Με πέντε αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας αναγνωρίζεται ότι δικαιούνται να λάβουν αναδρομικά τις περικοπές των κύριων συντάξεών τους για το 11μηνο από 11.6.2015 μέχρι και τις 11 .5.2016 όλοι οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα ανεξάρτητα από το αν είχαν ασκήσει προσφυγή ενώπιον της δικαιοσύνης.
Το Ανώτατο Δικαστήριο, υπό την πρώην πρόεδρος του Μαίρη Σάρπ και με εισηγήτρια τη σύμβουλο Επικρατείας Άννα Καλογεροπούλου έκρινε ότι τις περικοπές των επικουρικών συντάξεως και των τριών δώρων (Χριστουγέννων-Πάσχα–θερινής άδειας) δικαιούνται να λάβουν μόνο οι συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει στα δικαστήρια μέχρι 31.7.2020.
Την αντίδραση εργατολόγων και συνταξιουχικών οργανώσεων, προκάλεσαν οι αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ, σχετικά με τα αναδρομικά σε επικουρικές συντάξεις και δώρα.
Όπως εκτιμούν, οι δικαστικές αποφάσεις αποτελούν σχεδόν καθολική απόρριψη των διεκδικήσεων των συνταξιούχων, καθώς οδηγούν στην απόσβεση των αξιώσεων όσων δεν έχουν ασκήσει αγωγές, ενώ δικαιολογείται η Διοίκηση ότι νομίμως δεν σέβεται και δεν εφαρμόζει στο σύνολο των αποφάσεων αλλά αρκείται στην επιλεκτική εφαρμογή.
Ειδικότερα:
Όσοι είχαν εκκρεμείς δίκες κατά τη δημοσίευση του νόμου (31/07/2020) συνεχίζουν τον δικαστικό αγώνα στα δικαστήρια, με την ελπίδα να λάβουν εντόκως αναδρομικά 11μήνου σε επικούρηση και δώρα. Πρόκειται για περίπου 350 χιλιάδες συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα που είχαν ασκήσει αγωγές και οι οποίοι θα καλούνται να συνεχίσουν “δικαστικός αγώνα ακόμη πολλών χρόνων, χωρίς καμία πρόνοια Δικαιοσύνης και Διοίκησης”.
Όσοι δεν είχαν ασκήσει αγωγές πριν τις 31/07/2020, δηλαδή 1,3 εκατομμύρια συνταξιούχοι, δεν έχουν ελπίδα καθώς οι αξιώσεις τους έχουν αποσβεσθεί δια νόμου για λόγους έκτακτους ανάγκης.
Η επιλεκτική εφαρμογή των αποφάσεων από την εκτελεστική εξουσία δυστυχώς εσφαλμένα δικαιολογείται από τις εκδοθείσες αποφάσεις, ότι δήθεν δεν ισχύει το διαδικαστικό δεδικασμένο των πολιτικών δικών 2015, 2019, 2020, το οποίο δικαίωνε τους συνταξιούχους.
Το ΣτΕ, αιτιολογώντας τις αποφάσεις αναφέρει -μεταξύ άλλων- ότι “οι προβλέψεις για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κατά το έτος 2020 δεν είχαν λάβει υπόψη τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας που ελήφθησαν εκ των υστέρων ούτε το δημοσιονομικό κόστος της επίμαχης ρυθμίσεως, καθώς και της ανάγκης λήψεως μέτρων, σημαντικού δημοσιονομικού κόστους, για την διαχείριση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών και την ενίσχυση των αμυντικών συστημάτων της χώρας”.
Συγκεκριμένα η Ολομέλεια του ΣτΕ που εκδίκασε την υπόθεση αυτή , η οποία αφορά χιλιάδες συνταξιούχους, έκρινε ότι είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) η επιστροφή ποσών για περικοπές 11 μηνών (11.6.2015 έως 11.5.2016) σε κύριες συντάξεις (όχι σε επικουρικές συντάξεις και τα 3 δώρα-επιδόματα) και η απόσβεση των λοιπών αξιώσεων των συνταξιούχων για όσους δεν άσκησαν αγωγή έως 31.7.2020.
Στο σκεπτικό της απόφασής τους οι σύμβουλοι Επικρατείας, επισημαίνουν, ότι «οι διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 4714/2020, με τις οποίες προβλέπεται η χορήγηση ποσών που αντιστοιχούν μόνον σε περικοπές κύριων συντάξεων για όλους τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα και απόσβεση των αξιώσεων για επιπλέον ποσά που αντιστοιχούν σε περικοπές επικουρικών συντάξεων και καταργήσεις επιδομάτων εορτών και αδείας μόνον όμως για όσους δεν είχαν προσφύγει στα δικαστήρια μέχρι τη δημοσίευση τω ως άνω νόμου ( 31.7.2020), αφορώσες ένα περιορισμένο χρονικό διάστημα αναγόμενο στο παρελθόν, δεν θεσπίζουν πάγιες περικοπές των συνταξιοδοτικών παροχών και, για το λόγο αυτό, δεν θίγουν τον πυρήνα του δικαιώματος στην κοινωνική ασφάλιση ούτε θέτουν σε διακινδύνευση το επίπεδο αξιοπρεπούς διαβιώσεως των συνταξιούχων, αλλά θεσπίζουν έκτακτο μέτρο δημοσιονομικού χαρακτήρα, το οποίο, ως εκ της φύσεώς του, δεν απαιτείται να συνοδεύεται από ειδική επιστημονική μελέτη».
Ακόμη, το ΣτΕ έκρινε ότι «η ρύθμιση του άρθρου 114 του ν. 4714/2020, με την οποία προβλέφθηκε η καταβολή στους συνταξιούχους των ποσών που αντιστοιχούν μόνο σε περικοπές κύριων συντάξεων (και όχι σε περικοπές επικουρικών συντάξεων ή καταργηθέντα επιδόματα εορτών και αδείας) δεν αντίκειται στην υποχρέωση συμμόρφωσης προς τις δικαστικές αποφάσεις, δεν συνιστά παράβαση του δεδικασμένου και δεν αντίκειται σε άλλες διατάξεις υπέρτερης τυπικής ισχύος τις οποίες επικαλούνται οι αιτούντες».
Σε άλλο σημείο, οι αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ, υπογραμμίζουν: «Τηρείται, εν προκειμένω, η δίκαιη ισορροπία μεταξύ της προσβολής της περιουσίας των ανωτέρω συνταξιούχων (διά του περιορισμού των προβλεπομένων να χορηγηθούν σε αυτούς αναδρομικών ποσών) και του δημοσίου συμφέροντος και, ως εκ τούτου, οι διατάξεις του άρθρου 114 του ν. 4714/2020 δεν αντίκεινται στο άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Ε.Σ.Δ.Α., ούτε στην κατοχυρωμένη από το άρθρο 25 παρ. 1 εδ. δ΄ του Συντάγματος αρχή της αναλογικότητας. Περαιτέρω, με τα ανωτέρω δεδομένα δεν συντρέχει περίπτωση παραβιάσεως ούτε του άρθρου 17 του Συντάγματος».
Μίνα Μουστάκα, Δημήτρης Κωστάκος
