«Θεέ μου, τι κόσμος γεμάτος συγκρούσεις, γέννηση, θάνατο, ζευγάρωμα, αρραβώνες, ακόμα και γάμους, δεν το αποκλείω, σ’ ετούτο το εκπληκτικό καράβι!» (σ. 337).
Στο τέλος των Ναπολεόντειων Πολέμων, ένα πλοίο σαλπάρει από την Αγγλία για την Αυστραλία. Ανάμεσα στους επιβάτες βρίσκεται και ο νεαρός αριστοκράτης Έντμουντ Άλμποτ που έχει αναλάβει μια υψηλή θέση στις αποικίες χάρη στην εύνοια του νονού του. Για την ενημέρωση του τελευταίου, ο Έντμουντ καταγράφει σε ημερολόγιο όλο το ταξίδι: τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, την απίστευτη δυσωδία του καραβιού, τις ατελείωτες προστριβές πληρώματος και επιβατών και κυρίως τον αυστηρό ταξικό διαχωρισμό, ο οποίος φαίνεται να επικρατεί. Θύμα της διαστρωμάτωσης και των στενά οροθετημένων κανόνων θα σταθεί ένας νεαρός εφημέριος που υφίσταται συνεχείς εξευτελισμούς και δοκιμασίες μέχρι να αποδείξει τελικά ότι «μπορεί ο άνθρωπος να πεθάνει από ντροπή».
Ο νομπελίστας Γουίλιαμ Γκόλντινγκ, με ακραίο ρεαλισμό και αστείρευτη φαντασία, αποτυπώνει μια ολόκληρη κοινωνία στις κλειστοφοβικές διαστάσεις ενός πλοίου. Μια διαρκής ένταση και απειλή κυριαρχεί σε έναν μικρόκοσμο, όπου «η κοινωνική προέλευση του καθενός παραμένει σαν σφραγίδα στο μέτωπό του και δεν σβήνει ποτέ» (σ. 174). Η οξύτατη αλληγορία και η αιχμηρή ειρωνική διάθεση δεν κρύβονται πίσω από την τραγικότητα των όσων διαδραματίζονται. Το βιβλίο κέρδισε το βραβείο Booker το 1980, αποτέλεσε το πρώτο μέρος της τριλογίας «Ως τα πέρατα της γης» και μεταφέρθηκε επιτυχημένα στην τηλεόραση το 2005 με πρωταγωνιστή τον Μπένεντικτ Κάμπερματς. Για χρόνια εξαντλημένη στα ελληνικά, είναι ευκαιρία να θυμηθούμε την εμβληματική ναυτική τριλογία του συγγραφέα σε νέα μετάφραση.
«Εκείνο που έχω κρατήσει πέρα από τη ζωηρή ανάμνηση της ανησυχίας μου είναι η αίσθηση της φοβερής ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΙΑΣ ΤΟΥ και η μεγαλοπρέπεια της ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ. Μια αίσθηση αίγλης του πλοίου μας και όχι ασημαντότητας και μικρότητας! Είναι λες και το έχω στο μυαλό μου σαν έναν ξεχωριστό κόσμο, ένα σύμπαν σε μικρογραφία, όπου πρέπει να περάσουμε τη ζωή μας και να εισπράξουμε την ανταμοιβή ή την τιμωρία μας. Ελπίζω πως δεν είναι ασεβής αυτή η σκέψη! Γιατί είναι παράξενη, αλλά και ισχυρή» (σ. 253).
Το «Μύησις ταξιδευτού» του Γουίλιαμ Γκόλντινγκ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα σε μετάφραση Μαργαρίτας Ζαχαριάδου και πρόλογο της Άννυ Πρου. Από τις ίδιες εκδόσεις κυκλοφορούν και τα έργα του Γκόλντινγκ «Ο άρχοντας των μυγών», «Διπλή γλώσσα» και «Ελεύθερη πτώση».
Κώστας Μοστράτος
