Μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για την Ελευθερία του Λόγου, πραγματοποιήθηκε στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 36 χρόνια της λειτουργίας του Αθήνα 9.84.
Ο Αθήνα 9.84 πήρε την σημαντική πρωτοβουλία να ανοίξει την συζήτηση για την Ελευθερία του Λόγου και της έκφρασης, αλλά και να αναδείξει την στάση των δημοσιογράφων ως προς το λειτούργημα του ελέγχου της εξουσίας.
Η ελευθερία του λόγου και του τύπου, έτσι όπως αναδείχθηκε από την πολύ ενδιαφέρουσα δίωρη συζήτηση – που μεταδόθηκε ζωντανά από το ραδιόφωνο του Αθήνα 9,84 – αποτελούν όπως τόνισαν οι ομιλητές, τους βασικότερους μοχλούς της δημοκρατίας.
Στο πλαίσιο της συζήτησης έγιναν εκτενής αναφορές στις κάθε είδους πιέσεις που δέχονται οι δημοσιογράφοι. Στο θέμα των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων. Στην λογοκρισία στον Τύπο. Αλλά ακόμα και σε περιστατικά βίας και βαριάς βίας κατά εκπροσώπων του τύπου.
Την εκδήλωση συντόνισαν η Ελευθερία Κουμάντου και η Ελεωνόρα Ορφανίδου, η οποία άνοιξε με τον χαιρετισμό της προέδρου της ΕΣΗΕΑ Μαρίας Αντωνιάδου. Η κ. Αντωνιάδου έκανε λόγο για πολύ σημαντική πρωτοβουλία του Αθήνα 9,84 τονίζοντας ταυτόχρονα ότι «αυτό ο σταθμός αποτελεί την πρώτη ελεύθερη φωνή της χώρας».
Ο Συνταγματολόγος, Κώστας Μποτόπουλος, που πήρε στη συνέχεια το λόγο υπογράμμισε ότι όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο Σύνταγμα «η ελευθερία του λόγου είναι η βασικότερη εγγύηση της ουσιαστικής δημοκρατίας». Επισήμανε ότι «η ελευθερία έκφρασης, όπως είναι η γενικότερη ορολογία, αποτελεί μέρος αυτού που θα ονομάζαμε παγκόσμιο Δημοκρατικό κεκτημένο. Η νομολογία του Ευρωπαϊκού δικαστηρίου, ονομάζει την ελευθερία του λόγου θύλακα της Δημοκρατίας». Ο ίδιος χαρακτήρισε «μείζον θεσμικό σκάνδαλο» τις υποκλοπές και ταυτόχρονα αναφέρθηκε στις πιέσεις που δέχεται σε παγκόσμια κλίμακα η ελευθερία της έκφρασης.
Η Δέσποινα Παρασκευά υπεύθυνη του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας, τόνισε ότι η ελευθερία του λόγου είναι «θεμελιώδες δικαίωμα», αφού μέσα από αυτό «μπορείς να καταγγείλεις την αδικία». Επισήμανε ταυτόχρονα ότι σε περιόδους κρίσεων, όπως αυτές που ζούμε υπάρχει «ανάγκη από διαφορετικές φωνές». Η ίδια αναφέρθηκε επίσης στα φαινόμενα υπερβολική βίας της αστυνομίας κατά εκπροσώπων του τύπου, η οποία όπως πρόσθεσε αποτελεί άλλη μια πτυχή στην επιχείρηση καθυπόταξης της ελευθερίας της έκφρασης.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Πανεπιστημίου, Γιώργος Πλειός, αναφέρθηκε στη δυσμενή διεθνή παρουσία της Ελλάδας που βρίσκεται 107η θέση παγκοσμίως μεταξύ των χωρών σε ότι αφορά την Ελευθερία του Τύπου. Σημείωσε ότι στην Ελλάδα λαμβάνουν χώρα και οι 38 παραβιάσεις περί της ελευθερίας του τύπου, όπως αυτές είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένες και απέδωσε το φαινόμενο μεταξύ άλλων στις σχέσεις της ιδιοκτησίας των μέσων, στις πιέσεις από την πολιτική εξουσία τονίζοντας: «Δυστυχώς στη χώρα μας η δύναμη του ισχυρού επιβάλλεται και στην ελευθερία του Τύπου». Υπάρχει συμπλήρωσε «βαριά εξάρτηση από την πολιτική εξουσία».
Για «πιέσεις» από οικονομικά και πολιτικά κέντρα, έκανε λόγο και ο διευθυντής της εφημερίδας «Ελεύθερος Τύπος» που μίλησε στην εκδήλωση. Μίλησε για οικονομικά συμφέροντα και συγκρούσεις που οδηγούν πολλές φορές και σε έλεγχο των ΜΜΕ, ενώ ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στη «βιομηχανία» των αγωγών κατά δημοσιογράφων με τις οποίες επιχειρείται ο εκφοβισμός των ανθρώπων της ενημέρωσης.
Η δημοσιογράφος Νίκη Λυμπεράκη αναφέρθηκε στο «τεράστιο πρόβλημα της αυτολογοκρισίας», όπως το χαρακτήρισε από τους ίδιους τους δημοσιογράφους, ωστόσο με έμφαση υπογράμμισε ότι «η ελευθερία των λέξεων μπορεί να υπερνικήσει τις πιέσεις που ασκούνται στους ανθρώπους του τύπου». Παράλληλα, η ίδια τόνισε ότι πολλές φορές οι δημοσιογράφοι δέχονται και τα «πυρά» της κοινωνίας.
Ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης, αναφέρθηκε στο σκάνδαλο των υποκλοπών, των οποίων υπήρξε ο ίδιος θύμα, σημειώνοντας ότι παρότι ήταν η δική του, «η πρώτη που έγινε γνωστή», υπάρχουν πολλές ακόμα που «αφορούν διευθυντές Μέσων Ενημέρωσης, αρχισυντάκτες και δημοσιογράφους». Τόνισε παράλληλα ότι σε ότι αφορά τη δική του παρακολούθηση αυτή άρχισε όταν ξεκίνησε να «αποκαλύπτει τραπεζικά σκάνδαλα» αλλά και τις κινήσεις της κυβέρνησης που με νόμους πρόσφερε «ασυλία σε τραπεζίτες για περιπτώσεις απιστίας».
Παναγιώτης Θεοδωρόπουλος