Το Ισραήλ, οι ΗΠΑ και η Τουρκία εξαπολύουν συνεχή πλήγματα στη Συρία για την προστασία των συμφερόντων τους και τη διασφάλιση των κεκτημένων σε μια εποχή επαναχάραξης του χάρτη της Μέσης Ανατολής.
Παρά την πτώση του καθεστώτος Ασαντ εξελίσσονται διαρκείς βομβαρδιστικές επιδρομές τοποθεσίες σε ολόκληρη τη Συρία, καθώς οι περιφερειακοί παράγοντες στη Μέση Ανατολή με προεξάρχουσες τις ΗΠΑ , το Ισραήλ και την Τουρκία προσπαθούν να υπερασπιστούν τα συμφέροντά τους στη χώρα στην περιοχή.
Ενώ οι αντάρτες υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής οργάνωσης Hayat Tahrir al-Sham (HTS) ξεκινήσαν να απελευθερώνουν χιλιάδες κρατουμένους, μεταξύ άλλων από την περιβόητη φυλακή Sednaya -που συχνά αναφέρεται ως «ανθρώπινο σφαγείο»- το Ισραήλ, η Τουρκία και οι ΗΠΑ εχουν ήδη ξεκινήσει στρατιωτική δράση στην συριακή επικράτεια . Ταυτόχρονα οι πρώην υποστηρικτές του Άσαντ στη Ρωσία και το Ιράν , όπου έχουν καταφύγει κάνουν τις δικές τους προσπάθειες για τη διαμόρφωση μιας μελλοντικής Συρίας.
Με τα γεγονότα να εξελίσσονται με συχνά ιλιγγιώδεις ρυθμούς, οι αντάρτες που ανέτρεψαν τον Άσαντ ανακοίνωσαν στο Telegram γενική αμνηστία για τους στρατιώτες του πρώην κυβερνητικού στρατού της Συρίας καθώς πρώην πρωθυπουργός της Συρίας Μοχάμεντ αλ Τζαλάλι δήλωσε ότι συμφώνησε να παραδώσει την εξουσία στην «κυβέρνηση σωτηρίας» των ανταρτών.
Οι ΗΠΑ πλήττουν στόχους που συνδέονται με το Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) στην κεντρική Συρία, ενώ η Τουρκία επιτίθεται στις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ κουρδικές δυνάμεις. Φαίνεται ότι μια συμφωνία για την αποχώρηση των κουρδικών δυνάμεων από τη βόρεια πόλη Μανμπίτζ επετεύχθη τη Δευτέρα μετά την προέλαση του υποστηριζόμενου από την Τουρκία Συριακού Εθνικού Στρατού.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν προειδοποίησε τη Δευτέρα ότι το Ισλαμικό Κράτος μα μην προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει αυτή την περίοδο για να διευρύνει τις θέσεις του στη Συρία. Ο Μπλίνκεν πρόσθεσε ότι οι δηλώσεις των ηγετών των ανταρτών για την οικοδόμηση μιας διακυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς είναι ευπρόσδεκτες, αλλά το πραγματικό μέτρο θα είναι η δράση που θα αναλάβουν.
«Η ιστορία δείχνει πόσο γρήγορα στιγμές υποσχέσεων μπορούν να μετατραπούν σε συγκρούσεις και βία. Το ΙΚ θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει αυτή την περίοδο για να αποκαταστήσει τις δυνατότητές του, να δημιουργήσει ασφαλή καταφύγια. Όπως αποδεικνύουν τα πλήγματά μας ακριβείας το Σαββατοκύριακο, είμαστε αποφασισμένοι να μην το αφήσουμε να συμβεί αυτό».
Το Ισραήλ, από την πλευρά του επιβεβαίωσε ότι έστειλε δυνάμεις στη νεκρή ζώνη πέρα από τα κατεχόμενα από το Ισραήλ Υψίπεδα του Γκολάν και σε πρώην στρατιωτικές θέσεις της Συρίας στο όρος Ερμών, σε αυτό που περιέγραψε ως «προσωρινό μέτρο».
Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις δήλωσαν ότι θα συνεχίσει τις αεροπορικές επιδρομές σε πρώην θέσεις του καθεστώτος Ασαντ που συνδέονται με βάσεις εκτοξευτήρων πυραύλων, αποθήκες με χημικά όπλα .
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που εδρεύει στη Βρετανία και παρακολουθεί τον πόλεμο ανακοίνωσε την Τρίτη ότι το Ισραήλ «κατέστρεψε τις πιο σημαντικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στη Συρία» με περίπου 250 αεροπορικές επιδρομές από την πτώση του καθεστώτος Άσαντ. Τα πλήγματα είχαν στόχο αεροδρόμια και αποθήκες, μοίρες αεροσκαφών, ραντάρ, στρατιωτικούς σταθμούς σημάτων και πολλές αποθήκες όπλων και πυρομαχικών τις τελευταίες 48 ώρες, ανέφερε.
Με έντονα ανταγωνιστικές ατζέντες, η Τουρκία και το Ισραήλ έχουν ήδη καθορίσει τις κόκκινες γραμμές τους όσον αφορά τη Συρία, με την Τουρκία να λέει ότι δεν θα δεχτεί να επωφεληθεί από τη νέα κατάσταση το κουρδικό PKK ή το Ισλαμικό Κράτος, ενώ υποσχέθηκε να βοηθήσει τους Σύρους μετανάστες στην Τουρκία, η οποία φιλοξενεί 3 εκατομμύρια πρόσφυγες, να επιστρέψουν.
Ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επέμεινε πάντως ότι η Τουρκία δεν ενδιαφέρεται να επεκτείνει την εμβέλειά της στη Συρία, παρά την υποστήριξή της στους Σύρους αντάρτες.
«Η Τουρκία δεν έχει κανένα βλέμμα στο έδαφος οποιασδήποτε άλλης χώρας», δήλωσε ο Ερντογάν.«Ο μόνος στόχος των διασυνοριακών μας επιχειρήσεων είναι να σώσουμε την πατρίδα μας από τις τρομοκρατικές επιθέσεις», πρόσθεσε, αναφερόμενος στις επιδρομές με στόχο το υπό κουρδική ηγεσία YPG, που εδρεύει στη βορειοανατολική Συρία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, συζήτησαν επίσης τη Δευτέρα για τη μετάβαση και την ανοικοδόμηση στη Συρία, δήλωσε πηγή του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, καθώς εκατοντάδες Σύροι πρόσφυγες είχαν συγκεντρωθεί σε δύο συνοριακά περάσματα στη νότια Τουρκία ελπίζοντας να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Από την πλευρά του, δικαιολογώντας τα τελευταία πλήγματα του Ισραήλ σε τοποθεσίες στη Συρία, ο Γκίντεον Σάαρ, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, δήλωσε ότι έπληξε ύποπτες τοποθεσίες χημικών όπλων και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς στη Συρία προκειμένου να αποτρέψει να πέσουν στα χέρια εχθρικών παραγόντων.
Ο Σάαρ δήλωσε τη Δευτέρα ότι «το μόνο συμφέρον που έχουμε είναι η ασφάλεια του Ισραήλ και των πολιτών του».
Το Ιράν, το οποίο υποστήριξε τον Άσαντ στον βάναυσο εμφύλιο πόλεμο της χώρας προκειμένου να διατηρήσει τον χερσαίο διάδρομο με τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο, ανέφερε επίσης ότι άνοιξε γρήγορα απευθείας γραμμή επικοινωνίας με τους αντάρτες που εκδίωξαν τον Άσαντ, σε μια προσπάθεια να «αποτρέψει μια εχθρική πορεία» μεταξύ των χωρών.
Λίγες ώρες μετά την πτώση του Άσαντ το πρωί της Κυριακής, το Ιράν δήλωσε ότι αναμένει να συνεχιστούν οι σχέσεις με τη Δαμασκό με βάση την «διορατική και σοφή προσέγγιση» των δύο χωρών και ζήτησε τη δημιουργία μιας κυβέρνησης χωρίς αποκλεισμούς που θα εκπροσωπεί όλα τα τμήματα της συριακής κοινωνίας.
Και στη δική του προειδοποίηση, το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax, επικαλούμενο νομοθέτη, δήλωσε ότι η Μόσχα θα απαντήσει σκληρά σε οποιαδήποτε επίθεση στις στρατιωτικές της βάσεις στη Συρία.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, επιβεβαίωσε τη Δευτέρα ότι ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν είχε χορηγήσει προσωπικά άσυλο στον Άσαντ. Αρνήθηκε να σχολιάσει τη συγκεκριμένη τοποθεσία του Άσαντ και δήλωσε ότι ο Πούτιν δεν σχεδίαζε να τον συναντήσει.
Με την αστραπιαία προέλαση μιας συμμαχίας πολιτοφυλακής υπό την ηγεσία της HTS, μιας πρώην θυγατρικής της Αλ Κάιντα, να σηματοδοτεί μια δραματική μεταβολή στη δυναμική της Μέσης Ανατολής, η πτώση του Άσαντ αφαίρεσε ένα προπύργιο από το οποίο το Ιράν και η Ρωσία ασκούσαν επιρροή σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο.
Στο περιθώριο μιας κλειστής συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τη Δευτέρα, ο πρεσβευτής της Συρίας στα Ηνωμένα Έθνη, Koussay Aldahhak, δήλωσε:
«Είμαστε με τον συριακό λαό», και ότι οι πρεσβείες και οι αποστολές του έλαβαν οδηγίες να συνεχίσουν να ασκούν τον ρόλο τους ενώ περιμένουν μια νέα κυβέρνηση.
«Η Συρία βιώνει τώρα μια νέα εποχή αλλαγής, μια νέα ιστορική φάση της ιστορίας της και οι Σύροι προσβλέπουν στην εγκαθίδρυση ενός κράτους ελευθερίας, ισότητας, κράτους δικαίου, δημοκρατίας», δήλωσε ο Σύρος πρέσβης.«Θα ενώσουμε τις προσπάθειές μας για την ανοικοδόμηση της χώρας μας, για την ανοικοδόμηση όσων καταστράφηκαν και για την ανοικοδόμηση του μέλλοντος, ενός καλύτερου μέλλοντος της Συρίας για όλους τους Σύρους».
Το Συμβούλιο Ασφαλείας εμφανίστηκε ενωμένο ως προς την ανάγκη διατήρησης της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας και θα εργαστεί για μια κοινή δήλωση τις επόμενες ημέρες, δήλωσαν Αμερικανοί και Ρώσοι διπλωμάτες μετά τη συνεδρίαση.
«Κανείς δεν περίμενε ότι οι συριακές δυνάμεις θα έπεφταν σαν χάρτινος πύργος και αιφνιδίασε πολλούς ανθρώπους», δήλωσε ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΗΕ Ρόμπερτ Γουντ. «Είναι μια πολύ ρευστή κατάσταση, αλλά σχεδόν όλοι μίλησαν για την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας της Συρίας, την ανησυχία για την ανθρωπιστική κατάσταση».
Πηγή: the guardian.com