Οι πυρκαγιές στο Λος Άντζελες αποτελέσματα της κλιματικής καταστροφής που επιδεινώνεται σημειώνει ο Αμερικανός μετεωρολόγος και δημοσιογράφος για τα κλιματικά θέματα Ερικ Χολτχάουζ υποδεικνύοντας τα δυο φαινόμενα που πλέον προμηνύουν μια νεα εποχή κλιματικής κρίσης .
Πρόκειται για την καταστροφική σύμπτωση δυο φαινομένων, των ανέμων που πλησιάζουν τη δύναμη του τυφώνα και της μεγάλης ξηρασίας εξαιρετικά σπάνιας για τη νότια Καλιφόρνια οποιαδήποτε εποχή του έτους, πόσο μάλλον τον Ιανουάριο, που είναι συνήθως το μέσο της περιόδου των βροχών.
Τα δυο αυτά φαινόμενα προμηνύουν μια αναδυόμενη εποχή σύνθετων κλιματικών φαινομένων σε ασυνήθιστες εποχές του έτους, με αποτέλεσμα καταστάσεις που υπερβαίνουν την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε.
Αυτές οι πυρκαγιές αποτελούν στιγμή καμπής για τους κατοίκους του Λος Άντζελες, αλλά και εμβληματική απόδειξη της νέας εποχής , σύνθετων κλιματικών καταστροφών. Οι συνθήκες για μια πύρινη λαίλαπα του Ιανουαρίου στο Λος Άντζελες είναι πρωτοφανείς για την σύγχρονη ιστορία της περιοχής υποστηρίζει ο Χολτχάουζ . Ωστόσο οι επιστήμονες του προειδοποιούν εδώ και δεκαετίες για τον κίνδυνο οι σύνθετες κλιματικές καταστροφές όταν συμβαίνουν ταυτόχρονα να προκαλούν πολύ μεγαλύτερη ζημιά από ό,τι θα προκαλούσαν μεμονωμένα.
Τα αέρια του θερμοκηπίου που συνεχίζουν να εκπέμπουν οι άνθρωποι συνεχίζουν με τη σειρά του να τροφοδοτούν την κλιματική κρίση κάνοντας τις μεγάλες πυρκαγιές όλο και πιο συχνές στην Καλιφόρνια. Καθώς η ατμόσφαιρα θερμαίνεται, ο θερμότερος αέρας εξατμίζει νερό και αυτό εντείνει με ταχύτερους ρυθμούς την ξηρασία πιο γρήγορα.
Καθώς η κλιματική κρίση κλιμακώνεται, τα αλληλοεξαρτώμενα ατμοσφαιρικά, ωκεάνια και οικολογικά συστήματα που περιορίζουν τον ανθρώπινο πολιτισμό θα οδηγήσουν σε σύνθετες και μεταβαλλόμενες αλλαγές που είναι δύσκολο να προβλεφθούν εκ των προτέρων. Αυτή η ιδέα αποτέλεσε ένα από τα βασικά θέματα της εθνικής κλιματικής αξιολόγησης της κυβέρνησης Μπάιντεν για το 2023.
16 μήνες μετά από το πλήγμα τροπικής καταιγίδας το Λος Άντζελες βίωσε το θερμότερο καλοκαίρι της ιστορίας του και τη ξηρότερη περίοδος που έχει καταγραφεί ποτέ. Τα χόρτα από τον κατακλυσμό της τροπικής καταιγίδας του 2023 είναι ακόμα εκεί, προσθέτοντας καύσιμη ύλη για τις πυρκαγιές.
Από μόνο του, αυτό θα ήταν μια συνταγή για καταστροφή. Αν προσθέσουμε όμως σε αυτό και την ιστορική ανεμοθύελλα Santa Ana αυτής της εβδομάδας με ριπές που έφτασαν τα 100 μίλια/ώρα τοτε βρισκόμαστε εμπρός σε ακραίες συνθήκες κατάλληλες για πυρκαγιές κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου, όταν πολλοί πυροσβέστες βρίσκονται σε άδεια και ο εξοπλισμός έχει μεταφερθεί στην αποθήκη.
Την Τετάρτη, ο Τζο Μπάιντεν υποσχέθηκε τη συνδρομή του Υπουργείου Άμυνας για την ενίσχυση των πυροσβεστικών δυνατοτήτων των πολιτειών και των τοπικών αρχών, ένα σπάνιο βήμα που υπογράμμισε την έκταση στην οποία οι ταχέως εξελισσόμενες πυρκαγιές έχουν επιβαρύνει τις προσπάθειες αντιμετώπισης.
«Παρακολουθούμε πυρκαγιές που εξαπλώνονται όταν κάνει ζέστη, επικρατεί ξηρασία και φυσούν άνεμοι: όλοι αυτοί οι παράγοντες υπάρχουν αυτή τη στιγμή στη νότια Καλιφόρνια», δήλωσε η Κριστίνα Νταλ αντιπρόεδρος του οργανισμού επιστημονικής έρευνας Climate Central.
Σύμφωνα με την ίδια, «η πιο ξεκάθαρη απόδειξη» αυτού είναι οι υψηλές θερμοκρασίες που παρατηρούνται από τις αρχές του χειμώνα στο Λος Άντζελες, με τον υδράργυρο να φτάνει το μεσημέρι περίπου στους 20° Κελσίου.
Οι μεγάλες πυρκαγιές την περίοδο του χειμώνα είναι σπάνιες στην Καλιφόρνια. Με βάση τα στοιχεία του πανεπιστημίου Louvain έχουν καταγραφεί δύο από το 2000: μία το 2017 (όταν καταστράφηκαν 1.102 τετραγωνικά χιλιόμετρα) και μία το 2002 (23 τετραγωνικά χιλιόμετρα).
Αν και δεν είναι γνωστή η αιτία των πυρκαγιών που μαίνονται τώρα στην περιοχή του Λος Άντζελες, «η κλιματική αλλαγή, στην οποία συμβάλλουν οι άνθρωποι, αυξάνει τη ζέστη, γεγονός που προκαλεί το ξέσπασμα πυρκαγιών», σχολίασε ο Πάτρικ Γκονζάλες κλιματολόγος στο πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας.
Λόγω της κλιματικής αλλαγής «η θερμοκρασία έχει αυξηθεί κατά δύο βαθμούς στη νότια Καλιφόρνια από το 1895», πρόσθεσε.
Το 2024 αναμένεται να είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ στις ΗΠΑ, κάτι που ισχύει και για άλλες χώρες, ενώ οι επιστήμονες υπενθυμίζουν ότι η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα των ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων.
Οι τρέχουσες πυρκαγιές αποτελούν καρπό «των τέλειων συνθηκών» για αυτού του είδους τις καταστροφές, εκτίμησε η Μαρία Λουσία Φερέιρα Μπαρμπόσα του βρετανικού οργανισμού Center for Ecology & Hydrology.
Η Καλιφόρνια επηρεάστηκε το 2024 από το φαινόμενο Ελ Νίνιο που προκάλεσε ισχυρές βροχοπτώσεις και κατά συνέπεια αύξηση της βλάστησης στη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους. Το δεύτερο εξάμηνο παρατηρήθηκε ξηρασία στο νότιο τμήμα της πολιτείας.
Από την 1η Ιουλίου 2024 ως τις 5 Ιανουαρίου έπεσαν στο κέντρο του Λος Άντζελες μόλις τέσσερα χιλιοστά βροχής, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το κανονικό.
«Οι τρέχουσες πυρκαγιές στην Καλιφόρνια είναι πρωτοφανείς, με την έννοια ότι είναι ασυνήθιστες αυτή την περίοδο του έτους», δήλωσε ο Απόστολος Βουλγαράκης μετεωρολόγος στο Imperial College του Λονδίνου, ο οποίος παρατήρησε ότι «παρατείνεται» η εποχή των πυρκαγιών στην Καλιφόρνια.
Πρόσφατη έκθεση του Προγράμματος του ΟΗΕ για το Περιβάλλον κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο αριθμός των ιδιαίτερα σφοδρών πυρκαγιών θα αυξηθεί κατά 14% ως το 2030, κατά 30% ως το 2050 και κατά 50% ως το τέλος του 21ου αιώνα.
Όμως στην τρέχουσα κατάσταση συνέβαλαν και άλλοι ανθρωπογενείς παράγοντες.
Οι Καλιφορνέζοι μετακινούνται ολοένα και περισσότερο σε επικίνδυνες για πυρκαγιές περιοχές διότι το κόστος στέγασης κατά μήκος των ακτών του Ειρηνικού αυξάνεται συνεχώς.
Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στην περιοχή της λίμνης Τάχοε, στη Σιέρα Νεβάδα, στα σύνορα μεταξύ της Καλιφόρνιας και της Νεβάδα, η οποία προσελκύει ολοένα και περισσότερους νέους κατοίκους, παρά τον αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών.
Στο μικροσκόπιο έχει μπει επίσης και η διαχείριση των τεράστιων δασών της πολιτείας.
Οι αρχές της Καλιφόρνιας καίνε ελεγχόμενα κάθε χρόνο περισσότερα από 500.000 στρέμματα βλάστησης, αλλά κανείς δεν γνωρίζει αν αυτό αρκεί.
Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, ο Ίλον Μασκ, εκτίμησε ότι «αυτές οι πυρκαγιές θα μπορούσαν εύκολα να έχουν αποφευχθεί», αλλά «οι παράλογοι ρυθμιστικοί κανόνες στην Καλιφόρνια εμποδίζουν κάθε ενέργεια».
Από την πλευρά του ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εκτίμησε ότι «υπεύθυνος» για αυτή «την πραγματική καταστροφή» είναι ο Δημοκρατικός κυβερνήτης της Καλιφόρνιας Γκάβιν Νιούσομ.
Οι επόμενες ημέρες θα είναι μια σκληρή δοκιμασία.
Οι παρατεταμένες εκρήξεις ισχυρών, ξηρών ανέμων μέχρι τις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα διατηρήσουν τη δυνατότητα σχηματισμού πρόσθετων πυρκαγιών παρόμοιου μεγέθους.
Σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο οι πυρκαγιές Palisades και Eaton θα συνεχίσουν να εξαπλώνονται περαιτέρω στο αστικό ιστό του Λος Άντζελες, ενώ νέες πυρκαγιές θα ξεφύγουν από τον έλεγχο κατακαίοντας και άλλες περιοχές και περιορίζοντας τις οδούς εκκένωσης πιο γρήγορα από ό,τι μπορούν να αντιδράσουν οι πυροσβέστες.
Σε συνθήκες όπως αυτές, ο περιορισμός μιας πυρκαγιάς που οδηγείται από τον άνεμο είναι σχεδόν αδύνατος.
Κατά τις περιόδους τυφώνων 2020 και 2021, επτά μεγάλοι τυφώνες έπληξαν συνολικά τη Λουιζιάνα και την ευρύτερη κεντρική ακτή του Κόλπου, μερικές φορές με διαφορά λίγων εβδομάδων. Ένα παρόμοιο σμήνος τυφώνων συνέβη πέρυσι στη Φλόριντα. Το 2023, οι πυρκαγιές έκαψαν μια έκταση του Καναδά υπερδιπλάσια από το προηγούμενο ρεκόρ, στέλνοντας σύννεφα καπνού σε όλη την ήπειρο και εγείροντας ανησυχίες για τη δημόσια υγεία δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων που βρίσκονταν στον άνεμο.
Τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, όταν η περίοδος των βροχών θα συνεχιστεί και το επόμενο ατμοσφαιρικό ποτάμι θα φτάσει, το Λος Άντζελες θα διατρέχει αυξημένο κίνδυνο καταστροφικών πλημμυρών στα καμένα σημάδια των πυρκαγιών Palisades και Eaton, επιδεινώνοντας και πάλι την καταστροφή για τους κατοίκους της περιοχής.
Πηγή: theguardian, ΑΠΕ ΜΠΕ