«Κατά το έτος 1878 έτυχε να καθήσω στο καφενεδάκι του κήπου του Υπουργείου Οικονομικών, το γνωστόν ως καφενείον του κυρ Παντελή, επιστάτου άλλοτε του γυμνάσιου στο Βαρβάκειον. Κείνη την ημέρα λοιπόν είδα κάποια εξαιρετική κίνηση, από Παυσανίας (Παυσανίες: αυτοί που παύονται από την εργασία τους, δημόσιοι υπάλληλοι που απολύονταν με την αλλαγή της κυβέρνησης) και Θεσιθήρας που είχαν αποτυπωμένων στην μορφή τους, άλλοι οδύνη, άλλοι άνοιαν και άλλοι αμοιβαίαν ελπίδα. Εσκέφθηκα τότε να περιγράψω ό,τι είδα και εδημόσιευσα στο περιοδικό «Εστία» ένα σατιρικό σημείωμα με την επιγραφήν: «Ο κήπος του Κλαυθμώνος», χωρίς να φανταστώ, πως άθελά μου έγινα και νονός του κήπου αυτού».
Δημήτρης Καμπούρογλου – εφημερίδα Εστία
Ο Αθήνα984 ανανέωσε χθες το ετήσιο του ραντεβού με τον εκδοτικό κόσμο και εξέπεμψε ένα τρίωρο πρόγραμμα από την πλατεία Κλαυθμώνος – το τοπόσημο που φιλοξενεί το 28ο Παζάρι βιβλίου του ΣΕΚΒ – στο οποίο φιλοξενήθηκαν προσωπικότητες από τον εκδοτικό, συγγραφικό, δημοσιογραφικό χώρο, άνθρωποι που διαμορφώνουν τις στρατηγικές του βιβλίου, που γράφουν τις αγαπημένες ιστορίες που διαβάζουμε και δημοσιογράφοι που ασκούν κριτική επηρεάζοντας συχνά και το αναγνωστικό γούστο. Το παζάρι, παρά το γεγονός ότι το Σάββατο η Αθήνα ήταν παγωμένη από τις χαμηλές θερμοκρασίες των τελευταίων ημερών, είχε πάρα πολλούς επισκέπτες που αγόρασαν βιβλία από ένα ευρώ και με έκπτωση έως 70%.
Ο πρόεδρος του ΣΕΚΒ, Κωσταντίνος Αγγελάκης, έκανε λόγο για άλλη μια επιτυχημένη χρονιά, αναφέρθηκε στην σημασία της διεξαγωγής του bazaar για το βιβλιοφιλικό κοινό της πόλης και κάλεσε τους Αθηναίους να το επισκεφθούν για να κάνουν τις αγορές τους με πολύ χαμηλό κόστος. Ο κ. Αγγελάκης πρόσθεσε ότι η ακρίβεια είναι ένας από τους λόγους που φέτος το παζάρι έχει ακόμη περισσότερους επισκέπτες: από τη στιγμή που οι πολίτες ανταποκρίνονται με δυσκολία ακόμη και στις βασικές τους ανάγκες το παζάρι είναι το μέσον για φθηνότερες αγορές.
Όσον αφορά τον Αθήνα984 και τη σχέση του με τις μεγάλες διοργανώσεις του βιβλίου (Το Φεστιβάλ στο Πεδίο του Άρεως και το Παζάρι στην πλατεία Κλαυθμώνος), ο πρόεδρος του Νίκος Λαλιώτης, φιλοξενούμενος επίσης στο πρόγραμμα, δήλωσε μεταξύ άλλων ότι για το ραδιόφωνο της πόλης η στήριξη και ανάδειξη του πολιτισμού είναι θέμα ταυτοτικό. Πρόσθεσε επίσης ότι ο Αθήνα984 βρίσκεται μέσα στη ζωή της πόλης, στα μεγάλα γεγονότα αλλά και στις δύσκολες γειτονιές και θα συνεχίσει να αναδεικνύει πτυχές της ζωής των πολιτών και να γίνεται συντελεστής θετικών αλλαγών.
Έχοντας πίσω του 22 έτη θητείας από διάφορες θέσεις, στα συνολικά 28 χρόνια του bazaar, ο εκδότης Φάνης Δαμιανός αναφέρθηκε όχι μόνο στο επιτυχημένο παρελθόν του θεσμού αλλά και στο παρόν και το μέλλον της διοργάνωσης, καλώντας το κοινό να το επισκεφθεί και εκφράζοντας τη βεβαιότητα ότι θα βρει τα βιβλία που θέλει σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές.
Ένας σπουδαίος των ελληνικών γραμμάτων, ο συγγραφέας Γιώργος Συμπάρδης, που η πλατεία Κλαυθμώνος έδωσε τον τίτλο στο τελευταίο του μυθιστόρημα, φιλοξενήθηκε στην αρχή της δεύτερης ώρας από την Ελεωνόρα Ορφανίδου. Ο Γιώργος Συμπάρδης αναφέρθηκε στις στρώσεις ιστορίας που επικάθονται η μία πάνω στην άλλη και ορίζουν έναν τόπο, όπως στην περίπτωση της Πλατείας Κλαυθμώνος, της οποίας η ταυτότητα στο πρώτο έτος της δικτατορίας, χρόνο του ομότιτλου μυθιστορήματός του, ήταν πολύ διαφορετική και σχετιζόταν με τα δημόσια ουρητήρια και τη ζωή γύρω από αυτά καθώς και από το γειτονικό αστυνομικό τμήμα ( Η «Πλατεία Κλαυθμώνος» έλαβε το 2023 το «The Athens Prize for Literature» του περιοδικού Δέκατα).
Την μεγάλη παρέα του βιβλίου που φιλοξενήθηκε στο λευκό βαν, το κινητό στούντιο του Αθήνα, συναποτέλεσαν, την πρώτη ώρα η Αναστασία Λαμπρία, εκδότρια του Ποταμού, η οποία συζήτησε με τον Κωστή Μοστράτο για τα 30 χρόνια των εκδόσεων, για την μακριά διαδρομή, το «ωραίο ταξίδι» που συνεχίζεται και το μέλλον που σχεδιάζεται, ο Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, σύμβουλος των εκδόσεων Κάπα που σύστησε τις ξεχωριστές θεατρικές σειρές των εκδόσεων οι οποίες πωλούνται στο bazaar ενώ ο Χρίστος Σολδάτος, συνεκδότης του Αιγόκερου αναφέρθηκε στην Κινηματογραφική σειρά του εκδοτικού οίκου η οποία φιλοξενεί μερικά από τα ωραιότερα κείμενα που έχουν γραφτεί σε παγκόσμιο επίπεδο για την Κινηματογράφο.
Την δεύτερη ώρα περιηγηθήκαμε με τη βοήθεια του Βασίλη Χατζηιακώβου (εκδόσεις Παρουσία και Αρμός), στις λογοτεχνικές γωνιές και τα βιβλιοφιλικά στέκια του κέντρου της πόλης. Ο κ. Χατζηιακώβου είναι το πρόσωπο πίσω από την δημιουργία του «θεσμού» των παρουσιάσεων και εξαιρετικός γνώστης του εκδοτικού τοπίου. Μοιράστηκε μαζί μας γνώσεις και στιγμές.
Η Έλενα Πατάκη, εκδότρια, που στον οικογενειακό εκδοτικό οίκο τομέας της είναι το παιδικό βιβλίο, αναφέρθηκε στην αναγνωστική κουλτούρα και στο πώς τα παιδιά μπαίνουν σε αυτό το ταξίδι σε μια τόσο δύσκολη εποχή. Η Λίζα Σιόλα, πετυχημένη αρχιτεκτόνισσα, διερωτήθηκε μεταξύ άλλων on air πώς δεν ίδρυσε νωρίτερα τις Εκδόσεις Στερέωμα αλλά ακολούθησε μια άλλη καριέρα που επίσης αγαπούσε πολύ και μοιράστηκε στιγμές της ιστορίας των εκδόσεων αλλά και σκέψεις για το μέλλον.
Από τις Εκδόσεις Δώμα, η συνεκδότρια Μαριλένα Καραμολέγκου θυμήθηκε το δύσκολο ξεκίνημα στα χρόνια της κρίσης αλλά και το ωραίο ταξίδι που σήμερα διακλαδώνεται σε νέες θεματικές και συνεργασίες, και η συνεκδότρια των εκδόσεων Κύφαντα, ιδιοκτήτρια του βιβλιοπωλείου Monogram στον Χολαργό και διοργανώτρια του Φεστιβάλ Αστυνομικής λογοτεχνίας Agatha, Ιωάννα Πετρίδου, εξέφρασε την ανάγκη να επιστρέψει ο εκδοτικός κόσμος σε λιγότερες αριθμητικά εκδόσεις βιβλίων ώστε να μην χάνονται μέσα στο πλήθος βιβλία που αξίζει να διαβαστούν.
Τέλος, από την πλευρά της κριτικής, ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «ΤΑ NEA», Νίκος Κουρμουλής, αναφέρθηκε στη διαδικασία συνάντησης της δημοσιογραφίας με το βιβλίο και τον εκδοτικό κόσμο, τις αλλαγές, τη νέα εκδοτική παραγωγή και τον ρόλο ή την απουσία των μέσων ενημέρωσης από τον κύκλο του βιβλίου.
Την τρίωρη εκπομπή παρουσίασαν ο Κωστής Μοστράτος (11.00 – 12.00) και η Ελεωνόρα Ορφανίδου (12.00 – 14.00). Την παραγωγή επιτέλεσε ο Γιώργος Παπάζογλου και το όλο τεχνικό εγχείρημα επιμελήθηκαν ο Γιώργος Τριανταφυλλόπουλος και ο Χρήστος Ζορμπάς.