Η Κολομβία ψηφίζει σήμερα για να αναδείξει τον επόμενο πρόεδρό της, επιλέγει μεταξύ του αριστερού αντιπολιτευόμενου Γουστάβο Πέτρο και του ανεξάρτητου επιχειρηματία Ροδόλφο Ερνάντες, δυο υποψηφίων που υπόσχονται, ο καθένας με τον τρόπο του, ριζοσπαστικές αλλαγές σε μια χώρα σε βαθιά κρίση.
Έπειτα από μια αποκρουστική προεκλογική εκστρατεία, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, που δημοσιοποιήθηκαν πριν από περίπου μια εβδομάδα, θέλουν τους φιναλίστ να δίνουν μάχη μέχρι το νήμα, κάτι άνευ προηγουμένου. Ο δεύτερος γύρος πιθανόν θα κριθεί «στο φωτοφίνις», κατά την εκτίμηση του κολομβιανού Τύπου.
Σχεδόν 39 εκατ. ψηφοφόροι έχουν δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία, που θα διεξαχθεί από τις 08:00 ως τις 16:00 (τοπικές ώρες· από τις 16:00 ως τις 00:00 ώρες Ελλάδας) σε 12.500 εκλογικά τμήματα. Καλούνται να διαλέξουν ανάμεσα σε δύο «αντισυστημικούς» υποψήφιους που ενδέχεται, για πρώτη φορά, να ενσαρκώσουν «σημαντική πολιτική αλλαγή», συνοψίζει η Καρολίνα Χιμένες, διευθύντρια του τμήματος πολιτικών επιστημών του Εθνικού Πανεπιστημίου.
Απόψε ο γερουσιαστής Πέτρο, άλλοτε αντάρτης που μετατράπηκε σε σοσιαλδημοκράτη, πρώην δήμαρχος στην πρωτεύουσα Μπογοτά, ενδέχεται να γίνει ο πρώτος πρόεδρος της αριστεράς στην ιστορία της Κολομβίας.
Ή τη διακυβέρνηση θα αναλάβει ο εκατομμυριούχος επιχειρηματίας Ερνάντες, χωρίς ξεκάθαρη πολιτική ταυτότητα, πρώην δήμαρχος στην Μπουκαραμάνγκα, στον βορρά, που έκανε την έκπληξη βγάζοντας την παραδοσιακή δεξιά εκτός μάχης στον πρώτο γύρο, υποσχόμενος να τελειώσει τους «κλέφτες» και τη «γραφειοκρατία».
Δυσωδία
Ο κ. Πέτρο, 62 ετών, κέρδισε τον πρώτο γύρο την 29η Μαΐου, συγκεντρώνοντας το 40% των ψήφων, έναντι του 28% που έλαβε ο κ. Ερνάντες, 77 ετών. Η συμμετοχή ανήλθε στο 55%. Οι υποψηφιότητές τους συνέτριψαν, απρόσμενα για ορισμένους αναλυτές, τις συντηρητικές και φιλελεύθερες ελίτ, που μονοπώλησαν την εξουσία για δυο αιώνες.
Ο μεγιστάνας των ακινήτων ωστόσο εξασφάλισε πρακτικά αμέσως την υποστήριξη της παραδοσιακής δεξιάς, ιδίως της ισχυρότερης, καθοδηγητικής μορφής της, του πρώην προέδρου Άλβαρο Ουρίμπε (2002-2010).
Οι τρεις τελευταίες εβδομάδες της προεκλογικής εκστρατείας που θύμιζε «κάδο σκουπιδιών» –άλλη μια χαρακτηριστική περιγραφή του κολομβιανού Τύπου– σημαδεύτηκαν από ύβρεις, κατηγορίες κάθε λογής, παραπληροφόρηση, «αποκαλύψεις» χάρη σε κατασκοπεία… ενώ και οι δυο πλευρές πάσχισαν να δείξουν πως ο δικός τους υποψήφιος είναι «πιο κοντά στον κόσμο», μέσω των αναπόδραστων ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης φυσικά.
«Σε μένα, θα βρείτε έναν μονομάχο», πέταξε ο κ. Ερνάντες στα τέλη της εβδομάδας. «Θα μειώσω το μέγεθος του κράτους, θα βάλω τέλος στη διαφθορά, θα αντικαταστήσω τους ανίκανους και διεφθαρμένους δημόσιους λειτουργούς που διόρισαν προηγούμενες κυβερνήσεις. (…) Δεν θα υπάρξει άλλη κατασπατάληση των χρημάτων των Κολομβιανών», διαβεβαίωσε μέσω Twitter αυτός που καυχιέται πως «λέει τα πράγματα ωμά».
Ο «βασιλιάς του Τικ Τοκ» ή «ο γέρος», όπως του αρέσει να τον λένε, αναγγέλλει σειρά μέτρων –ορισμένα από τα οποία εκπλήσσουν–, από την κατάργηση των αυτοκινήτων για τους αξιωματούχους του δημοσίου ως τη μείωση του ΦΠΑ, περνώντας από τη νομιμοποίηση της μαριχουάνας.
Ο αντίπαλός του υπόσχεται ότι θα εφαρμόσει «προοδευτικό» πρόγραμμα υπέρ «της ζωής» με ισχυρότερο κράτος, περισσότερους φόρους για τους πλουσιότερους, ενεργειακή μετάβαση…
«Η χώρα χρειάζεται κοινωνική δικαιοσύνη για να μπορέσει να οικοδομήσει την ειρήνη (…), δηλαδή λιγότερη φτώχεια, λιγότερη πείνα, λιγότερη ανισότητα, περισσότερα δικαιώματα», επανέλαβε ο κ. Πέτρο χθες Σάββατο.
Ανησυχίες
Οι εκλογές διεξάγονται έπειτα από «την κοινωνική εξέγερση και με φόντο βαθιά οικονομική κρίση και κρίση νομιμοποίησης των θεσμών», υπενθυμίζει η κυρία Χιμένες.
Την τετραετία της θητείας του απερχόμενου δεξιού προέδρου Ιβάν Ντούκε, ο οποίος δεν είχε δικαίωμα να διεκδικήσει την επανεκλογή του, ελάχιστες βαθιές μεταρρυθμίσεις εφαρμόστηκαν.
Σημαδεύτηκε από την πανδημία, την παραλυτική οικονομική ύφεση, τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που κατεστάλησαν με σκληρότητα, τη νέα κλιμάκωση της βίας των ένοπλων οργανώσεων που δρουν στις επαρχίες και συγκρούονται για τον έλεγχο της διακίνησης των ναρκωτικών.
Παρά τη δίψα για αλλαγή στη χώρα, οι δύο υποψήφιοι προκαλούν ανησυχία σε μέρος των πολιτών. «Σε μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος δεν αρέσει η τεράστια αβεβαιότητα που αντιπροσωπεύουν ο Πέτρο όσο και ο Ερνάντες», παρατηρεί ο Μάικλ Σίφτερ του κέντρου μελετών Διαμερικανικός Διάλογος.
Ο κ. Ερνάντες έχει «ελάχιστη εμπειρία σε εθνικό επίπεδο, λίγα έχει πει για το πώς θα κυβερνήσει, δεν έχει αντιπροσώπους στο Κογκρέσο…», απαριθμεί η Πατρίσια Ινές Μουνιός, πολιτολόγος στο Πανεπιστήμιο Χαβεριάνα.
Όσο για τον κ. Πέτρο, «η ανησυχία οφείλεται στην εμπειρία των κυβερνήσεων της αριστεράς στην περιοχή», ειδικά στη γειτονική Βενεζουέλα. «Εγείρει πολλούς φόβους σε μέρος των πολιτών, των επιχειρήσεων, ορισμένων οικονομικών τομέων».
«Πρώτο καθήκον» του νέου προέδρου είναι επομένως να προσπαθήσει «να ανασυνθέσει την κατακερματισμένη κοινωνία (…). Κανένας από τους δύο δεν θα μπορεί να κυβερνήσει μόνος, χωρίς να παίρνει υπόψη το υπόλοιπο μισό της χώρας που δεν τον ψήφισε», κρίνει η κυρία Μουνιός.
Περίπου 320.000 αστυνομικοί και στρατιωτικοί έχουν αναπτυχθεί για να εγγυηθούν την ασφάλεια της διαδικασίας, υπό τα βλέμματα δεκάδων διεθνών παρατηρητών. Όπως και στον πρώτο γύρο, ο οποίος εκτυλίχθηκε σε κλίμα ηρεμίας, το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί το βράδυ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
