Κρίσιμη πολιτική ήττα υπέστη στη Γαλλία η προεδρική πλειοψηφία κατά τον χθεσινό β γύρο των εκλογών για την νέα Εθνοσυνέλευση με τη κεντρώα παράταξη του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν «Μαζί» (“Ensemble”) να διατηρεί τις περισσότερες έδρες στο νέο γαλλικό κοινοβούλιο χωρίς όμως απόλυτη πλειοψηφία.
Σύμφωνα με τα τελικά επίσημα αποτελέσματα των χθεσινών βουλευτικών εκλογών, όπως αναρτήθηκαν στον ιστότοπο του υπουργείου Εσωτερικών, η παράταξη Ensemble («Μαζί») του προέδρου Μακρόν εξασφάλισε 245 από τις 577 έδρες της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, χάνοντας την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στο σώμα,
Η συμμαχία NUPES υπό τον επικεφαλής της ριζοσπαστικής αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν εξασφάλισε 131 έδρες και είναι πλέον αξιωματική αντιπολίτευση, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν θα καταλάβει 89 έδρες, σχεδόν δεκαπενταπλάσιες απ’ ό,τι στην απερχόμενη κάτω Βουλή, ενώ η παραδοσιακή δεξιά –οι Ρεπουμπλικάνοι– κέρδισαν 61. Η αποχή έφθασε το 53,77%.
Η εξέλιξη αυτή σημαίνει ότι ο Πρόεδρος Μακρόν κατά τη διάρκεια της υπολοιπης θητείας του εως το 2027 θα οδηγηθεί σε σοβαρούς συμβιβασμούς εφαρμογής της πολιτικής του και θα εξαναγκασθεί σε συμμαχίες, προκειμένου να υλοποιήσει το πρόγραμμα του.
Με δεδομένο ότι καμία πολιτική παράταξη δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία πιθανολογείται ότι ο Μακρόν ίσως καταφέρει να διατηρήσει τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας, ωστόσο θα αντιμετωπίσει σοβαρά εμπόδια στην υπερψήφιση των νομοσχεδίων που θα προωθεί στο κοινοβούλιο γεγονός που θέτει εν αμφιβόλω την εφαρμογή της ατζέντας του την επόμενη πενταετία.
Το ερώτημα που κυριαρχεί από χθες το βράδυ στη Γαλλία είναι αν και κατά ποσόν μπορεί να κυβερνηθεί έτσι η χώρα.
Εν αναμονή της τοποθέτησης του κ. Μακρόν για τα εκλογικά αποτελέσματα, που ίσως φωτίσει το προς τα πού βαδίζει η Γαλλία, πολιτικοί αναλυτές συζητούν ενδεχόμενα σενάρια. επισημαίνοντας πως αν το θέλει, ο Μακρόν έχει δικαίωμα να προκηρύξει νέες βουλευτικές εκλογές.
Υπογραμμίζουν όμως πως αν το κάνει τώρα θα πρόκειται για πολιτική αυτοκτονία.
Κατά τη χθεσινή εκλογική αναμέτρηση η παράταξη Μακρόν με ποσοστό 38,6% εξασφάλισε 246 έδρες, 43 λιγότερες από τις 289 που θα χρειαζόταν για την απόλυτη πλειοψηφία. Δεύτερη ισχυρότερη δύναμη και αξιωματική αντιπολίτευση πλέον στη νέα γαλλική Εθνοσυνέλευση αναδείχθηκε η αριστερή συμμαχία «Nupes» των Σοσιαλιστών, Πρασίνων και Κομουνιστών υπό την «Ανυπότακτη Γαλλία» του Ζαν-Λικ Μελανσόν. Η Αριστερή συμμαχία κατέλαβε 142 έδρες, σημειώνοντας μεγάλη εκλογική επιτυχία.
Η εξέλιξη όμως που προκαλεί την εντονότερη συζήτηση γου τους κίνδυνους που εγκυμονεί στην Γαλλική Δημοκρατίας είναι το ιστορικό ρεκόρ που σημείωσε ο ακροδεξιός «Εθνικός Συναγερμός» της Μαρίν Λεπέν ο οποίος στον χθεσινό δεύτερο γύρο της αναμέτρησης κατέλαβε 89 έδρες που θα του επιτρέψουν να καταθέτει προτάσεις μομφής (απαιτούνται οι υπογραφές 56 βουλευτών). Το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίθ Λεπέν κατάφερε να επεκτείνει την επιρροή του σε ένα μεγάλο τμήμα στη βόρεια και βορειανατολική Γαλλία, αλλά και να επεκταθεί από τα νοτιοανατολικά του προπύργια κατά μήκος των μεσογειακών ακτών της χώρας και επίσης στη δυτική Γαλλία, περιλαμβανομένης της περιοχής γύρω από το Μπορντό.
Ήττα υπέστη και η παραδοσιακή δεξιά καθώς οι Ρεπουμπλικάνοι χάνουν 36 έδρες σε σχέση με την προηγούμενη Βουλή και εκλέγουν 64 βουλευτές, ωστόσο ισορρόπησαν τις μεγάλες απώλειες σε ψήφους που υπέστη η υποψήφια για την Προεδρία Βαλερί Πεκρές, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Τα σενάρια για την επόμενη ημέρα
Δεδομένου ότι καμία παράταξη δεν εξασφάλισε την απόλυτη πλειοψηφία ο Μακρόν ίσως καταφέρει να διατηρήσει τον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας, αλλά θα δυσκολεύεται πολύ να περάσει νομοσχέδια, πράγμα που βάζει σε κίνδυνο μεγάλο μέρος της ατζέντας του για την επόμενη πενταετία.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να επιχειρήσει να συμπήξει συμμαχίες επί συγκεκριμένων θεμάτων – η θέση του επί παραδείγματι για την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης είναι παρόμοια με εκείνη των δεξιών Ρεπουμπλικανών -. Κι αν αυτό δεν πετύχει, θα μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας, αλλά σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να διαπραγματεύεται με τα άλλα κόμματα κατά περίπτωση για να εξασφαλίζει τη στήριξή τους ώστε να περνάει τα νομοσχέδια που θέλει. Ταυτόχρονα ο Πρέοδρος θα μπορούσε να επικαλεστεί το άρθρο 49.3 του Γαλλικού Συντάγματος, που επιτρέπει υπό προϋποθέσεις στον Γάλλο πρόεδρο να θεσπίζει έναν νόμο χωρίς την έγκριση της Εθνοσυνέλευσης.
ύο μήνες μετά την επανεκλογή του Εμανουέλ Μακρόν, η παράταξη του προέδρου της Γαλλίας βγαίνει μολωπισμένη από τον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών που διεξήχθη χθες Κυριακή: θα στερηθεί την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση και θα βρεθεί αντιμέτωπη με «τσουνάμι», κατά την έκφραση της Μαρίν Λεπέν, την άνευ προηγουμένη προέλαση της άκρας δεξιάς.
Ακολουθούν πέντε στοιχεία που αξίζει να συγκρατηθούν για τη διαδικασία εκλογής των 577 μελών της κάτω Βουλής της Γαλλίας.
Χαστούκι για τον Εμανουέλ Μακρόν
Η κεντρώα-φιλελεύθερη προεδρική παράταξη Ensemble («Μαζί») περιορίζεται σε σχετική πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση.
Κατά τις προβλέψεις ινστιτούτων δημοσκοπήσεων, θα της λείπουν τουλάχιστον σαράντα έδρες για να φθάσει τις 289 που χρειαζόταν για να κυβερνήσει μόνη. Αρνητική επίδοση άνευ προηγουμένου: πρόκειται για τη μικρότερη σχετική πλειοψηφία της 5ης Δημοκρατίας, δηλαδή από το 1958.
Αν επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα αυτά, εγείρεται πάνω απ’ όλα το ερώτημα εάν και κατά πόσον θα μπορεί ο κ. Μακρόν να κυβερνήσει και να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που υποσχόταν, ιδίως στις συντάξεις
Η αριστερά αξιωματική αντιπολίτευση
Ο επικεφαλής της ριζοσπαστικής αριστεράς Ζαν-Λικ Μελανσόν δεν κέρδισε το στοίχημα να επιβάλει συγκατοίκηση στον Εμανουέλ Μακρόν, με άλλα λόγια να τον αναγκάσει να τον ονομάσει νέο πρωθυπουργό.
Όμως κατάφερε να μετατρέψει την αριστερά στην αξιωματική αντιπολίτευση, καθώς κατά τις προβλέψεις θα εξασφαλίσει γύρω στις 150 έδρες. Η συμμαχία NUPES, που συσπειρώνει σοσιαλιστές, οικολόγους, κομμουνιστές και τη ριζοσπαστική αριστερά, συνέτριψε αρκετές μορφές της παράταξης του κ. Μακρόν και εμπόδισε τον πρόεδρο να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία.
«Πετύχαμε τον πολιτικό στόχο που είχαμε θέσει πριν από λιγότερο από ένα μήνα», ο οποίος ήταν να ηττηθεί ο κ. Μακρόν, είπε ο κ. Μελανσόν, κατηγορώντας τον αρχηγό του κράτους για «αλαζονεία».
Η άκρα δεξιά προελαύνει
Στόχος του ήταν να φθάσει τους τουλάχιστον 15 βουλευτές για να σχηματίσει κοινοβουλευτική ομάδα στη γαλλική Εθνοσυνέλευση. Κατά τις προβλέψεις όμως, ο Εθνικός Συναγερμός ενδέχεται να καταλάβει εξαπλάσιες έδρες.
Η Μαρίν Λεπέν, που επανεξελέγη στο Πα ντε Καλέ (βόρεια), ενδέχεται να έχει 80 ως 95 βουλευτές — δεκαπλάσιους ως δεκαπενταπλάσιους απ’ ό,τι σήμερα. Η ατυχήσασα υποψήφια στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών υποσχέθηκε ότι θα ασκήσει «αυστηρή» και «υπεύθυνη» αντιπολίτευση.
Η Μαρίν Λεπέν, η επικεφαλής της άκρας δεξιάς, που προ διμήνου σκεπτόταν να παραδώσει την ηγεσία του κόμματος της, βλέπει ήδη τον εαυτό της να στρογγυλοκάθεται το 2027 στο Μέγαρο των Ηλυσίων Πεδίων. Ως τότε θα αντιπολιτεύεται τον Μακρόν παντού και στα πάντα.
Το ίδιο άλλωστε δηλώνει πως θα πράξει ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, που δεν φαίνεται ούτε αυτός διατεθειμένος να αποχωρήσει από το πολιτικό προσκήνιο, όπως πριν τις προεδρικές εκλογές είχε αφήσει να εννοηθεί πως θα πράξει λόγω ηλικίας.
Ο μόνος λοιπόν που αναμένεται να αποχωρήσει το 2027 από τα πολιτικά πράγματα είναι ο –νεότερος όλων– κ. Μακρόν, για τον οποίο τρίτη θητεία δεν επιτρέπεται ως εκ του Συντάγματος της Γαλλίας.
Πεσούσες μορφές
Πολλές σημαίνουσες μορφές της προεδρικές παράταξης γνώρισαν οδυνηρές ήττες: ο πρόεδρος της απερχόμενης Εθνοσυνέλευσης Ρισάρ Φεράν, ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Κριστόφ Καστανέρ…
Τρεις υπουργοί, η Αμελί ντε Μονσαλέν (Οικολογικής Μετάβασης), η Μπριζίτ Μπουργκινιόν (Υγείας) και η Ζιστίν Μπενέν (Θαλασσών και Ναυτιλίας) είχαν την ίδια τύχη κι αναμένεται να αποχωρήσουν ως αποδοκιμασθείσες από τις τάξεις της κυβέρνησης, κατά την άγραφη πολιτική παράδοση στη Γαλλία.
Αποχή
Όπως και στον πρώτο γύρο, οι μισοί και πλέον ψηφοφόροι δεν πήγαν στις κάλπες στον δεύτερο. Η αποχή αυξήθηκε ακόμα περισσότερο, υπολογίζεται πως κυμάνθηκε μεταξύ του 53,5 και του 54%. Μπορεί να μην έσπασε το ρεκόρ του 2017 (57,36%), εκτιμάται πάντως πως θα είναι η δεύτερη υψηλότερη που έχει καταγραφεί.