Kατακρήμνιση μισθών στον Δημόσιο τομέα κατά περίπου 26%, αποτυπώνει μελέτη του Κοινωνικού Πολύκεντρου της ΑΔΕΔΥ, για το επίπεδο και την εξέλιξη των αμοιβών στον ελληνικό δημόσιο τομέα από την κρίση του 2009-10 έως σήμερα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των επιστημονικών συνεργατών της ΑΔΕΔΥ, συγκριτικά με την εξέλιξη των μισθών στο δημόσιο σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στην Ελλάδα παρατηρείται η μοναδικότητα της αρνητικής προσαρμογής του μισθού των δημοσιών υπαλλήλων (οι οποίοι είναι σήμερα, επίσης, αντιμέτωποι με το κύμα ακρίβειας).
Σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ευρωζώνης, στις οποίες επιβλήθηκαν Προγράμματα Οικονομικής Προσαρμογής, η Κύπρος εμφανίζει αύξηση κατά 6,3%, η Πορτογαλία κατά 5,2%, ενώ μόνον η Ιρλανδία εμφανίζει μείωση κατά 6,5%, που όμως είναι αισθητά μικρότερη με την ελληνική απομείωση κατά 25,6%!
Παράλληλα, ο βασικός όγκος της φορολογίας καταβάλλεται από τους μισθωτούς και ιδιαίτερα από τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα.
Μέσα στο σημερινό δυσμενές μακροοικονομικό περιβάλλον οι μισθοί γενικότερα αλλά ιδιαίτερα για τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα πλήττονται περισσότερο.
Στον δημόσιο τομέα – λόγω των θεσμικών ρυθμίσεων των προγραμμάτων προσαρμογής – δεν παρουσιάσθηκε το περιορισμένο μεν αλλά αισθητό φαινόμενο των μισθολογικών αυξήσεων λόγω στενοτήτων στην αγορά εργασίας στις αρχές του 2022 που παρουσιάσθηκε σε κάποιους κλάδους του ιδιωτικού τομέα. Συνεπώς η εισοδηματική τους θέση, είναι σχετικά περισσότερο ευάλωτη.
Η κατανομή των εισοδημάτων στο δημόσιο μετατοπίζεται σημαντικά προς τα κάτω. Είναι ενδεικτικό ότι οι υπάλληλοι που λαμβάνουν από 1000 έως 1100 ευρώ αυξάνονται από 11% σε 16% του συνόλου, από 900 έως 1000 ευρώ αυξάνονται από 6% σε 10%, ενώ για επίπεδο μισθού κάτω από 900 ευρώ αυξάνονται από 12% σε 20%.
Την περίοδο 2010 έως 2020 ο μέσος μισθός των γιατρών μειώθηκε κατά 10,5% από 1443 ευρώ σε 1291 ευρώ, αντίστοιχα ο μισθός των εκπαιδευτικών μειώθηκε κατά 15,7% από 1311 ευρώ σε 1105 ευρώ, των τεχνικών υγείας κατά 11,9% από 1176 ευρώ σε 1036 ευρώ και τέλος ο μισθός των υπαλλήλων γραφείου γενικών καθηκόντων κατά 14,7% από 1196 ευρώ σε 1020 ευρώ. Αντίστοιχα παρατηρούμε ότι η μείωση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων κατά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας ανέρχεται σε 11.5% στον κλάδο της υγείας, σε 15,8% στον κλάδο της εκπαίδευσης και σε 15% στο κλάδο της δημόσιας διοίκησης.
Οι μέσοι μισθοί τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες υποχωρούν κατά την περίοδο 2010-2020 ενώ συγχρόνως η απόσταση ανάμεσα στο μισθό κατά φύλο αυξάνει. Πιο συγκεκριμένα, παρατηρούμε ότι ο μέσος μισθός για τους άνδρες δημόσιους υπαλλήλους υποχωρεί κατά 14,7% από 1326 ευρώ σε 1131 ευρώ, ενώ αντίστοιχα για τις γυναίκες υποχωρεί κατά 15,4% από 1210 ευρώ σε 1024 ευρώ. Ως αποτέλεσμα της ταυτόχρονης αυτής υποχώρησης ο μέσος μισθός για τις γυναίκες από 92,1% του αντίστοιχου για τους άνδρες το 2010 υποχωρεί στο 90,6%.
Η ψαλίδα στο μέσο μισθό εργαζομένου που ασκεί καθήκοντα επίβλεψης επί άλλων εργαζομένων διευρύνεται βαθαίνοντας τις μισθολογικές ανισότητες μεταξύ κατηγοριών εργαζομένων.
Η ανισότητα επεκτείνεται και στη σχέση μισθού με το εκπαιδευτικό επίπεδο του εργαζόμενου: το 2010 η αμοιβή για πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ήταν αυξημένη κατά 18,1% σε σχέση με αυτό της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ κατά το 2020 η επιπλέον αμοιβή περιορίστηκε σε ένα πρόσθετο 10,5% σε σχέση με το πτυχίο της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Δημήτρης Κωστάκος
