Το θέμα που έχει προκύψει με την παραλαβή και πληρωμή εμβολίων έναντι της COVID-19 τα οποία όμως δεν μπορούν να απορροφήσουν τα κράτη – μέλη λόγω μειωμένης ζήτησης, ανέδειξε στην ομιλία του στο Συμβούλιο των υπουργών Υγείας της ΕΕ, ο Έλληνας υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης.
Ο Υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης κατά την ομιλία του στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας ΕΕ ανέφερε πως στις πρώτες φάσεις της πανδημίας, και δεδομένου ότι η εξέλιξη της πανδημίας ήταν άγνωστη, πρώτιστο μέλημα όλων των κρατών – μελών ήταν να προμηθευτούν ικανές ποσότητες εμβολίων, ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους αλλά και να συμβάλουν στην παγκόσμια προσπάθεια για εμβολιασμό, μέσω του διαμοιρασμού εμβολίων. Προσέθεσε πως η πίεση που ασκήθηκε στις εταιρείες κατά το άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Υγείας (Σεπτέμβριος 2022), όπου συζητήθηκε το πρόβλημα των πλεοναζουσών ποσοτήτων εμβολίων, είχε θετική έκβαση καθώς διασφαλίστηκε η παράδοση μόνο των νεότερων αναβαθμισμένων εμβολίων, ενώ δημιουργήθηκε και μηχανισμός κεντρικής αποθήκευσης (central warehouse) που προσφέρει χρονικά περιορισμένη αποθήκευση εμβολίων.
Παρόλα αυτά όμως επεσήμανε ότι το συνολικό πρόβλημα δεν έχει επιλυθεί και αποτελεί μείζον θέμα για τα Κράτη Μέλη να παραλαμβάνουν εμβόλια τα οποία δεν μπορούν να απορροφήσουν με ότι αυτό συνεπάγεται, δηλαδή να πληρώνουμε για να καταστρέφουμε εμβόλια, διότι αυτό θέτει σε γενικότερο κίνδυνο την εμβολιαστική στρατηγική και την πίστη των πολιτών στον εμβολιασμό.
Για το λόγο αυτό χαιρέτισε τις συζητήσεις με τις εταιρείες για την επίλυσή του στο πλαίσιο του Steering Board, τονίζοντας ότι τα ΚΜ θα πρέπει να είναι έτοιμα να εξετάσουν όλες τις πρόσφορες λύσεις για την οριστική διευθέτηση του ζητήματος, όπως τη χρονική μετάθεση των παραγγελιών συνοδευόμενη όμως με τη δραστική μείωση των ποσοτήτων, ακόμη και ακύρωσή μέρους αυτών. Μέχρι την επίτευξη οριστικής συμφωνία με την αρμόδια Επιτροπή πρέπει να σταματήσουν οι παραδόσεις των εμβολίων τουλάχιστον για τις αρχές του χρόνου.
Όσον αφορά τη δωρεά εμβολίων σε τρίτες χώρες, προέτρεψε την Επιτροπή να συνεχίσει τις συζητήσεις με την GAVI αλλά και με τις γειτονικές χώρες της ΕΕ, προκειμένου να απορροφήσει όσο το δυνατόν περισσότερα από τα πλεονάσματα της ΕΕ, δηλώνοντας ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να συμβάλει δωρίζοντας εμβόλια στις τρίτες χώρες.
Για τις μελλοντικές συμβάσεις προμήθειας, πως είναι απαραίτητο να αξιολογηθεί, από την άποψη της δημόσιας υγείας, η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών, το μοντέλο πληρωμής, οι τιμές, οι ρήτρες των συμβάσεων. Υπογράμμισε δε ότι σε κάθε περίπτωση στα μελλοντικά συμβόλαια θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται μεγαλύτερη ευελιξία για τα ΚΜ ώστε να παραλαμβάνουν τις ποσότητες που πραγματικά χρειάζονται.
Τέλος, ο Κος Πλεύρης επεσήμανε πως η στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 επέτρεψε στα ΚΜ να σώσουν ζωές πολιτών προστατεύοντας των πληθυσμό τους και για το λόγο αυτό η προστιθέμενη αξία της είναι αδιαμφισβήτητα τεράστια. Υπογράμμισε πως σαφώς υπάρχουν προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπισθούν, αλλά αυτό θα είναι εφικτό μόνο εάν οι 27 συνεχίσουν ενωμένοι με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την προσπάθειά τους προκειμένου να επιτύχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα, δεδομένου πως σε αντίθετη περίπτωση όπου τα ΚΜ δράσουν μεμονωμένα δεν θα είναι σε θέση να ανακτήσουν την τωρινή διαπραγματευτική τους δύναμη έναντι των εταιριών εμβολίων ικανοποιητικές λύσεις και για τις δύο πλευρές .Ως εκ τούτου, τόνισε πως είναι υψίστης σημασίας για τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να ενώνουν τις προσπάθειές τους με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να επιτύχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τους πολίτες της ΕΕ.
Νίνα Κομνηνού
