back to top
17.4 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

17.4 C
Athens
Παρασκευή, 29 Μαρτίου, 2024

Μιχάλης Παπαπέτρου: «Για μένα κλασσικός είναι εκείνος που είναι ξεχωριστός»

Διαβάστε επίσης

«Μου αρέσει να παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου και μια πράξη κάποιου, μια δήλωση μπορεί να αποτελέσει για μένα πηγή έμπνευσης και προτύπου. Θαυμάζω πολύ τους ανθρώπους που, ενώ η ζωή δεν ήταν –δίκαιη- μαζί τους, βρίσκουν το κουράγιο και συνεχίζουν να μάχονται, να προσπαθούν».

                                                     Μ.Π.

Από την Ελένη Σούρδη

Α) Μέρος: «Η ζωή  είναι ήχοι»

Ε.Σ.: Ο μαέστρος αποτελεί πηγή έμπνευσης για τους μουσικούς που συνεργάζεται. Πώς νιώθετε απέναντι σε αυτή την μεγάλη ευθύνη;

Μ.Π.: Αυτή είναι η δυσκολία και η ομορφιά του επαγγέλματος. Ο μαέστρος καλείται να πείσει τους μουσικούς να ερμηνεύσουν το έργο βάσει της δικής του οπτικής γωνίας. Υπάρχουν πάντα ερμηνευτικές οδηγίες από τους συνθέτες, αλλά τον τελικό λόγο για το έργο τον έχει ο μαέστρος. Μέσω της ερμηνείας κρίνεται η γνώση, το ταλέντο, η εμπειρία και η μουσικότητα του. Αυτό αποτελεί για μένα πρόκληση.

Ε.Σ.: Πως βιώνατε τη σχέση σας με την μουσική, όντας παιδί; Ήταν ανάγκη ζωής να ακούτε μελωδίες; Ποιές συνθέσεις σας ταξίδευαν σε κάποιον μαγικό κόσμο;

Μ.Π.: Μου εξιστορούσαν οι γονείς μου ότι ως παιδί, όταν άκουγα κλασσική μουσική στο ραδιόφωνο, σταματούσα να παίζω και συγκεντρωνόμουν στους ήχους που άκουγα. Αυτός ήταν ο λόγος που πήραν την πρωτοβουλία και με πήγαν στο ωδείο. Σύντομα μαγεύτηκα από τη μουσική του W.A.Mozart. Ο «Μαγικός αυλός» ήταν άλλωστε η πρώτη όπερα που παρακολούθησα στην Εθνική Λυρική Σκηνή.

Ε.Σ.: Πόσο δύσκολο είναι να είσαι μαέστρος; Ποιά είναι τα εφόδια που συνεχώς πρέπει να εξελίσσετε για να δυναμώνει η έμπνευση σας και να προοδεύει ο επαγγελματισμός σας;

Μ.Π.: Αρχικά, ένας μαέστρος απαιτείται να έχει γνώσεις πάνω σε ένα ευρύ πεδίο πέρα από τη μουσική. Εκτός της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης, χρειάζεται να υπάρχει μια ευρύτατη καλλιτεχνική  παιδεία, επαφή με τα υπόλοιπα είδη τεχνών και ανάγκη για προσωπική εξέλιξη…. και φυσικά η χαρά της συνεργασίας και της συνομιλίας με άλλους μουσικούς.

Ε.Σ: Rossini, Schumann, Brahms, Strauss, Schubert, Mozart είναι μερικοί από τους συνθέτες που αποτελούν το πάνθεον της κλασσικής μουσικής. Αν υπήρχε ένα υποθετικό σενάριο που τους ήθελε ζωντανούς, ποιόν μεγάλο συνθέτη θα θέλατε να γνωρίσετε από κοντά;

Μ.Π.: Είναι πολύ δύσκολη η απάντηση. Ο κάθε ένας από αυτούς τους συνθέτες έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη και την ιστορία της μουσικής. Άλλωστε, γι’ αυτό το λόγο έγιναν με έναν τρόπο αθάνατοι, καθώς συνεχίζουν να υπάρχουν μέσω του έργου τους.

Ε.Σ.: Ποιά είναι η έννοια του κλασσικού για εσάς;

Μ.Π.: Για μένα κλασσικός είναι εκείνος που είναι ξεχωριστός, αξεπέραστος, μοναδικός….. Με άλλα λόγια, είναι το έργο που είναι τόσο σημαντικό και γι’ αυτό καταφέρνει να μένει στην ιστορία.

Ε.Σ: Νιώθετε αγωνία ή τρακ πριν από κάθε παράσταση και γιατί;

Μ.Π.: Θεωρώ ότι κάθε καλλιτέχνης έχει αγωνία πριν από μια παράσταση. Η ερμηνεία του θέλει να αντιπροσωπεύει τον ίδιο, τον χρόνο που έχει αφιερώσει στις πρόβες, τον κόπο του… Είναι εκείνη η αγωνία του «να πάνε όλα καλά». Αντιθέτως, το τρακ μπορεί να αποβεί καταστροφικό, λόγω της έλλειψης συγκέντρωσης, της ταχυπαλμίας, του άγχους….

Ε.Σ.: Τι φέρνει κύριε Παπαπέτρου ο χρόνος σε έναν καλλιτέχνη;

Μ.Π.: Όλοι, λίγο πολύ, τα βάζουμε με το χρόνο. Δεν μπορούμε να συμφιλιωθούμε εύκολα με τη φθορά του, δεν μας αρέσει που μεγαλώνουμε.. Ωστόσο, η εμπειρία που αποκτούμε είναι πολύτιμη. Ο καλλιτέχνης μπορεί να μάθει μέσα από τα λάθη, από τις γνώσεις που προσφέρει η επαγγελματική ενασχόληση με το αντικείμενο και να γίνει πολύ καλύτερος. Αυτό είναι κάτι που προσωπικά με αφορά.

Ε.Σ.: Τι είναι εκείνο που σας κάνει ευτυχισμένο μέσα από την επαγγελματική σας πορεία;

Μ.Π.: Για μένα είναι σημαντικό να βρίσκω ενδιαφέρον σε ότι κάνω. Να με εμπνέει, να με εξελίσσει, να με κάνει καλύτερο. Οι προτάσεις που μου έχουν γίνει κατά καιρούς είναι ετερόκλητες κάποιες φορές.

Μου αρέσει να βάζω τον εαυτό μου σε δοκιμασία να κατακτήσω τον εκάστοτε στόχο.

Ε.Σ.: Χωρίς μουσική δεν υπάρχει ζωή;

Μ.Π.: Ο άνθρωπος άρχισε να χρησιμοποιεί ήχους για να επικοινωνήσει, να εκφράσει τα συναισθήματα του και τον εσωτερικό του κόσμο. Η μουσική είναι ανθρώπινη ανάγκη, έκφραση χαράς, λύπης, πόνου, ενθουσιασμού, μεγαλείου …..

Ε.Σ.: Ποιοί άνθρωποι υπήρξαν τα ινδάλματα σας; Τους είχατε ως πρότυπα;

Μ.Π.: Δεν μπορώ να πω ότι είχα κάποιο ίνδαλμα. Προέρχομαι, άλλωστε, από ιατρική οικογένεια. Δεν υπήρχε κάποιος καλλιτέχνης στο περιβάλλον μου που να αποτελέσει πρότυπο. Παρόλα αυτά, μου αρέσει να παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου και μια πράξη κάποιου, μια δήλωση μπορεί να αποτελέσει για μένα πηγή έμπνευσης και προτύπου. Θαυμάζω πολύ τους ανθρώπους που, ενώ η ζωή δεν ήταν «δίκαιη» μαζί τους, βρίσκουν το κουράγιο και συνεχίζουν να μάχονται, να προσπαθούν….

Ε.Σ.: «Μουσική είναι η κίνηση του ήχου να φτάσει την ψυχή και να της δείξει την αρετή», έχει πει ο Πλάτωνας. Σας βρίσκει σύμφωνο και γιατί;

Μ.Π.: Απόλυτα. Νιώθω πως η μουσική, όταν λειτουργεί σωστά, διεγείρει μια εσωτερική μας πτυχή. Είναι οι στιγμές που ανατριχιάζουμε ή συγκινούμαστε με αυτό που ακούμε. Ενθουσιάζομαι όταν συμβαίνει αυτό, είτε ως καλλιτέχνης είτε ως ακροατής.

Ε.Σ.: Ποιός μαέστρος ή περισσότεροι, έχουν επισφραγίσει ακράδαντα τον όρο κλασσική μουσική κατά την γνώμη σας;

Μ.Π.: Αρτούρο Τοσκανίνι, Λέοναρντ Μπερνστάιν, Χέρμπερτ φον Κάραγιαν, ο δικός μας Δημήτρης Μητρόπουλος, είναι μερικά ονόματα που σημάδεψαν το χώρο της κλασσικής μουσικής με τις ιστορικές ηχογραφήσεις και ερμηνείες τους. Φυσικά δεν είναι μόνο αυτοί….

Ε.Σ.: Ποιός είναι ο αγαπημένος σας συνθέτης;

 Μ.Π.: Είναι δύσκολη η ερώτηση. Παρόλα αυτά έχω μια αδυναμία στη μουσική του Ρίχαρντ Βάγκνερ, ένας συνθέτης που άλλαξε την πορεία της λόγιας μουσικής και επηρέασε πολλούς μεταγενέστερους συνθέτες με το έργο του.

Ε.Σ.: Είστε μαέστρος, πιανίστας, ενορχηστρωτής, με σπουδαίες σπουδές σε Αθήνα και Μόναχο, διεθνείς διακρίσεις, λαμπρή μουσική δράση, ενώ έχετε διανθίσει όπερες και οπερέτες για μικρότερα σύνολα. Επίσης έχετε διασκευάσει ρεμπέτικα τραγούδια για μπαρόκ σύνολο, στο πλαίσιο της παραγωγής του Φεστιβάλ Αθηνών «20+1 μεταπολεμικά λαϊκά τραγούδια» ενώ έχετε υπογράψει τη μουσική διδασκαλία στο μιούζικαλ του Ρένου Χαραλαμπίδη, «Φτηνά τσιγάρα». Παρόλο την κλασσική μουσική σας παιδεία είστε πολύ open-mind. Από πού πηγάζει η τόσο ανατρεπτική σας έμπνευση;

Μ.Π.: Μου αρέσει να καταπιάνομαι με διαφορετικά είδη. Είναι πρόκληση για μένα. Οι ακαδημαϊκές γνώσεις μαζί με την εμπειρία μου προσφέρουν τη δυνατότητα να ασχοληθώ με πεδία που δεν είχα φανταστεί. Είναι κάτι που με έχει εξελίξει καλλιτεχνικά.

Ε.Σ.: Τι σας «ζαχαρώνει έτσι έντονα …εκτός από την τέχνη;

Μ.Π.: Αγαπώ ιδιαιτέρως τον κλασσικό αθλητισμό, προσπαθώ να παρακολουθώ αγώνες όποτε μπορώ και να αθλούμαι. Βρίσκω πολλά κοινά στη ζωή ενός πρωταθλητή και ενός καλλιτέχνη. Αφιερώνονται εξ ολοκλήρου σε αυτό που κάνουν.

Ε.Σ: Τι είναι εκείνο που έχει σημαδέψει ακράδαντα την καλλιτεχνική σας πορεία;

Μ.Π.: Από κάθε παραγωγή, συναυλία, συνεργασία προσπαθώ να μάθω κάτι καινούριο, ώστε με το πέρασμα του χρόνου να γίνομαι καλύτερος.

Β) Μέρος: «Προσωπικά δεδομένα»

Ε.Σ: Τι είναι εκείνο ποτέ δεν κάνετε στους άλλους ανθρώπους (ως συμπεριφορά) και φυσικά δεν θέλετε να σας το κάνουν και οι άλλοι; Αν σας το κάνουνε, πως αντιδράτε;

Μ.Π.: Απεχθάνομαι το ψέμα, έχω μάθει στη ζωή μου να είμαι ειλικρινής και αφήνω στο περιθώριο τους ανθρώπους που προσπαθούν να με κοροϊδέψουν.

Ε.Σ.: Ποιές είναι οι πιο σταθερές αξίες στη ζωή σας;

Μ.Π.: Η ηθική, η δικαιοσύνη, ο σεβασμός, η ειλικρίνεια, η συμπόνια, η ελευθερία…..

Ε.Σ: Υπάρχει μια σκέψη που σας βοηθάει να χαλαρώνετε και να βρίσκετε την τέλεια ισορροπία με τον εαυτό σας;

Μ.Π.: Από μικρός προσπαθούσα να είμαι σε όλα τέλειος, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί. Τα τελευταία χρόνια κάτι που με ηρεμεί είναι η σκέψη ότι τα λάθη επιτρέπονται. Μην ξεχνάμε την ανθρώπινη φύση μας….

Ε.Σ.: Ποιό είναι το μότο σας;

Μ.Π.: Όταν προκύπτουν διάφορα ζητήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας προσπαθώ να σκέφτομαι «Αύριο είναι μια καινούρια μέρα».

Ε.Σ.: Θα μας αποκαλύψετε το μεγαλύτερο σας ελάττωμα και το καλύτερο σας προτέρημα;

Μ.Π.: Αγαπώ πολύ τη δουλειά μου και δεν μπορώ να κάνω εκπτώσεις. Αυτό μπορεί να ερμηνευτεί και ως ελάττωμα και ως προτέρημα.

Ε.Σ.: Σε ποιά λάθη σας δείχνετε την μεγαλύτερη επιείκεια;

Μ.Π.: Έχω αρχίσω να αγαπώ τα λάθη μου, χωρίς αυτά δεν θα είχα προχωρήσει.

Ε.Σ.: Ποιός είναι ο μεγαλύτερος φόβος σας;

Μ.Π.: Να μην μπορώ να εκφραστώ καλλιτεχνικά. Είναι κάτι που δεν θα ήθελα να μου συμβεί.

Ε.Σ.: Ποιοί είναι οι ήρωες σας σήμερα;

Μ.Π.: Ήρωας, για μένα, είναι εκείνος που βοηθάει τον συνάνθρωπο χωρίς να περιμένει να κερδίσει κάτι.

Ε.Σ.: Τι σας πονάει και τι σας κάνει να χαίρεστε στην σημερινή Ελλάδα;

Μ.Π.: Με πονάει πολύ η έλλειψη δικαιοσύνης και παιδείας. Ζούμε σε μια κοινωνία που κινείται με αυτόματο πιλότο, χωρίς όνειρα, πρότυπα και ιδανικά. Παρόλα αυτά, χαίρομαι που βλέπω στους ανθρώπους ακόμα την ανάγκη για μια διαφορετική κοινωνία.

Ε.Σ: Δυστυχώς διανύουμε εδώ και αρκετό καιρό, έναν φονικό ιό που θερίζει πλέον από βρέφη έως ηλικιωμένους αδίστακτα και απάνθρωπα. Πως αντιμετωπίζετε όλη αυτή την κατάσταση επαγγελματικά και προσωπικά;

Μ.Π.: Δεν μπορώ να κρύψω ότι φοβήθηκα στην αρχή της πανδημίας, όπως οι περισσότεροι άνθρωποι. Ήταν κάτι πρωτόγνωρο για όλους, δεν είχαμε ξαναζήσει κάτι τέτοιο. Μάθαμε να ζούμε με τον ιό και προσαρμοστήκαμε στα νέα δεδομένα. Εύχομαι να βρεθεί σύντομα κάποιος τρόπος επιτυχούς καταπολέμησής του.

Ε.Σ.: Υπάρχουν πράγματα που δεν θα κάνατε για τίποτα στον κόσμο;

Μ.Π.: Δεν θα μπορούσα να προδώσω την εμπιστοσύνη των ανθρώπων που αγαπώ και με αγαπούν. Είναι πολύ σημαντικοί για μένα.

Ε.Σ.: Έχετε κάποιον ευσεβή πόθο;

Μ.Π.: Θα ήθελα να επισκεφτώ όσες περισσότερες χώρες του κόσμου μπορώ.

Ε.Σ.: Κάνετε αυτοκριτική;

Μ.Π.: Συνέχεια, γιατί μόνο έτσι γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι και εξελισσόμαστε.

Ε.Σ.: Κι αν γυρίζαμε τον χρόνο πίσω, στο ξεκίνημά σας, τι δεν θα κάνατε από όλα όσα έχετε κάνει;

Μ.Π.: Δεν θα άλλαζα κάτι. Ότι συμβαίνει στη ζωή μας γίνεται για κάποιο λόγο. Το θέμα είναι να μπορέσουμε να τον εντοπίσουμε και να οδηγηθούμε εκεί που μας ταιριάζει.

Ε.Σ.: Τι λείπει σήμερα από τον Μιχάλη Παπαπέτρου;

Μ.Π.: Θα ήθελα να έχω περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Δυστυχώς η καθημερινότητα, οι μετακινήσεις και οι υποχρεώσεις δεν μου αφήνουν πολλά περιθώρια.

Ε.Σ.: Η γαλήνη σας εξαρτάται από εξωγενείς παράγοντες;

Μ.Π.: Σίγουρα επηρεάζεται από εξωγενείς παράγοντες, αλλά προσπαθώ να δρω με τη λογική και όχι με το συναίσθημα,  το οποίο διαστρεβλώνει κάποιες φορές την πραγματικότητα.

Ε.Σ.: Στη ζωή σας προχωράτε με το ένστικτο ή τη λογική;

Μ.Π.: Είμαι άνθρωπος της λογικής, αν και κάποιες φορές πρέπει να ακούμε το ένστικτό μας. Συνήθως είναι σωστό.

Ε.Σ: Σήμερα βιώνουμε και τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας. Κάποιοι, μιλούν για παιχνίδια εξουσίας, άλλοι μιλάνε για άλλα σενάρια κλπ.… Πιστεύετε υπάρχει αντίδοτο ή εμβόλιο για την ψυχολογική πανδημία, που μαστίζει τον άνθρωπο αιώνες, με ματαιοδοξία, φιλοδοξία, τάση εξουσίας, μέσα από τα υλικά αγαθά, τον πλούτο κ.α.;

Μ.Π.: Το κοινωνικό οικονομικό σύστημα μας έχει θεοποιήσει δυστυχώς το χρήμα. Όλα μπορούν να αγοραστούν. Ο άνθρωπος αξιολογείται βάσει του εισοδήματός του. Έχουμε γίνει όντα που θρέφονται από τον καταναλωτισμό και έχουμε δώσει μια υπεραξία σε αυτόν. Η  συγκέντρωση του πλούτου και της εξουσίας, σε οποιαδήποτε μορφή, έχει γίνει αυτοσκοπός του συστήματος. Εύχομαι να έρθει η στιγμή που η κοινωνία θα έχει την ανάγκη να μετασχηματιστεί , να λειτουργήσει με έναν άλλο τρόπο, πιο ανθρώπινο.

Ε.Σ: Τι καλλιτεχνικές εκπλήξεις μας επιφυλάσσει για το υπόλοιπο 2022 ο Μιχάλης Παπαπέτρου;

Μ.Π.: Αυτές τις μέρες παρουσιάζεται η «Μέσα Χώρα» του Άγγελου Τριανταφύλλου, όπου είχα τη χαρά να υπογράψω την ενορχήστρωση, σε σκηνοθεσία του Νίκου Καραθάνου από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Στη συνέχεια θα διευθύνω το μουσικό σύνολο στην παράσταση «Σιωπηλών Σπαράγματα», σε μουσική Λένας Πλάτωνος, με ερμηνεύτρια τη Μαρία Φαραντούρη και σκηνική επιμέλεια του Μιχαήλ Μαρμαρινού στην Ελευσίνα. Τέλος, θα έχω τη χαρά να προετοιμάσω την εξαιρετική Χορωδία της ΕΡΤ στους Όρνιθες του Χατζιδάκι στο Ηρώδειο και στο αφιέρωμα για τους Pink  Floyd στο ξέφωτο του ΚΠΙΣΝ.

Ε.Σ: Για το τέλος της κουβέντας μας θα μας αφιερώσετε την αγαπημένη σας σύνθεση; Σας ευχαριστούμε από καρδιάς που ήσασταν μαζί μας. Καλό καλοκαίρι να έχετε γεμάτο μελωδίες και πνευματική ανάταση!

Μ.Π.: Θα σας αφιερώσω τη μουσική από τους Όρνιθες του Χατζιδάκι που μελετάω αυτόν τον καιρό! Σας ευχαριστώ για την άκρως ενδιαφέρουσα κουβέντα.

*Όλο το φωτογραφικό υλικό είναι από το προσωπικό αρχείο του κ. Παπαπέτρου.

 

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
ΑΘΗΝΑ +

spot_img

Συμβαίνει στην Αθήνα