπή επέλεξε τις ακόλουθες 13 παραγωγές από ισάριθμες Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιφέρεια:

· ΑΜΚΕ ΟΜΜΑ ΣΤΟΥΝΤΙΟ: Έρωτες θεών, Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου

· ΑΜΚΕ Εταιρεία Θεάτρου Ανέμη: Γυναίκα της Ζάκυθος, Κάστρο Ζακύνθου

· Εταιρεία Androidus: Μοιρολόι, η γιορτή του πένθους, Αρχαία Τύλισος, Ηράκλειο

· ΑΜΚΕ ΔΙΤΤΟ: Ανθρωπόμορφα τέρατα, Αρχαιολογικός χώρος Γόρτυνας, Ηράκλειο

· ΑΜΚΕ Στεροπή: Μίμος, Βενετσιάνικη Πόλη, Χανιά

· ΑΜΚΕ Art Traces: Τίνος είσαι, Μουσείο Αλεξανδρούπολης

· ΑΜΚΕ Έργον Πολιτισμός: Η πόλη των αθέατων γυναικών, Επταπύργιο Θεσσαλονίκης

· ΑΜΚΕ Διεθνές Φεστιβάλ Καρδίτσας: Από τον Όμηρο στον Δάντη Αλιγκέρι και στο Φώσκολο, Βυζαντινό Κάστρο Φαναρίου, Καρδίτσα

· ΑΜΚΕ Θέατρο χωρίς αυλαία: Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο ή σαλιγκάρια, Φρούριο Αντιρρίου

· ΑΜΚΕ Μικρός Βορράς: Ιλιάδα του Ομήρου, Αρχαίο Θέατρο Άργους

· Μουσικό εργαστήρι Σερρών: Ερωτόκυκλοι, Αρχαιολογικός χώρος Αμφίπολης

· ΑΜΚΕ Χορευτές του Βορρά: Ο μύθος της Μέδουσας, Δίον Αρχαίο Θέατρο

· ΑΜΚΕ Artifactory: Τέσσερα ποιήματα για τη Νικόπολη, Νικόπολη, Πρέβεζα.

– Στις δύσκολες συνθήκες του καλοκαιριού, υπήρξαν 12 παραγωγές που είτε έκαναν τη μία από τις δύο προγραμματισμένες παραστάσεις τους είτε αναβλήθηκαν λόγω πυρκαγιών και εθνικού πένθους ή και λόγω περιορισμών για τον Covid-19 και παρουσιάστηκαν σε άλλες ημερομηνίες ή και άλλους χώρους. Παράλληλα, δύο από αυτές βιντεοσκοπήθηκαν, καθώς δεν κατέστη εφικτό να παρουσιαστούν σε κοινό.

– Στη φετινή διοργάνωση αναπτύχθηκαν σημαντικές συνεργασίες με τοπικά φεστιβάλ, όπως τα Φεστιβάλ των Φιλίππων, της Δωδώνης και του Ολύμπου. Για το σύνολο των παρουσιάσεων πολύτιμη ήταν η συνδρομή των Εφορειών Αρχαιοτήτων, των Δήμων, των Περιφερειών, των Αρχαιοφυλάκων και των τοπικών πολιτιστικών φορέων.

– Τέσσερις από τις παραγωγές της φετινής διοργάνωσης συνεχίζουν το ταξίδι τους και παρουσιάζονται από τις ΑΜΚΕ σε νέους χώρους για ευρύτερο κοινό. Πρόκειται για τις παραστάσεις Της Άρτας το γιοφύρι από το Θέατρο Τέχνης, Κρόνος και Δίας της ΑΜΚΕ Άλλη Πλευρά, Αχιλλεύς της bijoux de kant, Ιλιάδα του Ομήρου του Μικρού Βορρά και Εάλω Θεσσαλονίκη της ΑΜΚΕ The Greyblue Gap & Μεταθέατρο. Όπως είχε εξ αρχής ανακοινωθεί, όλες οι ΑΜΚΕ μπορούν αν το θελήσουν να παρουσιάσουν τις παραγωγές που τους αναθέσαμε όπου και όποτε θέλουν, καθώς πλέον τους ανήκουν.

– Το Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2021 προκάλεσε το ενδιαφέρον πάνω από 11.000 θεατών, οι οποίοι τίμησαν με την παρουσία τους τις παραστάσεις. Από αρχαιολογικούς χώρους που μπορούσαν να φιλοξενήσουν με ασφάλεια μερικές δεκάδες θεατές έως χώρους που χωρούσαν κάποιες εκατοντάδες θεατές, η ποικιλία και η ευρεία απεύθυνση του προγράμματος του Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός 2021 προσέφεραν στους Έλληνες και ξένους θεατές μια ιδιαίτερη εμπειρία θέασης και ακρόασης σε μοναδικά μνημεία της ελληνικής περιφέρειας.

– Οι παραστάσεις / δράσεις του προγράμματος δόθηκαν με ελεύθερη είσοδο και οι θεατές καλούνται να καταβάλουν μόνο το αντίτιμο της εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο, το μνημείο ή το μουσείο.

– Τα μέτρα για την προστασία από τον Covid-19 τηρήθηκαν απαρέγκλιτα σε όλες τις 133 παραστάσεις που δόθηκαν. Οι προκρατήσεις των θέσεων γίνονταν ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας του ΥΠΠΟΑ digitalculture.gov.gr, κάτι που εκτός των άλλων επέτρεπε την ενημέρωση των θεατών για περιπτώσεις αναβολών, ακυρώσεων, μεταφορών κλπ.