Μέτρα κατά του bullying: Οι αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς και αντιπολίτευση

Σφοδρές αντιδράσεις προκάλεσαν στους εκπαιδευτικούς και τα κόμματα της αντιπολίτευσης τα μέτρα κατά της ενδοσχολικής βίας που ανακοίνωσαν την Τρίτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης.

«Το πρόβλημα της βίας δεν θα λυθεί με αυταρχισμό, αλλά με διάλογο με τη σχολική κοινότητα και αξιοποίηση όλης της σύγχρονης παιδαγωγικής σκέψης» τονίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, χαρακτηρίζοντας τα μέτρα της κυβέρνησης επικοινωνιακά. «Δυστυχώς η “Αριστεία” και η αδιαφορία τους θολώνει την πραγματική εικόνα, πετώντας τη μπάλα στην εξέδρα. Προκρίνει την αυστηροποίηση των ποινών ως λύση με μία τιμωρητική διάθεση, αγνοώντας τις πραγματικές αιτίες του προβλήματος» αναφέρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και στο πλαίσιο αυτό θέτει στον δημόσιο διάλογο τρεις προτάσεις:

1. Άμεσος προγραμματισμός για την πρώτη εβδομάδα μετά τις διακοπές του Πάσχα, όπου σε όλα τα σχολεία θα συζητηθεί οργανωμένα το πρόβλημα της βίας. Η αναγνώριση και συζήτηση του προβλήματος με οργανωμένο τρόπο στα σχολεία είναι μία από τις βασικές προϋποθέσεις για την επίλυση του. Υπάρχει μεγάλη εμπειρία από την οργάνωση των θεματικών εβδομάδων που είχε νομοθετήσει ο ΣΥΡΙΖΑ.

2. Άμεση επιμόρφωση των εκπαιδευτικών με ουσιαστικές επιμορφώσεις και όχι κάποιες γραφειοκρατικού τύπου ενημερώσεις. Οι εκπαιδευτικοί είναι αυτοί που αντιμετωπίζουν καθημερινά εκατοντάδες τέτοια ζητήματα και πρέπει να τους εμπιστευτούμε, αλλά και να τους βοηθήσουμε ώστε να συνεχίσουν να επιτελούν το κοινωνικό τους λειτούργημα.

3. Αναγνώριση του κομβικού ρόλου των Συλλόγων Γονέων και Κηδεμόνων του κάθε σχολείου. Οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης και το Υπουργείο πρέπει να πάρουν όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες για την ενεργοποίηση των Συλλόγων και την παροχή πολύπλευρης βοήθειας σε αυτούς.

«Στο ίδιο έργο θεατές» μάς καθιστούν οι ανακοινώσεις της κυβέρνησης για το bullying και τη σχολική βία, σχολιάζει ο Στέφανος Παραστατίδης, υπεύθυνος Κ.Τ.Ε. Παιδείας του ΠΑΣΟΚ και αναφέρει ότι η αντιμετώπιση της ενδοσχολικής βίας είναι μία εξαιρετικά σύνθετη υπόθεση, «καθώς οι άμεσα και έμμεσα συμμετέχοντες έχουν τη δική τους υποκειμενική γωνία καταγραφής, επεξεργασίας και αντιμετώπισης του φαινομένου».

«Η κυβέρνηση τρέχει πίσω από τα κοινωνικά προβλήματα, όταν πια έχουν καταστεί ανεξέλεγκτα λόγω της έλλειψης οποιουδήποτε σχεδιασμού πρόληψης και αντιμετώπισης των αιτιών που τα προκαλούν» τονίζει ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και εξηγεί πως «κάποιοι γονείς θυτών δυσκολεύονται να δουν αντικειμενικά την ευθύνη των παιδιών τους, μερικοί μάλιστα παίρνουν το μέρος των παιδιών τους. Κάποιοι εκπαιδευτικοί επιθυμούν τη μέγιστη αυστηροποίηση των ποινών για μία πιο ελεγχόμενη τάξη. Κάποια σχολεία δεν είναι αμερόληπτα, συνήθως υποβαθμίζουν το πρόβλημα ώστε να μην μειωθεί το κύρος του σχολείου. Κάποια θύματα αρνούνται τα γεγονότα, διότι φοβούνται αντίποινα και συνήθως μοιράζονται τα βιώματά τους µε τους στενότερους φίλους τους, µόνο λίγοι από αυτούς τα μοιράζονται µε τους γονείς. Κάποιοι παρευρισκόμενοι παρακολουθούν χωρίς να παρεμβαίνουν γιατί φοβούνται αντίποινα. Ακόμη και ως αυτόπτες μάρτυρες, δείχνουν απρόθυμοι να αποκαλύψουν τα πραγματικά γεγονότα».

«Έχουμε βαρεθεί να μετράμε καμπάνιες, φιέστες και συγκρότηση ειδικών επιτροπών για την καταπολέμηση του bullying. Η κυβέρνηση της ΝΔ μάλιστα συγκρότησε το 2019 Διακομματική Επιτροπή η οποία δεν συνεδρίασε ποτέ» σημειώνει το ΚΚΕ. Ο Περισσός υπογραμμίζει ότι «για το “θεαθήναι” είναι οι κινήσεις της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού, ενώ επιδιώκουν να περάσουν και αντιδραστικά μέτρα με αφορμή ένα υπαρκτό και οξυμένο πρόβλημα. Φτάνουν, μάλιστα, στο σημείο να ταυτίζουν μορφές της συλλογικής πάλης των μαθητών, με το πρόσχημα της παρεμπόδισης μαθήματος, με την ενδοσχολική βία για να φέρουν από την πίσω πόρτα ακόμη μεγαλύτερη καταστολή. Φυσικά, είναι η κυβέρνηση και η πολιτική της ΕΕ που κυριολεκτικά παρεμποδίζουν το μάθημα, αφού εκπαιδευτικοί λείπουν ακόμα από τις τάξεις, σχολεία πλημμυρίζουν, πέφτουν σοβάδες στα κεφάλια των μαθητών και τα σχολεία κρίνονται ακατάλληλα».Σταύρος Πετράκης, αντιπρόεδρος Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος: Το πρόβλημα της βίας στα σχολεία είναι εξαιρετικά σοβαρό και σίγουρα απαιτεί παρεμβάσεις. Η κυβέρνηση όμως, για άλλη μια φορά, το αντιμετωπίζει με όρους επικοινωνίας και προχειρότητας. Οι προτάσεις, που αναφέρθηκαν αφορούν στη συντριπτική πλειοψηφία τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ενώ από το δημοτικό θα έπρεπε να υπάρχουν προγράμματα και παρεμβάσεις τα οποία θα ευαισθητοποιήσουν τα παιδιά πάνω στο ζήτημα, με τη βοήθεια ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών. Από τα μέτρα απουσιάζει το παιδαγωγικό πρόσημο και η πρόληψη. Αντίθετα, υπάρχουν μόνο μέτρα διοικητικού χαρακτήρα και ποινές. Πολύ φοβάμαι ότι το αποτέλεσμα δεν θα δικαιώσει τις προσδοκίες.

Από την πλευρά του ο Σταύρος Πετράκης, αντιπρόεδρος Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος, τονίζει ότι «το πρόβλημα της βίας στα σχολεία είναι εξαιρετικά σοβαρό και σίγουρα απαιτεί παρεμβάσεις. Η κυβέρνηση όμως, για άλλη μια φορά, το αντιμετωπίζει με όρους επικοινωνίας και προχειρότητας». Ο κ. Πετράκης σχολιάζοντας το κυβερνητικό σχέδιο κατά του σχολικού εκφοβισμού επισήμανε ότι «οι προτάσεις, που αναφέρθηκαν αφορούν στη συντριπτική πλειοψηφία τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ενώ από το δημοτικό θα έπρεπε να υπάρχουν προγράμματα και παρεμβάσεις τα οποία θα ευαισθητοποιήσουν τα παιδιά πάνω στο ζήτημα, με τη βοήθεια ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών».

«Από τα μέτρα απουσιάζει το παιδαγωγικό πρόσημο και η πρόληψη. Αντίθετα, υπάρχουν μόνο μέτρα διοικητικού χαρακτήρα και ποινές. Πολύ φοβάμαι ότι το αποτέλεσμα δεν θα δικαιώσει τις προσδοκίες» κατέληξε ο αντιπρόεδρος της ΔΟΕ.

Τα μέτρα που ανακοίνωσε την Τρίτη η κυβέρνηση για την αντιμετώπισης της βίας μεταξύ ανηλίκων και του σχολικού εκφοβισμού κινούνται στους παρακάτω άξονες:

Νέος Κανονισμός Λειτουργίας των Σχολείων

– Ο Κανονισμός εφαρμόζεται εντός του σχολείου, κατά τη διάρκεια των ωρών λειτουργίας του, καθώς και σε όλες τις δράσεις, πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις και εκπαιδευτικές εκδρομές/ επισκέψεις/ μετακινήσεις τις οποίες διοργανώνει το σχολείο, με σαφείς κανόνες συμπεριφοράς και συνεπειών για κάθε παράπτωμα
– Κοινοποιείται σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, εκπαιδευτικούς, γονείς/κηδεμόνες και μαθητές, ώστε από πριν όλοι να γνωρίζουν τους κανόνες, τις υποχρεώσεις και τις συνέπειες
– Οι γονείς με την εγγραφή υπογράφουν ότι έλαβαν γνώση και βεβαιώνουν τη δέσμευση του παιδιού τους και τη δική τους

Ειδική Ψηφιακή Πλατφόρμα για την Ενδοσχολική Βία και τον Εκφοβισμό stop-bullying.gov.gr

– Ενημερωτικό και επιμορφωτικό υλικό για τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας
– Σύστημα εξ αποστάσεως, σύγχρονης και ασύγχρονης, επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών και των μελών των ομάδων δράσης
– Σύστημα αποτύπωσης περιστατικών ενδοσχολικής βίας και εκφοβισμού, με επώνυμες αναφορές περιστατικών από μαθητές και γονείς και όσους έχουν την επιμέλεια μαθητών
– Σύστημα ενημέρωσης γονέων για την εξέλιξη της διαχείρισης του αναφερόμενου περιστατικού
– Σύστημα διενέργειας ανώνυμων διαδικτυακών ερευνών προς τους μαθητές με σκοπό την αποτίμηση της έκτασης του φαινομένου της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού
– Σύστημα διαλειτουργικότητας με την κεντρική υπηρεσία πιστοποίησης χρηστών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου (Π.Σ.Δ.)

Παιδαγωγικά μέτρα για τη χρήση κινητών

– Διατήρηση της απαγόρευσης κατοχής κινητού εντός του σχολικού περιβάλλοντος και επιπλέον:
1. Αν μαθητής/τρια έχει κινητό και μαγνητοφωνεί ή φωτογραφίζει ή βιντεοσκοπεί εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές/τριες του/της, ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού επιλαμβάνεται ο Διευθυντής ή μετά από κρίση του τελευταίου ο Σύλλογος Διδασκόντων για ποινή αποβολής 1-5 ημερών ανάλογα με τη βαρύτητα του περιστατικού
2. Αν η παραπάνω συμπεριφορά αφορά σε ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τότε ο Σύλλογος Διδασκόντων υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος για τον/την υπαίτιο/α μαθητή/τρια

Αυστηροποίηση των παιδαγωγικών και πειθαρχικών μέτρων

– Προφορική παρατήρηση, επίπληξη, ωριαία απομάκρυνση από εκπαιδευτικό
– Αποβολή από τα μαθήματα μέχρι τρεις (3) ημέρες από Δ/ντή Σχολείου (από 1 σήμερα)
– Αποβολή από τα μαθήματα μέχρι πέντε (5) ημέρες από Σύλλογο Διδασκόντων (από 2 σήμερα)
– Αλλαγή τμήματος από Σύλλογο Διδασκόντων (δεν προβλέπεται σήμερα)
– Αποκλεισμός από δράσεις, πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, εκπαιδευτικές εκδρομές/μετακινήσεις από Σύλλογο Διδασκόντων (δεν προβλέπεται σήμερα)
– Αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος από Σύλλογο Διδασκόντων (διευκόλυνση της διαδικασίας με απλή γνώμη συμβούλου εκπαίδευσης και χωρίς σύμφωνη γνώμη ΚΕΔΑΣΥ)

Φοίτηση Μαθητών / Συνευθύνη Γονέων-Κηδεμόνων

– Ψηφιοποίηση Ημερήσιου Δελτίου Φοίτησης (απουσιολογίου)
– Βιβλίο φοίτησης myschool, Αυτόματη μεταφορά στα Ατομικά Δελτία μαθητών myschool
– Αυτόματη ενημέρωση των γονέων για τις απουσίες των παιδιών τους (εφαρμογή eParents)
– Απαγορεύεται η διαγραφή απουσιών από τον σύλλογο διδασκόντων με συγκεκριμένες εξαιρέσεις (π.χ. σοβαρούς ιατρικούς λόγους)

Επαναφορά της διάκρισης απουσιών σε δικαιολογημένες και αδικαιολόγητες

– Διατήρηση του ορίου των συνολικά 114 απουσιών
– Επανέρχεται το όριο απουσιών των 50 αδικαιολόγητων απουσιών
– Προσμέτρηση των καθυστερημένων προσελεύσεων στις απουσίες
– Αιτιολόγηση απουσιών έως 2 συνεχόμενων ημερών από γονείς (για πάνω από 2 συνεχόμενες ημέρες θα απαιτείται ιατρική γνωμάτευση).

Ισίδωρος Ρούσσος