Ο διορισμός του τ. Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Γεώργιου Γεράκη, στη θέση του επικεφαλής της νεοσύστατης Μονάδας Εσωτερικών Ερευνών του ΕΦΚΑ, εγκρίθηκε σήμερα κατά πλειοψηφία από την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας.
Η Μονάδα αυτή, προβλέπεται στον πρόσφατο νόμο 4892/2022 για τον εκσυγχρονισμό του Φορέα και στόχο έχει την άμεση διερεύνηση των καταγγελιών και αιτημάτων των πολιτών, καθώς και τη διενέργεια αυτεπάγγελτων ελέγχων σε περιπτώσεις που παρατηρούνται καθυστερήσεις ή παραλείψεις εκ μέρους των υπαλλήλων κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η νέα Μονάδα έρχεται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της συσσώρευσης 1.250 καταγγελιών και παραπόνων, που δεν έχουν πρακτικά διερευνηθεί μέχρι και σήμερα. Εντάσσεται δε στη γενικότερη φιλοσοφία του νόμου, ο οποίος προβλέπει κίνητρα με πριμ παραγωγικότητας από την μια για εκείνους τους υπαλλήλους που βελτιώνουν την αποδοτικότητα τους (π.χ. στην έκδοση συντάξεων, στην εξυπηρέτηση μέσω του 1555 κ.λπ.) και ελέγχους από την άλλη πλευρά για εκείνους που ολιγωρούν και ενδεχομένως δεν κάνουν καλά την δουλειά τους.
Παράλληλα με την αναμόρφωση του συστήματος εσωτερικών ερευνών, καθίσταται ταχύτερη και αποτελεσματικότερη και η πειθαρχική διαδικασία. Προβλέπονται συντομότερες προθεσμίες για την διενέργεια των πειθαρχικών διαδικασιών. Ειδικότερα, η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης θα γίνεται σε 1 μήνα (αντί 3 μηνών) και θα ολοκληρώνεται σε ένα μήνα από την κλήση σε απολογία (αντί 2 μηνών). Το Πειθαρχικό Συμβούλιο θα συγκροτείται με τρία μέλη (πρόεδρος δικαστικός, πάρεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και μόνιμο υπάλληλο εκτός Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων), με κατάργηση της συμμετοχής των αιρετών εκπροσώπων εργαζομένων του ΕΦΚΑ.
Τι ισχύει σήμερα
Σήμερα για να εξεταστεί μία καταγγελία στον ΕΦΚΑ απαιτούνται τουλάχιστον 6 μήνες από την αρμόδια Διεύθυνση Διευθέτησης Αναφορών. Αν πρόκειται δε για πειθαρχική διερεύνηση ο μέσος χρόνος ολοκλήρωσης αγγίζει τα 2 χρόνια. Οι 1250 καταγγελίες που έχουν συσσωρευτεί επιμερίζονται ως εξής:
- το 74% αφορά καταγγελίες και παράπονα για την απονομή των συντάξεων (καθυστερήσεις, χαμένοι φάκελοι, αδυναμία επικοινωνίας με τους εισηγητές κ.λπ.)
- το 12% αφορά θέματα ασφάλισης, εσόδων και παροχών (καταγγελίες προς το ΚΕΑΟ για καθυστερημένη ανάρτηση καταβολών, απώλεια ασφαλιστικής ενημερότητας, αδυναμία ένταξης σε ρυθμίσεις κ.λπ.)
- το 4% αφορά κακή συμπεριφορά υπαλλήλων στα τοπικά υποκαταστήματα, στο παλαιό τηλεφωνικό κέντρο του ΕΦΚΑ, μη ανταπόκριση σε ηλεκτρονικά μηνύματα κ.λπ.
- το υπόλοιπο 4% αφορά σε άλλους λόγους.
Η Διεύθυνση Διευθέτησης Αναφορών συγκεντρώνει όλες αυτές τις καταγγελίες, αλλά δεν μπορεί να ελέγξει αν διευθετήθηκαν. Όσες καταγγελίες αφορούν κακή συμπεριφορά παραπέμπονται στο Πειθαρχικό. Οι υπόλοιπες αποστέλλονται στις αρμόδιες Διευθύνσεις και τα υποκαταστήματα, ενώ οι αρμόδιοι διευθυντές καλούνται να τις εξετάσουν χωρίς να υπάρχει κάποια καταληκτική προθεσμία. Αποτέλεσμα είναι να μην υπάρχει συνολικά μια δομημένη διαδικασία διερεύνησης και άμεσης απάντησης στον πολίτη εντός συγκεκριμένων προθεσμιών.
Πολλές οι καταγγελίες
Όπως τόνισε ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, στην τοποθέτηση του στην Επιτροπή: «Ο ΕΦΚΑ από μόνος του συγκεντρώνει το 48% των συνολικών παραπόνων και καταγγελιών που πηγαίνουν στον Συνήγορο του Πολίτη. Και το γεγονός ότι έχουμε 1.250 εκκρεμείς καταγγελίες επί 7,5 χιλιάδων υπαλλήλων καθιστά ακόμα περισσότερο επιτακτική την ανάγκη να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Δεν μπορούμε να το αντιμετωπίσουμε ως ένα συνηθισμένο φαινόμενο. Αυτό είναι που επιδιώκουμε με τη νέα Μονάδα Εσωτερικών Ερευνών».
Για τον κ. Γεράκη, ο Κωστής Χατζηδάκης ανέφερε: «Ο κ. Γεράκης έχει μια μακρά και ανεπίληπτη πορεία. Ξεκίνησε από Εισαγγελέας Πρωτοδικών, Εισαγγελέας Εφετών, στο τέλος έγινε Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου απ’ όπου αφυπηρέτησε πριν από μερικούς μήνες και δέχτηκε να μας βοηθήσει σε αυτήν την προσπάθεια και νομίζω ότι θα το κάνει πρωτίστως με ένα πνεύμα δικαιοσύνης. Δεν πάμε να τιμωρήσουμε κάποιον αθώο, αλλά πάμε να βάλουμε μία τάξη. Πάμε να δώσουμε απαντήσεις στους πολίτες, που δικαιούνται από τη Δημόσια Διοίκηση να έχουν».
Βιογραφικό
Ο κ. Γεράκης ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του στον εισαγγελικό κλάδο το 1983, οπότε και διορίστηκε Εισαγγελικός Πάρεδρος στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών. Προήχθη στον βαθμό του Αντεισαγγελέα Εφετών, με θητείες στην Εισαγγελία Εφετών Λάρισας και στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών. Διετέλεσε ειδικός σύμβουλος στο Υπουργείο Δικαιοσύνης (2005-2008) επί εξειδικευμένων νομικών ζητημάτων και θεμάτων εκπαίδευσης δικαστικών λειτουργών, ενώ το 2019 προήχθη στον βαθμό του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, από όπου και αποχώρησε το 2021 λόγω ορίου ηλικίας.
Αντιδράσεις
Ωστόσο, οι εργαζόμενοι στον ΕΦΚΑ αντιδρούν τόσο απέναντι στη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, όσο και στην λειτουργία της συγκεκριμένης ομάδας, επισημαίνοντας -μεταξύ άλλων- ότι:
- Επιχειρείται η “ποινικοποίηση” των αντιδράσεων των εργαζομένων απέναντι στην αλλοίωση του δημόσιου, κοινωνικού χαρακτήρα του μεγαλύτερου ασφαλιστικού φορέα της χώρας
- Επιχειρείται η συσκότιση της ουσίας των κυβερνητικών ρυθμίσεων για τον ΕΦΚΑ και την ασφάλιση γενικότερα, με την προβολή του συγκεκριμένου μέτρου
- Δημιουργείται στην κοινή γνώμη η αίσθηση ότι τα κακώς κείμενα του ΕΦΚΑ δεν οφείλονται στις εσφαλμένες αποφάσεις, τους λανθασμένους χειρισμούς και τα οργανωτικά κενά των κατά καιρούς αρμοδίων, αλλά αποκλειστικά στους υπαλλήλους του Φορέα.
Δημήτρης Κωστάκος
