Μαζικό πόλεμο του Τύπου της Δύσης εναντίον του προέδρου Ερντογάν βλέπει η Τουρκική προεδρία πίσω από το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της βρετανικής επιθεώρησης Economist που ενόψει των εκλογών της 14ης Μάιου ζητά την έξοδο του Ερντογάν από την ηγεσία της χώρας και χαρακτηρίζει τις τουρκικές εκλογές ως τις πιο σημαντικές του πλανήτη.
Η Τουρκία δεν θα επιτρέψει η πολιτική της να καθοδηγείται από τα εξώφυλλα περιοδικών, δήλωσε από την πλευρά του ο Ερντογάν. «Δεν θα επιτρέψουμε η εσωτερική πολιτική μας να καθοδηγείται και την εθνική βούληση να επηρεάζεται από τα εξώφυλλα περιοδικών, τα οποία είναι ο επιχειρησιακός μηχανισμός παγκόσμιων δυνάμεων», έγραψε ο Ερντογάν στο Twitter.
Ο βρετανικός Economist στοχοθετεί ευθέως τον Τούρκο πρόεδρο προβάλλοντας στο εξώφυλλό του τους πηχυαίους τίτλους: «Σώστε τη δημοκρατία», «Ο Ερντογάν πρέπει να φύγει», «Ψηφίστε!».
Εννιά μέρες πριν από τις εκλογές της 14ης Μαΐου, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου προηγείται στις κυλιόμενες δημοσκοπήσεις ενισχύοντας την προσδοκία για τερματισμό της 20ετούς θητείας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην ηγεσία της Τουρκίας.
Η απόσταση μεταξύ Κιλιτσντάρογλου και Ερντογάν έχει μειωθεί στις 3,5% γεγονός που υπογραμμίζει την δυναμική που διατηρεί το σύστημα Ερντογάν και το συντηρητικό – εθνικιστικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) παρά την καταστροφική διαχείριση του πολύνεκρου σεισμού , την δραματική οικονομική κατάσταση και την πολυετή παραμονή του στην κορυφή της εξουσίας.
Στην αναμέτρηση της 14ης Μαΐου οι ψηφοφόροι καλούνται να εκλέξουν τη νέα Βουλή και να επιλέξουν τον νέο πρόεδρο ανάμεσα στον Ερντογάν, ο οποίος επιδιώκει την επανεκλογή του, και τους υποψηφίους της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, Μουχαρέμ Ιντζέ και Σινάν Ογκάν, ενώ 24 πολιτικά κόμματα και 151 ανεξάρτητοι υποψήφιοι διεκδικούν έδρες στο 600μελές τουρκικό κοινοβούλιο.
Οι δημοσκοπήσεις
Με βάση τη τελευταία δημοσκόπηση της ORC Researce, ο Κιλιτσντάρογλου λαμβάνει 48%, έναντι 44,6% του Ερντογάν 42,4%, ενώ οι ανεξάρτητοι Ιντζέ και Ογάν λαμβάνουν 4,3% και 3,1% αντίστοιχα. Άλλη δημοσκόπηση της ArtıBir επίσης, δείχνει τον Κιλιτσντάρογλου νικητή και των δυο γύρων των εκλογών με 49.4% έναντι 43.7% του Ερντογαν , και στον Β’ γύρο με 53.6% έναντι 46.4% του Ερντογάν.
Με τη διαφορά μεταξύ των δυο διεκδικητών στα όρια του στατιστικού λάθους η Τουρκία οδηγείται σε μια αναμέτρηση ντέρμπι και στους δύο γύρους. Συγκεκριμένα, στον πρώτο γύρο προβλέπει τον Κιλιντσάρογλου να συγκεντρώνει 49.4% έναντι 43.7% του νυν Τούρκου προέδρου, ενώ στον δεύτερο γύρο με 53.6% έναντι 46.4% του Ερντογάν.
Με δεδομένο την μικρή διάφορα είναι πολύ πιθανόν κανένας από τους υποψηφίους δεν θα λάβει το 51% που απαιτείται για να εκλεγεί πρόεδρος στον πρώτο γύρο, οπότε απαιτείται δεύτερος γύρος δύο εβδομάδες αργότερα.
O 74χρονος Κεμάλ Κιλιντσάρογλου συνασπίζει πίσω από την υποψηφιότητά του τα εξι κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους για τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της 14ης Μαΐου.
Στο επίκεντρο της προεκλογικής ατζέντας του βρίσκεται η αντιμετώπιση του πληθωρισμού και η αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τους πολύνεκρους διδύμους σεισμούς που άφησαν πίσω τους περισσότερους από 50.000 νεκρούς και εκατομμυρια αστέγους στις 11 επαρχίες που επλήγησαν .
Μια νέα γενιά σχεδόν πέντε εκατομμυρίων ψηφοφόρων που ψηφίζουν για πρώτη φορά δεν έχουν γνωρίσει ποτέ άλλον ηγέτη πέραν του Ερντογαν και είναι τα μεγαλύτερα θύματα του πληθωρισμού για τον οποίο τον Ερντογαν , λόγω της ανορθόδοξης άρνησής του να αυξήσει τα επιτόκια. Το επίσημο ποσοστό πληθωρισμού είναι λίγο πάνω από το 50%, αλλά οι ακαδημαϊκοί λένε ότι στην πραγματικότητα ξεπερνά το 100%.
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, εμφανίζεται ως ένας ήπιος, μετρειθοπαθής βιβλιοφάγος πολιτικός που όμως έχει βιώσει μια σειρά από εκλογικές ήττες στο τιμόνι του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). Αυτή η φορά θα μπορούσε να είναι διαφορετική, καθώς αγωνίζεται ως υποψήφιος της ενότητας έξι κομμάτων της αντιπολίτευσης, που κυμαίνονται από το δικό του κεντροαριστερό κόμμα και το εθνικιστικό κόμμα Good μέχρι τέσσερις μικρότερες ομάδες, στις οποίες περιλαμβάνονται δύο πρώην σύμμαχοι του Ερντογάν, ένας εκ των οποίων συνίδρυσε το κόμμα AK.
Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έχει συμφωνήσει ότι οι ηγέτες της συμμαχίας του θα μοιραστούν όλοι τον ρόλο του αντιπροέδρου ενώ έχει επίσης τη ρητή υποστήριξη του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος της τουρκικής αντιπολίτευσης, του φιλοκουρδικού HDP, ο συμπρόεδρος του οποίου χαρακτήρισε τις εκλογές ως “τις πιο κρίσιμες στην ιστορία της Τουρκίας”.
Οι άλλοι υποψήφιοι
Οι ελπίδες του κ. Κιλιτσντάρογλου να κερδίσει τις εκλογές στον πρώτο γύρο δέχθηκαν πλήγμα όταν ένας πρώην συνάδελφός του στο κεντροαριστερό κόμμα, ο Μουχαρέμ Ιντσέ, αποφάσισε να συμμετάσχει στην προεδρική κούρσα.
Ο κ. Ιντσέ, 58 ετών, ήταν υποψήφιος πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος το 2018, αλλά αποχώρησε δύο χρόνια αργότερα λόγω διαφορών με τον κ. Κιλιτσντάρογλου, Τώρα διευθύνει το κοσμικό εθνικιστικό Κόμμα της Πατρίδας και έχει αντιμετωπίσει κατηγορίες ότι αραίωσε την ψήφο της αντιπολίτευσης και έπαιξε στα χέρια του προέδρου Ερντογάν. Έχει ωστόσο ισχυρή παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι νέοι ψηφοφόροι, ιδίως, έχουν εντυπωσιαστεί από τις χορευτικές του κινήσεις στο TikTok.
Ένας άλλος υποψήφιος με λίγες πιθανότητες σημαντικής επιτυχίας είναι ο υπερεθνικιστής Σινάν Ογκάν.
Η εκλογική αναμέτρηση
Για να εισέλθει στο κοινοβούλιο των 600 εδρών, ένα κόμμα πρέπει να συγκεντρώσει το 7% των ψήφων ή να συμμετέχει σε μια συμμαχία που το κάνει.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι συνασπισμοί έχουν γίνει τόσο σημαντικές στην Τουρκία, και η εξακομματική αντιπολίτευση έχει επισημάνει την αλλαγή αυτού του τρόπου ως μία από τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις της.
Οι Τούρκοι ψηφίζουν για τις λίστες των κομμάτων και όχι για τους υποψηφίους στο πλαίσιο της απλής αναλογικής, οπότε οι αριθμοί των εδρών αντιστοιχούν στις ψήφους ανά κόμμα και όχι στις συμμαχίες.
Τα τέσσερα μικρότερα κόμματα της αξιωματικής αντιπολίτευσης Συμμαχία του Έθνους θα διεκδικήσουν τη συμμετοχή τους στο κοινοβούλιο υπό τη σημαία των δύο μεγαλύτερων κομμάτων: του CHP ή του εθνικιστικού Καλού Κόμματος.
Το κυβερνών κόμμα ΑΚ είναι κόμμα της Συμμαχίας του Λαού, αλλά τα επιμέρους κόμματά του δίνουν ξεχωριστή εκλογική μάχη.
Οι υποψήφιοι που κατεβαίνουν με την Πράσινη Αριστερά αντί του φιλοκουρδικού κόμματος ανήκουν στην εξακομματική Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας. Όλα εκτός από ένα από τα έξι κόμματα θα κατέλθουν υπό τη σημαία της Πράσινης Αριστεράς.
Σύμφωνα με τις μεταρρυθμίσεις του Ερντογάν, ο πρόεδρος είναι πλέον αυτός που επιλέγει και συγκροτεί την κυβέρνηση. Και αν η ευρεία Λαϊκή Συμμαχία του δεν καταφέρει να κερδίσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, μπορεί να δυσκολευτεί να κυβερνήσει με τον ίδιο τρόπο όπως τώρα. Η φιλο-Ερντογάν Λαϊκή Συμμαχία έχει σήμερα 334 βουλευτές.
Ο κ. Ερντογάν έχει ήδη υπηρετήσει δύο θητείες ως πρόεδρος, οπότε μια τρίτη φαίνεται να αντιβαίνει στους κανόνες του συντάγματος της Τουρκίας.
Αλλά η εκλογική επιτροπή YSK της Τουρκίας αποφάνθηκε ότι η πρώτη θητεία του θα πρέπει να θεωρηθεί ότι ξεκίνησε όχι το 2014 αλλά το 2018, όταν ξεκίνησε το νέο προεδρικό σύστημα με εκλογές για το κοινοβούλιο και τον πρόεδρο την ίδια ημέρα.
Πολιτικοί της αντιπολίτευσης είχαν ζητήσει νωρίτερα από το YSK να εμποδίσει την υποψηφιότητά του.
Τι επιδιώκει η Συμμαχία του Έθνους
Η Συμμαχία του Έθνους υπό την ηγεσία του Κιλιτσντάρογλου θέλει να αποκαταστήσει το κοινοβουλευτικό σύστημα της Τουρκίας και να μεταρρυθμίσει την προεδρία, καταργώντας το δικαίωμα του αρχηγού του κράτους να ασκεί βέτο στη νομοθεσία, κόβοντας τους δεσμούς της θέσης με τα πολιτικά κόμματα και καθιστώντας την εκλόγιμη κάθε επτά χρόνια.
Τα έξι κόμματα θέλουν επίσης να δώσουν ώθηση στην επί δεκαετίες προσπάθεια της Τουρκίας να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να αποκαταστήσουν την “αμοιβαία εμπιστοσύνη” με τις ΗΠΑ, μετά από χρόνια τεταμένων σχέσεων κατά τη διάρκεια των χρόνων του Ερντογάν.
Έχουν δεσμευτεί να μειώσουν τον πληθωρισμό κάτω από το 10% εντός δύο ετών και να στείλουν εθελοντικά τους Σύρους πρόσφυγες στην πατρίδα τους. Η Τουρκία φιλοξενεί σήμερα περίπου 3,6 εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες.
Newsroom Αθήνα 9.84
