Το χρονικό μιας τεράστιας καταστροφής, το τέλος μιας ολόκληρης περιόδου και η απαρχή μιας καινούργιας, ολότελα τρομακτικής, εποχής.
Ο βραβευμένος με τρία Έμμυ δημοσιογράφος Κρις Γουάλας με τη συνδρομή του τιμημένου με Πούλιτζερ Μιτς Βάις παραδίδει καρέ- καρέ τις 116 μέρες που άλλαξαν τον κόσμο, όπως είναι και ο υπότιτλος του βιβλίου. Στις 12 Απριλίου 1945, ο αντιπρόεδρος Χάρι Τρούμαν πληροφορείται τον αιφνίδιο θάνατο του Ρούζβελτ και την αναγκαστική διαδοχή από τον ίδιο. Τότε μαθαίνει και για το μυστικό Σχέδιο Μανχάταν και την κατασκευή της πρώτης ατομικής βόμβας, ενώ θα βρεθεί αντιμέτωπος με ένα μεγάλο δίλημμα. Ο Τρούμαν καλείται να αποφασίσει αν θα συνεχίσει τον πόλεμο με την Ιαπωνία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε απώλειες, ή αν θα τον τερματίσει βίαια, σκορπώντας τον όλεθρο.
Όλοι οι πρωταγωνιστές του δράματος περιγράφονται αναλυτικά. Από τον επιστημονικό διευθυντή Οπενχάιμερ και τους κυβερνήτες του μοιραίου αεροσκάφους Ενόλα Γκέι Πολ Τίμπετς και Ρόμπερτ Λιούις μέχρι τον δημοσιογράφο Γουίλιαμ Λόρενς, χωρίς να παραλείπεται και η πλευρά ανθρώπων που βρίσκονται στο παρασκήνιο ή που βιώνουν τραυματικά τις απώλειες, όπως η δεκάχρονη κάτοικος της Χιροσίμα Χιντέκο Ταμούρα. Η διάσκεψη των τριών ηγετών στο Πότσνταμ, η δοκιμή Trinity, οι αντιπαραθέσεις της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, οι τυχόν αντίθετες απόψεις επιστημόνων ξεδιπλώνονται ως ένα καταιγιστικό, καθηλωτικό θρίλερ που μας θυμίζει την ιστορία, μετά την οποία τίποτα δεν θα είναι πλέον ίδιο.
«Ελπίζω να επικρατήσει ειρήνη. Ωστόσο φοβάμαι πως οι μηχανές προηγούνται κατά μερικούς αιώνες, ενώ η ηθική ακολουθεί. Όμως, όταν η ηθική αρχίσει να συμβαδίζει με την τεχνολογία, θα είναι πια αργά» (Χάρι Τρούμαν).
«Τώρα πλέον ο εχθρός έχει στα χέρια του ένα νέο τρομακτικό όπλο, ικανό να αφαιρέσει τη ζωή χιλιάδων αθώων πολιτών και να προκαλέσει ζημιές ανυπολόγιστης αξίας. Μια ενδεχόμενη συνέχιση του πολέμου θα μπορούσε να οδηγήσει όχι μόνο σε συντριβή και αφανισμό της χώρας μας, αλλά και στην εξάλειψη του ανθρώπινου πολιτισμού γενικότερα» (από το διάγγελμα στον ιαπωνικό λαό του αυτοκράτορα Χιροχίτο).
Το βιβλίο «Χιροσίμα 1945» των Κρις Γουάλας και Μιτς Βάις κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση Ανδρέα Παππά.
Κώστας Μοστράτος
