Τρεις ημέρες θα διαρκέσει η επίσκεψη του Γάλλου προέδρου στην Ουάσιγκτον που ξεκινά σήμερα και σηματοδοτεί την πρώτη του Εμανουέλ Μακρόν στο Λευκό Οίκο από την έναρξη της θητείας του Τζο Μπάιντεν.
Το ταξίδι του Εμανουέλ Μακρόν στις ΗΠΑ έχει χαρακτήρα μιας υψηλού συμβολισμού συμφιλιωτικής κίνησης μετά του κλυδωνισμούς που προκάλεσε στις γαλλο-αμερικανικές σχέσεις το σύμφωνο ασφαλείας AUKUS (ΗΠΑ – Αυστραλία- Ηνωμένο Βασίλειο) το οποίο στέρησε από τη Γαλλία ένα μεγάλο συμβόλαιο κατασκευής υποβρυχίων με την Καμπέρα. Ωστόσο, η πρώτη επίσημη συνάντηση Μπάιντεν – Μακρόν, συμπίπτει με μια νέα αντιπαράθεση μεταξύ των δυο πλευρών του Ατλαντικού μετά τους αμερικανικούς υπαινιγμούς ότι είναι καλύτερα οι Ευρωπαίοι να πάψουν να γκρινιάζουν και απλώς να επιδοτήσουν τη δική τους πράσινη τεχνολογία .
Οι Ευρωπαίοι είναι εξαιρετικά ανήσυχοι για τις επιπτώσεις που θα έχει στην Ευρώπη το πρόγραμμα μαμούθ ύψους 1,7 τρισεκατομμυρίων δισεκατομμυρίων δολαρίων που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, στις 29 Οκτωβρίου, για επενδύσεις στον κοινωνικό και περιβαλλοντικό τομέα που θα βοηθήσουν να μειωθεί το έλλειμμα των ΗΠΑ
Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει «τη μεγαλύτερη επένδυση που έχει γίνει ποτέ για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης», δηλαδή μέτρα κόστους 550 δισεκ. δολαρίων που θα επιτρέψουν να μειωθούν οι εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου κατά 50-52% (σε σύγκριση με το επίπεδο του 2005 μέχρι το 2030). Συγκεκριμένα 370 δισεκατομμύρια δολάρια θα διατεθούν για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 40% έως το 2030, καθιστώντας το το μεγαλύτερο πρόγραμμα των ΗΠΑ για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να «αγοράσουν αμερικανικά» ηλεκτρικά οχήματα -μια κίνηση ιδιαίτερα επικίνδυνη για τις μεγάλες βιομηχανίες αυτοκινήτων της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Αναλυτικά θα επιδοτηθούν με 7.500 δολαρίων για νοικοκυριά που αγοράζουν ηλεκτρικά οχήματα κατασκευής ΗΠΑ, ενώ το άλλο παρέχει οφέλη στους κατασκευαστές ανεμογεννητριών και ηλιακών συλλεκτών που χρησιμοποιούν χάλυβα ΗΠΑ.
Στις Βρυξέλλες καθώς και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, θεωρούν τα μέτρα αυτά ως επιδοτήσεις “μεροληπτικές”, ιδίως κατά της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας. “Αυτό είναι απαράδεκτο για την ΕΕ. Ως έχει, αυτό το κείμενο είναι εξαιρετικά προστατευτικό, εις βάρος των ευρωπαϊκών εξαγωγών”, δήλωσε ο Τσέχος υπουργός βιομηχανίας Γιόζεφ Σικέλα, η χώρα του οποίου ασκεί επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.
Στις αρχές Νοεμβρίου, ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς της ΕΕ Τιερί Μπρετόν απείλησε να «προσφύγει στον ΠΟΕ» και να εξετάσει «αντίποινα» εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν αναστρέψουν τις επιδοτήσεις τους.
«Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι επιδοτήσεις που προσφέρει η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι τέσσερις έως δέκα φορές το μέγιστο ποσό που έχει εγκρίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών Μπρούνο Λεμέρ, ο οποίος κάλεσε την Επιτροπή να δημιουργήσει «ευρωπαϊκά προτιμησιακά μέτρα ή να επιταχύνει την χρήση μέσων αμοιβαιότητας».
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ, σημειώνει το Politico, «βγάζουν καπνούς» με τους αμερικανικούς υπαινιγμούς : η ΕΕ το κάνει αυτό εδώ και χρόνια – χωρίς όμως να μεροληπτεί σε βάρος αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών όπως η Tesla. Παρότι το Παρίσι δεν τρέφει ψευδαισθήσεις ότι ο Μπάιντεν θα υπαναχωρήσει όσον αφορά τον IRA, προσπαθεί να πείσει το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών να χορηγήσει στις ευρωπαϊκές εταιρείες εξαιρέσεις αντίστοιχες με εκείνες που προβλέπονται για τον Καναδά και το Μεξικό. Πέραν των εξαιρέσεων πάντως, η άποψη που κυριαρχεί στα ανώτατα κλιμάκια της Γαλλίας είναι ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να προχωρήσουν «στον δικό τους IRA», στο «Buy European Act», δημιουργώντας βεβαίως το οικονομικό υπόβαθρο για τη χρηματοδότησή του.
Σύμφωνα με το Politico η δυσάρεστη αλήθεια, είναι ότι οι Ευρωπαίοι δυσκολεύονται να κάνουν τις δικές τους εταιρείες να επενδύσουν, επειδή οι κυβερνήσεις έχουν δώσει μεγαλύτερη έμφαση στην επιδότηση των λογαριασμών φυσικού αερίου των νοικοκυριών παρά στο να βοηθήσουν τη βιομηχανία της περιοχής να ξεπεράσει την κρίση.
Εν μέσω όλων αυτών η ατζέντα του Γάλλου προέδρου στην Ουάσιγκτον αναμένεται βαριά καθώς η ΕΕ βυθίζεται στην ενεργειακή κρίση χωρίς σαφείς πρωτοβουλίες αντιμετώπισης της και ο κος Μακρόν θα ήθελε να διαδραματίσει το ρόλο του μεσολαβητή σε δυο επίπεδα.
Θα επιδιώξει να έχει μιας σαφή απάντηση για το εάν ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι σε θέση να προσφέρει φθηνότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη, αλλά και την πρόσβαση των χωρών της ΕΕ στο νέο πρόγραμμα επιδοτήσεων για τις πράσινες βιομηχανίες.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Politico, εάν ο Μπάιντεν δεν καταφέρει να ικανοποιήσει -τουλάχιστον έως έναν βαθμό- τα αιτήματα του Γάλλου προέδρου, ένας διατλαντικός εμπορικός πόλεμος θα είναι λίγο-πολύ αναπόφευκτος, διακινδυνεύοντας έναν αγώνα επιδοτήσεων μεταξύ Ευρώπης εναντίον Αμερικής και δασμούς ως αντίποινα.
Η ΕΕ υποστηρίζει ότι η Αμερική πρέπει να δείξει μεγαλύτερη αλληλεγγύη προς την Ευρώπη, η οποία φέρει το οικονομικό βάρος του πολέμου στην Ουκρανία. Ο κος Μακρόν θα πιέσει για «περισσότερη διατλαντική ενότητα», τόσο στις επενδυτικές πολιτικές όσο και τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία.
Το Παρίσι θέλει η κυβέρνηση Μπάιντεν να πιέσει τις εταιρείες που πωλούν υγροποιημένο φυσικό αέριο στην Ευρώπη να διατηρήσουν τις τιμές σε αποδεκτά επίπεδα προκειμένου να βοηθήσουν τους Ευρωπαίους να υπομείνουν το μεγαλύτερο βάρος από τις κυρώσεις. Το Ελιζέ πιστεύει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει μια σειρά από επιλογές στις οποίες θα μπορούσε να εργαστεί για να μειώσει τις τιμές. Σύμφωνα με το Politico ωστόσο, δεν είναι σαφές εάν στις ΗΠΑ υπάρχει η «όρεξη» για να ενδώσουν στις γαλλικές απαιτήσεις. Εάν οι ΗΠΑ δεν τροποποιήσουν τον νόμο περί μείωσης του πληθωρισμού (IRA), η ΕΕ θα πρέπει να χρησιμοποιήσει «καταναγκαστικά» μέτρα για να διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες επωφελούνται από τους ίδιους όρους με τις αμερικανικές, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Παρασκευή ο Γάλλος υπουργός Εμπορίου.
Την ίδια στιγμή, όμως ο χρόνος για την Ευρώπη εξαντλείται, καθώς βασικά από τα αιτήματά της πρόκειται να τεθούν σε ισχύ τον Ιανουάριο από τις ΗΠΑ. Οι Ευρωπαίοι έχουν οξύνει τη δική τους απάντηση στον νόμο περί μείωσης του πληθωρισμού, με πολλούς να ζητούν από την Ευρώπη να προωθήσει επειγόντως το δικό της πακέτο επιδοτήσεων για την προστασία των ευαίσθητων βιομηχανιών.
Ο ίδιος ο Μακρόν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν θα σταθεί αμέτοχος να παρακολουθεί τους Αμερικανούς και τους Κινέζους να ακολουθούν επιθετικές πολιτικές κρατικών επιδοτήσεων. Η Γαλλία πιέζει ώστε η ΕΕ να αναπτύξει το δικό της κύμα επιδοτήσεων και να τις διατηρήσει για τους ευρωπαίους κατασκευαστές.
Αλλά η Ουάσιγκτον δεν φαίνεται να ενοχλείται από το γεγονός ότι οι Βρυξέλλες «παίζουν με τη φωτιά». Αντίθετα, ο Εμπορικός Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ ενθάρρυνε τις Βρυξέλλες να κάνουν το ίδιο και να εντείνουν την οικονομική υποστήριξη για να καταστήσουν την Ευρώπη λιγότερο εξαρτημένη από ξένους προμηθευτές.
Εάν η εκστρατεία του Μακρόν αποτύχει, οι Ευρωπαίοι θα βρεθούν αντιμέτωποι με μια σκληρή επιλογή: είτε να ακολουθήσουν τον δρόμο του προστατευτισμού και να ρισκάρουν έναν αγώνα επιδοτήσεων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά είτε να μείνουν στην θέση τ
