Μνημόνιο Συνεργασίας για την Ανάδειξη του Αρχαιολογικού Χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος και τη Λειτουργία του Διεθνούς Κοινού των Ακαδημιών υπεγράφη μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, της Ακαδημίας Αθηνών και του Δήμου Αθηναίων.
Με το Μνημόνιο Συνεργασίας, οι υπογράφοντες δηλώνουν τη βούλησή τους να συνεργαστούν και να καθορίσουν τις αρχές και τους βασικούς όρους της συνεργασίας τους, με σκοπό:
- Την ανάδειξη και προστασία του αρχαιολογικού χώρου και των μνημείων της Ακαδημίας Πλάτωνος, ώστε να εξυπηρετηθεί ο κοινωφελής σκοπός της ολοκλήρωσης των ανασκαφών, της διαμόρφωσης και της ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου της αρχαίας Ακαδημίας, που συνιστούσε επιθυμία του Παναγιώτη Αριστόφρονος, σύμφωνα με την από 7.4.1937 διαθήκη του.
- Τον σχεδιασμό των υποδομών λειτουργίας του Διεθνούς Κοινού των Ακαδημιών στο πλαίσιο των μελετών, που θα εκπονηθούν για την κατασκευή του Αρχαιολογικού Μουσείου των Αθηνών. Το Διεθνές Κοινό θα εδρεύει στο κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, ενώ τα μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, των ξένων Ακαδημιών και των ευρωπαϊκών και διεθνών ακαδημαϊκών ενώσεων, θα έχουν τους δικούς τους χώρους συνεδριάσεων και εκδηλώσεων.
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «συνεργαζόμαστε με την Ακαδημία Αθηνών και το Δήμο Αθηναίων, με ταχείς ρυθμούς, για την ανάπλαση και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος και την δημιουργία του Αρχαιολογικού Μουσείου των Αθηνών, στο οποίο περιλαμβάνονται και χώροι για το Κοινό των Ακαδημιών. Στρατηγικός στόχος των τριών φορέων, που υπογράφουν το Μνημόνιο, είναι η αναβίωση του πνεύματος και των αξιών της αρχαίας φιλοσοφικής και πολιτικής σκέψης.
Στον όχι ιδιαίτερα προβεβλημένο σήμερα χώρο της Ακαδημίας Πλάτωνος αναδεικνύεται η ιστορία και η αρχαιολογία της Αθήνας μέσω των μοναδικών σε σημασία αρχαιολογικών καταλοίπων και ευρημάτων, δημιουργείται άλσος πρασίνου προσβάσιμο σε όλους τους πολίτες και τους επισκέπτες της πρωτεύουσας, ιδρύεται το Αρχαιολογικό Μουσείο των Αθηνών, προκειμένου να εκτεθούν εξαιρετικής σημασίας ευρήματα από τις ανασκαφές της Αθήνας από την δεκαετία του 1960 και εξής. Με επίκεντρο Γυμνάσιο της Ακαδήμειας και τη Φιλοσοφική Σχολή του Πλάτωνος, δημιουργούμε έναν βαρύνουσας σημασίας χώρο γνώσης και αναψυχής».
«Η ισχύς εν τη ενώσει. Τη σημερινή μέρα, που έρχεται με καθυστέρηση πολλών δεκαετιών, την οφείλουμε στο Υπουργείο Πολιτισμού, στο Προεδρείο της Ακαδημίας Αθηνών και στον ξεχωριστό «μαχητή», Χρήστο Ζερεφό» σημείωσε ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης και πρόσθεσε: «Η υπογραφή αυτού του μνημονίου δεν έχει απλώς κάποια συμβολική αξία. Είναι μια συμφωνία, η οποία σηματοδοτεί την έναρξη τριών διαφορετικών, αλλά εξίσου σπουδαίων έργων στην Ακαδημία Πλάτωνος: Πρώτον, τις αρχαιολογικές ανασκαφές -που ξεκινούν μέσα στο καλοκαίρι- και την αποκάλυψη ενός ανεκτίμητου μέρους της ιστορίας μας. Δεύτερον, την κατασκευή ενός πάρκου του μέλλοντος, με βάση τον νέο βιοκλιματικό σχεδιασμό, με όρους αειφορίας και βιωσιμότητας. Και τρίτον, τη δημιουργία του Μουσείου της Πόλης των Αθηνών, που φιλοδοξούμε να είναι το πρώτο πράσινο Μουσείο της χώρας. Ήδη, για το Μουσείο αυτό μέσα στις επόμενες εβδομάδες κηρύσσεται ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός. Στο Μουσείο θα συστεγαστεί και το Διεθνές Κοινό των Ακαδημιών. Το εγχείρημα στην Ακαδημία Πλάτωνος είναι πρωτοποριακό. Θέλουμε το Μουσείο της Πόλης των Αθηνών να είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής της γειτονιάς. Έχουμε ακόμη πολλή δουλειά μπροστά μας, αλλά είμαι βέβαιος πως το αποτέλεσμα θα δικαιώσει τις προσπάθειές μας και θα αναδείξει ένα έργο που έχει τεράστια σημασία όχι μόνο για την Αθήνα, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα».
Μιλώντας στον Αθήνα 9.84 και στον Γιώργο Αποστολίδη, ο Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών Χρήστος Ζερεφός, δήλωσε πανευτυχής γι’ αυτή τη συνεργασία, υπογραμμίζοντας τη σημασία της εκπλήρωσης του ιερού καθήκοντος της Ακαδημίας Αθηνών προς έναν από τους μεγαλύτερους ευεργέτες της, τον αρχιτέκτονα, Παναγιώτη Αριστόφρονα.
«Η Ακαδημία του Πλάτωνα, αποτελεί σημείο αναφοράς για όλο τον πλανήτη. Είναι σημείο συνάντησης του πνεύματος. Από εκεί ξεκίνησαν να ταξιονομούνται όλες οι επιστήμες, η φιλοσοφία, οι τέχνες, ακόμα και η γυμναστική», είπε χαρακτηριστικά.
Ανατρέχοντας στην ιστορία του χώρου, εξήγησε ότι ο ίδιος ο αρχιτέκτονας Παναγιώτης Αριστόφρων, κατάφερε με τον κόπο του να βρει το περιστύλιο, το Γυμνάσιο καθώς και πολλά σημαντικά ευρήματα, ενώ ξόδεψε μια μεγάλη περιουσία αγοράζοντας κτίσματα τα οποία βρισκόντουσαν στην Ακαδημία Πλάτωνος προκειμένου να απελευθερωθεί τότε, στην δεκαετία του ’30, ο χώρος ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν οι ανασκαφές.
Στάθηκε ιδιαίτερα στη δημιουργία και λειτουργία του Διεθνούς Κοινού των Ακαδημιών για το οποίο -όπως είπε- υπάρχει διεθνές ενδιαφέρον, «με την προοπτική να αποτελέσει σημείο αναφοράς για ακαδημαϊκούς από όλο τον κόσμο».
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και ο Δήμος Αθηναίων, από τον Απρίλιο του 2021, έχουν καταρτίσει Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης, με σκοπό την περαιτέρω ανάδειξη και προστασία του αρχαιολογικού χώρου και των μνημείων της Ακαδημίας Πλάτωνος, τη βελτίωση και αναβάθμιση των υποδομών και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, με προϋπολογισμό που ανέρχεται στο συνολικό ποσό των 3.837.432,08 ευρώ.
Ισίδωρος Ρούσσος
